De Brakke Hond. Jaargang 9

[p. 10]

J.M.H. Berckmans
Requiem voor een gaskamerman

Half vier in de nacht en hij is niet helemaal in orde.

Buiten regent het en binnen is het niet veel beter. Het is koud in de gaskamer.

Op de achtergrond eerst Barbara.

Attendez que ma joie revienne.

Et que se meure le souvenir.

Daarna Cindy Talk. De verpletterende oerschreeuw van Gordon Sharp. Vreemde smaak heeft die kerel die de nachtradio van Radio Rotzooi samenstelt.

Daarnet hefte hij z'n reet op om een schuiver van een scheet te laten en er kwam een scheut stront z'n onderbroek mee binnengescheurd en hij is te vadsig om op te staan z'n reet te wassen een schone onderbroek aan te trekken of doodgewoon als hij eenmaal z'n reet gewassen heeft in bed te kruipen en proberen ja proberen in slaap te komen.

Maar nee.

Hij zit op z'n magere monomane melomane kont op z'n gele stoel aan z'n glazen tafel en er staat nog een onvoorstelbare berg vaat op hem te wachten in de keuken en ze heeft alweer gezegd dat hij stinkt en hij heeft de hele dag geen klap uitgevoerd en in het holst van de nacht zit hij zich nota bene af te vragen wat voor zin het leven heeft en of hij niet beter alle hoop zou laten varen. Hij zou zich beter kunnen afvragen waar hij het geld voor de belastingen vandaan zal halen.

Vermits het gisteren de vierentwintigste was is het vandaag de vijfentwintigste.

En aangezien niemand nog moordt om een vrouw moet het juli zijn. Van het jaar negentienhonderdeenennegentig. Dat is het jaar dat op de kalender in de keuken staat. En hij kan zich moeilijk voorstellen dat ze een kalender van een ander jaar in de keuken zou hangen. Alleen maar om hem te belazeren. Om hem te bedonderen. Te besodemieteren.

[p. 11]

Om hem te doen geloven dat hij zo oud geworden is dat hij de tel is kwijt geraakt. Om hem te betoveren.

Ze is wel een beetje vreemd in het hoofd maar dat ze zoiets zou doen kan hij zich niet voorstellen. Want tenslotte is ze de kwaadste niet. Ze is gewoon de enige. Daarom. Omdat hij met een onzichtbare elektronische navelstreng vasthangt aan haar goedertierenheid.

Maar wat zit hij weer te piekeren en te peigeren.

Hij kan gewoon alles doen waar hij zin in heeft.

Hij kan van alle pijlen wrakhout maken.

Hij kan kakken en pissen en alle overbodige luxe missen.

Hij kan lid worden van de kerk van Jezus Christus van de Heiligen der laatste Dagen. Die zullen hem z'n hoop teruggeven.

In alle tijdschriften vind je van die bonnen. Die kan hij invullen en opsturen. Dan sturen ze hem Groene Duivel of Zalf Zuster Saint Germain. Tegen eksterogen, likdoorns, apathie en algehele waanzin.

Maar hij heeft alle bonnen al ingevuld en ze hebben hem alle middeltjes al opgestuurd en hij heeft alles al geprobeerd en niets dat helpt niets dat helpt niets dat helpt. Verdomme toch. Hij kan morgen de deur uit en een baantje zoeken. Vuilnisman. Borden wassen en pannen schuren. Stront ruimen in het apenhok. Z'n hele verdere leven lang stront ruimen in het apenhok. Tot hij er dood bij neervalt. Hartaderbreuk. Vlak met z'n smoel in de apenstront.

Hij kan met z'n lul achter alle kutten van de hele wereld aan gaan lopen tot hij z'n allerliefste honnepon gevonden heeft. Een of andere Balkanprinses. Alleen zal hij ook daar niet veel wijzer van worden.

Als hij z'n bevende vingers zo ver kan krijgen dat ze zich gedragen kan hij een joint rollen en daarna afzakken naar café De Raaf waar op dit eigenste ogenblik in het holst van de nacht het geteisem loopt te dansen met het tuig en het janhagel met het onvoorstelbare onbevattelijke onbegrijpelijke gemeen.

