Chrysallis. Jaargang 1978

[p. 118]

C. Stinga-Last

Mw. Stinga-Last dreef van 1940-1945 met haar Italiaanse man een Italiaans restaurant. Na zijn dood begon ze boeken uit het Frans en Italiaans te vertalen. Door zwerflust gedreven haalde ze op haar 58ste jaar het vrachtwagenrijbewijs B/E, en reed 6 jaar in Nederland, 5 jaar in Duitsland op allerlei wagens - ook met aanhanger en op trailers. Daarna reed ze 4 jaar voor circus Boltini, en zelfs nu kijkt ze de advertenties waar vrachtwagenchauffeurs in worden gevraagd, nog na.

[p. 119]

De olifantenwagen

We stonden met circus Boltini in Roosendaal, en alles was in gereedheid gebracht voor de avondvoorstelling.

Daar ik nogal moe was wilde ik eens vroeg gaan slapen temeer daar we die avond niet verder trokken. Tegen 9 uur ging ik naar mijn slaapwagen en lag maar heel kort wakker. Ineens schrok ik doordat er op de deur gebonsd werd. Ik stak een lucifer aan en keek op mijn horloge.

12 Uur!

Buiten hoorde ik een van de chauffeurs roepen:

Hé, kom er eens uit. Je moet twee reservebanden naar de olifantenwagen brengen, die staat met pech op de autobaan, ongeveer 8 km van Roosendaal af.

Gauw schoot ik wat kleren aan en sprong op de grond.

Dieter had de Transit al tegen de materiaalwagen gezet.

Schiet op, riep hij en ik kroop in de cabine terwijl hij met een enorme smak de twee ontzettend grote en zware banden uit de trailer op de laadbak van de Ford gooide, die helemaal doorzakte.

Tot welke afrit moet ik doorrijden, vroeg ik.

Je neemt de eerste afrit en neemt dan weer de eerste oprit naar de andere kant van de autobaan. Dan gooi je de banden achter de olifantenwagen en de eerste chauffeur van ons die langskomt monteert ze.

De knipperlichten branden, dus je ziet de wagen al op een afstand.

Ik reed weg en vond na enig zoeken gelukkig de autobaan. Na korte tijd kwam de eerste afrit. Er stond ‘Roosendaal’. Ja, wat nu. Zou dit de bedoeling zijn of moest ik verder?

Maar hij had gezegd de eerste, dus sloeg ik rechtsaf.

Ik kwam op een smalle rechte landweg zonder eind en zonder enige zijweg of oprit. Het was aardedonker.

Ik voelde wel dat dit niet goed kon zijn, maar er was nog geen mogelijkheid om te draaien. Eindelijk zag ik in de verte aan de linkerkant een fabrieksgebouw met een klein stukje grond ervoor waar ik keren kon. Op dat moment zag ik in de verte de schijnwerpers van een auto en ik ging vlug naast de mijne staan en zwaaide met mijn arm ten teken dat ik iets vragen wilde. De man gaf gas en

[p. 120]

racete voorbij alsof ik een spook was. Een tijdje later kwam er nog een, die op dezelfde manier reageerde op mijn zwaaien. Wat nu? Het was al twee uur geworden en misschien waren de chauffeurs al voorbij gereden doordat er geen banden lagen.

Er kwam nog een derde auto aan, maar deze keer bleef ik in de cabine zitten terwijl ik een teken gaf. Het lukte, hij stopte. Er zaten twee heren in die voorzichtig het raampje een eindje open draaiden. Ik vertelde wat er aan de hand was en na even overlegd te hebben zeiden ze dat ik de weg in het donker beslist niet terug zou vinden, maar dat ze mij er heen zouden brengen als ik achter ze aan reed. Ik had ze wel willen omhelzen!

Het was inderdaad een heel eind terug, daar we over een andere plaats moesten, welke weet ik niet meer, maar tenslotte kwam de gezochte wagen toch in zicht.

Mijn begeleiders zwaaiden en reden door.

