Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

[fol. 53r]

Dat xxij. Capittel.

1. Balack vertzaecht voor Israel, sendet boden na Bileam, het volck te veruloecken, 9. die weygert hem dies, wt verbodt des Heeren, 15. ende so hy andermael met heerlicke Uorsten ende grooter toesegginge besendt werdt, 19. ende nu hoort hy soude gaen, 21. maeckt hy hem op tegen des Heeren wille, ende krijcht wederstant van desseluen Enghel, 28. wort van syner eselinne, 31. ende van den Enghel ghestraft, 36. Ende van Balack na bescheldinghe, heerlickenopghenomen.

A.1

DAerna togen de kinderen Israels: ende legerden hen in het velt Moab, ⁺ op de ander zijde van de Iordane teghen Iericho.

+ Balac Koninc der Moabiter.

2

^a Ende doe Galack de sone Zipor sach, alles wat Israel ghedaen hadde den Amoriteren.

a Iosue 24.a.9.

3

Ende dat hen de Moabiters seer vreesden voor den volcke, dat so groot was, ende dat den Moabiteren grouwelde voor den kinderen Israels,

4

Ende spraken totten Oudtsten der Midianiters, Nu sal desen hoop op knagen, wat rontom ons is, als een osse kruyt opten velde op knaecht: Balack dan de sone Zipor was tot dier tijt Koninck der Moabiters.

5

^b Ende hy sandt boden wt tot ^c Bileam ^d den sone Beor tot Pethor, ⁺ die woonde aen het water in den lande der kinderen zijns volcks, dat sy hem eyscheden ende liet hem seggen: Siet, daer is een volck wt Eypten ghetoghen, dat bedeckt het aensichte der Aerden, ende leyt teghen my.

b Num. 23.a.7. Iosue 24.a.9.

c 2.Pet. 2.b.15. Iude b.11.

d Dit seydt Petrus, wt Bosor, 2.Pet. cap.2.b.15.

+ Balack sendet tot Bileam.

6

So koemt nu, ende veruloeckt my dat volck, want het is my te machtich: of ick het slaen konde, ende wt den lande verdrijuen: want ick weet dat, wien du seghenst, die is ghesegent, ende wien du veruloeckest, die is veruloeckt. ⁺

+ Bileam.

7

Ende de Oudtsten der Moabiters ghinghen wech metten Oudtsten der Midianiters, ende hadden het loon des waerseggers in haren handen, ende ghinghen tot Bileam in, ende seyden hem de woorden Balack.

8

Ende hy sprack tot hen: Blijft hier ouer nacht, so wil ick v weder segghen, als my de Heere segghen sal: also bleuen de Vorsten der Moabiters by Bileam.

9

Ende God quam tot Bileam, ende sprack: Wie zijn de lieden die by dy zijn?

B.10

Bileam sprack tot Gode: ⁺ Balack de sone Zipor, der Moabiten Koninck heeft tot my ghesonden:

+ Bileam spreect met Gode.

11

Siet, een volck is wt Egypten getogen, ende bedeckt het aensichte der Aerden: so koemt nu ende veruloect hen, oft ick met hen strijden konde, ende hen verdrijuen.

12

God daerenteghen sprack tot Bileam: Gaet niet henen, veruloeckt dat volck oock niet, want het is gheseghent.

13

Doe stont Bileam des morgens op, ende sprack totten Vorsten Balack: Gaet henen in uwe lant, want de Heere wilt niet ghehengen, dat ick met v trecke.

14

Ende de Vorsten der Moabiters maecten hen op, quamen tot Balack, ende spraken: Bileam weyghert hem met ons te trecken.

15

Doe sandt Balack noch grooter ende heerlicker Vorsten henen, dan die waren.

16

Doe die tot Bileam quamen, spraken sy tot hem: Also laet dy Balack de sone Zipor segghen: Lieue, en weyghert dy niet tot my te trecken

17

Want ick wil dy hooch eeren, ende wat du my segst, dat wil ick doen: Lieue koemt, ende veruloect my dit volck.

18

Bileam antwoordde, ende sprack totten knechten Balack: ^e Wanneer my Balack zijn huys vol siluers ende goudts gaue, so konde ick doch niet ouertreden, het woort des Heeren mijns Gods, kleyn ofte groot te doen.

e Num. 24.b.13.

19

So blijft ghy doch oock nu hier desen nacht, dat ic ^f eruare wat de Heere voorder met my spreken sal.

f of, ghewaer worde.