Hij kan de dunne man opbellen en vragen of die straks wat om handen heeft. Of ze iets gaan drinken in De volle Maan of in

[p. 12]

't Parlement. Liever in De volle Maan. Vanwege de graffiti in de pissijnen. Hij is verzot op graffiti. Kut. Lul. Johny fucks Rita. Je vais me promener. Honky Tonk Antoine is hier geweest. De dunne man zal het woord voeren. De meest diverse beschouwingen bij de meest uiteenlopende onderwerpen. Hij zal aandachtig luisteren en ondertussen koffie en water en alcoholvrij bier drinken. Want hij is vandaag exact acht weken droog. Kurkdroog. Zoals die klerelijers van Alcoholics Anonymous dat noemen. Zo droog als een pruim van zes zomers geleden. Zo droog als de kut van een vijfennegentig jaar oud wijf. Af en toe zal de dunne man een mop vertellen die hij niet begrijpt. Hij begrijpt alleen absurde moppen en de dunne man vertelt alleen maar schuine. Hij zal de rekening van het gelag betalen. Daarna neemt hij de taxi naar huis en de rest van de nacht zit hij op z'n magere monomane melomane kont te wachten op z'n eindeloze einde. Gelukkig komt het haverklap per haverklap om de haverklap een haverklap naderbij.

Hij kan een scheet laten.

Daarna kan hij de beslissing nemen er nog een te laten.

Niet zonder enkele wansmakelijke bijgeluiden kan hij ook die laten.

Daarna kan hij die lui van het Groot Guiness Recordboek bellen. Het wereldrekord scheten laten zal drie bedragen.

Daarna zullen z'n fundamenten het laten afweten.

Hij kan z'n plaat van Tom Jones uit de kast halen en Green green Grass of Home draaien en ondertussen wat zitten kwijlen in zo'n onverslijtbaar Tupperware-potje.

Hij kan zelfs in bad gaan om het vuil van de vele, vele vernederingen van z'n lijf en het aangekoekte opgedroogde dorre zaad van z'n eikel te schrobben.

Dat zit hij allemaal te denken en op te schrijven als ze uit de slaapkamer komt en ze hem hier, right here, tussen het schorem en het schuim, tussen de schavuiten en de schobbejakken, tussen de schurken en de schoften, bij z'n naam noemt.

En hij dacht dat het nooit zou kunnen gebeuren.

Hij dacht dat het nooit zo ver zou komen.

[p. 13]

Z'n lichaam verloren in legenden.

Het beest helemaal mak in z'n mandje in een hoekje van de kamer.

Het beest dat brieste en brulde en nu jankt en piept en kreunt en kermt om een pietepeuterige portie Whiskas.

Dat hij zou verpauperen en vervuilen en verkommeren en verbitteren.

Dat hij waanzinnig rijk zou zijn met honderdvijftig frank op de bank.

Dat ze zou zeggen dat hij stinkt naar pis en zweet en kwijl en verzuring. Dat zegt ze. Dat hij stinkt naar pis en zweet en kwijl en verzuring. Dat hij een aardje naar z'n vaartje heeft.

Dat hij z'n eenzaamheid zou moeten schouderen als een geweer waarmee hij nooit zal leren te schieten.

Dat hij enkel nog walging en afschuw zou voelen.

Dat hij geen mankepoot zou zijn maar een heuse kreupele. Een kreupele op krukken.

Dat z'n lange scherpe vingernagels krassen zouden kerven in de buiken van spotgoedkope heroïnehoertjes. Niet voor de kick maar uit wrange noodzaak.

Dat hij in de spiegel zou kijken en denken zover is het gekomen zover is het gekomen en was het geen alledaagse doordeweekse doodgewone liederlijke afgang of was het de algehele maar dan ook totale ondergang.

Maar hier, right here, tussen z'n geboortevlek en z'n wrat, tussen de oceaan en z'n open ader, tussen de bok en ooi, tussen de sneeuwman en de dooi, noemt zij hem bij z'n naam.

En alle hallucinaties wijzen op de definitieve intrede van de algehele katatonie in het straatje van de lavelozen en de levenlozen en de moedelozen en de troostelozen.

