Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat vi. Capittel.

1. Israel gheuanckelick onder den Midianiten, 8. werdt door eenen Prophete ghestraft, 11. Gideon, 15. met teecken, van den Heere een verlosser gheeyscht, 25. verstoort den Altaer Baals, 28. ende ouerkoemt den naem IerubBaal. 33. De Midianiten vergaderen hen ten strijde, 36. Gideon eyscht van God een teecken ghewisser verlossinge, ende verkrijghet.

A.1

ENde doe de kinderen Israels quaet deden voor den Heere, ⁺ gafse de Heere onder de hant der Midianiten, seuen Iaer.

+ Onder den Midianiten is Israel geuancklic seuen Iaer.

2

Ende doe der Midianiten hant te sterck werdt ouer Israel, maeckten de kinderen Israels voor hen holen inden geberchten, ende grachten ende ^a vesten.

a of, sterckten.

3

Ende wanneer Israel wat saeyde, so quamen de Midianiten ende Amalekiten, ende die wt den Oostenlande, opwaerts ouer hen,

4

Ende legerden hen teghen haer, ende verdoruen de vrucht op het lant, tot Gaza toe, ende lieten niets ouer van voederinghe in Israel, noch schapen, noch ossen, noch esels.

5

Want sy quamen op met haren vee ende hutten, gelijck als eenen grooten hoop sprinckhanen, datmen noch hen, noch hare Kemelen tellen en konde, ende vielen int lant, dat sy het verdoruen.

6

Also wert Israel seer ^{b †} kleyn voor den Midianiten: doe schreydden de kinderen Israels tot den Heere.

b of, dunne,

† an. verarmt.

7

Als sy dan totten Heere schreydden, om der Midianiten wille,

8

Sandt de Heere eenen Prophete tot hen, ⁺ die sprac tot hen: So seyt de Heere de God Israels, ^c Ick hebbe v wt Egypten geleyt, ende wt den diensthuyse ghebracht.

+ Een Propheet wort tot Israel ghesonden.

c Exo. 13.14.

9

Ende hebbe v verlost van der Egyptenaers hant, ende van der hant, aller der ghener, die v dronghen, ende hebse voor v wt ghestooten, ende v haer lant ghegheuen.

B.10

Ende sprack tot v: Ick ben de Heere uwe God, ^d Vreest der Amoriten Goden niet, in welcker lant ghy woont: ende ghy en hebt myner stemme gheen ghehoor ghegeuen.

d 2.Reg. 17.d.38. Iere. 10.a.5.

11

Ende een Enghel des Heeren quam, ende settede hem onder een Eycke te Ophra, die was Ioas des vaders der EsRiten, ende zijn sone

[fol. 83r]

Gideon dorschede tarwe in der ^† perssen, dat hy vluchte voor den Midianiten.

† an. kelder, of, dorschuloer,

12

Doe verscheen hem de Enghel des Heeren, ende sprack tot hem: De Heere met dy, du strijtbaer heldt.

13

Gideon daerenteghen sprack tot hem: Mijn Heere, ⁺ is de Heer met ons, waerom is ons dan sulcks alle wederuaren? ende waer zijn alle syne wonderen, die ons onse vaders vertelden, ende seyden: De Heere heeft ons wt Egypten gheleydt: doch nu heeft ons de Heere verlaten, ende onder der Midianiten handen ghegheuen.

+ Gideons eyschinghe.

15[14]

De Heere dan keerde hem tot hem, ende sprack: ^e Gaet henen in dese dyne kracht: du salt Israel verlossen wt der Midianiten handen: siet, ick hebbe dy ghesonden.

e 1Sam. 12.b.11.

15

Hy sprack daerenteghen tot hem: ^f Mijn Heere, waer mede sal ick Israel verlossen? siet, mijn maechschap is dat slechtste in Manasse, ende ick ben de kleynste in mijns vaders huys.

f Exodi 3.b.11.

16

De Heere dan sprack tot hem: Ick wil met dy zijn, dat du de Midianiten slaen salt, ghelijck als eenen eenighen man.

17

Hy sprack daerenteghen tot hem: Lieue, heb ick voor dy ghenade gheuonden, ⁺ so gheeft my een teecken, dat du het zijest, die met my spreect.

+ Gideon begeert een teecken.

18

Wijckt niet van hier, tot dat ick weder tot dy kome, ende brenghe met spijsoffer, dat ick voor dy sette: hy sprack: Ick wil hier blijuen, tot dat du wederkomest.

19

Ende Gideon quam, ende bereydde een boexken, ende een Epha ongheheuelts meels, ende leyde vleesch in eenen korf, ende dede de broeye in eenen pot, ende brachte het tot hem wt onder de eycke, ende tradt toe.

C.20

Doch de Engel Gods sprack tot hem: ^g Neemt het vleesch ende dat ongheheuelde, ende legget op den rotzsteen die hier is, ende ghiet de broeye wt: ende hy dede also.

g Iud. 13.b.19.

