Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xxiiij. Capittel.

1. Bileam moet zijns ondancks Israel seghenen, 10. ende so hem Balack met toorne ende ongheeert na huys sendet, 13. propheteert hy van der ghelucksalicheyt des rijcks Israels, ende der toekoemste Messiah, 20. Item van den Amalekiteren, 21. Keniteren, 24. ende Romeynen ende haren onderganck.

A.1

DOe nu Bileam sach dat het den Heere beuiel, ⁺ dat hy Israel seghende, ghinck hy niet henen, als voormaels, na de toouenaers, maer richtede zijn aenghesicht stracks totter woestijne,

+ Hierwt merctmen dat Bileam te voren altijdt zy tot toouerije gegaen onder Gods naem: maer de Heere is hem altijdt beiegent, ende heeft de toouerije gehindert, dt hi heeft moeten het rechte woordt Gods vaten in de stede der toouerije.

2

Hief syne ooghen op, ende sach Israel, ^a hoe sy lagen na haren stammen, ende de Gheest Gods quam op hem.

a Numeri 2.3.

3

^b Ende hy hief aen zijn spreucke, ende seyde: Het seyt Bileam de sone Beor, het seyt de man dien de ooghen ^c† gheopent zijn.

b Num. 24.b.15.

c† an. verdonckert.

4

Het seyt de hoorder Godlicker sprake, die des Almachtighen openbaringe siet, dien de oogen gheopent worden, wanneer hy neder ^d† knielt.

d† an. valt, ofte slaept.

5

Hoe fijn zijn dyne ^e hutten Iacob, ende dyne wooninghen Israels?

e Iere. 30.b.18.

6

Ghelijck als haer de beken wtbreyden, als de

[fol. 54r]

houen aen de wateren, als de ^f† Hutten die de Heere plantet, als de Cederen aen het water.

f† and. aloesboomen.

7

Daer sal water wt synen Eemer vloeyen, ende zijn zaet sal een groot water worden: zijn Koninck sal hoogher worden dan ^g Agag, ende zijn rijcke sal hem verheffen.

g 1.Sam. 15.a.8.

8

^hGod heeft hem wt Egypten gheleydt: zijn vrijmoedicheyt is als eens eenhorens: ⁱ hy sal de Heydenen syne veruolghers verslinden, ende haer gebeenten verwrijuen, ende met synen pijlen in stucken schieten.

h Num. 23.c.22.

i Num. 23.c.24.

9

^k Hy heeft hem nedergheleyt als eenen leeuwe, ende als een ^l† ionck leeuwe: wie wil hem teghen hem verheffen? gesegent zy, die dy segent, ende veruloeckt, die dy vloeckt.

k Gen. 44.a.9.

l† an. leeuwinne.

B.10

Doe vergrimde Balack in toorne teghen Bileam, ende sloech de handen te samen, ende sprack tot hem: Ick hebbe dy gheeyscht, dat du mynen vianden vloecken soudest, ende siet du hebstse nu drymael gheseghent.

11

Ende nu, maeckt dy aen dijn plaetse: ick dachte, ick wilde dy eeren, doch de Heere heeft dy de eere ghekeert.

12

Bileam antwoordde hem: Hebbe ick niet oock dynen boden gheseyt die du tot my sandst, ende ghesproken:

13

^m Wanneer my Balack zijn huys vol siluers ende goudts gaue, so konde ick doch voor des Heeren woordt niet voorby, quaet ofte goedt te doen, na mynen herte, maer wat de Heere spreken sal, dat sal ick oock spreken?

m Num. 22.b.18.

14

Ende nu siet, wanneer ick tot mynen volcke trecke, so koemt, so wil ick dy ⁿ raden, wat dit volck dynen volcke doen sal, ter laetster tijdt.

n Apoc. 2.b.14.

15

^o Ende hy hief aen syne spreucke, ende seyde: Het seyt Bileam de sone Beor, het seyt de man, dien de ooghen gheopent zijn:

o Num. 24.a.3.

16

Het seyt de hoorder Godlicker reden, ende die de kennisse heeft des Hoochsten, die de openbaringhe des Almachtighen siet, ende dien de ooghen gheopent worden, wanneer hy neder knielt.

17

Ick sal hem sien, doch als nu niet, ick sal hem aenschouwen, doch niet harde by: ^p een sterre sal wt Iacob opgaen, ende een Scepter wt Israel op komen, ^q ende sal ^r verslaen de Vorsten der Moabiten, ende verstooren alle kinderen Seth.

p Matth. 2.a.2.

q 2.Sam. 8.a.2.

r of, verpletteren.

18

^s Edom sal hy innemen, ende Seir sal synen vianden onderworpen zijn: ende Israel sal ouerwinninghe hebben.

s Gen. 25.c.22. 2.Sam. 8.b.14.

19

Wt Iacob sal de Heerschapper komen, ende ombrenghen wat daer ouer is van den steden.

C.20

Ende doe hy sach de Amalekiten, hief hy aen syne spreucke, ende seyde: ^t Amaleck de eerste ouder den Heydenen, doch ten laetsten saltu gansch omkomen.

t Amaleck was de eerste onder den Heydenen die de kinderen Israels aenuochten, maer door Saul tonderbracht of wtgheroeyt. Exodi 17.a.8. 1.Sam. 15.a.7.

21

Ende doe hy sach de Kenithers, hief hy aen zijn spreucke, ende sprack: Vast is dijn wooninghe, ende hebst dynen nest in eenen rootzsteen geleyt.

22

Doch O Kain du salt verbrant worden, wanneer dy Assur geuangen wechuoeren sal.

23

Ende hief noch eenmael syne spreucke, ende sprac: Och, wie sal leuen, wanneer God sulcks doen sal?

24

^uEnde scheepen wt ^x Chitim sullen verderuen den Assur ende Eber, hy dannoch sal oock omkomen.

u Daniel 11.d.30.

x Chitim zijn die wt Europa, als de groote Alexander ende Romeynen, welcke oock ten laetsten ondergaen. Ende dese prophecie bewijst hier, dat alle Koninckrijcken op Aerden, het eene na den anderen ondergaen moeten beneuen den volcke Israels, welc eewich blijft om Christus wille.

25

Ende Bileam maeckte hem op, ende tooch henen, ende quam weder aen zijn plaetse: ende Balack tooch synen wech.