Ton van Reen - Corrie van Zelen van schrijverij tot uitgeverij
Hans van de Waarsenburg
Schrijvers richten tijdschriften op, breken tijdschriften, verklaren de roman dood, laten de roman uit het graf herrijzen, kortom schrijvers zijn ook gewoon maar mensen, die buiten hun eigenlijke werk allerlei dingen bedenken en doen (of niet doen).
Voor een schrijver die van zijn schrijven moet leven is het bedenken van bij voorkeur winstgevende bijz ken een soort 2e natuur geworden: hij gaat hoorspelen schrijven, lezingen geven, journalistiek werk leveren of desnoods jeugdige delen van de Nederlandse bevolking onderwijzen. De auteur Ton van Reen is zo'n schrijver. Na wat hij zelf wel eens noemt 7 magere jaren, waarin hij hoorspelen schreef, niet publiceerde en vele banen had, draaide een ere ander ten gunste. Bij uitgeverij Agathon verscheen een nieuwe roman ‘Landverbeuren’ en bij Van Reen een nieuw idee: het beginnen van een uitgeverij. Een gelukkig idee in een gebied, dat zich in het verleden kon beroepen op een uitstekende traditie van drukken en uitgeven (Boosten, Stols, Leiter Nypels om er enkele te noemen).
Maar ook een gelukkig idee als onderdeel van de steeds nadrukkelijker opgang komende reactie op het verdwijnen van de zelfstandige uitgeverij. Een zowel bijzonder als natuurlijk verschijnsel deze reactie-actie. Overigens kan men over het ontstaan van een nieuwe keten van zelfstandige, landelijke uitgeverijen een verhaal apart schrijven, evenals hun bereidwilligheid om zelfstandig te blijven of om als tijdelijk research- en marktverkennend i.c. auteurs aantrekkend bedrijfje voor het Grote Concern te opereren om zich daarna en daaraan met vette winst te verkopen.
Najaar '76 had Ton van Reen zijn plannen gekonkretiseerd en een nieuwe uitgeverij was geboren: Corrie Zelen. Hoewel het geen toppunt van originaliteit is om een zaak naar je vrouw te noemen, bleek het effect erg gunstig. Een tijdlang kon Ton van Reen zich achter deze naam verschuilen en de verdere uitbouw samen met haar voorbereiden.
4 september 1976 werden de eerste produkten van deze prille uitgeverij in een donkerbruin café in Roermond aan den volke getoond: een affiche met een gedicht van de landelijk onderschatte dichter Leo Herberghs, een Paadjesboek van zijn hand en een poëziekalender van 12 Zuid-Nederlandse schrijvers/dichters. De aldaar optredende dichters, zangers en dorpsidioten betaalden zelf hun reiskosten en consumpties: natuurlijk om het goede doel te ondersteunen. Eigenlijk dus niets aan de hand: een kleine regionale gebeurtenis.
Ton van Reen bleek echter niet gespeend van zakelijk inzicht. Hij ontdekte al spoedig, zoals hij weleens vertelde dat een regio een te beperkt afzetgebied vormt. De plannen voor het voorjaar '77 besefte hij, dienden landelijk te worden uitgewerkt, wilde Corrie Zelen een kans hebben haar hoofd boven water te houden. Binnen twee maanden had hij voor Corrie Zelen een erkenning als landelijk uitgever weten te bewerkstelligen.
Zijn voorjaarsaanbieding bestond uit 11 titels waaronder proza en poëzie. Met deze aanbieding debuteerde Corrie Zelen als landelijk erkende uitgeverij. In deze aanbieding o.a. werk van zanger Joost Nuissl, dichter Miei Vanstreels, schilder/schrijver Robert Franquinet (Limburgs eerste & laatste erotomaan), Kees Simhoffer, Astère Michel dHondt, Leo Herberghs, Ton van Reen, Salvador Hertog en enkele anderen.
Naast de vele aandacht in de landelijke pers behaalde uitgeverij Corrie Zelen ook twee belangrijke verkoopsuksessen: van Joost Nuissl verscheen al spoedig een 2e druk en van Drijfzand, de roman van Robert Franquinet moest men al spoedig een 3e druk laten verschijnen. Zelf zegt Ton van Reen, dat hij er binnen 1 jaar in geslaagd is, om een hobby-uitgeverij om te vormen tot een professionele uitgeverij; tot een B.V. met toekomst. De uitgeverij tot op dit moment drijft op 2 pijlers: enerzijds wil zij landelijk een literair fonds brengen en anderzijds ook een belangrijke rol vervullen in de regio door het uitbrengen van wat men hier ‘Limburgensia’ pleegt te noemen. De ‘Limburgensia-serie’ bestaat enerzijds uit herdrukken van door de R.K.-Kerk vroeger verboden of opgekocht werk, anderzijds uit boeken, waarin mensen uit deze regio, hun verhalen op hun manier vertellen. Misschien onbewust heeft uitgeverij Corrie Zelen in het Limburgse de eerste aanzetten tot arbeidersliteratuur gegeven: in diverse boeken staat het reilen en zeilen, beter het buigen en kruipen van mijnarbeiders centraal, (zo b.v. in het te verschijnen boek: ‘Zwarte blanke slaaf’, waarin mijnwerker Wim Nijsten verslag doet van zijn leven in en om ‘de koel’. Een fonds dat extra verdient, daar er werken in verschijnen die een belangrijk en ànder licht werpen op de doorsneeromantiek die in het verleden in de hoofden van de Nederlandse bevolking is gestampt (loop uw aardrijkskundelessen nog maar eens na).
In deze golf van publiciteit en sympathieke reacties van andere jongere uitgeverijen (Corrie