Bunker Hill. Jaargang 1 (nrs. 0-3)

[p. 49]

Bleker & Elmendorp
Oscar

Het gebeurde tussen de derde en vierde gang.

‘Dames en heren. Mag ik uw aandacht,’ riep de in het zwart geklede gastheer. Het bestek staakte het getik onder de pianoklanken. De man sprak uit hoe vereerd hij zich voelde op dit eerste diner. Dat er maar veel mochten volgen en dat ze elkaar niet uit het oog moesten verliezen. De man nam een slok uit zijn glas witte wijn.

‘Er moet een prijs komen die onze telgen in het eeuwige licht zet,’ hernam hij gedragen het woord.

Instemmend gemompel.

‘En dames en heren.’ De stem was harder geworden. De man trok zijn stropdas wat losser. ‘Die prijs zal een hommage aan ons zijn. Wij die het volk genot en kunst schenken.’

Applaus.

‘Opdat,’ riep de man boven de klappende handen uit, ‘wij tot de onsterfelijken gaan behoren.’

Applaus dat versnelde in een roffelend tempo, mannen en vrouwen en opstaan. Stropdassen, stola's en sieraden bewogen op het martelende ritme van de handen.

Terwijl de spreker zijn voorhoofd depte en knikkend het gejuich in ontvangst nam, trok de man naast hem aan het onderpand van zijn jas. ‘Is dit iets, Cedric?’ fluisterde hij in het oor van de spreker. Het applaus stopte niet. De man die zat pakte een vulpen uit zijn zak en begon iets te tekenen op de punt van zijn servet. De pen trok rafelige halvemanen over het witte katoen, na enkele tellen werd iets zichtbaar. De spreker ging zitten om de tekening van dichtbij te bekijken. Het was een poppetje met een groot hoofd, staand op een voetstuk.

‘Dat is hem,’ zei de spreker schor. ‘Geef hem een zwaard.’ Hij stond op en verzocht opnieuw de aandacht van de gasten. ‘Dames en heren, mag ik aan u voorstellen, onze trofee. Harry, sta op!’

[p. 50]

Donderend gejuich voor de tweede man die ging staan, en het servet boven zijn hoofd hield. Onder het applaus draaide hij om zijn as om de gasten achter hem een blik te gunnen op het zojuist getekende silhouet.

Gepolijst. In het weinige licht is te zien dat je gepolijste tanden hebt. Je mond staat open in de onnatuurlijk witte lach die zo vaak gefotografeerd is. Halflang haar, zo beroemd als je tanden, wiegt rond een maar weinig gezwollen gezicht. De contactlenzen zijn weggespoeld uit je ogen en als er meer licht was geweest, zou zichtbaar zijn dat je geen bruine ogen hebt, zoals op de foto's, maar blauwe.

Je staat, onwrikbaar recht op zanderige bodem. Je benen zijn tot kuithoogte gegoten in een sokkel van beton. Zeewaardig touw rijst strakgespannen op uit de sokkel en eindigt om je samengebonden polsen. Het haar rond je penis, die rimpelig in jouw handpalmen rust, is weggeschoren.

De schilferige glans van schubben woelt door het zand. Een vis, zo groot als een kinderhand, sabbelt aan een steentje. Met een slag van zijn staart schiet hij langs de bodem. Alleen zijn kieuwen bewegen als hij langs de betonnen sokkel stijgt, een korte huivering van zijn vinnen brengt hem tussen schonkige knieën. Een zwak punt, die knieën. Ze zijn nooit op film te zien geweest, zelfs niet in naaktscènes.

Een buikvin schurkt tegen een geslonken scrotum, de vis ploegt de naad in verweekte billen en zwemt door de geul van een ruggengraat. Zijn kop raakt een kettinkje, het doublé kronkelt langzaam om de hals van de man en komt tot rust boven een metalen rechthoek op je kale borst. Militairen dragen soortgelijke plaatjes, waarin de gegevens van de drager zijn gestanst. Onder een oorlel, een beroemde, vlezige oorlel, maakt de vis een schichtige beweging die hem voor je open mond brengt.