In het straatje van de radelozen regent hel alleen maar ellenlange flinterdunne pijpestelen.

Alle parasieten op de keutel van de sociale zekerheid troepen er samen in de kroegen op de hoeken van het straatje.

Alle apen schijten er purperen rapen en Sinterklaas brengt

[p. 14]

er op zes december rotte kaas.

Maar hier, right here, tussen schots en scheef, tussen schurftig en schamel, tussen vunzig en vies, tussen miezerig en miserabel, noemt zij hem bij z'n naam.

En hij denkt de strijd is gestreden.

Hij denkt het leed is geleden.

Hij denkt hier is de spijker.

Hij denkt daar is het touw.

En hij denkt misschien kluts ik bij wijze van galgenmaal eerst nog gauw een roerei in de pan.

Maar hier, right here, tussen het wit van z'n ogen en het holletje van z'n gat, tussen puntje en paaltje, tussen paal en perk, tussen een vlucht meeuwen en het oneindige zwerk, noemt zij hem bij z'n naam.

Maar ze zegt niet alleen dat hij stinkt naar pis en zweet en kwijl en verzuring en dat hij een aardje naar z'n vaartje heeft.

Nog zoveel meer zegt ze.

Ze zegt ook zie jezelf daar nu eens zitten.

Met je bek wijd open en het speeksel drijft eruit.

Ongewassen, ongeschoren, ongekamd. Wanneer denk je eindelijk nog eens een bad te nemen en naar de kapper te gaan?

Zitten op je stoel. Op je vadsige kont.

Dat is het enige wat jij kan.

Want jij bent geen normaal mens. Jij bent een doodgewone onvervalste gaskamerman.

Op je reet zitten. Koffie drinken. Sigaretten roken. Af en toe verhuizen van je stoel naar de sofa en gaatjes branden in het bankstel. En dan weer van de sofa naar je stoel.

Te lui om een poot uit te steken.

En dan die afschuwelijke hoest waarmee je de hele dag voor je uit loopt te bulderen en waar je mij hele nachten mee wakker houdt. Hoe lang denk je dat ik dit nog uithoud, in deze gaskamer, hoe lang denk je dat om het even welke vrouw zoiets zou uithouden, met een lamme tamme vuile vadsige gaskamer-

[p. 15]

man zitten stikken in een gaskamer.

En geen gezegend woord komt er over je lippen, geen gebenedijde letter.

Jij zit daar maar op je stoel te zitten of je hangt daar maar in de sofa te hangen.

Geen woord van tederheid heb je voor me over.

En van al die psychische pillen die je slikt kan je niet eens meer een stijve pik krijgen. Hoe lang is het geleden dat we nog gevrijd hebben. Van in de oudejaarsnacht. En ook toen ging het goed fout.

Welke vrouw denk je dat zoiets blijft verdragen.

Kakken en pissen, daar ben jij goed in, en televisie kijken.

En hoe vaak heb ik je al verteld dat je niet zoveel zout op de aardappelen moet doen en dat je op een laag vuurtje moet koken, kijk eens aan, nu heb je de hele klerezooi weer laten aanbakken en aanbranden.

De deur moet jij uit, dringend, dadelijk, onmiddellijk, een baantje moet jij gaan zoeken, word desnoods weer taxichauffeur, ga desnoods weer warme maaltijden aan huis bestellen, ga desnoods weer containers en vrachtwagens lossen.

En waarom ga je niet naar een uitzendbureau, dan ben je tenminste soms de deur uit, zodat ik een beetje privacy heb, want dat begrijp jij niet, dat ook ik soms wat privacy nodig heb.

Maar nee. Altijd ben jij thuis. Altijd zit jij op je stoel.

In hemelsnaam. Ik besterf het.

Dat zegt ze allemaal.

En daar heeft hij niet van terug natuurlijk.

Daar is geen gesprek meer over mogelijk.

Nooit nog.

***

De hele dag, van toen hij wakker werd tot hij dit hier en nu zit op te schrijven, heeft hij hierover nagedacht.

Of er ooit iets kan gebeuren dat hem voorlopig of definitief

[p. 16]

van z'n taak ontheft.

En over wat er zou gebeuren als hij z'n taak zonder meer opgaf.

