Bzzlletin. Jaargang 29

[p. 68]

Teruyschrijven
E.S. Moortgat
Slaapkamergeheimen

Voor Ekke, Mon & Mor, alsmede voor Jacq V

‘De woorden komen en gaan, net als de mensen. Vroeger in een bedaard tempo, nu in een vliegende vaart. Des te meer reden om woorden en mensen, en soms ook feiten die met beide samenhangen, zonder nonchalance te behandelen. Zelfs als niemand een vergissing opmerkt is dat geen excuus om slordigheden toe te laten die het eigen oog of oor geregistreerd heeft,’ zei de soms wat al te strenge pennenlikker tegen zijn nog half ontklede logees. Een van zijn personages - toevallig mijn naamgenoot - wilde nu al lang geleden, op een verloren uur, het terras van zijn huisbazin, de weduwe Blommaert herstellen; provisorisch om precies te zijn, omdat er welbeschouwd geen beginnen aan was. De tegels waren gebarsten, de stenen brokkelden af, het verband was zoek, de lage muurtjes moesten opnieuw gemetseld en gevoegd worden.

‘Drafi Deutscher's stem neuzelde toevallig door het open venster van de studio naar buiten,’ zei hij. ‘Je weet wel, Marmor, Stein und Eisen bricht, aber unsere Liebe nicht... De jonge knaap met de ongekamde blonde haardos had zin om mee te zingen, hard en onbeschaamd, als een oorvijg aan de goede smaak die hij gewoonlijk hooghield. Maar meezingen was er niet bij... Hij moest ervan afzien, omdat het lied nog niet bestond toen hij het terras van de weduwe zou repareren. Marmor, Stein und Eisen werd pas jaren later populair. Het zou de enige hit worden die de onbekende Deutscher ooit op zijn naam bracht. De basstem van Larry Hooper dan maar... You said you loved me, I know it's tru-ue... Maar terwijl hij zong stierf de overtuiging in de stem van de naamgenoot van spreker dezes. Hooper was net iets te plat en stompzinnig. En minder toepasselijk natuurlijk. Het was beter hem maar helemaal niet te laten zingen, het terras niet te herstellen en een gesprek met de weduwe Blommaert te vermijden.’

‘Wat wil je daarmee zeggen?’ vroeg Sharon Stone, die met een bruusk gebaar haar krappe truitje strak trok. Vanuit een ooghoek zag ze nog juist hoe Venus Williams schielijk in een kast verdween. Sharon keek haar viriele gastheer fronsend aan. ‘Dat van die Duitse schlager was me niet bekend, ik zou het niet gemerkt hebben. Bovendien is mijn kennis van het Duits nogal zwak ontwikkeld.’

‘Daar gaat het niet om,’ wierp hij tegen. Zijn ogen waren halfgeloken om zijn wilde inborst te verbergen. ‘Het komt op geloofwaardigheid aan. Naast tal van verzinsels moet een handjevol feiten wel kloppen. Om dezelfde reden

[p. 69]

kon ik niet met ‘shit’ en ‘kut’ komen aanzetten. Die kreten werden niet gebruikt en door ons al helemaal niet. Pijpen, beffen, ketsen - bij God, als ik wist wat dat betekende! Laat staan dat ik had kennisgemaakt met de praktijk. In de rooie buurt, daar wisten ze alles. Die jongens werkten op de steigers of in de fabriek. Maar in mijn omgeving? Zelfs wanneer er werd geketst en bezwangerd, voerde dat niet tot de ontdekking dat er leuke spelletjes gespeeld konden worden. Alles ging schichtig en in het geniep, totdat de pil werd uitgevonden en de woningnood geluwd was. Maar spanning was er wel. Die hing in de lucht, ze was zelfs te snijden.’

‘Ik geloof er geen donder van,’ mengde Dolly Dollar zich in het gesprek. ‘Je hangt de heilige huichelaar uit, je wist veel meer dan je vertelt.’

‘Op m'n woord van waarachtig: ik was een onnozele hals, aan wie het echte leven dikwijls voorbijging. “Kut met peren” gold zo ongeveer als de gewaagdste uitdrukking waarmee je je geringschatting kenbaar maakte. De vergroving van het taalgebruik greep pas jaren later om zich heen. De verschraling van het arsenaal van vloek- en scheldwoorden hield daarmee gelijke tred.’ ‘Maak dat de kat wijs,’ schamperde Sharon op haar beurt.

‘Bij jullie gaat het net zo!’

