Biblia dat is, de gantsche Heylighe Schrift, grondelick ende trouvvelick verduydtschet, Met verklaringhe duysterer woorden, redenen ende spreucken [etc.] (Deux-Aes bijbel)

Dat xlij. Capittel.

1. Iacob schickt syne thien soons in Egypten koren te koopen, 7. die bekent Ioseph, 9. ende indachtich syner droomen, beangstichtse menigherley wijse, 20. sy verwillighen haerder eener vastsittinghe, tot dat sy BenIamin daerstellen. 25. so schickt hyse met korne ende ghelde wederom na huys, 29. daer vertellen sy wat met hen gheschiedt is, 36. ende Iacob bedroeuet hem des hoochlick.

A.1

DDoe nu Iacob sach, ⁺ dat daer koren in Egypten veyl was, sprack hy tot syne soons: Wat siet ghy v langhe omme?

+ Iacobs thien soons trecken in Egypten om koren te koopen

2

Siet, ick hoore, daer sy in Egypten koren veyl: trecket henen af, ende koopt ons koren, dat wy leuen ende niet en steruen.

3

^a Also toghen af de thien broeders Iosephs, op dat sy in Egypten koren kochten.

a Act. 7.b.12.

4

Doch BenIamin Iosephs broeder, liet Iacob niet met synen broederen trecken: want hy sprac: Hem mochte een ongeual ^b† ontmoeten.

b† and. beyegenen.

5

Also quamen de kinderen Israel, koren te koopen, met tsamen anderen, die met hen toghen: want in den lande Canaan was oock diere tijdt.

6

So was nu Ioseph de Regent in den lande Egypten, ende verkochte koren allen volcke in den lande: doe nu syne broederen tot hem quamen, vielen sy voor hem neder ter Aerden, op haer aenschijn.

7

Ende hy sachse aen, ende kendese, ende stelde hem vreemt tegen haer, ende sprack hart met hen, ende seyde tot hen: Van waer koemt ghy? Sy spraken: Wt den lande Canaan spijse te koopen.

8

Nu hoewel hyse kende, so en kenden sy hem doch niet.

9

Ende Ioseph dachte aen de droomen, ^c die hem van hen ghedroomt hadde, ende sprack tot hen: Ghy zijt verspieders, ende zijt gekomen te sien, waer het lant ^d† open is.

c Gene. 37.a.5.9.

d† And. bloot is.

B.10

Sy antwoordden hem: Neen mijn heere: dyne knechten zijn ghekomen spijse te koopen.

11

^e Wy zijn alle eenes mans soons, wy zijn redelick, ende dyne knechten en zijn noyt verspieders gheweest.

e Gene. 42.d.31.

12

Hy sprack tot hen: Neen, maer ghy zijt ghekomen te besien, waer het lant open is.

13

Sy antwoordden hem: Wy, dyne knechten, zijn twaelf ghebroeders, eenes mans soons in den lande Canaan, ^f ende de ionckste is noch by onsen vader, doch de eene is niet meer voorhanden.

f Gene. 43.c.29.

14

Ioseph sprack tot hen: Dat isset, dat ick gheseyt hebbe: Verspieders zijt ghy.

15

Daeraen wil ick v proeuen, by den leuen Pharaonis, ghy sullet niet van hier komen, ofte uwe ionckste broeder kome dan hier.

16

Sendet eenen van v henen die uwen broeder hale: ghy daerentusschen sullet gheuangen zijn: also wil ick proeuen uwe redenen, oft ghy met waerheyt ommegaet ofte niet: want waer niet, so zijt ghy by den leuen Pharaonis, verspieders.

17

Ende hy lietse te samen verwaren, dry dagen lanck.

18

Ende aen den derden dach, sprack hy tot hen: Willet ghy leuen, so doet also, want ick vreese God.

19

Sijt ghy redelick, so latet uwer broederen een ghebonden ligghen, in uwer gheuanckenisse: ghy daerenteghen trecket henen, ende brenghet te huys ^g† wat ghy gekocht hebt voor den hongher.

g† Anders, het korn der noodtdruft.

