Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xij. Capittel.

1. Israel wil zijn iock ghelicht hebben van Rehabeam, 6. die verachtet der Ouden ende wijsen raet, 8. ende beantwoort het volck na het aengheuen der Ionghen ende onuerstandigen, 16. Israel valt af van Iuda, 21. Rehabeam wort verboden met hen te krijghen, 25. Ierobeam haeltse met list ende gulden kalueren aen hem.

A.1

ENde ^a Rehabeam tooch na Sichem: want het gantsche Israel was te Sichem ghekomen, ⁺ hem ten Koninck te maken.

a 2.Paral. 10.a.1.

+ Rehabeam Salomons sone, is alleen Koninc ouer Iuda.

2

Ende Ierobeam de sone Nebat, hoorde dat, doe hy noch in Egypten was (^b daer hy voor den Koninck Salomo henen geuloden was) ende bleef in Egypten.

b 1.Reg. 11.e.40.

[fol. 118r]

3

Ende sy sonden henen, ende lieten hem roepen: ende Ierobeam met tsamen der gantscher Ghemeynte Iraels, quamen ende spraken met Rehabeam, ende seyden:

4

Dijn vader heeft ons iock te hardt gemaeckt, so maeckt du nu den harden dienst ende dat sware iock lichter, dat hy ons opgheleyt heeft, so willen wy dy onderdanich zijn.

5

Ende hy sprack tot hen: Gaet henen tot aenden derden dach, so koemt weder tot my: ende het volck ghinck henen.

6

Ende de Koninck Rehabeam hielt eenen raet met den Oudtsten, die voor synen vader Salomo stonden, doe hy leefde, ende sprack: Hoe radet ghy dat wy desen volcke een antwoort gheuen?

7

Sy spraken tot hem: Ist dat du heden desen volcke eenen dienst doest, ende hen te wille zijst, ende hen verhoorst, ende hen goede woorden gheefst, so sullen sy dy onderdanich zijn dijn leefdaghe.

8

Doch hy verliet der Oudtsten raet, ⁺ die sy hem ghegheuen hadden, ende hielt eenen raet met den Ionghen, die met hem opghewassen waren, ende voor hem stonden.

+ Der Ouden ende wijsen raet veracht Rehabeam.

9

Ende hy sprack tot hen: Wat radet ghy dat wy antwoorden desen volcke, die tot my geseyt hebben: Maeckt het iock lichter, dat dijn vader op ons gheleyt heeft?

B.10

Ende de Ionghen die met hem opghewassen waren, ⁺ spraken tot hem: ^c Du salt tot den volcke (dat tot dy seyt: Dijn vader heeft onse iock te swaer ghemaect, maeckt du het ons lichter) also segghen: Mynen kleynsten vingher sal dicker zijn, dan mijns vaders lendenen.

+ Der Iongen ende onuerstandigen raet.

c Syrach. 47.c.28

11

Nu, mijn vader heeft een swaer iock op v geladen, doch ick wils noch meer ouer v maken: mijn vader heeft v met roeden ghecastijdt, doch ick wil v met schorpioenen castijden.

12

Also quam Ierobeam met tsamen den gantschen volcke tot Rehabeam, aenden derden daghe, als de Koninck gheseyt hadde, ende ghesproken: Koemt weder tot my aenden derden daghe.

13

Ende de Koninck gaf den volcke een harde antwoort, ende verliet den raet dien hem de Oudtste ghegheuen hadden,

14

Ende sprack met hen na den raet der Iongen, ende seyde: ^d Mijn vader heeft uwe iock swaer ghemaeckt, doch ick wils noch meer ouer v maken: mijn vader heeft v met roeden ghecastijdt: doch ick wil v met schorpioenen castijden.

d Esaie. 14.c.29.

15

Also en hoorde de Koninck den volcke niet: want het was also ghewendet vanden Heere: op dat hy zijn woort bekrachtichde, ^e dat hy door Ahia van Silo ghesproken hadde tot Ierobeam den sone Nebat.

e 1.Reg. 11.c.29.

16

^f Doe nu het gantsche Israel sach, ⁺ dat de Koninck hen niet hooren en woude, gaf het volck den Koninck een antwoorde, ende sprack: ^g Wat hebben wy dan voor een deel aen Dauid, oft erue aen den sone Isai? Israel maeckt dy na dyne hutten: so siet du nu tot dynen huyse Dauid: also ghinck Israel in syne hutten:

f 2.Reg. 17.c.21.