‘Een beetje gelijk heeft-ie wel,’ bracht Pamela Anderson in het midden. ‘Toen ik dertig jaar geleden op Smith College toegepaste siliconologie studeerde, hadden we een invectievenapparaat van heb ik jou daar; nu is die rijkdom teruggebracht tot wat schamele verwensingen, die te pas en te onpas worden gebruikt. Behalve grofheid demonstreren ze alleen maar de verbale magerzucht van de brulaap in kwestie. Armoe troef, mag je wel zeggen. Het is alles shit, fuck, asshole, bitch en bastard wat de klok slaat. Geen tv-film zonder motherfuckers, assholes en shit-etende bitches. En dat wordt dan ook nog als een taalschimmel over de hele wereld verspreid.’ Even maakte ze een aangeslagen indruk, die door haar frisse jeugdige trekken weer snel teniet werd gedaan.

‘Precies! De mens is mondiger geworden en dat zullen we weten ook,’ knikte hij naar zijn kamergenote. Hij was dankbaar voor de steun die de ongeschminkte, maar toch ongehoord voluptueuze bewoonster van Silicon City had geboden. ‘Wie kan er nog zo smakelijk vloeken en schelden dat we onwillekeurig in de lach schieten,’ vervolgde hij. ‘Woorden als klootzak, lul, kut en me reet vliegen je om de oren. Het lijkt wel een besmettelijke ziekte. Shit is daar de laatste jaren aan toegevoegd... Ik beschouw het niet als een verrijking. Het botst met onze volksaard! Waarom denk je dat het Franse merde of het Duitse Scheisse het bij ons in Holland nooit hebben gehaald? Omdat het samenhangt met de merkwaardige gewoonte vooral de voorkant van het lichaam als bron van invectieven te benutten, waar andere nationaliteiten een voorkeur voor de achterzijde tonen. Asshole - shit, Arschloch -

[p. 70]

Scheisse, cul - merde. ‘Shit’ klinkt zelden overtuigend uit een Nederlandse mond. Het is kaal, krachteloos, pover en zakt al bij voorbaat weg in een soort geslis dat de kracht van een uitroepteken zelfs niet evenaart. ‘Shit’ dient met onmiddellijke ingang uit het Nederlandse taalgebruik te worden verwijderd. Geen merde of Scheisse, dan ook geen shit!’

‘Die zit! Ni merde ni shit!’ giechelde ergens een stem. ‘Zoef! Ik ga voor zoef! Wat jij?’

Een bijna lege fles Southern Comfort rolde stuurloos onder het bed vandaan. Maar stem en fles bleven onopgemerkt.

‘Je maakt je weer eens druk om dingen die je toch niet tegenhoudt. Pas maar op man, voor je 't weet ben je een zijkerd. Met een lange ij!’ zei Sharon Stone op de haar vertrouwde pesterige toon.

‘Beter dan a piece of shit, vind je niet? Toen ik gister even rondfietste, werd ik door een fris ogende scholier bestraffend toegesproken met de woorden: “Hé, eikel! Kijk uit je doppen, lul!” Eindelijk iemand die zijn moers taal hanteerde. Wisten jullie overigens dat het schimprijm altijd zeer geliefd is geweest in dit land? Van poëzie moeten ze hier weinig hebben, maar ze grijpen naar het rijm zodra er iets verkocht of verwenst moet worden. Wat dat betreft is er niets nieuws onder zon. “Hé, klootzak, je moeder in een broodzak!” was ooit onder scholieren even populair als het stafrijm “Kikakutsmoes, man!” van tegenwoordig. Geen humoristische hoogstandjes, maar wat valt er te verwachten van een land vol kankeraars en lompe tyfusl...’

‘Ja, zo kan het wel weer. Ga jij je mond maar spoelen,’ sneed Dolly Dollar hem de pas af. ‘Als het erop aan komt ben je geen haar beter. Letztendlich moet je 't van de volksmond hebben om geen uitgedroogde woordlorren te produceren. Waar of niet?’

‘Juist ja,’ sloot Pamela Anderson zich deze keer bij Duitse Dolly aan. De ochtend gloorde achter de gordijnen. Vanuit een ooghoek zag ze een bezwete Venus Williams slechts gekleed in t-shirt en tennissokjes uit de garderobekast te voorschijn komen. In haar rechterhand hield ze een leren zweep met franje vast. Venus dreef Martina Hingis, naakt als een geplukte gans, voor zich uit. ‘Dolly heeft 't bij het rechte eind,’ voer de hoogblonde filmster onverstoorbaar verder. ‘Wat dat betreft kan jij met je beperkte vocabulaire nog heel wat leren van die bezeten smartreader, die grafomaan bedoel ik die zo raak over de striptease heeft geschreven... een rasverzamelaar is dat, zo'n onversneden fetisjist die álles gebruikt en nooit iets weggooit; dwars door de woordmest en taalgier vreet ie zich een weg naar een tiensprong van geschiedenissen, waar de letters alle kanten opstuiven; het kan hem niet schelen, al pelt ie de taal af als de rokken van een ui - nakend als die Hingis hier, of voor mijn part - en nog liever - Kournikova, alleen gehuld in luchtjes, huidmantels, naar Zwitserse kaas ruikende lendelappen, weet ik veel - zo lang het

[p. 71]

maar geen doekjes voor het bloeden zijn. Ik weet niet goed hoe ik 't zeggen moet...’

