Phil Muysson
4 Monografieen
‘Grote ontmoetingen’ is de weinig originele, wat dikdoenerige naam van een reeks monografieen over Nederlandstalige auteurs. Zij worden op de markt gebracht door uitgeverij Orion te Brugge (voor Nederland: Scheltens en Giltay te Den Haag). De eerste vier delen zijn inmiddels verschenen en behandelen het werk van Hubert Lampo (René Turkry), Simon Carmiggelt (Luc Verhuyck en Theo Jochems), Jan Wolkers (Ed Popelier) en Jos Vandeloo (Wim Hazeu).
In deze delen - op dat over Carmiggelt na - worden nagenoeg alle verschenen boeken chronologisch besproken, het geheel voorzien van inleidend commentaar(en). Een nogal traditionele opzet, die met name van de monografie over Wolkers een uitgebreid uittrekselboek maakt. Hetzelfde kan in iets mindere mate gezegd worden van ‘Hubert Lampo’, aangezien de auteur hiervan meer diepgang (zij het soms wat chaotisch) aanbrengt en nieuw materiaal aanvoert.
Van het werk van Simon Carmiggelt zijn natuurlijk geen uittreksels te maken, daarom is getracht via een uitvoerige bespreking over de bestanddelen, principes en disciplines in het werk van Carmiggelt een beeld van de auteur en zijn werk te verkrijgen. Dit beeld is niet nieuw of oorspronkelijk, maar wel het resultaat van grondige studie en voorbereiding.
Het meest interessante deel is dat over Jos Vandeloo. Hierin toont Wim Hazeu in een aantal uitvoerige en overzichtelijke beschouwingen over de thematische lijnen in het werk van Vandeloo de verwantschap met Kafka en Camus aan.
De achter in de boeken opgenomen bio- en bibliografieën geven uitnodiging voor verdere studie. In dit geval is het overzicht bij ‘Hubert Lampo’ ontoereikend; een verwijzing naar het Letterkundig Museum is dan ook een niet noodzakelijke dooddoener. Overigens zijn bij ‘Jan Wolkers’ nog al wat essensiële gegevens weggelaten zoals bij de bibliografie de naam van de uitgever en het debuut van Wolkers in Podium (nov. 1958) met het (bij de inleiding weliswaar zonder titel aangehaalde) toneelspel in één bedrijf ‘Mattekeesjes’.
Deze uitwerking is bij ‘Carmiggelt’ en ‘Vandeloo’ overigens uitstekend. Waarom wordt er bij een dergelijke serie van monografieën geen vaste lijn gevolgd? Zo staat ook bij het ene boek duidelijk de herkomst van het (foto)materiaal aangegeven, terwijl dit bij de andere monografie totaal ontbreekt. De door BZZTôH teater uitgegeven handschriftposter van Jos Vandeloo wordt o.m. zonder enige notitie facsimile overgenomen. (Dit in navolging van de Vlaamse uitgever Walter Soedthout, die dezelfde handschriftposter zonder voorafgaand overleg en zonder herkomstaanduiding n.b. voor het omslag van ‘De kortste verhalen van......’ gebruikte.)
BZZTôH handschriftposter nr. 31: Jos Vandeloo
De foto's van Jan Wolkers uit 1963 (!) doen op een omslag anno 1975 vreemd aan. Recentere foto's zijn gekozen voor de overige omslagen, die er wel saai en fantasieloos uitzien.
De reeks ‘Grote ontmoetingen’ lijkt in de eerste plaats geschikt als naslagwerk voor middelbare scholieren en geïnteresseerden, die hiermee in staat gesteld worden meer over een schrijver te weten te komen en gestimuleerd worden tot verdere studie. Het moet met het oog op volgende delen vermeden worden dat men de reeks gaat zien als uittrekselboeken. Dergelijke boeken zijn commerciële successen maar bevorderen het lezen zeker niet.
Renée Turkry: ‘Hubert Lampo’
Luc Verhuyck en Theo Jochems: ‘Simon Carmiggelt’
Ed Populier: ‘Jan Wolkers’
Wim Hazeu: ‘Jos Vandeloo’
Scheltens en Giltay 104 blz 9,50
Auteursrechtelijk beschermd