Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xi. Capitel.

1. Salomo vertoornt den Heere, 14. die verweckt hem wederpartijders, Hadad, 23. Reson, 26. ende Ierobeam, 29. Het Koninckrijck Israels wort Ierobeam van Ahia toegheseyt. 40. Salomo staet na zijn leuen, 43. ende sterft.

A.1

ENde de Koninck Salomo ^a hadde vele wtlandische wijuen lief, ^{+ b} de dochter Pharao, ende Moabitische, Ammonitische, Edomitische, Zidonitische, ende Hethitische.

a Deuter. 17.b.17

+ Salomo neemt veel vreemde wijuen teghen de Wet.

b 1.Regum. 3.a.1.

2

Van sulcke Volcken daer de Heere den kinderen Israels van geseyt hadde: ^c En gaet niet tot hen, ende en laetse niet tot v komen: sy sullen ghewislicken uwe herte neyghen tot haren Goden: aen desen hinck Salomo met liefde. ⁺

c Exod. 34.b.16. Deuter. 7.a.3. ende 17.b.17.

+ Salomons wijuen ende bywijuen.

3

^d Ende hy hadde seuen hondert vrouwen tot wijuen, ende dry hondert bywijuen: ^e ende syne wijuen neychden zijn herte.

d Cantic. 6.a.7.

e Syrach. 47.c.23

4

Ende doe hy nu oudt was, neychden syne wijuen zijn herte tot vreemde Goden, dat zijn herte niet gantsch en was met den Heere synen God, als dat herte zijns vaders Dauids.

5

Also wandelde Salomo, Asthoret den Gode dier van Zidon na, ende Milcom den grouwel der Ammoniters.

6

Ende Salomo dede dat den Heere qualick beuiel, ⁺ ende en volchde niet gantschelicken den Heere, als zijn vader Dauid.

+ Salomo doet dat den Heere mishaecht.

7

^f Doe bouwede Salomo een hoochte, Chamos den grouwel der Moabiters, op den berch die voor Ierusalem leyt, ende Moloch den grouwel der Ammoniters.

f 2.Regum. 21.a.3. ende 23.b.13.

8

Also dede Salomo allen synen wtlandischen wijuen, die haren Goden roockten ende offerden.

[fol. 117v]

9

De Heere dan was toornich op Salomo, dat zijn herte vanden Heere den God Israels gheneycht was, ^g die hem tweemael verschenen was,

g 1.Reg. 3.a.5. ende 6.b.11. ende 9.a.2.

B.10

^h Ende hem sulcx gheboden hadde, dat hy anderen Goden niet na en wandelde: ende hy doch niet ghehouden en hadde, wat hem de Heere gheboden hadde.

h 1.Reg. 9.a.3.

11

Daerom sprack de Heere tot Salomo: ⁱ Dewijle dat sulcx by dy gheschiet is, ende en hebst mijn verbont ende geboden niet ghehouden, die ick dy gheboden hebbe: ^k so wil ick oock het Konincrijck van dy scheuren, ende dynen knecht gheuen.

i 1.Reg. 11.d.33.

k 1.Sam. 15.c.28. 1.Regum 12.b.15.

12

Doch by dyner tijt en wil ick het niet doen, ^l om dijns vaders Dauids wille, maer van der hant dijns soons, wil ick het scheuren.

l Esaie 37.d.35.

13

Doch en wil ick het gantsche Rijck niet van hem afscheuren: eenen stam wil ick dynen sone gheuen, om Dauids wille mijns knechts, ende om Ierusalems wille, die ick verkoren hebbe.

14

^m Ende de Heere verweckte Salomo eenen wederpartijder, ⁺ Hadad den Edomiter, vanden Konincklicken zade, die daer was in Edom.

m Iere. 51.b.11.

+ God verweckt Hadad teghen Salomo.

15

ⁿ Want doe Dauid in Edom was, ende Ioab de Velthooftman op tooch, de verslaghenen te begrauen, sloech hy wat mans persoonen waren in Edom.

n 2.Sam. 8.b.14.

16

(Want Ioab bleef aldaer ses maenden, ende het gantsche Israel, tot dat hy wtroeyde alles wat mans persoonen waren in Edom.)

17

Doe vluchtede Hadad, ende met hem sommighe mannen der Edomiters, van zijns vaders knechten, dat sy in Egypten quamen: Adad nu, was een ionck gheselle.

18

Ende sy maeckten hen op van Midian, ende quamen tot Paran, ende namen lieden met hen wt Paran, ende quamen in Egypten, tot Pharao den Koninck in Egypten, die gaf hem een huys ende ^o voedinge, ende gaf hem een lant in.

o Of, kost,

19

Ende Hadad vant groote ghenade voor Pharao, dat hy hem oock zijns wijfs Taphenes der Koninghinnen suster ten wijue gaf.

C.20

Ende Taphenes suster baerde hem Genubath synen sone: ende Taphenes tooch hem op in Pharaonis huys, ⁺ dat Genubath was inden huyse Pharao, onder den kinderen Pharao.

+ Genubath, Hadads sone.

21

Doe nu Hadad hoorde in Egypten, dat Dauid ontslapen was met synen vaderen, ende dat Ioab de Velthooftman doot was, sprack hy tot Pharao: ^p Laet my in mijn lant trecken.

p Gene. 30.c.25.

22

Pharao sprack tot hem: Wat ghebreeckt dy by my, dat du wilt in dijn lant trecken? Hy sprac: Niets: dannoch laet my trecken.