‘Toe maar, wat een wartaal. Hak en tak en toch niet teut,’ probeerde Sharon Stone het betoog te ontkrachten.

Opnieuw klonk er gegiechel onder het bed. Iemand maakte zachte zoefgeluiden. Een hoogrode blos kleurde Andersons wangen. Iets, misschien wel iemand, had bezit genomen van de plotseling gepassioneerde jonge vrouw. De verblufte pennenvoerder sloeg geen acht op Stone's gezuig en de merkwaardige geluiden, die voor hetzelfde geld als een soort smekend gezucht geïnterpreteerd konden worden. ‘Je bedoelt de man, die steeds maar komt en gaat?’ vroeg hij. ‘En die de spanning tussen het geschrevene en het leven aan een niets ontziende analyse onderwerpt? Die Tai Chih-strijder tegen de rangordes? De ruimhartige geest van duizend losse eindjes die de zinnen laat groeien en woekeren om een dichte jungle in de opgeschoonde tuin der letteren te scheppen?’

Hij wist warempel wel wat doorvragen was, maar moest nu toch even ademhalen voordat hij vervolgde: ‘Gaat het om de zelfkastijder, de verklaarde vijand van het repeteergeweer? De man die eigenlijk nooit iets wil voltooien? Even welbespraakt en breed van stof als een schrijfgrage oester met vergrendelde lippen? Kortom, heb je de man op het oog die dagelijks drie mud woorden schrokt om niet van honger om te komen?’

‘Ja die!’ juichten de vrouwen in koor. Hun stemmen streden om voorrang. Ook Sharon bleek ontketend. Ze had haar schampere houding laten varen en volmondig met de meisjes ingestemd. De kreten verrieden bacchantische ondertonen nu ze het voorwerp van hun werkelijke hartstocht konden aansnijden. Een ogenblik vreesde hij dat ze de begeerde maar bezeten grafomaan of anders wel zijn eigen verschijning, plaatsvervangend, als een Orfeus wilden verscheuren. De kritiek van de meisjes was hard aangekomen. Geen kunst natuurlijk als je - zoals hij - gebiologeerd werd door hun raadselachtige geest en soepele intelligentie. Zijns ondanks voelde hij hoe de opwinding al weer bezit nam van zijn pas gemaltraiteerde leden. Zijn vingers begonnen te jeuken, zijn tong liet zich nauwelijks bedwingen.

Evenals Stone had de volslanke Anderson zich inmiddels in een nauwe kokerrok gehesen. Ze trok de rits bij haar linkerheup omhoog. ‘Shit, nog net geen saddle-bags!’ stelde zij vast. Dolly moest haar pogingen staken; ze duwde haar vlees in model en stapte handig in een aangepaste casual. Venus en Martina, en misschien ook Kournikova, keken lijdzaam toe hoe de schrandere, weldoorvoede taalmeisjes in vervoering raakten bij de gedachte aan de man die met smaak hun mals gebleven woordvlees zou verslinden. Tegen alle regels en afspraken in voltooiden zij hun toilet met welsprekende, zij het routineuze gebaren. Krengen en cocottes tegelijk, kon hij niet nalaten

[p. 72]

bewonderend te denken.

Zwijgend, schijnbaar beheerst, stond de pennenvoerder op. Hij verliet het door parfums en andere geuren bezwangerde slaapvertrek, en begaf zich neuriënd naar de overloop. Het spits was afgebeten, de rest ging vanzelf. De voorbije nacht, de voorafgaande woorden, alles was niet meer geweest dan, nou ja... dan een vingeroefening of een hartverwarmende, geestverheffende aerobische exercitie. Die moest eerst als een verfrommeld stuk papier in de prullenmand belanden, dan pas kon het echte werk ter hand worden genomen. Een licht gevoel maakte zich meester van zijn brein. Keelprop en hersenstop waren feestelijk weggeschoten. De schrijfstiften lonkten, het bruidspapier zuchtte. Het moest anders en beter en breder... zijn nachtvriendinnen hadden hem de weg gewezen... Van alle kanten kwamen zinnen, klanken, letters in beweging, ze golfden als muziek zijn oren in en uit. Achter verlichte neonrose wanden zoemden onzichtbare beeldspinnerijen. Alles was mogelijk. Net als vroeger gleed hij - plotseling verkleefd, ja geestelijk versmolten met de naamgenoot van schrijver dezes - langs de leuning van de trap naar beneden. Zijn ongekamde witte haardos wapperde in de wind. Hij merkte dat zijn bewegingen minder soepel waren dan voorheen. Misschien speelde een zekere vermoeidheid hem parten. Toch ging zijn geneurie halverwege over in gezang... Marmor, Stein und Eisen bricht, aber unsere Liebe nicht...