Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xxij. Capittel.

1. Ahab met hulpe Iosaphat, onderstaet Ramoth te bekrijgen, 6. zijn valsche Propheten, 11. met tsamen Zedekia, spreken daer gheluck toe, 15. de eenighe Micha ongheluck, 24. ende wort daerom (van Zedekia gheslaghen) vanden Koninck in de geuanckenisse gheworpen, 29. Ahab koemt om inden krijch, 41. Iosaphat sterft.

A.1

ENde dry Iaer quamen om, ⁺ dat daer gheenen krijch en was tusschen den Syriers ende Israel.

+ Ahab ende Iosaphat strijden tegen Ramoth.

2

^a Inden derden Iare dan tooch Iosaphat de Koninck Iuda af totten Koninck Israels.

a 2.Parali. 18.a.2.

3

Ende de Koninck Israels sprack tot synen knechten: En weet ghy niet dat Ramoth in Gilead onse is, ende wy sitten stille, ende en nemense niet van der hant des Konincx te Syrien?

4

Ende sprack tot Iosaphat: Wiltu met my trecken inden strijdt na Ramoth in Gilead? Iosaphat sprack totten Koninck Israels: ^b Ick wil zijn als du, ende mijn volck als dijn volck, ende myne peerden als dyne peerden.

b 2.Regum. 3.a.7

5

Ende Iosaphat sprack totten Koninck Israels: ^c Vraecht doch heden om het woort des Heeren.

c 1.Sam. 23.a.2. 2.Sam. 2.a.1. ende 5.b.19.

6

Doe vergaderde de Koninck Israels Propheten, by ^d vierhondert mannen, ende sprack tot hen: Sal ick na Ramoth in Gilead trecken te strijden, oft sal ick het laten aenstaen? Sy spraken: Treckt op, de Heere salse in de hant des Konincx gheuen.

d 1.Reg. 18.c.21.

7

Iosaphat daerenteghen sprack: En is hier gheen Propheet meer des Heeren, dat wy van hem vraghen?

8

De Koninc Israels sprack tot Iosaphat: ⁺ Daer is noch een man Micha, de sone Iemla, van dien men den Heere vraghen kan: doch ick ben hem ^e gram, want hy en propheteert my niet goets, maer enckel quaet. Iosaphat sprack: De Koninck en spreke niet also.

+ Micha de Propheet.

e Of, hatisch, vyandisch.

9

Doe riep de Koninck Israels eenen Kamerlinck, ende sprack: Brengt ^f haestelick hier Micha den sone Iemla.

f flucx.

B.10

^g Nu de Koninck Israels, ende Iosaphat de Koninck Iuda, saten een yeghelick op synen stoel, aenghetoghen met kleederen, op de plaetse voor der deuren aen der poorten Samaria, ende alle Propheten propheteerden voor hen.

g 2.Paral. 18.a.9.

11

Ende Zedekia de sone Cnaena hadde hem ijseren hoornen ghemaeckt, ⁺ ende sprack: So spreeckt de Heere: Hier saltu de Syriers mede stooten, tot dat duse te niete makest.

+ Zedekia een valsch Propheet:

12

Ende alle Propheten propheteerden also, ende spraken: Treckt op na Ramoth in Gilead, ende vaert gheluckelick, de Heere salse in de hant des Konincx gheuen:

13

Ende de bode, die henen ghegaen was, Micha te halen, sprack tot hem: Siet, der Propheten redenen zijn eendrachtich goet voor den Koninck: so laet nu dijn woordt oock zijn, als het woort der seluen, ende spreeckt wat goets.

14

Micha sprack: So warachtich als de Heere leeft, ick wil spreken wat my de Heere seggen sal.

15

Ende doe hy totten Koninck quam, sprack de Koninck tot hem: Micha, sullen wy na Ramoth in Gilead trecken te krijghen, oft sullen wy het laten aenstaen? Hy sprack tot hem: Ia, treckt op, ende vaert gheluckelick, de Heere salse in de hant des Konincx gheuen.

16

De Koninck sprack noch eenmael tot hem: Ick besweere dy, dat du my niet anders en segst dan de waerheyt, inden Name des Heeren?

