Bunker Hill. Jaargang 3 (nrs. 9-12)

[p. 21]

*{ Daphne Buter
Een sprookje voor blonde kinderen

(uit: De blauwe prins)

De Jaguar van mijn vader had notenhouten tafeltjes die aan de rug van de voorstoelen vastzaten. Uitgeklapt leken ze op bruin glanzend marmer. Soms maakte ik, zittend op de achterbank, tekeningen aan een van de tafeltjes. Mijn vader had altijd stapels papier in de doka liggen. Hij was er niet gierig mee. Vaak gaf hij mij een heel pak. Ik tekende griezelige duivels met enorme geslachtsdelen en vorken in hun groene klauwen waar de bliksem uit schoot.

Mijn moeder had die tekeningen eens aan een kinderpsychiater laten zien en ze was terneergeslagen thuisgekomen. Ik vroeg haar of hij ze niet mooi vond maar ze barstte in tranen uit en wiegde mij in haar armen.

‘Ik wist niet dat je zo ongelukkig was. Waar moet het toch naar toe met ons,’ vroeg ze zich snikkend af.

Mijn vader kon erg goed rijden. Soms reed hij 180 kilometer per uur over de snelweg. Als de politie ons achtervolgde in die stompzinnige kevertjes van hen, haalden ze ons meestal niet in. Toch werd hij na een tijdje altijd opgewacht door een horde motoragenten, die over de mobilofoon waren ingeseind door hun collega's. Mijn vader maakte langdurig ruzie met de agenten. Hij noemde hen ‘die grüne Polizei’. Mannen die bij de politie wilden waren zielenpoten, vond hij. Machtswellustelingen die in oorlogstijd met plezier hun medemens zouden martelen en uitroeien. Hij vond dat ze maar eens goed over zijn argumenten na moesten denken. Er lag elke week wel een gele bon op tafel.

Tussen de stoelen van de auto stonden halve-literflessen met eau de cologne. Mijn vader vond het lekker als ik tijdens het autorijden met mijn vingers door zijn haren kriebelde, en steeds een scheutje van die stinkende troep op zijn hoofd liet druppelen. Soms kreeg ik er zelfs een rijksdaalder per uur voor betaald. Ik had er wel eens tien gulden mee ver-

[p. 22]

diend toen we op locatie gingen naar Hoog Soeren, voor foto's van een bekend merk koffie.

Voorzichtig tilde ik de fles op en draaide de schroefdop los. Op het etiket stonden letters in een goud reliëf. Ik liet mijn duim eroverheen glijden, steeds weer, terwijl de stad in groene en rode veegjes achter het raam voorbijsuisde - het leek net een op hol geslagen film.

‘Zal ik op je hoofd krabbelen?’

‘Dat mag, maar het is de allerlaatste keer. Ik heb je verkocht aan een rijke dame. Ze is heel lief voor kinderen.’

Hij lachte hinnikend als een paard. Ik slikte.

‘Maar ik wil liever bij jou blijven.’

‘Je mag niet liegen,’ zei hij.

Ik gooide een scheutje eau de cologne in mijn handpalm en voelde het branden in de afgescheurde nagelriemen van mijn vingers. Ik beet al nagels toen ik nog een baby was, daarom had ik last van rode gezwollen vingertoppen.

Ik gooide het goedje op mijn vaders haar en zette mijn brandende vingers op zijn hoofd. De warmte van zijn schedel werd door mijn vingers opgezogen.

Mijn vader gaf nog meer gas. Ik zag de wijzer van de kilometerteller oplopen naar 150.

‘Ik wil niet naar die mevrouw,’ zei ik.

Hij grinnikte boosaardig en spiedde met gefronste wenkbrauwen over zijn schouder. Zijn adem rook naar poep. Onder zijn tong had de tandarts een cyste ontdekt. Binnenkort moest hij naar de kaakchirurg, die zou het opensnijden met een vlijmscherp mesje.

