Vervolg van pag. 61.
Door zijn ervaringen in Spanje tijdens de burgeroorlog (zie hiervoor het boek dat door sommigen als zijn beste wordt beschouwd: Homage to Catalonia - 1939) werd Orwell van zijn marxisme genezen. Hij vond ook dat de Britse arbeidende klasse in zijn denken en zedelijke overtuigingen nog burgerlijker was dan de bourgeoisie.
Orwell - dit weten wij allen uit zijn laatste en bekendste boeken, de romanfabels Animal Farm (1945) en 1984 (1949) - werd pessimist en anti-totalitair, maar hij bleef aan zijn idealen van ‘fair-play’ en ‘human decency’ trouw.
Zijn essays over de Engelse jongensbladen (Boys' Comics'), over de burgelijke sexuele ideologie die achter ‘funny postcards’ loert, en over het misbruik van de Engelse taal, vooral door politici, ‘Politics and the English Language’, laten een heldere geest zien, waaraan het fanatieke van een Caudwell vreemd was. Maar hiermee zijn wij de Interbellum-periode al voorbij.
Orwell leeft nog voor de lezer van vandaag - er verscheen zelfs onlangs een nieuwe studie over hem, Orwell: The Transformation, de tweede in een reeks door Peter Stansky en William Abrahams. Dit deel gaat over de omwenteling die in Orwell teweeg werd gebracht door zijn bezoek aan Spanje tijdens de burgeroorlog. Het boek is een studie en geen biografie, want vóór zijn dood verbood Orwell de uitgave van een biografie over hemzelf. Dit was misschien nog een ander aspekt van een zeker masochisme, dat in zijn leven en werk te bespeuren valt.
Dat de linkse beweging in de Engelse letterkunde tijdens de tweede helft van de Interbellum-periode eerder een reaktie was op het Hitler-gevaar, en op de slaperige zelfgenoegzaamheid van de Britse politiek onder eerste ministers als Baldwin en Chamberlain, dan een positieve, spontane beweging, die uit een fundamentele politieke overtuiging voortsproot, lijkt door de overwegend a-politieke aard van de na-oorlogse Engelse letterkunde bewezen. In januari 1939, d.w.z. kort na de crisis van Munich, in de herfst van 1938, verdwenen immers twee van de meest aktieve linkse intellectuelen, Auden en Isherwood, naar Amerika, waar ze tijdens het bloedige gevecht met Hitler bleven. De ‘beweging’ leverde geen enkele oorlogsheld op. Maar misschien is dat zoals het behoort te zijn: ‘the pen is mightier than the sword’.
Auteursrechtelijk beschermd