En of hij voor z'n defaitisme ooit een andere reden zal kunnen verzinnen dan de enige bestaande.

En of hij zich dus niet beter kan verhangen.

En of verhangen niet het opperste defaitisme is.

En of hij voor z'n defaitisme ooit een andere reden zal kunnen verzinnen dan de enige bestaande.

Zulke kringloopgedachten deprimeren hem.

Van zulke gedachten wordt het hem droef te moede.

Bovendien heeft het alweer de hele dag gemotregend en stond hij vanavond om half zeven weer voor de verscheurende keuze tussen soldatenkoek en brood met kaas. Tussen friet met curryworst en friet met bal gehakt.

Van zulke dilemma's wordt hij kierewiet.

Helemaal gaga.

En alhoewel hij niet één aanvaardbaar excuus kan bedenken, is hij bereid zich te verontschuldigen voor z'n bestaan.

Als iemand dat van hem verlangt zal hij op z'n kop gaan staan. Maar dat ze hem dan alsjeblieft alleen verder laten suffen met z'n psychische pillen en z'n hoestsiroop en z'n rotte hersenen en z'n afbladderende uitmergelende karkas en z'n ietsiepietsie hebben en z'n pietepeuterige houden en z'n magere have en z'n mistroostige goed en dat ze misschien af en toe eens glimlachen. Een allermiezerigst glimlachje maar. Een haast onzichtbaar lippenkrullen.

En dat het nou eens eindelijk ophield met die ellendige motregen waar hij zo triest van wordt.

Als de muziek maar niet gestorven was. Want de muziek is dood. Dat heeft hij op Radio Rotzooi gehoord. Achter zo'n windscherm in zo'n bed op chroomnikkelen poten in zo'n hospitaalkamer in zo'n ziekenhuis in zo'n voorstad onder de gruwelijkste pijnen verrekt en gekrepeerd. Afgeleefd. Uitgeteerd.

Was z'n moeder maar geen krokodil geweest en z'n vader

[p. 17]

maar geen everzwijn. Dan was hij misschien beter terechtgekomen. Dan had hij een beroemde geleerde kunnen worden of de Ronde van Frankrijk winnen of een boek schrijven dat iedereen zou lezen.

Als hij maar altijd straalbezopen of altijd nuchter was, zonder dorst of zonder droge nasmaak in z'n keel.

Als hij maar aan een stuk door kon dagdromen zonder om de tien minuten te moeten gaan pissen.

Als hij maar de hele boel op een hoop kon gooien en een wijze oude man worden. Een soort van hedendaagse heremiet.

Of als alles maar van voren af aan kon beginnen of voorgoed ophouden.

Namen ze hem maar eindelijk mee hihi haha hoho hehe. Namen ze hem maar eindelijk mee. Naar waar de ezels latijn spreken en het bier en de suikerwafels gratis zijn.

En als Hij die alles uitgevonden heeft hem maar een witte vrouw gaf die hem elke morgen een schotel verse geitemelk brengt en de vrede van haar lichaam en waar hij nu en dan eens lief kan tegen zijn.

[p. 18]

Of als Hij er maar voor zorgde dat hij een vogel werd. Een grauwe kiekendief.

En als zij hem hier, right here, tussen de hemel en de hel, tussen z'n ribben en z'n vel, tussen de pothoer en de del, tussen de kommer en de kwel, maar niet voortdurend bij z'n naam bleef noemen, keihard en loeiluid.

Voor het overige heeft hij tegen de wereld geen objecties en geen bezwaren tegen het bestaan.

Want Etumine is een goede psychische pil.

Redomex is een betere psychische pil.

Valium is de beste psychische pil. Krijgt hij zo'n verrukkelijk tintelend gevoel aan z'n vingertoppen van. Alhoewel. Kreeg hij dat verrukkelijk tintelende gevoel maar eens aan het uiteinde van z'n geprepensioneerde plassertje.

Maar algehele sexuele abstinentie werkt alleen maar louterend. Daar hebben alle heilige martelaren getuigenis over afgelegd.

Zodus.

En de weg is lang voor wie in cirkels loopt.

De weg is lang voor wie zijn kruis moet dragen, zijn Maltezer kruis, zijn sinaasappelkratten.