‘Je hebt niks te willen want we hebben je verkocht. Die mevrouw is eenzaam in die grote villa en ze heeft ons heel veel geld voor je betaald. Ik heb haar wijs gemaakt dat je een lief meisje bent.’ Hij begon weer te lachen. ‘Daar zal ze dan nog weI van terugkomen want je bent een nagel aan je moeders doodskist.’

Hij tokkelde met zijn vingers op het stuur en keek naar de weg.

‘Je gaat in een heel mooi huis wonen, met een prachtige tuin, er groeien meer dan duizend bloemen.’

Hij liet het stuur los en legde zijn handen in zijn schoot.

‘Je krijgt een grote kamer en je mag de hele dag troep maken en zoveel snoep vreten als je zelf wilt. De hele dag mag je snoep vreten.’ Hij

[p. 23]

bulderde van het lachen.

Hij stuurde met één knie. Ik dacht dat we snel van de weg af zouden rijden en tegen een huis te pletter slaan.

‘En dan?’

Ik kriebelde zo zacht mogelijk op zijn hoofd. Ik wandelde zo lekker mogelijk met mijn vingertoppen over zijn onbegrijpelijke gedachten. Hij zakte onderuit in zijn stoel en sloeg zijn armen over elkaar. De auto slingerde over de witte streep van de weg maar hij stuurde weer bij met zijn knie.

‘Dan komt haar man thuis. Het is een oorlogsmisdadiger. Hij zit gevangen in de koepel van Haarlem maar elk weekend mag hij met verlof. In de oorlog heeft hij honderden kleine kinderen vermoord, maar het waren joodse kinderen. Jij hebt niks van hem te vrezen. Hij houdt van blonde kinderen. En jij bent zo'n lief kind. Iedereen is meteen weg van je. Hij zal meteen van je houden, vanaf de eerste keer dat hij je ziet.’

Hij gaf nog een dot gas en verhief zijn stem om boven het gebrul van de motor uit te komen.

‘Je mag hem pappa noemen! Hij zal trots op je zijn want je bent een fotomodel, met een beroemde biologische vader die fotograaf is. Die man, die moordenaar, zal je op zijn vette schoot nemen en hij zal mooie Duitse kinderliedjes voor je zingen. Elke avond zal hij je voorlezen uit een prachtig boek, dat heet Mein Kampf, het is een sprookje voor blonde kinderen!’

De snelheidsmeter schoot door naar 160. De wereld achter het raam werd steeds vager, alsof het mistte. Ik was misselijk, ik wist dat ik zou gaan kotsen.

De eau de cologne brandde niet meer in mijn nagelriemen, ik was aan de pijn gewend. Ik vulde mijn handpalm tot aan de rand, het droop tussen kiertjes van mijn vingers naar mijn elleboog waar het meteen vervloog. Mijn vingers kroelden door zijn haar dat stug werd van de alcohol. Ik vroeg me af of mijn moeder inmiddels al thuis zou zijn gekomen. Ik stelde me voor dat ze een netje met boodschappen in haar hand hield, waar een zanderige struik andijvie uitstak. Ze legde het op het granieten aanrecht en ze riep mijn naam. Omdat ze geen antwoord kreeg liep ze de gang in en riep langs de paarse trap omhoog naar mijn vader. Dan ontdekte ze dat hij niet thuis was. Ze rende naar het raam en keek door de ruit naar de overkant van de straat. Mijn vaders Jaguar was weg. Op de grond zag ze het briefje liggen en ze las met tranen in haar ogen dat ik

[p. 24]

nooit meer thuis zou komen. Ik vroeg me af of zij werkelijk van me af wilde. Ik kon het niet geloven.

Ik kreeg het koud. IJzig zweet kroop over mijn huid. Door het raam schoten de straten met winkels ineens naar achteren alsof een tornado de wereld optilde en verderop weer neersmeet.

‘Ik ben misselijk. Ik moet overgeven.’

