Dagboek van Gent van 1447 tot 1470. Deel 1

Een lettre ghesonden an de steden van der casselrien van deser stede, te wetene: Dendermonde, Aelst, Nyeneve, Gheertsberghe, Audenaerde ende Curtrycke, den XXIIII^e dach van maerte anno LI⁽²⁾.

‘De Hooftmannen, Scepenen ende Raedt van der stede van⁺ Ghendt.

Eerbare, voorzieneghe ende wyse, harde lieve ende gheminde vrienden. Uute dien dat wy van tyde te tyde verhooren zo lancx zo meer van vremden quaden tydynghen ende nyeu-

(2) Het was na eene Collatie den 22^en Maart gehouden, dat deze brieven aan de kasselrij werden gezonden, Kronijk, D. II, bz. 128; het Handschrift, f^o 93 r^o, geeft: XXIII^e dach; doch op f^o 100 v^o is de brief terecht gedagteekend op XXIIII^e.

+ f^o 99 v^o

[p. 306]

maren, angaende den lande ende graeffscepe van Vlaendren ende speciale onslieden, die zyn van ouden tyden ende costumen gheweest hulieder hooft, ende ditte van volcke van wapenen omme onslieden grief, scade, achterdeele ende verdriet te doene, up dat zy consten ende mochten, alzo wy verstaen ende verhoort hebben, commende onder 't decxele van bevele van onsen harden gheduchten Heere ende natuerlicken prinche, die God bewaren wille, 't welcke up dat zo zy, onslieden verwondert ende vremde gheeft, hopende an de edelheyt, hoocheyt ende ghenadicheyt van onsen gheduchten prince, dat hy van dien sinne ende voorstelle nyet wesen en zal, hoe wel dat eeneghe die te zynen rade zyn dat gheerne zaghen, zo wy beseffen, ende haer beste vermoghen daer toe te doen ende onslieden jeghen den zelven gheduchten heere ende prinche, wien wy met allen herten beminnende zyn, grootelic vermaect hebben ende zo lanc zo meer pynen te vermakene, daer wy zeere qualic, jammerlic ende deerlic an zyn, dies wy Gode ende al wel willende claghen; wandt alzo ghy ende elc van ulieden beseffen muecht, zo spruudt dezelve onlede ende gramscip uuten wederlegghene van den versoucke van der saute⁽¹⁾, 't welcke wy wederleyden ende ontseyden, nyet alleenlic omme 't proffyt van onslieden, maer omme den oorbuer ende prouffyte van den ghemeenen lande van Vlaendren ende alle andre landen daer ontrent gheleghen, die 't zelve last oft meer dan wy hadden moeten draghen ende helpen gelden, ende up dat voorganc gheadt hadde, die nu daer of alleenlic met onsen wederlegghene⁺ bescudt ende bevrydt zyn, ende wy alleene bleven in den last, wandt onse gheduchte Heere ende prinche zint den zelven wederlegghene up ons vertorent gheweest heeft, die daer te vooren onslieden groote jonste ende minne bewysde binnen deser zyner stede ende eldre, ende heeft hem altyts van ons vervremt zo lanc zo meer, zonder eeneghe jonste ofte minne te bewyzene, oft te willen commen binnen deser zynder zelver

(1) Saute, zout, de belasting op 't zout.

+ f^o 100 r^o

[p. 307]

stede, ghelyc hy te vooren dede ende nyet jeghenstaende dat wy ons ghevoucht hebben t'allen obedientien, alzo wy sculdich zyn te doene, want wy ons wet, duechdelic ghecoren naer onse prevylegien ende costumen, omme hem te ghelievene, af daden, contrarie onsen rechten ende costumen. Anderwaerven, hebben ghedoocht onsen beminde poorters te Dendermonde, die daer quamen uuten lasten van onslieden, te laten zegghene ende verjaghene uut allen onsen landen, ook grootelicx jeghen onse prevylegien ende vryheden. Derdewaerven, hebben de toecommende zettynghen betaelt, vercort ende verhaest⁽¹⁾, al dwelcke lettel oft nyet onslieden te baten quam ofte prophyteerde, maer hebben verhoort van tyde te tyde zo lanc zo meer, van quaden tydinghen ende vremde nyeumaren ende haer de zake by verzwaert, specialic van den voorschreven volcke van wapenen, commende heerwaerts overe; omme dwelcke de goede lieden van deser stede wake hilden ten diverschen plaetsen binnen Ghendt, by daghe ende by nachte, in haerlieder huusen, ter bewaernesse van ulieden ende van ons, welcke wake, omme onsen gheduchten Heere ende prinche noch te ghelievene, de zelve oock achtergelaten waert om beters wille ende weldoens wille, met vele ootmoedicheden ende obedientie, die wy te hemwaerts ghedaen hebben, alzo wy sculdich waeren van te doene, dat onslieden lettel of nyet gheprouffyteert, ghebaet ende gheholpen heeft, ghelyck voorschreven es, dat ons met alder herten uutwendelic zeere leedt es, zo dat ons⁺ grootelicx nyet leeder wesen mach, want zyne gramscap onslieden ende elcken te groot, te zwaer ende te lastich es, ende by speciale van hem, die es onse gheduchte Heere ende prinche, die voor alle eerdsche dynghen, als ghetrauwe onderzaten ende subgyten beminnende zyn, alzo wy hem dat tooghen zauden up dat hy 's noodt hadde ende an ons verzochte. Dus mids desen,

(1) Zie L. van Lerberghe, Audenaerdsche Mengelingen, D. V, bz. 279, 280, 284, op 4^en December, 10^en December, 20^en Maart en verder f^o 110 r^o.

+ f^o 100 v^o

[p. 308]

eersamen, gheminde vrienden, overmeerckende 't ghuendt dat voorscreven es, zo eys 't dat wy an hulieden jonstelic ende ter grooten neerste versoucken te deser waerften, bidden ende begheeren dat ulieden believen wille negheen vremt volck van wapenen te latene, oft ghedoghene uute te legghene eeneghe mandementen daer af intert ter sommeghen plaetsen ghedaen es ende begonnen, in achterdeele van onslieden, daer coopmanscepe ende neerynghe by verachtert zouden moghen werden, het ware van coorne oft andere provanchien elcanderen te goede laten werddene⁽¹⁾, 't welcke wy in gheender manieren beletten en willen oft daer jeghen vallen. Ende up dat hulieden van yemene eeneghen overlast ghedaen worde, daer toe presenteren wy ons, by daghe ende by nachte, omme dat te helpen wederstane bereedt zynde, van al dezen onslieden overscrivende uwe goede andwoorde ende meenynghe, ten fyne dat wy weten moghen waer toe dat wy ons verlaten zouden moghen. God zy met hu. Ghescreven den XXIIII^e dach van maerte anno LI.’

(1) Dit heeft betrekking op de verordening door den amman te Brussel op 15^en Maart uitgeroepen, zie hooger op bz. 301; ook te Bergen op 16^en Maart, zie Gachard, Notes sur de Barante, Histoire des ducs de Bourgogne, D. II, bz. 91, n. 2; ook te Dowaai, zie Pilate-Prèvost, Inventaire des archives de Douai, n^r 946, bz. 214.