Historie van de borchgravinne van Vergi

Hoe die ridder hem verontschuldichde teghen den hertoghe van dien saken die hi hem overseyde.

Als die ridder dese spijtighe woorden vanden hertoge verstaen had, so was hi niet wel te vreden ende wert bevende in al zijn leden van rouwe ende druc der minnen, want hi wert peysende op sijn lief, dwelck hy boven alle menschen beminde, om dat hi van haer scheyden moeste, ende dat zijn heere hem hiete een verrader, daer hi so bemint van hem plach te sijn ende daer hi ooc geen schult toe en had, so heeft hi ten lesten gheseyt. O edel geboren heere, uwe genade sal weten dat u niet gheseyt en is die waerheyt van de saken die ghi my opsegt; ic en soude dat in duysent jaren niet willen peysen tgene dat ghi my op legt. Ja al waer ic ooc in perikel mijns levens ende mi selven daer mede salveren mochte vander doot. Doe seyde die hertoghe, u onschult en sluyt nyet, want mijn wijf is also niet dat si anders soude seggen dan soot inder waerheyt is, want si en heeft my noyt gheloghen noch loeghentale aen gebracht. Ooc meer so weet ick wel ghi sijt jonck, vroom ende oock loyael, aldus so moet ghi yewaerts minne draghen, ende ick en hebbe noyt van yemant hooren seggen daer ghi minne toe draghet, aldus moet die hertoghinne

[fol. d2r]

mijn wijf wesen die gene die ghi bemint. Maer wildi my segghen van yemant, oft eenighe vrouwe wijsen daer ghi minne toe draghet ende dye ghi lief hebt, ick sal u geloven bi mijnder ridderscap dat ict niemant en sal te kennen gheven noch seggen; ende condy dit niet doen, so segge ick dat mijnder vrouwen woorden warachtich sijn, ende dan sal ic u uuten lande bannen ende verdriven u op u lijf. Die ridder dit horende vanden hertoge was niet wel te vreden ende bleef langen tijt sonder spreken staen, half van hem selven ende dachte wat hi best doen soude, want hi en verlore niet gheerne de vrientscap van sinen here, noch ooc dat lant, want hy daer in moeste laten een dat liefste juweel dat hi inder werelt hadde. Als hi aldus stom bleef staen ende gaf geen antwoorde, so seyde die hertoghe. Hoe coemt dat ghi swighet op onse saken, ick sie wel dat die hertoghinne mijn wijf niet gheloghen en heeft. Aldus wijst my u amye ende lief, oft ick sal u uuten lande bannen op uwen hals om die ontrouwe die ghy my bewesen soudt hebben in dien ghy dat hadt connen volbrenghen, daer ick u nochtans so veel eeren altijt bewesen heb. Dye ridder dit horende wert seer versuchtende, want hy en liet niet gheerne sijn landt, alder meest om dye borchgravinne sijn lief, denckende op de vrientschap dye si met malcanderen hadden ghehadt als si hem in haer blancke sneeuwitte armkens plach te beluycken, ende dat hy laten moeste, so liepen hem die tranen over sijn wanghen dat si ter aerden vielen. Doe dat

[fol. d2v]

die hertoghe sach soo ontfermdes hem, want hem dochte dat die ridder hem niet wel die waerheyt en dorste ontdecken, so seide hi. Mi dunct dat ghi mi niet wel en betrout ende ghi meent dat ick een verrader sou-de sijn ende dat ic soude openbaren tghene dat ghi my int secreet ende heymelijc seidet. Bi al dat God is ende bi sijn eewighe waerheyt so sweer ick u, eer ick yet seyde oft te kennen gave eenighen mensche tghene dat my yemandt seyde int heymelijck, ick liet my selven liever mijn ooghen uut steken; meendy dat ick een valsch verrader soude sijn, al waert oock van mijn eyghen suster, ic en soudt nochtans niemant te kennen gheven. Doe seyde die ridder, ghenadighe heere, ghy segt wel en duechdelijck, maer dat valt mi te swaer om u te vertellen wie die liefste int herte is, want seyde ick dat yemant ende dattet dan vorder quame, dat soude mi aen mijn leven gaen, daer ick seer voor sorghe, wantmen seyt ghemeynlijc wat twee lieden weten dat blijft wel verborgen, maer alst die derde weet dat coemt uut. Die hertoge antwoorde en geloofdy mi niet. Ick sweere u anderwerf bi mijnder eeren ende ridderschap dat in gheender manieren noch man noch vrouwe en salt van my weten, hier om muechdijt mi wel stoutelijc segghen. Dit aenhoorende die ridder wert seer versuchtende ende seyde ten laetsten dese woorden. Ghenadighe heere, na dien dat ghijt ymmer van mi weten wilt, soo sal uwe ghenade weten dat die borchgravinne van Vergi u nichte is die ic beminne boven al dat in die werelt is, ja boven mi selven ende met al mijnder herten, ende si mi weder, dat weet ick ooc wel. Doe seyde die hertoge en weet hier niemant af van uwer beyder minne. Die ridder antwoorde. Opter aerden en is niemant die daer af weet dan ghi alleen. Die hertoghe seyde doe. Hoe condy vergaderen onder u lieden. Die ridder seide. O he\re

[fol. d3r]

om dat ghi van onser minnen weet, soo sal ict u voort seggen. Daer is eenen boomgaert bi dat hof als ghi wel weet, daer gae ic ontrent wandelen ende si mi dan siet ende isse alleen dan laetse een cleen hondeken inden boomgaert loopen ende dan weet ic wel dat haer man daer ontrent niet en is ende dan come ic naerder, ende dan laetse mi in door een duerken dat besiden aent hof staet, ende dan blijve ick al den nacht bi haer. Dit horende die hertoge verwonderde hem van deser subtijlheyt ende bedectheyt ende seyde. Nu bidde ick u als ghi daer weder gaet, dat ghi my doch met u wilt nemen; ick belove u ic sal mi so heymelijc houden dat mijn nichte die borchgravinne en sal van my niet weten. Die ridder seyde. Ghenadighe heere het believet my wel nae uwen wille te doen. Ende believet dan uwer genaden, so bereyt u om teghen den avont met my te gaen alst wat doncker is. Ende met desen is die hertoghe vanden ridder ghescheyden ende elck ghinck na tsine.