Werkgroep taal op Bonaire
Eveliene Coenen en Johannetta Gordijn
Op Bonaire is Nederlands niet de moedertaal van het merendeel van de leerlingen (en leerkrachten), maar een vreemde taal (en dus zelfs geen tweede taal). Zowel voor de meeste leerlingen als voor veel leraren is Nederlands niet de taal die in hun leefomgeving wordt gebruikt.
Volgens de huidige wetgeving zijn er twee gelijkwaardige instructietalen in het PO. Op Bonaire zijn dat Nederlands en Papiaments waarvoor vergelijkbare kerndoelen gelden. Dit heeft als gevolg dat binnen de onderwijstijd die scholen tot hun beschikking staat de leerlingen voor twee talen hetzelfde niveau moeten bereiken. Dit is een grote opgave voor de leerlingen. Scholen worstelen met de manier waarop ze aan deze opgave invulling moeten geven.
Het VO en MBO niveau 3 en 4 op Bonaire heeft Nederlands als instructietaal en de leerlingen moeten aan de Nederlandse eindtermen voldoen. Voor de basisberoepsopleiding en assistentopleiding is het op Bonaire toegestaan om het Papiaments als instructietaal te gebruiken.
In februari 2011 is op Bonaire een werkconferentie georganiseerd waarbij alle scholen zowel PO, VO als ook het beroepsonderwijs waren vertegenwoordigd. Tijdens de conferentie is naar voren gekomen dat er een werkgroep opgericht moet worden die de scholen ondersteuning kan bieden op de werkvloer. Daarom heeft men besloten om mensen in de werkgroep te plaatsen die dicht bij het veld staan of op de werkvloer werkzaam zijn. Van iedere school is er een leerkracht, of een Interne begeleider afgevaardigd. Daarnaast zijn ook de beide stichtingen die zich richten op het Papiamentu vertegenwoordigd in deze werkgroep. De organisatie van deze werkgroep wordt ondersteund door RCN/OCW en het openbaar lichaam Bonaire.
De werkgroep komt maandelijks bij elkaar. Punten waaraan tot nu toe is gewerkt zijn o.a.:
1. | Het taalbeleid van de scholen: wat is er al, komt dit nog overeen met de huidige situatie, moet het worden herzien, wat is daarbij nodig?; |
2. | Onderzoek naar de doorlopende leerlijnen: zijn er methodes aanwezig voor zowel het Nederlands en het Papiaments, kunnen alle groepen hier uit werken, in hoeverre is er aansluiting van het PO naar het VO, VO naar het beroepsonderwijs?; |
3. | In maart 2012 wil de werkgroep een week van de taal organiseren op de scholen. |
Kortom, men is al een heel eind op weg om met elkaar te werken aan de taalvaardigheden die essentieel zijn voor een succesvolle (onderwijs)loopbaan van jongeren. Ook op Sint-Eustatius en Saba is het onderwijsveld inmiddels bij elkaar geweest om samen met RCN/OCW en openbaar lichaam een taalwerkgroep op te starten. Op alle drie de eilanden is behoefte aan ondersteuning. Daartoe heeft OCW middelen beschikbaar gesteld aan de werkgroepen om een taalexpert aan te stellen die de werkgroep van advies kan voorzien. Dit traject wordt in 2012 verder ingezet.