‘Laat ik het godverdomme niet merken.’

Hij legde met een klap zijn handen op het stuur.

Op dat moment schoot een zure golf uit mijn keel en kletterde in zijn nek. De auto begon te tollen. Mijn vader vloekte. Ik spuugde maar door. De fles eau de cologne viel uit mijn hand en liep klotsend leeg over de kalfslederen achterbank. Ik begon te vliegen, een brakende vogel die zich losmaakte van de stoel. De wereld achter het raam had zoveel kleuren dat een vreemd soort geluksgevoel over me kwam. Ik bleef maar vliegen en braken. Mijn handen met de smerige vingertopjes hield ik als klauwen in de lucht. Zo wentelde ik rond en rond, gevangen in een trage film, totdat er iets kraakte en de auto met gillende banden tot stilstand kwam.

Ik was op de stoel naast mijn vader terechtgekomen en voelde een venijnige pijn in mijn onderlip. Mijn vader vloekte nog steeds. Hij trok zijn overhemd uit en veegde zijn nek schoon.

‘Stomme trut,’ mompelde hij.

Op straat lag een handkar op zijn kant. Appels rolden over de weg en butsten tegen de stoeprand. Een man in een sjofele jas hield zijn armen omhoog en schreeuwde onverstaanbare woorden.

Mijn vader stapte uit, met alleen zijn onderhemd aan. Hij liet het portier van de deur open staan. Een zoete fruitwalm wasemde in de lucht.

‘Ellendige klootzak, kijk dan ook uit waar je rijdt met je stomme appels.’

‘Ikke?’

De man stompte verontwaardigd met zijn vuist op zijn borst. ‘U reed als een bezetene!’

Hij schreeuwde tegen mijn vader en ik dacht: zo meteen pakt mijn vader zijn pistool uit het bordeskastje en dan schiet hij die man aan flarden. Maar mijn vader lachte alleen maar. Hij lachte de man uit terwijl die vent zich bukte en tevergeefs probeerde om de oude kar rechtop te zetten. Zijn pet viel op straat, hij leek op een aangereden dier. Met een bezweet hoofd kwam hij weer overeind en begon appels op te rapen, die steeds uit zijn trillende handen glipten. Mijn vader schaterde zo hard mogelijk

[p. 25]

maar ik hoorde dat hij het deed om de man te jennen. Hij lachte met echt, het was een lach vol treiterij.

‘Mijn dochtertje begon te kotsen, daar kan ik ook niks aan doen.’

Met het vuile overhemd wreef hij weer over zijn nek. Er lag een brokje onverteerde peer op zijn schouder.

De misselijkheid was weg. Mijn lip zwol op en ik proefde bloed. Ik vroeg me af waarom ik niet kon huilen. De zomer gonsde in mijn oren met het geluid van een zwerm vervelende vliegen.

‘U moet mijn koopwaar vergoeden,’ mekkerde de man.

Overal vandaan, uit huizen en zijstraten en winkels, kwamen mensen te voorschijn. Twee vrouwen begonnen de man te helpen met het oprapen van de vruchten. Ze tilden de slip van hun zomerjurken op en gooiden appels in hun rokken. Even later waren ze zwanger van fruit. Ik stapte uit de auto, op vreemde beverige benen.

‘Terug in de wagen jij!’ schreeuwde mijn vader.

Maar ik bleef staan. Een kracht sterker dan hij hield me staande op die plaats, ik kon niet voor- of achteruit bewegen. Ik stond daar maar terwijl bloed uit mijn mond op mijn jurk een bizarre tekening maakte.

Ik overwoog om weg te rennen en stelde me voor hoe ik als een hazewind over straat zou vliegen, sneller dan de Jaguar van mijn vader maar willoos als een losgewaaide vlieger. Ik wist de weg niet naar huis. Ik kende de naam van de straat waarin we woonden maar ik wist niet of ik naar het noorden of naar het zuiden zou moeten rennen. Dus bleef ik staan op de plaats waar de tijd me had vastgenageld.