Huppel huppel hop, drie maal boven komt de paardekop, wie verzuipt komt drie maal boven.

En twee handen zijn er nodig om een lijk te redden, twee handen om de vingers van te strelen, twee handen om, handen om, om.

Huppel huppel hop, drie maal boven komt de paardekop, wie verzuipt komt drie maal boven.

En om middernacht is het publiek paraat, want dan branden er lichtjes in de paardekop: de enige echte Sigmund Freud.

***

Het is waar dat alle vrouwen die hij kende doodgewone ordinaire bont en blauw beschilderde rosse pothoeren van straatmadelieven waren die hem campari-soda na gin-tonic na

[p. 19]

whisky-cola afzopen en soms mocht hij z'n hand op hun knie leggen of mochten z'n vingers hun wang beroeren en later op de avond veel later op de avond als ze hun banaalste intimiteiten hadden prijsgegeven intimiteiten die ze al honderdduizend keer hadden prijsgegeven aan mannen zoals hij in kroegen zoals deze stapten ze van hun kruk en gaven ze hem rendez-vous in deze of gene kroeg of elders morgen of overmorgen en hij zei O.K. deze of gene kroeg of elders morgen of overmorgen of de dag daarna onder een of andere brug die ze aan het bouwen zijn over een of andere eindeloze rivier en ze sloegen hun handtasje over hun schouder en verdwenen in de nacht en hij bezoop zich verder en verder en verder tot hij zo strontlazarus was dat hij zich nooit nog zou herinneren wie of wat en waar of wanneer en hoe of waarom.

Zusters van Liefde die hem verpleegden en verzorgden en z'n wonden betten en ontsmetten met ether en jodiumtinctuur en die hem weer overeind leerden lopen en hem onderdak verschaften als hij weer eens haveloos of thuisloos of helemaal dakloos was geworden en die de hele nacht aan z'n bed zaten en hem de zaligsprekingen vertelden en hij kon er van op aan dat ze hem nooit of nooit in de steek zouden laten en altijd over hem zouden waken en voor z'n zielheil bidden en dat ze op hem zouden zitten wachten als hij weer eens niet verder kon omdat hij al te lang op de dool was geweest.

Het is waar dat alle vrouwen die hij kende standbeelden waren die hem toeglimlachten vanuit hun stenen verlamming en aan wier voetstuk hij enkel een schamele krans met wat schamele woorden neer kon leggen. Ik hou van jou. Ik blijf je trouw. Kom weer gauw.

Prinsessen die hem voor een karige peuleschil in hun dienst namen en voor wie hij als nar z'n povere kunstjes vertoonde. Dansen. Springen. Een aria uit Cosi' fan Tutte zingen, luid en vals. De openingsaria van Don Alfonso. E la fede delle femmine.

Het is waar dat alle vrouwen die hij kende kruimeldieveggen waren die z'n handvol tederheid stalen en daarna de wijk

[p. 20]

namen naar oorden waar het beter toeven was dan bij hem in z'n hok.

Opvoedsters en ergotherapeuten die hem wel eens mores zouden leren die hem wel eens zouden leren hoe het moest en niet moest met vork en mes te eten z'n hemden bij z'n broeken te doen passen rieten mandjes te vlechten koppen te boetseren uit Darwi-klei collages te maken met foto's uit afgedankte tijdschriften hoe hij zich diende te gedragen in een gezelschap verhevener dan dat van zichzelf.

Koorddanseressen die vervaarlijk balanceerden op de flinterdunne lijn tussen eindig en oneindig en tussen alles en niets en tussen hebben en houden en krijgen was hun grootste kunst.

Het is waar dat alle vrouwen die hij kende heksen en toverkollen waren die drankjes brouwden uit mierikswortel en schildpaddenzeik en die hem regenbogen voor ogen toverden en het sluimerende beest in hem wakker maakten.

Psychiaters die z'n trauma's duidden en hem netjes opdeelden in z'n es z'n ich z'n über-ich en na jarenlange gesprekstherapie tot de conclusie kwamen dat hij gewoon fundamenteel ongelukkig was en dat daar niets aan te verhelpen viel.

