De Boomgaard. Jaargang 1

[p. 423]

De broze herinnering

Ze zaten dicht nevenseen op de sofa en zwegen nu beiden. Zij had haar hoed opgehouden en haren mantel aangelaten, daar ze weinig tijd had en maar eventjes was binnengeloopen om hem vlug goên dag te zeggen en hem te herinneren dat ze morgen voor heel den namiddag komen zou.

Een vroege lente-dag, met jong-sterke zon en blauw-witte lucht. Zon overdonste met ijl-gulden, teeren weerglans de gemarbreerde vensterplankjes, de koperen potten en de pooten van de stoelen, vóór de twee ramen. Een lichtstraal dweerschte binnen, die klaarte veegde en schittering streek over al de pluimtjes van haren afgelegden boa, op een der twee stoelen neergeworpen.

Ze keken mekaar in de oogen gedurig - binst speelde een verteederde lach rond hunne monden - en persten hunne lippen opéén, daarna. Een van beiden zei even een paar woorden, om de stilte te verbreken en wat te verlichten de beknelling die op

[p. 424]

hun borst drukte. Maar die woorden beteekenden niets, zegden weinig. Ze vielen neer lijk nuttelooze, overbodige dingen, lijk late peeren die niemand opraapt en die dof in 't gers tuimelen en er liggen blijven, ongedeerd. Ze zwegen dan weer, bezagen elkaar en nepen opnieuw, na een poos, hunne monden samen. Hunne liefde leefde in hunne oogen en op hunne lippen...

Hunne kussen en hunne blikken werkten welsprekender, duidelijker, overtuigender dan al hunne woorden. En zwaarder van beteekenis dan alle mogelijke redevoeringen hing de stilte neer, omsluitend een inniger zich-overgeven, eene warmere volheid van ontroering.

Hunne handen lagen samen, de vingeren inééngestrengeld, en wogen zacht en liefderijk op hunne knieën, die zich taakten.... Een uurwerkje tikte luid... Rond hen, veilig en al-gelukkig in hun zekeren liefdeswaan, waren al de dingen, met hun eenzaam, gedoken leven: het schrijfbureel met zijne vele boeken en papierreepels en potloden en pennestokken en zijn koperen inktpot, de vaasjes en beeldjes, de prenten en schilderijen, de kunstig-gevormde gasluchter, de stijf-plooiende gordijnen. De geele takjes van een mimosa-tuil, in lange kristallen vaas, op de tafel, hingen treurend neer. 't Licht speelde daarrond, vlocht zijne

[p. 425]

poeierige arabesken op de goud-berijmde twijgjes. Op den stoel naast de venster lag haar boa, grijze pluimtjeshoop, met twee neerslierende tippen. En daar troetelde de zon ook rond, verzilverde elk veertje, vuurde parelmoerigen glans uit de hangende slippen.

De kamer was immens van stilte en licht.

De rustige, gulden lucht aaide over hun gelaat heel zacht, luwde over hen met koesterende teerte, overbeefde heel hun wijdsche liefdeleven met kleerte en ingetogenheid. Het kalme namiddaguur van den zonnigen, blijden lente-dag hing zwaar van ongezegde en onuitdrukbare gevoelens, zwanger van hunne warmte en hunne koorts, zoel van hunne zuchten, geurig van hunne zoenen en hel van hun bevend-diepe oogen-schemering, boven hunne twee jonge lijven...

Hij had nimmer den middag zoo zacht-lauw geweten en zoo vreedzaam, in dees kamer, omdat hij nooit zoo zorgeloos had bemind en nooit zoo zeker was geweest van eene evenaarende wederliefde. Zijn pols sloeg geleidzaam, even secuur en regelmatig als de stalen tikking van de penduul die de rustige, blije klopping ook van zijn hert begeleidde. Hij dacht daarop heel vreugdevol en drukte teeder hare vingeren.

Een zonneflits betopte plotselings haar gelaat, zoodat ze even moest de oogen luiken. Achter de dichtvouwende schelen, doofden, in het bemind gelaat,

[p. 426]

twee helle vlammekens en uit de donkere wimpers lengde dubbele schaduw over de zon-bepoeiende wangen. Zoo bleef ze zitten totdat hij de stores had neergelaten. De tooverachtige glans op al de dingen brak, en ze werd zelf bleeker.

