Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xi. Capittel.

1. Iephthah wert Regeerder des volcx, 12. seyndt bootschap tot der Ammoniten Koninck, 28. ende so die gheen gehoor wil gheuen, 29. gaet hy henen, 30. met onbedachter belofte, 32. ende verootmoedicht de kinderen Ammon. 34. Iephthah eenighe dochter, wert na zijn belofte, 37. na twee maenden gheoffert.

A.1

IEphthah een Gileaditer, ⁺ was een strijdtbaer heldt, doch een hoerenkint: Doch Gilead hadde Iephthah ghegenereert.

+ Iephthah, een hoerenkint, de 9. Richter in Israel, regneert 6. Iaer.

2

Doe nu Gileads wijf hem kinderen baerde, ende desseluen wijfs kinderen groot werden, stieten sy Iephthah wt, ende spraken tot hem: ^a Du en salt niet eruen in onses vaders huys, want du bist eens anderen wijfs sone.

a Gene. 21.b.10. Gala. 4.d.30.

3

Doe vloodt hy voor synen broederen, ende woonde inden lande Tob: ^b daer vergaderden hen ^c loose lieden, ende toghen wt met hem.

b 1.Sam. 22.a.2.

c Of, ijdele, ledige. And. verdoruen

4

Ende ouer een wijle tijts daer na, krijchden de kinderen Ammon met Israel.

5

Doe nu de kinderen Ammon also krijchden met Israel, ghinghen de Oudtsten van Gilead henen, dat sy Iephthah haelden wt den lande Tob:

6

Ende spraken tot hem: Koemt, ende weest onse Hooftman, dat wy strijden teghen de kinderen Ammon.

7

Doch Iephthah sprack tot den kinderen van Gilead: Sijt ghy niet die, die my haten, ende wt mijns vaders huys ghestooten hebbet: ende nu koemt ghy tot my, dewijle dat ghy in droefnisse zijt?

8

De Oudtsten van Gilead spraken tot Iephthah: Daerom komen wy nu weder tot dy, dat du met ons treckest, ende helpest ons strijden tegen de kinderen Ammon, ende zijst onse Hooftman ouer alle die in Gilead woonen.

9

Iephthah sprack tot den Oudtsten van Gilead: So ghy my wederhaelt te krijghen teghen de kinderen Ammon, ende de Heere hen voor my gheuen sal, sal ick dan uwe Hooft zijn?

B.10

De Oudtsten van gilead spraken tot Iephthah: De Heere zy een toehoorder tusschen ons, ist dat wy niet en doen als du gheseyt hebst.

11

Also ginck Iephthah mit den Oudtsten van Gilead, ^d ende het volck settede hem ten Hoofde ende Ouersten ouer hen: ende Iephthah sprack sulcx alle, voor den Heere te Mizpa.

d Deute. 16.b.18.

[fol. 85v]

12

^e Doe sandt Iephthah bootschap totten Koninck der kinderen Ammon, ⁺ ende liet hem seggen: Wat hebstu met my te doen, dat du tot my koemst, teghen mijn lant te krijghen?

e Nume. 11.c.26.

+ Iephthah sendet boden tot der Amoriten Koninck.

13

De Koninck der kinderen Ammon antwoordde den boden Iephthah: ^f Daerom dat Israel mijn lant ghenomen heeft, doe sy wt Egypten togen, van Arnon aen, tot aen Iabok, ende tot aen de Iordaen: so gheef het my nu weder met vreden.

f Nu. 21.b.13.d.31

14

Iephthah daerenteghen sandt noch meer boden tot den Koninck der kinderen Ammon,

15

Die spraken tot hem: So seyt Iephthah: ^g Israel heeft gheen lant genomen, noch den Moabiteren, noch den kinderen Ammon:

g Deut. 2.a.8.b.18 1.Macha. 15.d.33.

16

Want doe sy wt Egypten toghen, wandelde Israel door de woestijne tot aen de ^h Schelfzee, ende quam tot Kades.

h †And. Rietzee, of Roode zee.

17

ⁱ Ende sonden boden totten Koninck der Edomiten, ende sprack: Laet my door dijn lant trecken: doch der Edomiten Koninck verhoordese niet: oock sonden sy totten Koninck der Moabiten, die woude oock niet: also bleef Israel in Kades.

i Nume. 20.b.14.

18

Ende wandelde in der woestijne, ende toghen het lant der Edomiten ende Moabiten om, ende quam vanden opganck der Sonnen, aen der Moabiten lant, ende legherden hen op ghene zijde Arnon, ende quamen niet in de lantpalen der Moabiten: ^k want Arnon is der Moabiten lantpale.

k Nume. 21.b.13.

19

^l Ende Israel sandt boden tot Sihon, der Amoriten Koninck tot Hesbon, ende liet hem segghen: Laet ons door dijn lant trecken tot aen mijn plaetse.

l Nume. 21.c.21. Deut. 2.c.25.