Het is waar dat alle vrouwen die hij kende hogepriesteressen waren die hem inwijdden in de geheimen van de sakrale liefde maar hem bij het afscheid alleen wat karige koosnaampjes hadden leren te stamelen. Poesje. Schattebout. Bijou.

Ook is het waar dat alle vrouwen die hij kende gewoon vrouwen van de wereld waren, vrouwen als alle andere, zoals je ze aantreft op straten en straatjes en in stegen en steegjes en op pleinen en pleintjes, in het stationskwartier en in de hoeren-buurt, in de supermarkt of bij de kapper, bij de bakker om de ene hoek en bij de kruidenier om de andere.

Vrouwen die ze gemeenzaam wijven noemen. En steeds was hun kut hun best bewaarde geheim.

***

Er moet iets gebeurd zijn op het televisiescherm.

[p. 21]

Is er iets gebeurd op het televisiescherm?

Een doelpunt gemaakt of een getuige vermoord?

Hij heeft het niet gezien.

Heeft er iemand een injektienaald om fluspirileen in z'n oogbol te schieten?

Vlijmscherp en loodrecht staan de deuren open in dit huis.

Het is bloedheet in de gaskamer.

Hij kan zijn schuldeisers niet betalen.

Het is bloedheet.

Waar is z'n hoge hoed naartoe?

Wie in godsnaam heeft zijn glazen kooi verbrijzeld, gebroken lijnen op de muur getekend, sinussen en cosecansen op z'n plaat van Dead can Dance gekrast?

En ook zij kan hem niet vertellen wie hij is.

Langs de tangens komt ze naar hem toegekropen.

En al haar vrienden zien de scherpe zwarte schaduw waar hij zat, de scherpe zwarte randen van het scheermes in het blad.

Ze hoeft geen balsem en geen zalf voor hem te kopen.

Alleen zij kan hem verzorgen.

Langs de raaklijn komt ze naar hem toegekropen.

Zij alleen kan hem vertellen wie hij is.

***

woorden woorden woorden die nog steeds over het papier kruipen als een kolonne rode mieren over een platte steen woorden die het besterven op met de allergoedkoopste rimmel-rommel aangestifte dikke tuitlippen van wichten van het tiende knoopsgat woorden die waaien in de wind openspatten als zeepbellen openbarsten als etterende zweren woorden die kerven en krassen en krassen kerven in het weke vlees van je ziel woorden vol onmacht de onmacht het onbeschrijflijk lelijke te

[p. 22]

beschrijven het ten hemel schreiende banale woorden als de rots waarop petrus z'n kerk bouwde woorden van graniet van marmer van kobalt van diamant woorden van banaal aluin verwoestende vernietigende verpulverende verpletterende vermorzelende woorden die geen steen overeind laten staan lieve zachte in het halfduister geprevelde woorden in de wijd opengesperde flaporen van geheime geliefden baby I love you bijna onverstaanbare net niet onbegrijpelijke woorden vernederende woorden die de kleine benepen definitief gebroken mens voorgoed in het zand doen bijten het zand van de woestijn het zand van de woestenij het zand van de tijd dat alles bedekt voor eeuwig en totterdood horizontale woorden vertikale woorden woorden verborgen achter cryptische zinnetjes woorden die zalven woorden die zegenen woorden die slaan en verminken woorden die afkluiven en ontvlezen tot in het allerdiepste merg van het allerlaatste bot woorden die je langzaam maar zeker in de wijd gespreide armen van de radeloosheid drijven woorden die als klatergouden zeik je piemel uitgewrongen komen angstvallig gestolen woorden die samen handig ingepikt beelden vormen stokoude platvloerse woorden als de wereld is leeg leeg zonder jou ik sluit mijn ogen als ik denk aan jou ik wil niet dat een ander mij zo ziet want niemand die begrijpt toch mijn verdriet steeds dan denk ik kom toch gauw de wereld is leeg leeg zonder jou jij jij jij ging van mij heen en mij mij mij liet jij zo alleen jij jij jij bleef mij niet trouw de wereld is leeg leeg zonder jou

hij wordt er nog eens knettergek van

van al die woorden

die eeuwige woorden

allemaal Zyklon B

allemaal gifgas

allemaal gas