Margaretha Ferguson
Aya Zikken
Van Aya Zikken, die voor haar gehele oeuvre onlangs de laatste Marianne Philipsprijs ontving, verscheen een nieuwe roman: Dwars door de Spiegel.
Aya Zikken situeert haar romans, verhalen en reportages dikwijls in verafgelegen gebieden: het vooroorlogse Nederlands-Indië, Israël, Italië, Afrika. Soms is de uitwerking van ‘het milieu’ op het individu heel sterk (De Atlasvlinder, Code voor Dander), soms ligt het accent vooral op de persoonlijke problematiek en heeft het milieu een achtergrondfunctie. Dat laatste is duidelijk het geval bij Dwars door de Spiegel, d.w.z. de roman speelt zich weliswaar af in Israël maar de problematiek van Israël as such heeft in dit boek geen functie. Toch mag hieruit niet geconcludeerd worden dat het boek dan net zo goed ergens anders had kunnen spelen. De functie van deze achtergrond ligt m.i. in het feit dat de mannelijke hoofdpersoon, op zoek naar de wezenlijke waarde en waarheid van zichzelf, zich heeft losgemaakt uit zijn vertrouwde milieu om zich te confronteren met zichzelf in een levenssituatie, ontdaan van alle koesterende warmte en vertrouwdheid. Deze situatie vindt hij in Israël. Het hele boek wordt duidelijk gekenmerkt door een overboord gooien van alle overbodige franje, iets wat in de sobere stijl ook goed tot uiting komt. De alleen in hun voor het thema functionele aspecten uitgebeelde personages zijn m.i. dan ook wel erg schematisch weergegeven. Het doet overigens deugd, in dit jaar van de vrouw, opnieuw te mogen constateren dat het integere en serieuze werk van Aya Zikken heel ver afstaat van wat men gemeenlijk verstaat onder ‘vrouwenliteratuur’.
AYA ZIKKEN: ‘Dwars door de spiegel’
Querido 136 blz. 16.90 |