Ik plaatste de Ford dicht bij de berm, maakte de zijklep open, deed mijn handschoenen aan en trok met veel krachtsinspanning de eerste band overeind. Langzaam rolde ik hem naar de zijkant zodat hij dwars kwam te staan en liet hem heel voorzichtig zakken. Hij kwam precies op de goede plaats terecht. Nu de tweede en dan gauw terug.

De tweede kwam ook overeind en rolde naar de zijkant maar toen, hoe het kwam weet ik niet maar mijn hand schoot plotseling weg en de band plofte naar beneden, de berm af die op die plaats heel steil was, en zo de sloot in waar hij bleef drijven. Het gaf een enorme knal en alle koeien in de wei kwamen op de plons af en stonden aan de kant van de sloot met grote dromerige ogen naar dat drijvende monster te staren.

Het was een krankzinnig gezicht en ondanks de ellende schoot ik in de lach. Daar ik nóch een haak, nóch een touw had om de band er uit te trekken moest hij blijven drijven, maar ik zou dat zware ding toch nooit in mijn eentje die hoge berm op hebben kunnen trekken. Ik bleef nog even staan kijken, maar moest tenslotte toch terug.

Op het terrein aangekomen zag ik in de caravan van John Boltini nog licht branden. Ik klopte aan en hij deed gelukkig nog open. Ik vertelde wat er gebeurd was en verwachtte enorm op mijn duvel te zullen krijgen. Hij zei echter alleen maar: nou en? Ga maar gauw naar bed. Die band moet een van de chauffeurs er maar uithalen.

[p. 121]

Het is half drie, dus ga maar gauw slapen.

Stom verwonderd ging ik naar mijn kamertje, en ging boven op bed liggen, want ik was er toch niet zeker van dat ze me niet nog zouden komen halen.

Een kwartier later werd er weer op de deur gebonsd. Het was Dieter, die de band op moest halen.

Geef de sleutel van de Ford even, zei hij. Nou je bent ook een mooie om dat ding in de sloot te gooien! Alsof ik het voor de grap gedaan had.

Hij heeft hem er inderdaad uit gekregen, hoe weet ik niet en ik had ook niet de moed het te vragen. De eerste dagen ben ik maar een eind uit zijn buurt gebleven.

[p. 122]

Feierabend

Nog drie adressen afladen en het is al half twee. Nu komt het ergste deel van de dag. Rijden wat je kunt om nog zo veel mogelijk kwijt te raken vóór het ‘Feierabend’ is. De eerste keer dat ik dit woord hoorde dacht ik dat er iets feestelijks ging gebeuren. Misschien voor de een of andere gebeurtenis vroeger vrij? Misschien iemand die jarig was en 's avonds een fuifje gaf? Van alles stelde ik me voor.

Nu weet ik dat het niet alleen tijd is om naar huis te gaan, dat het werk afgelopen is, nee, het is ook lange afstanden rijden en telkens uit de wagen vliegen om een stad of een weg te vragen, gehaast een nummer te zoeken dat er niet blijkt te zijn en dan, als je eindelijk verbeten het gezochte adres gevonden hebt, een gesloten deur, een portier die uit zijn hokje roept: ‘Feierabend.’ Er is niemand meer om af te laden. Kom morgen maar terug...

Gauw de volgende klant nog proberen.

Zoeken welke autobaan, welke oprit, geen mens op straat om iets te vragen. Wagen aan de kant en aan een huis bellen, weer verder, steeds gejachter en ja, daar wil men nog wel helpen, er is nog iemand, maar dan blijkt de lading ijzer van de vorige klant op die van deze te liggen en de man die de kraan of heftruck bedient is al naar huis...

Feierabend...

Soms, of eigenlijk meestal heb je het geluk dat je nog alles kwijt kunt en komt er een heerlijk gevoel van voldoening over je. Es hat wieder Mal geklappt! Goddank!

Het is al schemerig geworden, maar er is nu geen haast meer. De weg is mooi, het weer goed, het leven ook. Je hoeft nu niet meer te schelden op voetgangers die treiterig langzaam oversteken, niet meer te vloeken tegen rood licht, niet meer te bonken op een deur die dicht is.

Je wordt zelfs beleefd tegenover voetgangers en wijst met een handgebaar ‘gaat uw gang’ terwijl je wacht.