Maar eender hel bleven hare oogen. Die droegen de kleerte in zich, binnenwaarts. Hare ziel moest de zon zijn waaruit de zachte sprankeling steeg die, met lokkende innigheid, in haar blik lag gespreid en door den nat-troebelen schijn harer pupillen zeefde en op hem neerviel, zoo streelend.

Terwijl hij haar opnieuw van heel dicht bij aanschouwt, bemerkt hij hoe ze in hare tintelende oogen draagt het beeld van hem, hoe het weerspiegeld ligt in hare oogappels; zijne eigen oogen ziet hij in de bodemlooze diepte van de hare, en heel zijn wezen daarrond in de glanzend-zwarte pupiel, met beneden het wondere, diepzinnige leven dat in de oogen huist, dat zich erin spiegelt en waarin heel de ziel zich uitspreekt en men het mysterie lezen kan der innerlijke dingen, schuw gedoken in een vluchtige glimp. Rond zijn beeld bibbert de weeke huiver en de subtiele beroering harer liefde. Heel 't gelaat en 't lichaam van den geliefde rusten, zonder kwetsen, zonder kneuzen, op haar. Als ze haar oogen sluit, zal ze niet even dat beeld kunnen behouden, daar achter de broze schelen,

[p. 427]

en zich later nog met stelligheid den beminden herinneren? En zoo moet zij ook in zijne oogen zijn, haar beeld - zonder dat hij het voelt - op hem wegen, leven in den schijn van zijn zicht; zoo behoort ze hem ganschelijk ook, bezit hij haar wezen, volledig en innig. O, het vreemde bezit en de wonderbare gedenkenis...

Hij is gelukkig; hij lacht haar toe. Ze strekt haar armen uit, reikt hare lippen. Haar adem vaart over zijn mond en hij proeft haar vleesch, slurpt haar leven in.

Door de stilte hamert ineens de stalen slager der penduul. Verrast springt ze op, werpt haar boa om, geeft hem een laatsten zoen en wipt de deur uit.

Hij voelt zich eenigzins bedwelmd, onzeker staande op den grond, iets of wat gehallucineerd, zooals men dat gewaar wordt wanneer men te bruusk wakker schiet uit een langdurigen droom en niet onmiddelijk de bewustheid van den dag weervindt. Nochthans gaat hij tot aan het venster en rolt de store op. De zon omplast hem geweldig. Hij ziet zijn zachte lief nog stappen op den overkant der straat; ze is uitermate sierlijk. Ze wendt haar hoofd om en knikt hem tegen. Maar dan verplicht de schelle, bijtende zon hem de oogen weer dicht te doen. Als hij ze terug open slaat, is ze verdwenen, aan den hoek.

Maar morgen keert ze weer, voor 'n heelen, halven dag. Hij peinst op hunne ongestilde liefde, op

[p. 428]

hunne geweldige drift. 't Zal een dag van prachtige passie zijn.

Lui, ligt hij op den sofa, tuurt de diaphane mist na die krult uit zijne walmende cigarette. Achter de blauwige rookwade, lijkt freeler nog het vaasje met de welke mimosas. Zonrondekens, leuterend op zijne papieren, trekken zijn aandacht. Hij beziet ze lang, met staâge aandacht, en denkt inmiddels op haar. Hij sluit zijn oogen dan, en zamelt haar beeld. Hij hoort niet hoe rap, hoe monotoon, hoe knersend het uurwerkje tikt. Hij herdenkt de heerlijkheid der groote, klare pupillen waarin hij zich spiegelde en waarin den plooi en den vouw van zijn gelaat werden meegedragen. Hij mint ze toch zeer, die lieve...

Hij staat op, gaat de naaste kamer in - de slaapkamer - opent eene lade. Daar liggen haar kleurige kimono, hare goud-bestikte pantoffeltjes, een paar handschoenen, een zakdoekje, wat lintjes en krullen. Hij neemt ontroerd die kleine dingen in zijne handen.

Nu roert en beweegt naast hem de levende geliefde en vult de kamer met haar ziel, - wonderdanig gestegen uit wat doode vodden, uit den stillen nasmaak op zijn mond van haren laatsten kus, uit de broze herinnering gebleven in zijne droomende oogen.

André de Ridder.