Iemand depte mijn lip met een zure lap. Het was mijn vader die zijn overhemd tegen mijn mond drukte. Mijn bloed smaakte naar ijzer, mijn kleren voelden klam. Ik keek naar mijn jurk; in de rode tekening herkende ik een vlinder en twee gestaltes.

Het bloeden was opgehouden. Op mijn jurk was de tekening van de figuren opgedroogd en donkerbruin geworden. Ik zoog aan het rood gestreepte rietje in het flesje Coca Cola dat mijn vader voor me gekocht had aan de overkant van de straat. De man met het fruit was verdwenen. Mijn vader had van woede een handvol bankbiljetten door de lucht gesmeten. Hij had altijd een pak geld op zak. In een groteske bladerval van tientjes, geeltjes en briefjes van honderd danste de fruitkoopman rond als een kind in de sneeuw. Hij graaide naar de bankbiljetten terwijl

[p. 26]

mijn vader hem uitlachte. Vooral toen andere mensen mee gingen te doen en achter het wegzwevende geld begonnen aan te rennen, had hij de grootste pret. Geld veranderde zogenaamd keurige mensen in beesten, beweerde hij dikwijls. Ik zag met mijn eigen ogen hoe een menigte hebzuchtige mensen zich op de bankbiljetten stortte. Twee vrouwen die tegelijkertijd hun voet op een briefje van honderd gulden hadden gezet, kregen ruzie. Al die tijd gierde mijn vader van het lachen en wees naar hen of sloeg zich van plezier op zijn dijbenen.

Een oude vent met een gleufhoedje op kwam met een hand vol tientjes naar hem toegelopen en zei: ‘Meneer, u wilt het geld toch zeker wel terughebben?’

‘Nee, dank u wel,’ bulderde mijn vader. ‘Ik heb zojuist gezien wat een ellende ervan komt. Houdt u die rotzooi maar lekker voor uzelf. Hebben, hebben, hebben!’ joelde hij. Daarna was hij een flesje Cola voor mij gaan halen. De auto liet hij midden op de weg staan. Hij wandelde rustig de straat uit, terwijl auto's achter mij stonden te toeteren. Sommige bestuurders stapten uit en riepen hem verwensingen toe, met kwade vingers wezen ze op hun voorhoofd.

Toen mijn vader terugkwam met in iedere hand een flesje, liet hij een luide boer naar de nijdige automobilisten. Hij duwde de flesjes in mijn hand en grijnsde naar me. Hij startte de motor, opende op zijn dooie gemak het raam en zette nauwkeurig de achteruitkijkspiegel recht. Tergend langzaam parkeerde hij de auto in de goot. Op de stoep stonden nieuwsgierige mensen hun hoofd te schudden. Luid toeterend dropen de auto's af.

Met een oude krant veegde mijn vader de kots uit de wagen maar het bleef toch nog zuur ruiken, ondanks de leeggelopen fles eau de cologne. Ik dacht dat we naar huis zouden gaan, maar ik vergiste me.

‘We laten die lieve mevrouw niet langer wachten,’ zei hij.

Hij frommelde de krant onder zijn stoel en draaide de contactsleutel om. Terwijl we met een slakkengangetje de straat uitreden, zei hij: ‘Die vuile fruitvlieg. Er zit nog een kras op de lak van mijn auto ook.’

Rondom de villa lag inderdaad een tuin vol welige bloemen. Uit een fonteintje spoot een waterstraal omhoog die een regenboog in de lucht toverde.

‘Hier is het,’ zei mijn vader. Hij zette de motor af en keek naar mij met tranen in zijn ogen.

[p. 27]

‘Dit is je nieuwe thuis.’

Ik gaf geen antwoord. Achter de regenboog zag ik een spierwit paleis dat op het netvlies van mijn ogen brandde als een fort van sneeuw. In de tuin stonden Romeinse beelden van Nero en Caesar.

