Kantteekeningen
Laat ons leeren er minder kwaad van te spreken.
We lachen er te gauw om en misprijzen haar te gemakkelijk! Omdat we hare vergankelijkheid zoo goed zien kunnen, denken we haar te mogen verachten; maar hoevele zaken zijn onverzetbaar duurzamer dan zij? Welke dingen verandert de tijd niet gestadig? En, tusschen de onveranderlijkste, waar zijn die welke wij steeds met de zelfde oogen blijven bezien? Welk kunstwerk, bijvoorbeeld, bewonderen wij juist op dezelfde wijze als onze vaders het deden?
DE MODE...
De Mode helpt ons de dingen op nieuw, als voor de eerste maal, te beschouwen; hen te zien zooals we ze nooit zagen - zoo fleurt in ons weerop het noodige heerlijke enthoesiasme...
Want wat we dagelijks onder de oogen hebben roert ons niet meer, we zien het niet meer, als geene bijzondere omstandigheden het in een ander dan 't gewoon licht plaatsen.
- De Mode is overal en in alles om ons wat het wereldsch menschelijk bestaan uitmaakt. Ze is een machtige straal onzer intelectualiteit die alles doorzindert.
Zij bemoeit zich met onze gedachten aan te kleeden zooals ze de vrouwen helpt hare gratie te toonen, hare aardigheid of hare schoonheid.
O zij heeft hare grillen, hare excentriciteiten, hare zwakheden en hare dwalingen. Maar daarom is ze menschelijk. En dan nog, vergist de natuur zich nooit?
Maar hoe haar niet bewonderen in haren onuitputtelijken rijkdom van uitvinding, hare eindelooze fantazie, hare rustelooze vruchtbaarheid. Wat artiste, de mode. Wat een tooneelmeesteresse voor 't dagelijksch schouwspel.
Beuzelarij! oordeelen wij, gestrenge mannen, en we erkennen moeilijk de perels die zij, als voor de verkens, strooit. De vrouwengevoeligheid begrijpt haar beter. Voor de vrouwen is zij de koningin en zij weten wat ze haar verschuldigd zijn. - Wat dwingelandsch? ja, wel eens, maar toch vol bezorgdheid tevens. Met welke altijd nieuwe lijnen teekent zij, om ze te verbergen en om ze te doen vinden, de fraaie vormen. Op welke altijd verrassende wijze doet ze u de fluweelen ronding van een pols ontdekken, of het kwijnende plooien van een donzigen hals, of de uitdrukking van met goud of donker brons behelmden profiel... En honderden andere dingen.
Een hoofdeken in een kuries mutsken gedoken, een zot mandeken met de bloemen er óm en de knoopen van een fijn flonkerend lint, doet zoo vreemd de oogskens kijken onder de golfjes van 't er uitspringend haar.
En de groote Gainsborough's hoeden streelen onzen geest als vage lieve herinneringen aan oude duurbare portretten; iets zweeft om ons van het intieme leven van lang gestorvenen; en dat eindeloos kostelijke vermengt zich met de frissche vranke werkelijkheid van 't leven dat we met de handen aanraken kunnen...
Honderd mantels van een algemeen dezelfde snede voor honderd vrouwen - kunnen zooveel verschillende schoonheids-scheppingen zijn door de bijhoorsels, de manier van aandoen, enz.
Ziet gij hoe ons dat door de samenvoeging van tallooze zaken van allen aard tot in 't oneindige voert?
De mode maakt alles nieuw onder de zon!...
E.v.O.