Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xx. Capittel.

1. Iosaphat gheeft hem in krijchsnooden tot vasten ende bidden, 14. wort vanden Heere (18. dies hy zijn volck met dancksegghinghe, tot warachtighen ghelooue onderrichtet) getroost, 22. ende behaelt een oueruloedighe wtbuete aen dien, die sonder alle sweertslach vallen, 27. keert daerna met vreuchden ende vrede na huys, 31. wort zijns wandels voor een deel ghepresen, 35. ende syner vereeninghe met den godloosen Ahasia ghestraft.

A.1

NA desen quamen de kinderen Moab, ⁺ de kinderen Ammon, ende met hen vanden ^a Amunim, ⁺ om teghen Iosaphat te krijghen.

+ Krijch teghen Iosaphat.

a 2.Reg. 5.b.12.

+ Amunim vanden berge Seir, daer de Edomiten waren: als hier onder staet. b.10.

2

Ende men quam, ende seyde het Iosaphat aen, ende sprack: Daer koemt een groote menichte teghen dy, van ghene zijde der Zee, van Syrien, ende siet, sy zijn te HazezonThamar, dat is, EnGeddi.

3

Iosaphat dan vreesde hem, ende stelde zijn aenghesicht den Heere te soecken: ende liet een vasten wtroepen in gantsch Iuda.

4

Ende Iuda quam te samen, den Heere te soecken: oock quamen vele wt allen steden Iuda, den Heere te soecken.

5

^b Ende Iosaphat tradt onder de Ghemeynte Iuda ende Ierusalems, ⁺ inden huyse des Heeren voor den nieuwen hof,

b 2.Paral. 6.b.12.

+ Iosaphats ghebet.

6

Ende sprack: Heere onser vaderen God, bistu niet God inden Hemel, ende Heerscher in allen Koninckrijcken der Heydenen? ^c ende in dyner hant is kracht ende macht, ende daer is niemant die dy wederstaen mach.

c Matth. 6.b.13. 1.Paral. 30.b.12.

[fol. 150v]

7

Hebstu, onse God, niet de inwoonders deses lants verdreuen, voor dynen volcke Israel, ende hebst het ghegheuen den zade Abrahams dijns liefhebbers eewichlick.

8

Dat sy daerin ghewoont, ende dy een Heylichdom tot dynen Name daer in gebouwet hebben, ende gheseyt:

9

^d Wanneer een ongheluck, sweert, straffe, pestilencie of dieren tijt ouer ons koemt, so sullen wy staen voor desen huyse voor dy (want dynen Naem is in desen huyse) ende schreyen tot dy in onser noot, so woudestu hooren ende helpen?

d 2. Para. 6.c.28. ende 7.b.13.

B.10

Nu siet, de kinderen Ammon, Moab, ende die van gheberchte Seir, ^e teghen de welcke du de kinderen Israels niet trecken en lietest, doe sy wt Egypten lande toghen, maer moesten van hen wijcken, ende hen niet verdelghen.

e Deuter. 2.a.1. ende 8.b.18.

11

Ende siet, sy laten ons dies ontghelden, ende komen ons te stooten wt der erue, die du ons hebst inghegheuen.

12

Onse God, wiltuse niet richten: want in ons is gheen kracht, teghen desen grooten hoop, die tegen ons koemt: wy en weten niet wat wy doen sullen, maer onse ooghen sien tot dy.

13

Ende het gantsche Iuda stont voor den Heere, met haren kinderen, vrouwen ende sonen.

14

Ende op Iehasiel den sone ZacharIa, ⁺ des soons BenaIa, des soons Iehiel, des soons MathanIa den Leuijt, vanden kinderen Assaph, quam de Gheest des Heeren midden inder Ghemeynten,

+ De Propheet Iehasiel troost het volck.

15

Ende sprack: Merckt op gantsch Iuda, ende ghy inwoonders te Ierusalem, ende de Koninc Iosaphat, So spreeckt de Heere tot v: ^f Ghy en sult v niet vreesen, noch vertzaechachtich worden voor desen grooten hoop: want ghy en strijdt niet, maer God.

f Exod. 14.b.13.

16

Morghen sult ghy tot hen af trecken: ende siet, sy trecken aen Ziz op, ende ghy sult aen hen komen by de ^g† Rietzee, in der beke voor der woestijne Ieruel.

g† And. schelfzee, of, biesen, lisse. And. eynden der beken voor der, etc.

17

Want ghy en sult niet strijden in deser sake: tredet slechs henen, ende staet stille, ende siet den Heyl des Heeren, die met v is: Iuda ende Ierusalem en vreest v niet, ende en vertzaecht niet, morgen trect wt teghen hen, de Heere is met v.