Ik keek naar het lege Cola-flesje in mijn handen en naar mijn jurk met de tekening van bloed.

Hij pakte mijn hand beet en kneep er in.

‘Je moet sterk zijn,’ zei hij melodramatisch. ‘De eerste tijd zul je ons nog missen, maar na een paar weken zul je ontdekken hoe heerlijk het is om nooit meer naar school te gaan, om altijd vrij te zijn. Je zult in weelde opgroeïen, als een prinses in een sprookje.’

Ik schudde mijn hoofd.

‘Jawel, je vader zegt het toch? Denk je eens in: deze tuin, die prachtige fontein, een grote kamer vol speelgoed-het zal allemaal van jou zijn. Achter het huis is nog een tuin. Een tuin met een zandbak en een schommel. Ze hebben zelfs een pony voor je gekocht. Je zult het heerlijk hebben. Na een maand zul je zelfs niet meer aan ons denken. Je zou je nuffige neusje in de lucht steken en ons straal voorbijlopen als je ons op straat mocht tegenkomen. Ik beloof het je, na zes maanden verlang je niet meer naar je lieve moedertje en na een jaar zul je haar gezicht zelfs helemaal vergeten zijn.’

Ik schudde weer mijn hoofd. Er drupte een traan op de vlinder van bloed. Hij liet mijn hand los en opende het portier. Vastbesloten liep hij naar de achterkant van de auto en haalde mijn koffertje eruit. Even later trok hij de deur naast me open.

‘Kom op, uitstappen, luie rotzak.’

Ik stapte uit met het Cola-flesje nog in mijn hand. Het gleed uit mijn vingers en spatte kapot op de stenen. In een soort vertraagde film zag ik de scherven rondvliegen, ze twinkelden door de lucht en maakten een rinkelend geluid op de granieten vloer van de wereld.

‘Stomme trut, wat ben je toch een vreselijk onhandig rotkind.’ Zijn ogen flonkerden van ergernis.

Met zijn schoen schoof hij de scherven in de goot. Hij krabbelde met zijn nagels aan zijn baard en keek me een tijdje bedenkelijk aan. Ik dacht dat hij overwoog om me een klap in mijn gezicht te geven maar ineens tilde hij me op en lachte.

Ik wist dat ik nog zuur rook van de kots maar het maakte me niks uit, hij rook ook zuur. Hij omhelsde me stevig. Een windflard nam een bries

[p. 28]

vol stuivend water mee van de fontein. Ik begroef mijn gezicht in zijn haren. Ineens begon hij mij rond te draaien, een trage pirouette waarin ik telkens het vervloekte witte huis zag opdoemen, dan weer de straat waar auto's voorbijreden en de fontein. Bloemen duizelden voor mijn ogen. Ik klampte me aan hem vast.

Hij draaide me nog sneller rond. Ik zakte naar achteren en voelde zijn sterke handen op mijn rug. Hij lachte naar mij en keek me aan met droeve ogen. Steeds sneller draaiden wij rond en ik lachte naar hem.

Terwijl onze haren rondzwierden in de wind keek ik naar de oneindige blauwe lucht vol vogels, die heen en weer scheerden als sportvliegtuigjes. Ik zag een wolk, een vogel, de zon, een wolk, een vogel, en dan weer het duizelingwekkende ravijn van de lucht dat voor mijn ogen rondtolde als een centrifuge.

Mijn vader zette mij naast het koffertje op de stoep. Hij kuste mij op beide mijn wangen en veegde met een slip van zijn onderhemd mijn wangen schoon.

‘Je lijkt Pietje Smeerpoets wel,’ zei hij.

‘Ga je echt weg?’ Ik keek hem argwanend aan.

‘Begin nou niet weer. Afscheid nemen moet je snel doen.’

Hij liep weg. Hij bukte zich nog even bij de kras in de lak van de auto en haalde zijn vingers er overheen.