Opvallend is de uitdrukking van gelukzaligheid op je weke gezicht. Is het een bevroren aahh van de opluchting die je voelde toen je verlost werd uit een zweterig vooronder? Was het later, toen de plof van beton in zand het vrije zweven onder water afbrak en een schreeuw smoorde, omdat geluid op deze diepten niet ver draagt? Een idiote grimas van de ontwenning die je lichaam zich nog herinnert?

Als de vis de open mond in schiet, glanzend als een beugel om de tanden, herinnert je lichaam zich de resten van een hamburger die in je maag liggen. Het water is koud, het verteren is gestopt. De onderhuidse wonden herinnert het zich, en misschien de kreet: ‘Een kale pik!’ die een

[p. 51]

knecht slaakte voordat het schoppen, het slaan begon. En de schuld, hoger dan je kon afbetalen. Shit is duur.

De vis is verdwenen in de mondholte. Spoedig zal hij ontdekken dat je slokdarm zacht is, en smaak heeft, anders dan zijn dieet van wieren en kreeftjes. Ver boven je trekt de schroef van een boot een scherpe v in het oppervlak. Het lachen, het rumoer van vrienden en het klinken van glas tegen glas dringen niet door. Misschien zijn het de doffe trillingen van de scheepsmotor, of is het de grazende vis die je hoofd naar achteren dwingt, naar het daglicht. Misschien herinnert het lichaam zich een houding als deze uit een film waarin je optrad met vrije handen en voeten, gehuld in een rubberen pak dat je kruis- en borstpartij deed opvallen, en je knieën flatteerde. Een film die speelde in, waar was het, de diepzee, vergeven van monsters en strakke blondines, een die de handen in talloze bioscopen op elkaar bracht. Het nadeel van film is dat je het applaus niet hoort. Het voordeel is dat je vrienden maakt.

Tussen je tanden is een glinstering van staart te zien. Op dit moment, een paar honderd kilometer verderop, in de roze villa die je vele malen gepasseerd bent, speel je je laatste glansrol op het tv-scherm van De Baas. Je hebt hem nooit gezien. Erkenning interesseert hem niet, geld wel, en het bieden is gestart op de stemmig uitgelichte beelden, opgenomen en gemonteerd door professionals waarvan je er enkele bij naam kende. De Baas weet zijn investeringen te doen.

In de roze villa bekijkt hij het resultaat. De beelden zijn het antwoord op de vraag waarom ze je tanden niet vermorzelden, waarom de knechten doorlopend schuine moppen vertelden die je door de pijn heen lieten lachen. Je doet het goed op beeld, zoals altijd. Tijdens een close-up van het beton dat zich schikt in een bekisting en je bewusteloze voeten bedekt, laat de afstandsbediening van De Baas het beeld verspringen naar zwart. De zakelijke balans moet hersteld, zoals je zelf zei voordat je een tegenstrever door het hoofd schoot, in een scène die de bioscoop nooit gehaald heeft.

Je lichaam wiegt. Verdomd, het wiegt op de sokkel alsof het daar beneden waait. En wind herinnert het zich, veroorzaakt door een vriend van een vriend, wiens kolossale appartement bezet was door een ligstoel en een aquarium. In de stoel had hij goed zicht op zijn piranha's, en op de kleine figuur die tussen de vissen stond. Het beeldje, een goudkleurige man die leunt op een slagzwaard, had de vriend gekregen voor een beste

[p. 52]

mannelijke hoofdrol, een rol die hij omschreef als: ‘Gespeeld met m'n linkerhand in m'n reet en de rechter in de kassa.’ Regelmatig smeerde hij het beeldje in met bloed, om de vissen aan het verguldsel te laten knagen. Dat zou die gepatineerde schandknaap de vereiste nederigheid bijbrengen, zo geloofde de vriend.