C.20

Doe quam God des nachts tot Bileam, ende sprack tot hem: Zijn de mannen gekomen dy te eyschen, so maeckt dy op, ende treckt met hen, doch wat ick dy segghen sal, saltu doen.

21

Doe stondt Bileam des morghens op, ⁺ ende sadelde syne eselinne, ende tooch metten Vorsten der Moabiters.

+ Vander eselinnen Bileam.

22

Doch de toorn Gods vergrimde dat hy henen tooch: ende de Enghel des Heeren tradt in den wech, dat hy hem wederstonde: ende hy reedt op syne eselinne, ende twee ionghers ware met hem.

23

Ende de eselinne sach den Enghel des Heeren in den weghe staen, ende een bloot sweert in syner hant: ende de eselinne weeck wt den wege, ende ghinck opten velde: Bileam sloechse dat sy inden wech soude gaen.

24

Doe tradt de Enghel des Heeren inden wech by den wijnberghen, daer op beyden zijden wanden waren.

25

Ende doe de eselinne den Enghel des Heeren sach, drang sy hem aen de want, ende klemde Bileam den voet aen de want, ende hy sloechse noch meer.

26

Doe ghinck de Enghel des Heeren voorder, ende tradt aen een enghe plaetse, daer gheenen wech en was te wijcken, noch ter rechter, noch ter slincker hant.

27

Ende doe de eselinne den Enghel des Heeren sach, viel sy op hare knien onder Bileam: doe vergrimde den toorn Bileam, ende sloech de eselinne metten stock.

28

^g Doe dede de Heere der eselinnen den mont op, ⁺ ende sprac tot Bileam: Wat heb ick dy gedaen, dat du my gheslaghen hebst nu drymael?

g 2.Pet. 2.b.16.

+ Bileams eselinne spreeckt.

29

Bileam sprack totter eselinnen: Dat du my bespot hebst: och dat ic nu een sweert in de hant hadde, ick woude dy verworghen.

D.30

De Eselinne sprack tot Bileam: Ben ick niet dijn eselinne, daer du op ghereden hebst tot dyner tijt, tot op desen dach? hebbe ick dy oock oyt also ghedaen? Hy sprack: Neen.

31

Doe opende de Heere Bileam de ooghen, dat hy den Engel des Heeren sach inden wech staen, ende een bloot sweert in syner hant, ende neychde ende buckte hem met synen aenghesichte.

32

Ende de Enghel des Heeren sprack tot hem: Waerom hebstu dijn eselinne gheslagen nu drymael? siet, ick ben wt ghegaen op dat ick dy wedersta, want de wech is voor my verkeert.

33

Ende de eselinne heeft my ghesien, ende my drymael gheweken: sus, so sy niet voor my gheweken en hadde, so woude ick dy oock nu verworcht, ende de eselinne leuendich behouden hebben.

34

Doe sprack Bileam totten Enghel des Heeren: Ick hebbe gesondicht, want ick en hebt niet gheweten dat du my tegen stondest inden wech: ende nu, so het dy niet en behaecht, so wil ick wederom keeren.

35

De Enghel des Heeren sprack tot hem: Trect henen metten mannen, doch niet anders, sonder wat ick dy segghen sal, saltu spreken: also tooch Bileam metten Vorsten Balack henen.

36

Doe Balack hoorde dat Bileam quam, tooch hy wt hem teghen in de stadt der Moabiten, die daer leyt aen de palen Arnon, welck is aen de wterste palen,

[fol. 53v.]

37

Ende sprack tot hem: Hebbe ick niet tot dy gesonden, ende dy laten eyschen? waerom en bistu dan niet tot my ghekomen? meynstu, ick en konde dy niet eeren?

38

Bileam antwoordde hem: Siet, ick ben tot dy ghekomen: ^h doch hoe kan ick wat anders spreken, als dat my God in de mont geeft, dat moet ick spreken.

h Num. 23.b.12.

39

Also tooch Bileam met Balack, ende quamen in de Straten stadt.

E.40

Ende Balack offerde runderen ende schapen, ende sandt na Bileam, ende na den Vorsten die by hem waren.

41

Ende des morghens nam Balack Bileam, ⁺ ende voerde hem op de hoochte Baals, dat hy van daer sien konde tot aen het eynde des volcks.

+ Luth. Capittel xxiij. Kercken Baal.