Een chauffeur op een tegenligger die juist om de hoek komt werpt een handkus toe, nieuwsgierige blikken van voorbijgangers, zo van... hé kijk eens een vrouw daar achter het stuur van die trailer. Alles is weer goed en vredig tot morgenmiddag na half twee...

[p. 123]

Vrachtwagenchauffeuse in het buitenland. Een zwaar maar ook heerlijk leven vol afwisseling. Ontmoetingen met mensen waar je heel even een dieper contact mee hebt, een aardige opmerking waar je even stil van bent omdat je dat in deze dikwijls ruwe omgeving niet verwacht, een lange handdruk... en dan weer verder. Lawaai van de zware motor boven het lawaai van het verkeer uit, moeilijk oplosbare problemen, waar je trots op bent als je ze goed oplost, genieten van alleen rijden in een mooie omgeving en af en toe even iets drinken in een klein cafeetje onderweg.

Tot de zenuwen je na half twee, twee uur weer de baas worden. Zo ook weer op deze reis. Tegen vier uur kwam ik na lang zoeken en vragen bij een groot bouwterrein met een doorweekte, modderige bodem, een open, betonnen hal met veel pilaren. Een inrit waar je bijna niet door de modder heen kwam.

Er was nog één man aan het werk, verder was iedereen al naar huis. Feierabend.

Ik vroeg de man of hij me als je blieft nog even zou willen helpen met afladen en ofschoon hij dit helemaal niet hoefde stemde hij toch toe.

Er was echter geen heftruck of kraan meer ter beschikking zodat we de ongeveer 40 lange ijzeren staven, ieder zo'n 6 à 7 meter lang met de hand af moesten laden.

We smeten ze telkens met donderend lawaai op de betonnen vloer, waarna het nog een hele tijd nagalmde tot de volgende buis weer op de grond smakte.

Het werd al schemerig. Tegen dat we op de helft waren zei de ‘Meister’ dat hij even tien minuten pauze nam en in de houten keet ernaast ging telefoneren.

Ik wachtte in de cabine en kwam even op adem.

Ha, daar was hij weer. We gingen verder. Beng... beng... beng...

Het gekke was dat ik al de hele middag hoofdpijn had gehad maar dat die tegen het einde van het lawaai weg was.

Voor de laatste bundel ijzer moest ik naar een plaats verderop in de hal rijden. Achteruit, tussen palen door, langs grote brokken cement en stapels planken, in het halfdonker, maar ofschoon achteruitrijden met een trailer niet mijn fort was, redde ik het toch. Eindelijk tegen halfzes was de wagen leeg. Ik was dolblij, bedankte de man die mij zo geholpen had hartelijk en gaf hem een

[p. 124]

goede fooi. De bocht die ik nu bij het wegrijden moest nemen was echter zó scherp, dat de slang van de rem scheurde en losvloog. Nog nooit in die drie jaar dat ik nu in Duitsland reed voelde ik mij zó ongelukkig. Daarbij was mijn zaklantaarn leeg en had ik zelfs geen zakmes of schroevendraaier.

Ik ging naar de keet, zoveel mogelijk plassen en modder vermijdend in het donker en vertelde wat er gebeurd was.

Hij belde op naar de portier en vroeg hem de brandweer te charteren om mij tenminste tot buiten het hek te slepen, doch deze weigerde, daar het terrein te slecht was.

Nog eens over en weer gebeld en tenslotte het bevel: wagen laten staan, afsluiten, ondertekenen dat de firma geen verantwoording voor de auto had en morgen vroeg terugkomen.

Daar ik van daar af nog een heel eind voor de boeg had tot het station in Keulen, vanwaar ik met de trein naar Düsseldorf terug moest, was de man zo vriendelijk mij een lift in zijn wagen te geven tot Langenfeld vanwaar ik de S-Bahn kon nemen. Wat was ik hem dankbaar!

De volgende dag bracht een van de andere chauffeurs mij naar de hal terug en hielp mij met het afsnijden en opnieuw bevestigen van de slang, zodat ik toch nog vroeg op de zaak terug was en gauw kon laden voor de nieuwe tocht.