18

Doe buychde hem Iosaphat met zijn aensichte ter Aerden, ende gantsch Iuda, ende de inwooners te Ierusalem, vielen voor den Heere, ende baden den Heere aen.

19

Ende de Leuiten vanden kinderen der Kahathiters, ende vanden kinderen der Korhiters, maeckten hen op, te louen den Heere den God Israels, met luyder stemmen inder hoochte.

C.20

Ende sy maeckten hen des morghens vroech op, ende toghen wt na der woestijne Thekoa: ende doe sy wttoghen, stondt Iosaphat ende sprack: Hoort toe Iuda, ende ghy inwooners te Ierusalem: ghelooft aen den Heere uwen God, so sult ghy seker zijn: ende ghelooft zijn Propheten, so sult ghy gheluck hebben.

21

Ende hy onderwees het volck, ⁺ ende stelde Sanghers den Heere, dat sy hem loefden in heylige cieragie, ende voor de gheruste souden trecken, ende spraken: ^h Dancket den Heere, want zijn barmherticheyt duert eewichlick.

+ Lofsanck voor den krijchslieden henen.

h Psalm. 136.a.1.

22

Ende doe sy aenhieuen met dancken ende louen, ⁱ liet de Heere de achterlaghe, die tegen Iuda ghekomen was, ouer de kinderen Ammon, Moab, ende die van het gheberchte Seir, komen, ende sloeghense.

i Iudic. 7.c.22. 1.Sam. 14.c.20.

23

Doe verhieuen hen de kinderen Ammon ende Moab, ⁺ teghen die vanden gheberchte Seir, hen te verbannen ende te verdelgen: ende doe sy alle die vanden geberchte Seir, hadden te niete ghemaeckt, halp een den anderen, dat sy hen oock verdoruen.

+ Een ouerwinninghe sonder alle sweertslach.

24

Doe nu Iuda tot Mizpa quam aen der woestijne, wenden sy hen tegen den hoop: ende siet, doe laghen de doode lichamen op der Aerden, dat daer niet een ontkomen en was.

25

Ende Iosaphat quam met synen volcke, haren roof wt te deylen: ende vonden onder hen so veel goets ende kleederen, ende kostelickes ghereetschaps, welcke sy hen namen, datmen het oock niet draghen en konde: ende deylden dry dagen lanck den roof wt, want dies was vele.

26

^k Aenden vierden daghe nu, quamen sy te samen inden dale des lofs, want aldaer loefden sy den Heere: daer van heet de stede: Het dal des lofs, ⁺ tot op desen dach.

k 1.Mach. 5.f.54.

+ Lofdal.

27

Also keerde een yeghelick van Iuda ende Ierusalem wederom, ende Iosaphat voer aen de spitze, dat sy na Ierusalem toghen met vruechden: want de Heere hadde hen een vreuchde ghegheuen aen haren vyanden.

28

Ende toghen te Ierusalem in, met psalteren, harpen ende trompetten ten huyse des Heeren.

29

Ende de vreese Gods quam ouer alle Konincrijcken inden lande, doe sy hoorden dat de Heere teghen de vyanden Israels ghekrijght hadde.

D.30

Also was het Koninckrijck Iosaphats stille, ende God gaf hem ruste rontom.

31

Ende Iosaphat regeerde ouer Iuda, ⁺ ende was vijf ende dertich Iaer oudt, doe hy Koninck wert, ende regeerde vijf ende twintich Iaer te Ierusalem: zijn moeder hiet Asuba, een dochter Silhi.

+ Iosaphat is 25 Iaer Koninck in Iuda. 1.Reg. 22.e.42.

32

Ende hy wandelde inden wege zijns vaders Assa, ende en liet daer niet van af, dat hy dede wat den Heere wel beuiel.

33

Sonder alleene de hoochten en werden niet wechghenomen: want het volck en hadde zijn herte noch niet gheschickt, tot den God harer vaderen.

34

Wat nu meer van Iosaphat te segghen is, beyde het eerste ende het laetste, siet, dat is gheschreuen in de gheschiedenissen Iehu, des soons Hanani, die hy aengheteeckent heeft int boeck der Koninghen Israels.

35

Daer na vereenichde hem Iosaphat de Koninck Iuda, met Ahasia den Koninck Israels, ⁺ welcke godloos was met synen doen.

+ Ahasia.

36

^l Ende hy vereenichde hem met hem, schepen te maken, dat sy op de Zee voeren: ende sy maeckten de schepen te EzeonGaber.

l 1.Reg. 22.e.49.

37

Doch Elieser de sone Dodaua van Maresa, ⁺ propheteerde teghen Iosaphat, ende sprack: Daerom dat du dy met Ahasia vereenicht hebst, heeft de Heere dijn wercken ghescheurt: ende de schepen werden ghebroken, ende en konden op de Zee niet varen.

+ Elieser de Propheet.