Braga: dichterlijke mengelingen. 1844

De Dichter

I. Jean qui rit.

Weêr een dichtstuk afgemaakt,

Duizend regels lang, -

Dat u de ingewanden raakt,

Door zijn tooverzang,

Dat door Witsen Geijsbeek heen

Naar den aether snijdt,

Zonder lichtwolk, waar alleen

Nog een uil op rijdt.

Lichtwolk, oude zegekoets,

Afgesleten beeld,

Waar ik menig vrome poets

Fijn meê heb gespeeld;

Och uw tijden zijn niet meer,

Regen uit, verdamp!

'k Ga voortaan slechts op en neêr

Met een aardsche ramp.

't Schermen in de lucht heeft uit,

Sedert ieder 't kan;

En (wat erger!) 't geeft geen duit...

Och! ik weet er van!

Wanhoop, waar ik toen in viel,

Hongrende in den nacht, -

Gij hebt aan mijn bange ziel

Licht, neen, brood gebragt!

Waarheid was er in mijn vers

Nooit zooveel als thans;

Want ik zelf zit in de pers,

Zuchtende in kadans,

Om een leed, dat meer beduidt

Dan de hoogste vlugt,

[p. 76]

 

Waar een ziener toe besluit

 

Enkel voor de klucht.

 

 

 

Ga nu henen, blad aan blad

 

Met een magre hand

 

Pijnlijk, roerend volgeklad,

 

Ga nu om door 't land!

 

Op de beurzen losgebeukt -

 

Niemand is zóó wreed

 

Of hij vat wel, waar 't mij jeukt,

 

Als gij binnentreedt.

 

 

 

Als het zóó maar lukken blijft,

 

Heb ik geen verdriet!

 

Geen toch die zoo maklijk schrijft, -

 

't Is zoo moeilijk niet,

 

Altoos in een eigen trant

 

Welgemeende smart,

 

Op te snijen voor de hand -

 

Kijk maar in mijn hart.

 

 

 

Ga dan, aardsch-geconcipieerd

 

Ingeteekend stuk!

 

Ga en breng mij geld dat eert,

 

Ga, mijn kind, in druk!...

 

Zóó toch zijt gij afgemaakt -

 

(Calembourg à part,)

 

Smaaklijk eten wien het smaakt! -

 

't Staat er op een hair! -

II. Jean qui pleure.

Helaas! waar moet het met ons heen?

Mijn beurs wordt alle dagen ligter.

Geen traan, dien 'k om mij zelven ween,

Geen zucht, geneurie, of gesteen,

Niets, - niets ter wereld meer maakt Dichter!

Dat danken we U, o onheilstichter,

U, Braga! met uw boos gebroed,

Die dorst beweren kort en goed,

Dat zelfs een Dichter denken moet.

Geen zweem er van nog kort geleden,

Toen 't zoogenaamd gezond-verstand, -

Door ieder die de snaren spant,

Als Anti-dichterlijk gemeden,

Nog geen manie werd in ons land;

Waar duizend vingertoppen gleden

Langs citers van den kalen wand

Gerukt met ongewisse hand,

Bij 't neuriën der vrome beden,

Wier nedrigheid zóó lief bewees,

Hoe noode men zich zelven prees.

Wie had het in zijn hoofd gekregen

Dat ooit een teêrgevoelig hart, -

In 't minst om maat of rijm verlegen
En nimmer in het vóór en tegen

Van eenig sentiment verward,

Zich eenmaal zou zien uitgetart

De sectie van zijn boezemsmart,

Langs wetenschappelijke wegen

Uit een te zetten zoo 't behoort,

Als of geen non-sens meer bekoort?

Waar zijt ge, o tijd van zelfbehagen,

Toen ieder verzen maken mogt,

Waarin men grond noch diepte zocht,

Niet rekenschap van af dorst vragen?

Toen ongezien elk rijmgewrocht,

Door kunstbroêrs op de hand gedragen,

Nat van de pers werd uitverkocht?

Waar zijt gij heen, o gulden dagen,

Toen wie een beetje wist van 't vak

Zijn brood had, dood op zijn gemak?

Helaas! verloopen zijn die tijden!

Geen stervling gunt ons meer de kost, -

Vergeefs is bidden en is strijden,
Sints wij 't ondragelijke lijden,

Door satanskindren afgerost,

Die ons den boezem opensnijden,

Om elk onschuldig rijmproduct, -

Dat bij abuis eens wordt gedrukt!

Onverantwoordlijk onheilstichter,
Waar moet het heen met d' armen Dichter?

Waarheen?... Ach, Braga weet niet veel! -

Zijn antwoord, meen ik, luidt: naar Geel.