17

Hy sprack: ⁺ Ick sach het gantsche Israel verstroyt op de berghen, als de schapen die gheenen herder en hebben: ende de Heere die sprack: En hebben dese gheenen heere? een yeghelick keere wederom te huys met vreden.

+ Micha propheteert.

18

Doe sprack de Koninck Israels tot Iosaphat: En hebbe ick dy niet gheseyt, dat hy my niet goets en propheteert, maer enckel quaet?

19

Hy sprack: Daerom hoort nu het woort des Heeren, ^h Ick sach den Heere sitten op synen Stoel, ende alle het Hemelsche heyr by hem staen, te syner rechter ende slincker hant.

h 2.Para. 18.b.18

C.20

Ende de Heere sprack: Wie wil Ahab ouerreden, dat hy op trecke, ende valle te Ramoth in Gilead? ende de eene seyde dit, de ander dat.

21

Doe ghinck eenen Gheest wt, ende tradt voor den Heere, ende sprack: Ick wil hem ouerreden. De Heere sprack tot hem: Waer mede?

22

Hy sprack: Ick wil wt gaen, ende wil eenen valschen Gheest zijn, in alle syner Propheten mont. Hy sprack: Du salt hem ouerreden, ende salt het wtrichten: gaet wt, ende doet also.

23

ⁱ Nu siet, de Heere heeft eenen valschen Gheest ghegheuen, in alle dese dyner Propheten mont: ende de Heere heeft quaet ouer dy ghesproken.

i Esaie. 19.b.14. Hesek 14.a.4.9.

[fol. 123r]

24

^k Doe tradt Zedekia de sone Cnaena toe, ende sloech Micha op de kinnebacken, ende sprack: Hoe? is de Gheest des Heeren van my gheweken, dat hy met dy spreke? ⁺

k Iob. 16.b.10. Marc. 14.g.65. Ierem. 20.a.2.

+ Zedekia slaet den Propheet Micha.

25

Micha sprack: Siet, du salt het sien, aen dien daghe, wanneer du van de een kamer in de ander gaen salt, dat du dy verstekest.

26

De Koninck Israels sprack: Neemt Micha, ende laet hem blijuen by Amon den Burghemeester, ende by Ioas den sone des Konincx,

27

Ende spreeckt: So seyt de Koninck: Desen settet inden kercker, ende spijset hem met broot ende water der droeffenisse, tot dat ick met vrede weder kome.

28

Micha sprack: Koemstu met vreden weder, so en heeft de Heere door my niet ghesproken: ende sprack: Hoort toe alle het volck.

29

Also tooch de Koninck Israels, ende Iosaphat de Koninck Iuda, op na Ramath in Gilead.

D.30

Ende de Koninck Israels sprack tot Iosaphat: Verkleedt dy, ende koemt inden strijdt, aenghetoghen met dynen kleederen: ende de Koninck Israels verkleedde hem oock, ende tooch inden strijdt.

31

Nu de Koninck te Syrien gheboot den Ouersten ouer syne waghenen, dier waren twee ende dertich, ende sprack: ^l Ghy en sult niet strijden, noch teghen kleyne, noch teghen groot, maer teghen den Koninck Israels alleen.

l 2.Sam. 20.c.21. 1.Reg. 20.e.42.

32

Ende doe de Ouersten der waghenen, Iosaphat saghen, meynden sy, hy ware de Koninck Israels, ende vielen op hem met den strijdt: doch Iosaphat schreydde.

33

Doe nu de Ouerste der waghenen saghen, dat hy de Koninck Israels niet en was, keerden sy hen te rugghe van hem.

34

Een man dannoch spande den boghe ^{m †} onuersiens, ⁺ ende schoot den Koninck Israels tusschen het pantzier ende ⁿ hangsel: ende hy sprack tot synen voerman: Keert dijn hant, ende voert my wt den heyre, want ick ben ghewont.

m Of, onbedacht. Hebr. in syner eenuoudicheyt,

† And. hardt.

+ Ahab koemt om inden krijch.

n Dat is, daer het sweert aen hinc, bouen van de schouderen henen, tot op de heupe.

