Dagboek van Gent van 1447 tot 1470. Deel 2

[p. 250]

[1477]

⁺ Up den V^en dach van Lauwe anno XIII^c LXXVI was versleghen de grave Karele in 't landt van den Zwitsen, voor de stede van Nansy, ende men weet van zynen dooden lichame geen mare⁽²⁾.

+ f^o 218 v^o(1) 1477.

(1) Op den rand leest men: ‘Up den XIXen dach van Decembre 1475 was de grave van Simpol te Paris van levenden lyve ter doot brocht’.

(2) Vgl. Molinet, D. I, blz. 232 vlgde; J. de Haynin, D. II, blz. 298; Lenglet, preuves de Commines, D. III, blz. 491; De Morte Caroli Ducis, uitg. door Kervijn in Chroniques relatives à la domination des ducs de Bourgogne, D. III, blz. 484; F. de Gingins la Sarra, Dépêches des ambassadeurs milanais, D. II, blz. 394-399; Bulletins de la Commission royale d'Histoire, 3^e Reeks, D. VIII, blz. 279.

Nocte regum succubuit Carolus.

	{ Den leeu verraden
	{ Huyt feller daden,
't Carnation.	{ Syns lyfs gheplaecht,
	{ Heeft zeventien landen
	{ Ghelaeten in handen
	{ Van eender maecht.

Up den XV^en dach van sporckele anno LXXVI, waeren ghecasseert up den Collacie soldere den paix van Ghavere, 't verbant dat de goede mannen van der stede daer up ghedaen hadden ende 't verbant dat de goede mannen ghedaen hadden den grave Karele, ter causen van den loope ende commocie by die van Ghendt ghedaen, ter eerster incomste van den voornoemden grave Karele, doe hy 't lant beswoer⁽³⁾.

Ten XVI^en der voorscreve maent anno LXXVI, bezwoer de graefnede Marie, filia Karoli, dlant van Vlaenderen, ende ze ghaf der stede van Ghendt casselryen ende indaghynghe ende veel andere schoene previlegien⁽⁴⁾.

(3) Het Groot Privilegie van Maria van Bourgondië, te Gent op 11 Februari 1477 verleend, is afgedrukt in Annales de la Société d'Emulation de Bruges, 1^e reeks, D. I, blz. 44; een ander privilegie van zelfden datum bij Diericx, Mémoires sur la ville de Gand, D. I, blz. 72. Onmiddellijk werd het verdrag van Gent vernietigd, de gesloten poorten geopend, de cueillote op het koorn afgeschaft.

(4) Vgl. Memorieboek, D. I, blz. 297.

[p. 251]

Den XVIII^en der zelver maent van sporckele anno LXXVI, was de wet vermaect van mynder joncvrouwe weghe voorseit⁽¹⁾.

Den XIII^en van maerte anno LXXVI, was onthooft, up een schavaut voor 's Graven steen, Pieter Hueribloc, om zekere brieven van verbande die ghemaect waeren zonder 't weten van den prince⁽²⁾.

Up den XIIII^en van maerte, was Mer Pieter Bauwins ter zelver plaetsen onthalst ende ter zelver causen.

Up den XV^en van maerte daer naer, was onthooft Jan Van Poucke, ter zelver causen ende plaetsen.

Den XVII^en van maerte anno LXXVI, waeren onthooft Roelant Van Wedergraet, Mer Philips Sersanders ende Olivier De Grave⁽³⁾, ende waeren alle ghecondempneert by justicien omme 't onduechdelic ghouvernement dat zy ghehauden hadden binnen der stede van Ghendt veele jaeren.

Den XXVII^en van maerte anno LXXVI, trocken de inzetene van der stede van Ghendt in de wapene ter Vriendachmaert metten bannieren⁽⁴⁾, ende stonden tot van deser daeghe in VIII^e daeghen.

Den III^en van april anno LXXVI, was 't Wittendonderdach, ende waeren up desen dach onthooft up een schavaut in midden van der Vriendachmaert, myn heere de Cancelier was ten overlydenen van grave Karele, myn heere van Humbercourt ende Mer Jan Van Melle, verwyst ende ghejusticieert by der wet van Ghendt, ter causen van zeker onduechdelic gouvernement dat zy gehadt hebben in de landen ende goede steden van grave Karele; ende de justicie ghedaen zynde, zo track den

(1) De lijst der schepenen aldaar, blz. 302.