23

Oock verweckte hem God eenen wederpartijder Reson, ⁺ den sone ElIada, die van synen heere HadadEser, den Koninck te Zoba, gheuloden was,

+ Reson Salomons wederpartijder.

24

Ende vergaderde teghen hem mannen, ende wert een Hooftman der krijchsknechten, doese Dauid verworchde, ende togen na Damascon, ende woonden aldaer, ende regeerden te Damasco.

25

Ende hy was Israels wederpartijder, so lange als Salomo leefde: dat is ^q† de schade die Hadad leedt, daerom hadde hy eenen haet tegen Israel, ende wert Koninck ouer Syrien.

q† And. het quaet dat Hadad dede, ende hadde, etc.

26

Daertoe Ierobeam de sone Nebat, ⁺ een Ephrater van Zareda, Salomo knecht, ende zijn moeder hiet Zeruga, een weduwe: die hief oock de hant op teghen den Koninck.

+ Ierobeam Salomons vyant. 2.Paralip. 13.a.6.

27

Ende dat is de sake, daerom hy de hant tegen den Koninck ophief: doe Salomo Millo bouwede, sloot hy de mueren volkomen toe, aen de stadt Dauids zijns vaders.

28

Ende Ierobeam was een strijdtbaer man: ende doe Salomo sach dat de Ionghelinck behendich was, stelde hy hem ouer alle last des huys Iosephs.

29

^r Het gheuiel nu te dier tijt, dat Ierobeam wt ghinck van Ierusalem, ⁺ ende de Propheet Ahia van Silo, quam aen hem op den weghe, ende hadde eenen nieuwen mantel aen, ende die beyde waren alleen op den velde.

r 1.Sam. 15.c.28.

+ Ahia de Propheet.

D.30

Ende Ahia vattede den nieuwen mantel die hy aen hadde, ende scheurde dien in twaelf stucken.

31

Ende sprack tot Ierobeam: Neemt thien stucken tot dy: want so spreect de Heere de God Israels: Siet, ick wil het Koninckrijck vander hant Salomo scheuren, ende dy thien stammen geuen.

32

Eenen stam sal hy hebben, ⁺ om mijns knechts Dauids wille, ende om der stadt Ierusalem wille, ^s die ick verkoren hebbe wt allen stammen Israels.

+ Iuda ende BenIamin werden voor eenen stam hier gherekent, daerom dat sy onder malcanderen vermengt waren, ende de andere Koninck maer thien stammen en krijcht

s 2.Paral. 7.b.12.

33

Daerom dat sy my verlaten, ende aenghebeden hebben Astaroth den God der Zidoniers, Chamos den God der Moabiters, ende Milcom den God der kinderen Ammon, ende niet ghewandelt en hebben in myne wegen, dat sy deden wat my behaecht, myne gheboden ende rechten, ghelijck als Dauid zijn vader.

34

Ick en wil oock niet het gantsche Rijck wt syner hant nemen, maer ick wil hem ten Vorst maken zijn leefdaghe, om Dauids mijns knechts wille, dien ick verkoren hebbe, die myne gheboden ende rechten ghehouden heeft.

35

^t Wt der hant zijns soons, wil ick het Konincrijck nemen, ende wil dy thien stammen,

t 1.Reg. 12.b.15.

36

Ende synen sone eenen stamme gheuen: ^u op dat Dauid mijn knecht, voor my een licht hebbe ^x altoos, inder stadt Ierusalem, die ick my verkoren hebbe, dat ick mynen Naem daerhenen settede.

u 1.Reg. 15.a.4. Psalm. 132.b.17.

x 2.Sam. 7.b.13.

37

So wil ick dy nemen, ⁺ dat du regerest ouer alles wat dijn herte begheert, ende salt Koninck zijn ouer Israel.

+ Ierobeam wordet Konincrijc Israels toegheseyt.

38

Werstu nu hooren alle dat ick dy ghebieden sal, ende in mynen weghen wandelen, ende doen wat my behaecht, dat du houdest myne rechten ende gheboden, ghelijck als mijn knecht Dauid ghedaen heeft: so wil ick met dy zijn, ende dy een bestandich huys bouwen, als ick Dauid gebouwet hebbe: ende wil dy Israel gheuen:

39

Ende wil het zaet Dauids om ^y dies wille verootmoedighen, nochtans niet eewichlick.

y Dat is, om Salomons daet wille

E.40

Salomo dan ^z† sochte Ieroboam te dooden: doe maecte hem Ierobeam op, ende vluchtede in Egypten, ⁺ tot Sisak den Koninck in Egypten: ende bleef in Egypten tot dat Salomo sterf.

z† And. trachtede

+ Sisak.

41

^a Wat meer van Salomo te segghen is, ende alles wat hy ghedaen heeft, ende zijn wijsheyt, dat is gheschreuen in der ^b Chronica van Salomo.

a 2.Paral. 9.c.29.

b Dit boeck en is niet voor handen.

42

Den tijt nu, die Salomo Koninck was te Ierusalem ouer het gantsche Israel, ⁺ is veertich Iaer.

+ Salomo xl. Iaren Koninc ouer gantsch Israel, sterft.

43

Ende Salomo ontsliep met synen vaderen, ende wert begrauen inder stadt Dauid zijns vaders: ende zijn sone Rehabeam wert Koninck in zijn stede.