manschappen is gekomen en waardoor met name kapitein Heemskerck zich heeft vergrepen aan een Laplandsche vrouw. Het derde bedrijf, dat in den tegenwoordigen tijd speelt, wellicht, om aan te toonen, hoe algemeen de situatie is en waarin Heemskerck schout-bij-nacht en De Veer en Outger luitenants-ter-zee zijn, beoogt aan te toonen, dat de man, ook al is hij dan doorgewinterd, niet zonder vrouw kan leven: De Veer is verloofd. De vrouw van Heemskerck, Anna, heeft, om de eeuwige vergevensgezindheid der vrouw te demonstreeren, haar man zijn vergrijp vergeven. Outger is de eenige, die, met deze feiten ontevreden, weer weggaat voor een nieuwe poolreis.
Deze tendens, wier menschelijkheid nog van verre herinnert aan den teederen schrijver van ‘Hart zonder Land’, heeft Helman hier in een moeilijk parket gebracht. Het schijnt hem zelf niet duidelijk geworden te zijn, in hoeverre hij de geschiedkundige feiten gebruiken kon. Wilde hij echter de paarzucht van den man, de zuiverheid en goedheid der lijdzame vrouw plastisch verbeelden, dan was het toch niet noodig, om hiervoor het historisch overwinteringsfeit te mishandelen, maar hij had evengoed een moderne pooltocht kunnen inscèneeren met louter zelfbedachte personages, wat misschien voor een spel en vooral voor een fantasie wel zoo interessant was geweest. Thans echter moest hij, om het door hem bedoelde effect te bereiken, de historische karakters verwringen en vervormen naar het kader der bedoelingen (wat dan volgens hem een groot schrijver is toegestaan). Geen der personen bij Helman heeft meer iets uitstaande met het origineel. Heemskerck, die dwers door 't ijs en ijzer derfde streven, is hier een onzeker, nerveus getempteerd aanvoerder, wien, psychologisch gezien, geen man gehoorzaamheid zou betoonen, en in wiens figuur de schrijver dezelfde erotomanie botviert, welke hij ook in zijn laatstgeboren spel ‘Triangel’ storend aan den dag legt. Inderdaad, ook de Katholieke genade heft de natuur niet op: het zou ons niet verder raken, dat deze auteur zich Roomsch noemde; men verwondert zich er alleen wel eens over, dat hij zich literair absoluut gedraagt als renegaat. - Van al de misvormden is Barents nog het meest ongerept gebleven: maar deze, die in 't tweede bedrijf sterft, heeft dan ook geen deel meer aan de vreemdsoortige zwenking van het stuk aan het slot, en kon als zoodanig historisch worden afgerond. De overige personages, die de heele metamorfose mee door maken, zijn dáárdoor tweeslachtig geworden, of, wat even erg is, halfslachtig: van boven smoking en van onder waterlaarzen.
Dit alles had misschien nog gered kunnen worden door een levendige dialoog of een reeks van geestige vondsten - opdat het spel
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd