Dagboek van Gent van 1447 tot 1470. Deel 2

[1461]

Willem⁽⁴⁾, abt van Sente Bertins, t'Sente Omaers, wart ghecoren bisscop van Doornycke, maer Kaerle van Vranckerycke, mits der pragmaticque, ne wilden nyet late possesseren ende by dien dede dese bisscop zyn hof verlegghen ende leidt te Ghendt, daer men de wet dede van 's hoofs weghen van Doornycke, eerstwaerf vrindach, den XXVI^e in junio,⁺ anno LXI, up conditien dat hy zyn hof wederlecht ende elder legghen mochte als 't hem gheliefde; voort dat de officiers mochten vertrecken met haerlieder goede vry, zonder yssuwe oft last; insghelycx dat de ghedaechde zouden vry gaen ende keeren zonder om scult oft civile zaken; oock dat d'appariteur

(4) Guillaume Fillastre, bisschop van Toul, raadsheer van hertog Philips, werd in 1461 kanselier van het Gulden Vlies waarover hij een boek schreef ‘De la Thoison d'Or’ (Paris, 1517); hij stierf op 17 Oogst 1473, zie over hem de Biographie Nationale; de pragmaticque waarvan hier spraak, is de Pragmatique Sanction de Bourges, waarover breedvoerig Du Fresne de Beaucourt, Histoire de Charles VII, D. III.

+ 1461.

[p. 191]

zoude dragen machiven voor den officiael ende zynen stedehouderen; noch meer, dat d'appariteur mochte brynghen ende⁺ leeden de ghevanghenen ten hove ende vanghenesse; item, ende dat men 't bisscops ghevanghenen van buuten mochte bringhen in 's bisscops vanghenesse zonder assistentie. Item, was hem gheleent 't sGraven Steen in te dynghene⁽¹⁾. Item, de hoofden van den officiers, d'officiael, zegheleere, promoteur ende scribe, dronch zonder assyse.

Het quamen by den coninc van Vranckerycke de aldervremste en wonderlicste ambassadeurs die men ye sach, van den vertsten ende vremtsten landen van Kerstenrycke, onder d'andere eeneghe wesende Tuercx⁽²⁾, van der Sarazynen wet, van welcken ambassadeurs de namen hier naer volghen:

Te wetene, de patriarchen van Antiochien, gheheeten broeder Lodewyc van Bouloengen, ende was een cordelier, wel eerbaar prelaet ende devoot persoon, drouch abillement ende cleedynghe van den cordeliers van den observanten; hy ne sprack nyet vele latyns, maer wel griecx ende een luttel ytaliaens, ende was de principael doctuer ende leedsman van desen ambassadeurs.

Item, een rudder, gheheeten mynheere Nyclaeys, ambassadeur van den Coninc van Perssen, de welcke was een oudt man, groot en schoon, van grooten statuere.

Item, een rudder, gheheeten mynheere Michiel, ambassadeur van den keyser van Trappesonde⁽³⁾, 't welcke was een schoon ruddere, groot, eerbaer, wys ende van scoonder manieren, ende sprack zeer wel ende vriendelic de tale van Ytalien.

Item, een rudder, gheheeten Castonden, ambassadeur van

+ f^o 197 v^o

(1) Memorieboek, D. I, blz. 255.

(2) Men weet dat de hertog sedert lang het inzicht had de Turken te gaan bestrijden; zie over dit Oostersche gezantschap, Memorieboek, D. I, blz. 256-58; Du Clercq, D. III, blz. 130 vlgde.

(3) David Comnenes, laatste keizer van Trebizonde, moest in 1461 deze stad aan Mohammed II overgeven; in 1470 werd hij geworgd.

[p. 192]

den Coninc van George ende van Mesopotanyen, 't welck was een wonderlic vremt persoon, van wonderlicken vremden fantsoene, groot ende grouf, met twee cronen in de crune van den hoofde ende twee rynghen in zyne horen, hadde d'aensichte ende den baert ghelyck een meercatte⁽¹⁾, maer hy was ghenouch zoete t'anziene.

Item, een rudder, gheheeten Maurat, ambassadeur van Armenyen, ende was een edele persoon, spelende up instrumenten ende van schoonen upziene.

Item, een ruddere, gheheeten Mahon, ambassadeur van den⁺ cleenen Turcq, die was rechtzweer van den grooten Turcq.

Item, een rudder, gheheeten Hanse, ambassadeur van priester Jan⁽²⁾, ende was een wonderlic groot cleerck in de astronomien.

Item, alle dese voorscrevene ambassadeurs commen zynde by den coninc van Vranckerycke, hebben daer gherust VII maenden tyts in 't incommen, zeyden totten coninc ‘harde kersten coninc der conynghen’, brochten van hemlieden lettren van den keyser, conynghen ende Turcq, daer af zy ghezonden waren, baden den coninc dat hem wilde believen te zendene van zynen volcke ende zyn teecken, omme te oorloghene up den grooten Soudaen, zegghende zy zouden hem pynen te quytene dat zy hem zouden destrueren ende vercryghen, want zy zeiden t'hebben scats ghenough, ende dat zy nyet en begheerden anders dan ter hulpen tsconyncx van Vranckerycke ende den name van hem, ende zeyden dat 't teecken van den coninc oft capitain, in zynen name, zoude meer doen dan zy alle te samen oft XC^m mannen⁽³⁾.

(1) Meercatte, apin.

+ f^o 197 v^o

(2) Priester Jan, wiens eigenlijke naam Togroul-Ouang luidt, was koning der kristene Turken en stierf in 1203; in de 15^de eeuw werd die naam Priester Jan ook toegekend aan eenen armeniaanschen vorst Ywan.

(3) Ik zal doen opmerken dat die beschrijving van de afgezanten letterlijk overeenstemt met de beschrijving van J. du Clercq, Mémoires, D. III, blz. 130-132; zie ook de Ancienne Chronique bij Lenglet (uitg. van Commines), D. II, blz. 173.

[p. 193]

Item, 't saterdaeghs avonts, den vierden july, anno LXI, quamen de voorscrevene zeven ambassadeurs te Ghendt. Men toochde hemlieden de engienen, de tresorie van den prevylegien in 't Beelfroot ende al de stede; men hilt een steecspel te watere tusschen brugghen in de Corte-Leye, daer te winnen waren prysen die de stede up hync, ende men feesteerde se zeere hoghelic ende ryckelic. Zij laghen t'huus in de herberghe te Jacops Van Waes, in 't Gulden Hooft, in de Burchstrate⁽¹⁾; men deffroyerde se⁽²⁾ uuter herberghen, mids datse onsen gheduchten heere dede gheleeden by eenen van zynen rudders, ende zy trocken van Ghendt 'ts woondaechs, den VIII^en july, metten voorscreven ruddere, haren gheleedre.

(1) Stadsrekeningen 1460-61, passim.

(2) Deffroyerde se, hield ze vrij van de kosten.