‘Die vuile fruitvlieg,’ mompelde hij.

Vrolijk fluitend liep hij naar het portier van de wagen, de sleutels rinkelden in zijn handen. Hij zwaaide naar me. Daarna knipoogde hij.

‘Veel plezier in je nieuwe leven. Een lief kind verdient een lieve moeder.’

Hij stapte in en startte de motor. Vanachter het raam maakte hij een lange neus met zijn hand. Daarna reed hij met krijsende banden de straat uit.

Ik vroeg me af waarom ik me niet kon bewegen. Ik stond op de plaats waar hij mij had achtergelaten, het koffertje onberoerd naast mijn lakschoenen. Mijn hoofd zwaarmoedig gebogen.

Achter mij kletterde de fontein. Boven mijn hoofd scheerden ongetwijfeld de zwaluwen nog heen en weer. Ik begon te huilen en kon er niet meer mee stoppen. Ik huilde met lange gierende uithalen. Er was toch niemand - ik hoorde loofbomen vriendelijk ruisen. De wind was zacht van de tergende hitte. Er druppelde iets op mijn jurk. Mijn lip was weer

[p. 29]

gaan bloeden. Ik had de wond kapot gebeten, zonder dat ik er erg in had gehad. Ik liet het bloeden. Naast de vlekkerige vlinder ontstond een gestalte die steeds groter werd. Ik herkende er Beëlzebub in.

Toen het bloeden was opgehouden stond ik daar nog. De wind die opstak was koeler geworden, het geruis van bladeren in de iepen hardnekkiger. De tekening op mijn jurk was hard, alsof er stijfsel in de stof zat. Ik stond daar misschien een halfuur of langer, ik had geen besef van tijd.

Er waren geen zwaluwen meer in de lucht. De fontein kletterde nog, maar met een koud geluid, nu een wolk voor de zon bleef dralen.

Ik dacht er niet over om aan te bellen bij het witte huis. Ik wachtte af of mijn vader terug zou komen. Hij had al eerder gezegd dat hij mij verkocht had maar hij had me nog nooit ergens heen gebracht. Ik dacht dat het deze keer wel serieus zou zijn. Ik begon zelfs mijn moeder te wantrouwen. Ze huilde de laatste dagen wel erg veel dus misschien was er toch een verband.

Ik begon me af te vragen hoeveel geld mijn ouders betaald hadden gekregen voor mij. Heel lang geleden had mijn moeder me wel eens verteld dat een Duits kinderloos echtpaar haar op het strand dertigduizend gulden had geboden als ze mij mochten meenemen. Mijn vader maakte er nog wel eens een grapje over. ‘Had haar maar aan die moffen verkocht,’ zei hij dan. Maar toen die Duitsers me kopen wilden was ik nog een baby, ik kon me niet voorstellen dat dezelfde mensen nu in dit witte huis in Nederland woonden.

Ik hoorde voortdurend de claxon van een auto. Het was een indringend geluid, dat mijn gedachten verstoorde en me terug bracht naar de werkelijkheid. Ik keek op, het was mijn vader in zijn Jaguar.

Terwijl ik mijn hoofd weer naar de straat boog, reed hij langzaam naar me toe. Ik probeerde alles te vergeten.

‘Wat sta je daar nou, luie rotzak? Kom op, instappen, en snel.’

Ik deed wat hij zei. Toen ik naast hem zat bleef ik met gebogen hoofd naar de vlekken op mijn jurk staren.

‘Je vergeet je spullen. Als je kop niet vastzat dan zou je die ook nog vergeten...’

Geërgerd stapte hij uit en hij pakte het koffertje van de straat. Hij kieperde het in de achterbak. Toen hij weer instapte en gas gaf zei hij: ‘Daar kun je me nou pisnijdig mee krijgen. Je wilt me toch niet vertellen dat je geloofde dat ik je echt had verkocht aan die vuile nazi?’

Ik schudde traag mijn hoofd.