21

Doe stack de Enghel des Heeren den stock wt, dien hy in der hant hadde, ende ruerde met den eynde het vleesch ende het ongeheuelt meel aen: ^h ende het vyer voer tot den rotzsteen, ende verteerde het vleesch ende het ongheheuelde meel: ende de Enghel des Heeren verdween wt synen ooghen.

h Gen. 15.b.17. 2.Reg. 18.d.38.

22

Doe nu Gideon sach, dat het een Engel des Heeren was, sprack hy: O Heere, Heere, ⁱ hebbe ick also eenen Enghel des Heeren van aenghesichte ghesien?

i Exodi. 33.c.20. Iud. 13.c.22.

23

Doch de Heere sprack tot hem: Vrede zy met dy, vreest dy niet, du en salt niet steruen.

24

Doe bouwde Gideon aldaer den Heere eenen Altaer, ⁺ ende hiet hem, ^k† De Heere des vreedts: die staet noch tot heden in den dach, tot Ophra des vaders der Efriten.

+ Vrede Altaer.

k† an. IehouahSalom.

25

Ende in der seluer nacht sprack de Heere tot hem: Neemt eenen osse, vanden ossen die dijns vaders zijn, ende eenen anderen osse, die seueniarich is, ende breeckt den Altaer Baals, ⁺ die dijns vaders is, ende houwet af ^l† die haghe, die daer by staet:

+ Gideon verstoort den altaer Baals.

l† an. het wout.

26

Ende bouwt den Heere dynen God, bouen op der hoochten ^m des rotzsteens eenen Altaer, ende bereydet hem: ende neemt den anderen osse, ende offert een brantoffer met den houte der haghen, dat du afghehouwen hebst.

m Iud. 6.c.20.

27

Doe nam Gideon thien mannen wt synen knechten, ende dede als hem de Heere geseyt hadde: doch hi vreesde hem sulcks te doen des daechs, voor zijns vaders huys, ende den lieden in der stadt, ende dede het by nacht.

28

Doe nu de lieden der stadt des morgens vroech op stonden, siet, doe was den Altaer Baals gebroken, ende de haghe daerby afghehouwen, ende den anderen osse, een brantoffer op den Altaer die ghebouwet was.

29

Ende eener sprack totten anderen: Wie heeft dat gedaen? ende doe sy sochten ende na vraechden, wert gheseydt: Gideon de sone Ioas, heeft dat ghedaen.

D.30

Doe spraken de lieden der stadt tot Ioas: Gheeft dynen sone wt, hy moet steruen, dat hy den Altaer Baals gebroken, ende de hage daer by afghehouwen heeft.

31

Ioas daerentegen sprack tot allen, die by hem stonden, Wilt ghy om Baal twisten? wilt ghy hem helpen? wie om hem twistet, die sal ^n† desen morghen steruen: is hy God, so richte hy voor hemseluen, dat synen Altaer ghebroken is.

n† an. tusschen dit ende morghen.

32

Van dien dage aen hiet men hem ^o IerubBaal, ende sprack: Baal richte voor hemseluen, dat synen Altaer ghebroken is.

o Dat is, stercker dan Baal.

33

Doe hen nu alle Midianiten ende Amalekiten, ⁺ ende die wt den Oostenlande te hoop vergadert hadden, ende trockender ^p door, ende legerden hen in der leechten IesRaels,

+ De Midianiten vergaderen hen.

p Dat is, door de Iordaen.

34

Tooch de Gheest des Heeren Gideon aen: ^q ende hy liet de Basuynen blasen, ^r ende riep AbiEser, dat sy hem volghen souden.

q Num. 10.a.7. Iud. 3.c.27.

r Iud. 8.a.2.

35

Ende sandt bootschap in gantsch Manasse, ende riep hen aen, dat sy hem oock na volgeden: sandt oock bootschap tot Asser, ende Sebulon, ende Naphthali, die quamen op, hem te ghemoet.

36

Ende Gideon sprack tot God: ⁺ Wiltu Israel door mijn hant verlossen, als du gesproken hebst,

+ Gideon eyscht van God een teecken.

37

So wil ick een ^s vel metter wolle in den hof leggen: sal den dauwe alleen op het vel zijn, ende op de gantsche Aerde drooge, so wil ick mercken, dat du Israel verlossen salt door myne hant, als du ghesproken hebst.

s Men moet het also verduytschen een vel, hoewel het slechs gheweest is, de afgeschoren wolle.

38

Ende het gheschiedde also: ende doe hy des anderen morghens vroech op stont, druckte hy den dauw wt het vel, ende vulde een gantsche ^t† schale vol van den water.

t† an. fleschken.

39

Ende Gideon sprack tot God: Dijn toorn en vergrimme niet teghen my, dat ick noch eenmael spreke: ick wilt slechts noch eenmael versoecken met den velle: Het zy alleene op het vel drooghe, ende den dauw op de gantsche Aerde.

40

Ende God dede also den seluen nacht, dat het alleene drooghe was op den velle, ende den dauwe op de gantsche Aerde.