Daar lag je, lichaam geplooid in de stoel die onder je verdween, je blik gefixeerd op de vissentanden en het aangevreten metaal, terwijl de droomscheuten van je eerste shot door je aderen raasden. Heilzaam, o ja.

Oscar!

Het gras is groen, en het doet me rennen tussen de Oscars uit alle verledens. Dit zijn de Oscars die onwetend van hun bestaan op dit eiland hun laatste rustplaats vinden. De laatste plaats waar de stichters ons niet kunnen bereiken.

De hoofden van de oude Oscars zijn kaal en dor, uitgesleten door de altijd waaiende wind die het oceaanzout met ritmische vlagen over hun wangen en oren heeft geslagen.

Het is Oscar! die mij roept en het is Oscar! die ik roep!

De stenen broeders staan als grafzerken in de groene glooiing van het land. En als ik tussen hen heen en weer ren, pakt het hemelvuur zich op en scheurt de tranende regenwolken uit elkaar tot hemelsblauw, en daar droogt het koperen vuur de stenen droog. De ogen van de Oscars koken bijna, het gele licht reikt tot in de diepte van de gaten waar eens de blik van Oscar! huisde.

Met de gouden stralen van de zon hervind ik mijn rust en ik voel mijn benen zwaar worden. Ik Oscar! kijk naar beneden, naar het groene gras dat onder mijn blik geel, daarna bruin wordt. Mijn gouden benen zijn verlost van de zwarte, marmeren beknelling, en het zwaard ligt vrij in mijn rechterhand. Ik zie mijn benen opgloeien. Langzaam voel ik hoe hun hitte de aarde in brand zet. De aarde wordt net als mijn benen witgloeiend, het gaat traag maar wil niet stoppen. Ik wil het niet stoppen en terwijl ik door de aardkorst zak, kijk ik naar de ogen van de broeders, de Oscars! die mij aankijken. Ik zie dat hun lege oogkassen zich vullen, hoe het licht steeds dieper over de korrelige huid kruipt. In het zware schijnsel zie ik hun blikken die mij aankijken, de laatste gast op wie zij wachtten.

De Oscars! om mij heen proberen onder hun stenen juk ja te knikken. Het lukt mij honderd keer om terug te knikken maar langzaam voel ik hoe

[p. 53]

de vlammen om mij doven, voel ik hoe de zonnehitte op mijn metalen huid langzaam aan warmte verliest. Bewegingen vertragen, komen tot stilte. Recht tegenover mij zie ik een stenen broeder Oscar! Bijna een eeuwigheid staat hij hier al, en mijn blik kan niet meer scherp. Houdt stil in de ogen van Oscar!

En als ook mijn laatste beweging staakt, zijn de groeven in mijn gelaat nog niet gedicht en is de glans op mijn huid nog niet gedoofd. Mijn naam is Oscar!

... En was het nog toen je sudderend het appartement verliet, na een heilzame tocht over het Paaseiland, nagestaard door een vriend die nog steeds een innige band met De Baas heeft. De vriend vertelt verhalen, heeft ideeën. Op zijn aanraden heeft De Baas zich tijdelijk tot het produceren van films gewend.

Vriend, Baas, jij. Geen van jullie heeft ooit een hengel uitgeworpen. De vis ontworstelt je starre kaken, uit zijn bek hangt een streng vlees in de vorm van een rafelige halvemaan. Hij schrokt het vlees naar binnen, blijft even hangen voor je blauwe ogen en smakt geluidloos ten afscheid. Het bezoek is voor herhaling vatbaar. Meer vissen zullen komen, grotere.

Je huis is leeg. Hoewel het zoeken niet is gestaakt, heeft iemand op het huis een bod uitgebracht. Mettertijd zal het tapijt vervangen worden door parket. Je vermissing zal worden omgezet in een verklaring van overlijden, en iemand zal ter nagedachtenis een grafsteen laten plaatsen op een door bomen omzoomd kerkhof. Of er bloemen liggen bij de steen?