Twee zeldzame pamfletten over het beleg van Antwerpen, 1585.
In een catalogusje van de firma Nijhoff (Livres anciens no. 412) viel mijn oog op twee pamfletten van het jaar 1585, beide met titelhoutsnee, en met verzen die betrekking hebben op het beleg van Antwerpen.
Dat hier twee uiterst zeldzame boekjes beschreven waren, was duidelijk. Deze indruk werd echter nog zeer versterkt toen ik de pamflettencatalogussen raadpleegde, en zag, dat van den overgang van Antwerpen, een van de allerbelangrijkste feiten in onze geschiedenis, volstrekt geene volksboekjes van deze soort in onze verzamelingen gevonden worden.
Alleen vindt men tal van drukken van het tractaat van 17 Aug. 1585, waarmede de stad zich aan den hertog van Parma overgaf, zoowel van den Franschen als van den Nederlandschen tekst:
Articles et conditions du traicté faict et conclu entre l'Altesse du Prince de Parme d'une part et la ville d'Anvers d'aultre part, le xvij iour d'Aoust l'an MDLXXXV. (Fr. Muller 291, Kn. 737-739).
Articulen ende conditien vanden Tractate, enz. (Meulm. 635, 636, Kn. 740-745).
Hier hebben we echter twee echte uitingen van den volksgeest, en wel in lijnrecht tegenovergestelden zin, een gedicht op de expeditie tot ontzet van de stad, en een lofdicht op de inneming der stad door den Hertog van Parma. Op mijn verzoek liet de heer N. de beide titelblaadjes afbeelden.
De titel van het eerste pamfletje luidt:
Een nieu tijdinghe van die cloeckmoedicheyt der Hollanders, ende het recht bescheet van die stercten ende Forten die sy inghecreghen hebben, ende den rechten middel waer door wy verlost souden moghen worden, door Godes ghenade. Balade wijse in dichte ghestelt.
De houtsnee stelt een fantastisch havengezicht voor met een le-
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