(2) Zonder 't weten van den prince, bevestigd door de Excellente Cronike, f^o clxxx; zie Memorieboek, D. I, blz. 298 vlgde. Het was onder hun schependom in 1469 dat het ‘Calfvel’ tegen de ‘ghemeene insetenen’ van Gent gericht door deze ‘onduechdelicke’ bestuurders werd verkregen, nl. de akte van 2 Januari 1469.

(3) Stadsrekeningen over 1476-77, f^o 188.

(4) Zij vreesden dat men de beschuldigden in vrijheid stellen zou.

[p. 252]

gheheelen buuck van der stede, metghaeders heere ende wet, elc met zynen bannieren, tot den Scepenhuus ende daer schieden zy met goeden minnen ende vrienscepen⁽¹⁾.

Desen XXVII^en van april anno LXXVII, was ghesloten te Ghendt ende ghepublieert, een huwelic tusschen Maximilaen, den soone van den keyser van Roome, ende joncvrauwe Marie de Valois, filia Karoli unica, graefnede van Vlaendren enz., ende ten selven daeghe was ghehauden een bancket, up Sent Jooris huus, van der zelver joncvrauwe ende den abbassaduers van den keyser ende meer andere heeren, ten coste van der stede van Ghendt⁽²⁾.

Den IX^en van mey anno LXXVII, trocken die van Ghend uute jeghen de Fransoysen, met haerlieder casselryen, ende waren capiteinen de hertoghe van Gheldere, mynheere van Luchenborch⁽³⁾ ende mynheere Jan van den Gruuthuuse; daer trocken oock mede VI scepenen, uut elcker banck drye, ende eenen cleerck ende de stedehoudere van den deken van neerynghen ende weverye, ende meer andere dekenen.

Den XXVII^en dach van wedemaent anno LXXVII, was versleghen de hertoghe van Gheldere, voor de stede van Doornycke, van den Fransoisen, ende Gillis Van der Gracht, ende ten zelven daeghe, omtrent der nacht, zo lichte 't heer van Vlaenderen, by den toedoene van diversschen neerynghen van der stede van Ghendt, ende quamen t'huuswaert⁽⁴⁾.

Den XVII^en van oughste anno LXXVII, quam in de stede van Ghendt hertoghe Maximiliaen, soone van den keyser van

(1) Over het vonnis tegen Hugonet en Humbercourt, zie de verhandelingen van J. de Smet, J. de S^t-Génois en Gachard in Bull. de l'Acad. Royale, D. VI (1839, 2^e deel), bz. 89, 199 en 296; Ch. Paillard, Le procês du chancelier Hugonet et du sire d'Humbercourt (Mém. cour. et autr. Mém. de l'Acad. de Belgique, D. XXXI, 1881).

(2) Zie Excellente Cronike, f^o clxxxiij r^o, v^o.

(3) Adolf van Gelderland te Kortrijk opgesloten door Karel den Stoute, verlost door Maria van Burgondië, voerde vóor Doornik het bevel met Jan van Luxemburg, kapitein generaal; Wielant, Antiquités de Flandre, blz. 379; Excellente Cronike, f^o clxxxviij v^o.

(4) Molinet, D. II, blz. 68; Memorieboek, D. I, blz. 296.

[p. 253]

Roome, ende brochte groote menichte van duutschen heeren met hem ende quam met zeer schoonen state.

Ten XVII^en daeghe van oughste anno LXXVII, traude de⁺ voornoemde hertoghe Maximiliaen de eeneghe dochtere van grave Karele, gheheeten Marie, graefnede van Vlaenderen. Ende den XXIII^en daer naer, de voorscreve hertoghe Maximiliaen beswoer 't landt van Vlaenderen ende de stede van Ghendt⁽¹⁾.

+ f^o 219 r^o

(1) Vgl. Memorieboek, D. I, blz. 305; Ol. de La Marche, D. III, blz. 245; Excellente Cronike, f^o cxcj v^o.

(1) Op den rand leest men: ‘Up den XIXen dach van Decembre 1475 was de grave van Simpol te Paris van levenden lyve ter doot brocht’.