C.20

^h Ende brenget uwen ioncksten broeder tot my, so wil ick uwen woorden geloouen, op dat ghy niet en moet steruen: ende sy deden also.

h Gene. 43.a.5.

21

Sy spraken onder malkanderen: Dat hebben wy aen onsen broeder verdient, dat wy saghen den angst zijnder ziele, doe hy ons ⁱ smeecte, ende wy en wilden hem niet verhooren, daerom koemt nu dese droeffenisse ouer ons.

i Smeecken heet ernstlick bidden, ofte inden bidden door yet bidden, dat groot voor dien ghelt, dien men bidt: als door de barmherticheydt Gods, door Christum. and. vleyen.

22

Ruben antwoordde hen, ende sprack: ^k Seyde ick het v niet, doe ick sprack: Versondicht v niet aen den ionghen, ende ghy wildet niet hooren? nu wert zijn bloet versocht.

k Gene. 37.c.22.

[fol. 16r]

23

Sy en wisten niet, dat het Ioseph verstondt, want hy sprack met hen door eenen taelman.

24

Ende hy wende hem van hen, ende weende: doe hy hem nu wederom tot hen keerde, ende met hen sprack: nam hy wt hen Simeon, ende bant hem voor haren ooghen.

25

Ende Ioseph dede beuel, datmen hare sacken met koren vulde, ende haer ghelt wederom gaue, eenen yegelicken in synen sack, daertoe ooc teeringhe op den wech: ende men dede hen also.

26

Ende sy loeden haer ^l† ware op hare eselen, ende toghen van daer.

l† anders, korne

27

Doe nu eener synen sack opdede, dat hy synen esel voeder gaue in der herberghe, werdt hy ghewaer synes gheldes, dat daer bouen in den sack lach.

28

Ende sprack tot synen broederen: Mijn gelt is my wederom gheworden: siet, in mynen sacke isset: doe ontuiel hen haer herte, ende verschrickten onder malcanderen, ende spraken: ^m† Waeromme heeft ons God dat ghedaen?

m† Anders, Och wat heeft etcet.

29

Doe sy nu te huys quamen tot haren vader Iacob, int lant Canaan, seyden sy hem alles, wat hen gheschiedt was, ende spraken:

D.30

De man die in den lande heere is, sprac hart met ons, ende hielt ons voor verspieders des lants.

31

Ende doe wy hem antwoorden: Wy zijn redelick, ende noyt verspieders gheweest:

32

Maer twaelf ghebroeders, onses vaders soons: de eene is niet meer voorhanden, ende de ionckste is noch by onsen vader in den lande Canaan:

33

Sprack de heere in den lande tot ons: Daeraen wil ick mercken oft ghy redelick zijt: eenen uwer broederen latet by my, ende nemet de nootdruft voor uwen huyse, ende treckt henen.

34

Ende brengt uwen ioncksten broeder tot my: so mercke ick, dat ghy gheene verspieders, maer redelick zijt: so wil ick v oock uwen broeder wederom gheuen, ende moghet in den lande handelen.

35

ⁿ Ende doe sy de sacken wtschuddeden, vant een yeghelick zijn bundelken gheldts in synen sacke: ende doe sy saghen, dat het de bundelkens haers gheldts waren, verschrickten sy met tsamen haren vader.

n Gene. 43.c.21.

36

Doe sprack Iacob haer Vader: Ghy hebbet my myner kinderen berooft: Ioseph is niet meer voorhanden: Simeon is niet meer voorhanden: BenIamin willet ghy oock henen nemen: het gaet alles ouer my.

37

Ruben antwoordde synen Vader, ende sprac: Wanneer ick hem niet weder brenghe, so doodet myne twee soons: geeft hem in myne hant, ick wil hem dy weder brenghen.

38

Hy sprack: Mijn sone sal niet met v af trecken, want zijn broeder is doot, ende hy is alleen ouerbleuen: want hem een ^o† ongheual op den weghe gheschiedde, daer ghy op reyset, so soudet ghy mijn grauwe haer met ^p† hertenleet in den graue brenghen.

o† anders, doodtlicke schade

p† anders. smerten