35

Ende den strijdt nam de ouerhant desseluen daechs, ende de Koninck stont op den waghen teghen de Syriers, ende sterf des auonts: ende het bloet vloot vanden wonden, midden inden waghen.

36

Ende men liet wtroepen in het heyr, doe de Sonne onderghinck, ende segghen: Een yeghelick ga in syner stadt, ende in zijn lant.

37

Also sterf de Koninck, ende wert na Samaria ghebracht, ende sy begroeuen hem te Samaria.

38

Ende doe sy den waghen wiesschen by den poel Samaria, lecten de honden zijn bloet (^o† ende hem wiesschen de hoeren) ^p na den woorde des Heeren, dat hy ghesproken hadde.

o† And. daer de hoeren [oit weerdinnen] wiesschen.

p 1.Reg. 21.b.19.

39

Wat meer van Ahab te seggen is, ende alles wat hy ghedaen heeft, ende het ^q Helpenbeenen huys dat hy bouwede, ende alle steden die hy ghebouwet heeft: siet, dat is gheschreuen inder Chronica der Koninghen Israels.

q Of. yuooren

E.40

Also ontsliep Ahab met synen vaderen, ⁺ ende zijn sone Ahasia, wert Koninck in zijn stede.

+ Ahasia Koninc in Israel.

41

Ende Iosaphat de sone Assa, ⁺ wert Koninck ouer Iuda, inden vierden Iare Ahab des Konincx Israels.

+ Iosaphat is 25. Iaer Koninck in Iuda. 2.Paralip. 17.a.1. ende 20.d.31.

42

Ende was vijf ende dertich Iaer oudt, doe hy Koninck wert, ende regeerde vijf ende twintich Iaer te Ierusalem: zijn moeder hiet Asuba, een dochter Silhi.

43

Ende wandelde in allen weghen zijns vaders Assa, ende en weeck daer niet van, ende dede dat den Heere wel beuiel.

44

Doch en nam hy de hoochten niet wech, ende het volck offerde ende roocte noch op de hoochten.

45

Ende hadde vrede met den Koninck Israels.

46

Wat nu meer van Iosaphat te segghen is, ende de macht, wat hy ghedaen, ende hoe hy ghekrijcht heeft, siet, dat is geschreuen in der Chronica der Koninghen Iuda.

47

^r Oock verdreef hy wt den lande, wat daer noch ouerbleuen hoereniaghers waren, die ter tijt zijns vaders Assa, waren ouerghebleuen.

r 1.Reg. 15.b.12.

48

^s Ende daer en was gheen Koninck in Edom.

s 2.Sam. 8.b.14.

49

^t Ende Iosaphat hadde ^u† schepen laten maken op de Zee, die in Ophir gaen souden, gout te halen: doch sy en ghinghen niet: want sy werden ghebroken te EzeonGeber.

t 1.Reg. 9.c.26. 2.Paral. 20.d.36.

u† An. tien schepen

F.50

Op dat mael sprack Ahasia de sone Ahab tot Iosaphat: Laet mijn knechten met dijn knechten in de schepen varen: ^x ende Iosaphat en woude niet.

x 2.Para. 20.d.37

51

Ende Iosaphat ontsliep met synen vaderen, ende wert begrauen met synen vaderen, inder stadt Dauids zijns vaders: ⁺ ende Ioram zijn sone wert Koninck in zijn stede.

+ Ioram.

52

^y Ahasia de sone Ahab, wert Koninck ouer Israel te Samaria, ⁺ inden seuentienden Iare Iosaphat des Konincx Iuda, ende regeerde ouer Israel twee Iaer.

y 2.Reg. 8.b.16.

+ Ahasia is twee Iaer Koninck ouer Israel.

53

Ende dede dat den Heere qualick beuiel, ende wandelde inden weghe zijns vaders ende syner moeder, ende inden weghe Ierobeams des soons Nebat, ⁺ die Israel sondighen dede.

+ Dat eerste Capitt. des tweeden boecx der Koninghen. Luth.

54

Ende diende Baal, ende badt hem aen: ende vertoornde den Heere den God Israels, gelijck als zijn vader ^z† dede.

z† An. dede. Ooc vielen de Moabiters van, etc.

☞Hier eyndt dat Eerste Boeck der Koninghen.