C.20

Doch Sihon betroude Israel niet door syne palen te trecken: maer vergaderde alle zijn volck, ende legherde hem tot Iahza, ende streedt met Israel.

21

De Heere dan de God Israels gaf den Sihon met alle synen volcke, in de handen Israels, dat syse sloegen: also nam Israel in, alle dat lant der Amoriten, die inden seluen lande woonden:

22

Ende namen alle palen der Amoriten in, van Arnon aen tot aen Iabok, ende van der woestijne aen, tot aen de Iordane.

23

So heeft nu de Heere de God Israels, de Amoriters verdreuen voor synen volcke Israel, ende du wiltse innemen.

24

Du soudest die innemen, ⁺ die dijn God ^m Camos verdreef, ⁿ ende ons laten nemen, alle die, die de Heere onse God voor ons verdreuen heeft.

+ Camos.

m Num. 21.c.29. 1.Regum. 11.b.11.

n Ierem. 27.a.6. Leuitic. 25.c.23.

25

Meynstu, dat du beter recht hebst, ^o dan Balack de sone Zipor, der Moabiten Koninck? heeft deselue oock oyt gherichtet oft ghekrijget teghen Israel,

o Nume 22.a.2. Deute. 23.a.4.

26

Hoewel Israel nu dry hondert Iaer, gewoont heeft in Hesbon, ende in haren dochteren in Aroer, ende in haren dochteren, ende in allen steden, die aen Arnon liggen? waerom verlossedet ghy het niet in derseluer tijt?

27

Ick hebbe niets aen dy ghesondicht, ende du doest so qualick by my, dat du teghen my krijghest: de Heere geue heden een oordeel, tusschen Israel ende den kinderen Ammon.

28

Doch de Koninck der kinderen Ammon, verhoorde de reden Iephthah niet, die hy tot hem sandt.

29

Doe quam de Gheest des Heeren op Iephthah, ende trock door Gilead ende Manasse, ende door Mizpe, dat in Gilead leyt, ende van Mizpe dat in Gilead leyt, teghen de kinderen Ammon.

D.30

Ende Iephthah beloefde den Heere een belofte, ende sprack: ^p Gheefstu de kinderen Ammon in myne hant, ⁺

p Marc. 6.c.23.

+ Iephthah onbedachte belofte.

31

Wat tot myner huysdeure wtgaet my te ghemoete als ick met vreden weder kome, vanden kinderen Ammon, dat sal des Heeren zijn, ende ick wilt ten brantoffer offeren.

32

^q Also tooch Iephthah teghen de kinderen Ammon, teghen hen te strijden, ende de Heere gafse in syne handen.

q Deut. 2.b.18.

33

Ende hy sloechse van Aroer aen, tot datmen koemt tot Minnith twintich steden, ende tot aen de pleyne der wijnberghen, eenen seer grooten slach: ende also werden de kinderen Ammon verootmoedicht voor de kinderen Israels.

34

Doe nu Iephthah quam te Mizpa voor zijn huys, siet daer gaet zijn dochter wt, hem te ghemoete, met tamborijnen ende reyen: ende sy was een eenich kint, ende hy en hadde anders gheen sone noch dochter meer.

35

Ende doe hyse sach, verscheurde hy syne kleederen, ende sprack: Och mijn dochter, hoe ^r buyghestu my, ende bedroeuest my: want ick hebbe mynen mont opghedaen teghen den Heere, ende en kans niet wederroepen.

r Of verootmoedichstu etc. God heeft my hooch verheuen door dese ouerwinninghe, dat ick mijn hooft hooch ende vrolic oprichtede: maer du buychst my, dat ick den kop moet neder slaen met groot hertenleedt, ende sulcke groote vreucht in diep hertenleedt verkeeren.

36

Sy sprack daerenteghen: Mijn vader hebstu dynen mont opghedaen tegen den Heere, so doe my, als het wt dynen monde ghegaen is, na dien dy de Heere ghewroken heeft aen dyne vyanden, den kinderen Ammon.

37

Ende sy sprack tot haren vader: Du woudest my doch dat te wille doen, dat du my twee maenden latest, dat ick van hier af ga op de berghen, ende myne maechdelicheyt beweene met myne ghespelen.

38

Hy sprack: Gaet henen, ende lietse twee maenden gaen: doe ginck sy henen met haren ghespelen, ende beweende hare maechdelicheyt op de berghen.

39

Ende na twee maenden quam sy weder tot haren vader: ende hy dede haer ^s als hy beloeft hadde: ende sy was noyt gheens mans schuldich gheworden.

s Men wil, hy en hebse niet geoffert, doch de text staet hier klaer. Also sietmen oock beyde aen den richteren ende Koninghen, dat sy na groote daden oock groote sotheyt hebben begaen moeten, te verhoeden den leedighen hoochmoet.

40

Ende het wert een ghewoonheyt in Israel, dat de dochteren Israels Iaerlicks henen gaen, ende beklaghen de dochter Iephthah, des Gileaditers, des Iaers vier daghen.