+ Israels afual van Iuda.

g 2.Sam. 20.a.1.

17

Dat Rehabeam slechs regeerde ouer de kinderen Israels, die inden steden Iuda woonden.

18

Ende doe de Koninck Rehabeam henen sandt ^h Adoram den Rentmeester, ⁺ wierp hem het gantsche Israel met steenen ter doot: nu de Koninck Rehabeam klam haestelick op eenen wagen, dat hy vluchtede na Ierusalem.

h 1.Reg. 4.a.6.

+ Adoram Salomons Rentmeester wort met steenen doot geworpen.

19

Also viel Israel vanden huyse Dauids, tot op desen dach.

C.20

Doe nu het gantsche Israel hoorde, ⁺ dat Ierobeam was weder ghekomen, sonden sy henen, ende lieten hem roepen tot der gantscher Ghemeynte, ende maecten hem ten Koninck ouer het gantsche Israel, ende niemant en volchde den huyse Dauids, dan den stamme Iuda alleen.

+ Ierobeam wort Koninck ouer Israel.

21

ⁱ End doe Rehabeam te Ierusalem quam, vergaderde hy het gantsche huys Iuda, ende den stamme BenIamin, hondert ende tachtentich duysent ionghe strijdtbare manschap, om tegen het huys Israels te strijden, ende het Koninckrijck weder aen Rehabeam den sone Salomo te brenghen.

i 2.Paralip. 11.a.8

22

Doch Gods woort quam tot SemaIa den man Gods, ⁺ ende sprack:

+ SemaIa de Propheet. 2.Paralip. 11.a.2.

23

Segt Rehabeam den sone Salomo, den Koninck Iuda, ende totten gantschen huyse Iuda ende BenIamin, ende den anderen volcke, ende segt:

24

So spreect de Heere: Ghy en sult niet op trecken, ende strijden teghen uwe broederen de kinderen Israels: een yeghelick gae weder te huys, want sulcx is van my gheschiet: ende sy hoorden den woorde des Heeren, ende keerden om, dat sy henen ghinghen, als de Heere gheseyt hadde.

25

Ierobeam nu boude Sichem op het geberchte Ephraim, ende woonde daerin, ende tooch van daer wt, ^k ende bouwede Pnuel.

k Iudic. 8.b.17.

26

Ende Ierobeam dachte in zijn herte: ^l Het Konincrijcke sal nu weder ten huyse Dauids vallen,

l 1.Reg. 11.d.36.

27

So dit volck sal opgaen, offer te doen in des Heeren huys te Ierusalem: ende het herte deses volcx sal hem keeren tot haren heere Rehabeam, den Koninck Iuda, ende sal my verworghen, ende weder tot Rehabeam den Koninck Iuda vallen.

28

Ende de Koninck hielt eenen raet, ⁺ ende maecte ^m twee gulden kalueren, ende sprack tot hen: Het is v te veel, op na Ierusalem te gaen: ⁿ siet, daer zijn dyne Goden Israel, die dy wt Egypten lande gheleydt hebben.

+ Ierobeams gulden kalueren.

m Tob. 1.a.5. 2.Reg. 17.b.16. Exod. 20.a.4.

n Exod. 32.a.8.

29

Ende hy settede het een te BethEl, ende het ander te Dan.

D.30

Ende dat wert tot sonde: ⁺ want het volck ghinck henen voor het een tot Dan toe.

+ Afgodische onsinnicheyt soeckt in verre landen, dat sy thuys heeft: gelijc als die van BethEl tot Dan, ende wederom die van Dan tot BethEl.

31

Hy maecte oock een huys der hoochten, ^o ende maecte Priesters vanden ^p cleynsten inden volcke, die niet vanden kinderen Leui en waren.

o Nume. 3.b.10. 2.Reg. 17.d.32. 2.Paral. 11.b.15.

p Of, slechtsten, ongheachtsten.

32

Ende hy maecte een Feest, aenden vijfthienden daghe der achtster maent, ghelijck als het Feest in Iuda, ende offerden op den Altaer: so dede hy te BethEl, datmen den kalueren offerde, die hy ghemaect hadde: ende stichtede te BethEl de Priesters der hoochten, die hy ghemaeckt hadde.

33

Ende offerde op den Altaer (dien hy gemaect hadde) te BethEl, aenden vijfthienden dage der achtster maent, dien hy wt zijn herte verdacht hadde: ende maecte den kinderen Israels Feeste, ende offerde op den Altaer, datmen roocken soude.