Bunker Hill. Jaargang 1 (nrs. 0-3)

[p. 22]

Wanda Reisel
Een klein oponthoud

Eerst was er een snel landschap geweest.

Toen de snerpende stilstand. En meteen daarna, buiten en in het gangpad, de hollende mannen in de witte openfladderende jassen met de rubberen handschoenen en de koekdozen die geen koekdozen waren maar er wel op leken.

Alles had, na een opzwepend middenstuk, op een onverwachte omslag in een muziekstuk geleken. Alles, het landschap, het trage van onze ogen, de met koffie & thee langsrammelende versnaperingsman, zelfs het jengelende kind pasten wonderwel in deze compositie.

Het was me nogal een noodstop.

Wij vervloekten de Spoorwegen onmiddellijk, zoiets lag in onze aard, lekker schelden, desnoods trappen, maar vooral verbaal om ons heen slaan.

Wij, kwaad, hielden de eerste de beste conducteur aan een punt van zijn jas vast om verhaal te halen. Wij hadden tenslotte recht op uitleg. Wij waren jong maar daarom niet minder.

Hoewel wij toen nog geen kinderen hadden, die wij veel later pas, op een manier die wij hier niet uitvoerig uit de doeken zullen doen, wél kregen, maakte zich een zekere paniek van ons meester. En dit niet alleen omdat de conducteur, die zijn pand met een ruk lostrok uit onze handen, niets wenste prijs te geven. Hij zag er belabberd uit, wit, afgetrokken en trillerig, helemaal niet zoals conducteurs horen te zijn: traag en met de droefheid van sommige honden.

Nee, hier was wat anders aan de hand dan een geknapte bovenleiding. Hier werd op iets heel anders een wissel getrokken, zeiden wij expres tegen elkaar (zo praatten wij indertijd) omdat wij ons in een treincoupé bevonden. Express, zo heette de trein ook, met een of andere vervelende

[p. 23]

naam ervoor zodat het heel wat leek, Rembrandt of Van Gogh of Picasso, in ieder geval iets wat met die trein niets te maken had. Al toen we waren ingestapt, was die misplaatste naam ons opgevallen en vroegen we ons af hoe degenen eruit zouden zien die, om hun ovalen brainstormtafel gezeten, hun goedkeuring hechtten aan deze schilderstrein (waarin, zoals te begrijpen is, natuurlijk geen spoor van ezel, palet of schilderij viel te bekennen, de naam moest samenvallen met de starquality van deze trein, dat-tie-hééél-goed-was-dus, ja wij waren ook niet achterlijk).

Iemand had zich voor de trein gegooid. Er zou oponthoud zijn. Ze moesten de resten bij elkaar zoeken.

Zoals gezegd had zich een paniek van ons meester gemaakt, eentje die we daarvoor nog nooit zo hadden ervaren, want onverantwoordelijkheid en onverschilligheid waren onze trouwste bondgenoten in die tijd, wij leefden toen zogezegd op risico, en bij de gedachte aan enige morele verplichting jegens een ander werden we misselijk, zoals je weet dat je van een smerig drankje als piña colada doodziek kan worden, en je je blik automatisch van zo'n fles afwendt, om niet bij voorbaat wee te worden.

De paniek was nieuw en bleek daardoor een onbekende kick. In de ogen van de conducteur en de hollende witte-jassenmannen hadden we een blik gezien die we bij nog geen ander zo hadden geobserveerd. Want al deden we niet veel, kijken konden we urenlang, liefst in het buitenland, op terrasjes, op vliegvelden, op stations, in cafés. Waar anderen zich een middag lang door musea lieten schuiven, keken wij naar andere mensen, omdat die ons interesseerden, al praatten we niet met ze, maar dat hoefde ook niet, wij vonden het observeren, zoals we het indertijd noemden, meer dan voldoende. We waren bovendien chronisch moe. Die moeheid werd niet alleen veroorzaakt door de goedkope wijn of roesmiddelen die we gebruikten, maar kwam (begrepen we later, toen we ook zo moe werden van de kinderen) vooral door een staat van continue romantiek (deze term weer achteraf, want in die tijd zouden we hebben moeten braken van een woord als romantiek, dat kwam toen in ons vocabulaire niet voor). Maar wij waren er wel van overtuigd dat onze manier van leven de enig juiste was en dat ons observeren een intensiteit en kennis met zich meebracht die ons ver boven wie dan ook verhieven. Wij waren niet minder dan Jonge Goden, en eigenlijk waren we dat ook, hoewel we gewoon Nare Klootzakjes waren. Vervelend is dat we die trekjes in onze kinderen terugzien. Nu dromen wij van tucht & orde en zijn er momenten dat wij

[p. 24]

onze kinderen weleens met de zweep te lijf zouden willen. Onze psychiater zegt dat deze fantasieën vrij normaal zijn en dat wij ons geen schuldcomplex moeten laten aanpraten door betweterige vrienden of zogenaamd bezorgde kennissen, alleen maar omdat wij niet via de normale weg tot bevruchting zouden zijn gekomen.

Een en ander zal ons altijd wel worden nagedragen, vrezen we. En als het óns kind zou zijn dat hier in stukjes in een koekdoos zou worden gedaan, dan zouden we tot in het merg zijn geraakt, maar het zou ons niet weerhouden om verder te leven. Daar is het onze ook te mooi voor. Het is iets wat we onze kinderen altijd hebben voorgehouden: zodra zij volwassen zijn, geven wij ze terug aan de maatschappij en is alles dus voor hún rekening, zoals het destijds voor de ónze was hen te nemen.

Wij hebben ons altijd weten aan te passen, ons altijd weten te redden.

Wij hebben ook vrienden verloren en begraven.

Wij zijn ouder nu, wij genieten van Franse kazen en Chileense wijnen.

Wij hebben de tijd nooit beschuldigd.

Wij bezoeken buitenlandse steden.

Wij reizen met treinen.

Dit hier is alleen maar een oponthoud, een klein oponthoud in ons leven.