Al heet je honderdmaal Truffaut...
De man die van vrouwen hield is vergeten hoe hij moet filmen
Henk Camping
François Truffaut
De man die van vrouwen hield
In Berlijn zag ik dit jaar Truffauts nieuwste film L'HOMME QUI AIMAIT LES FEMMES. In Arnhem draaide hij dit jaar ook en dat was niet mijn enige reden om dit kreupele festival niet te bezoeken.
Met verbazing heb ik in Berlijn zitten kijken naar wat er van de nouvelle vague - Truffaut over gebleven is.
Na zijn LA NUIT AMERICAIN, in mijn ogen zijn laatste goede film, riep hij dat hij met filmen zou stoppen. Had hij het maar gedaan, want in mijn ogen is het sinds het debuut van ‘Truffautna-La-Nuit-Americain’ bergafwaarts gegaan. L'HISTOIRE D'ADHELE H kon nog nauwelijks dankzij Truffaut boeien. De film werd gedragen door Isabele Adjani die in de hoofdrol de dochter van Victor Hugo speelde.
L'ARGENT DEPOCHE was een angstige poging nog iets van de oude glans terug te winnen. Hij liet een ieder die het horen wilde, weten dat hij deze film zelfs eerder had willen maken dan LES 400 COUPS. Deze film was het begin van zijn nouvelle vague periode en de ontdekking van Jean Pierre Leaud. Maar de ‘ideale lijn’ in het script is in L'ARGENT DEPOCHE verdwenen. Het is een aandoenlijke aaneenschakeling van verwikkelingen waarin kinderen zijn betrokken. Een film vol eigenwijze kinderen van het type Jaapie van de King Corn reklame. Ze rollen van het ene voorval in het andere.
Halverwege de film vraag je je af ‘waar wil hij naar toe?’ En natuurlijk aan het eind van de film de verantwoording. Een moraal die mij gestolen kan worden. Daar zit ik niet op te wachten als ik naar TRUFFAUT ga. Wat rest is een aardig filmpje vol aandoenlijke toestanden, gefilmd door de regisseur waarvan men zegt dat hij zo goed kinderen kan regisseren.
Na L'ARGENT DEPOCHE dan een volgende vergeefse poging om iets van die oude glans te laten doorschemeren.
L'HOMME QUI AIMAIT LES FEMMES is kwa opbouw niet verschillend van L'ARGENT DEPOCHE. Het is wederom een aaneenschakeling van voorvallen. Er zit ditmaal iets meer struktuur in. Een man met een niet te stuiten belangstelling voor vrouwen, wier aandacht op de meest mogelijke en onmogelijke manieren getrokken wordt. En wat interesseert hem dan in die vrouwen! Warmte? Liefde? Lichamelijke sex? Bezit? Overwinning? De een of andere edele gedachte? Niet in het minst! Meneer valt over hun benen! Is teleurgesteld als hij een vrouw in een broek ontmoet, juist in een tijd dat de vrouw steeds meer de broek aantrekt.
Hij besluit zijn levensverhaal, waarin al die vrouwen voorkomen op te schrijven en dat laatste is het enige struktureel interessante in de film. Truffaut werkt hier met verschillende nivo's. Immers hij laat de man het verhaal dat hij eigenlijk al opgeschreven heeft nog eens vertellen, tot en met het verhaal waarin hij zelf weer optreedt als auteur van het boek. Plotseling komt er op deze manier weer iets in de film terug waarin je de oude Truffaut herkent.
Van het scenario maakte Truffaut weer een literaire bewerking (schept zodoende nog een nivo) ‘met het doel het lezen vlotter en boeiender te maken’. Dat heeft hij ook met het filmen geprobeerd en dat neem ik hem kwalijk. Er bestaat naar mijn gevoel geen enkele aanleiding voor een scheppend kunstenaar (laten we Truffaut zo in ieder geval nog proberen te zien) om het je publiek makkelijk te maken. Voor mij staat dat gelijk aan prostitutie.
‘Bertrand had geen familie, geen vrienden ook bij de rubriek in zijn agenda “gelieve bij ongeval te waarschuwen” stond geen naam ingevuld...’, is een zin die niet zwart op wit op het achterkaft van zijn boek afgedrukt hoort te worden. Het is een zin die je tussen de regels hoort te lezen. Wie Truffaut wil bijhouden kope het boek. Ieder ander leze het bovenstaande nog eens.
FRANCOIS TRUFFAUT: De man die van vrouwen hield Elsevier 83 blz.