Wieder over ‘Het hanteeren van oude boeken.’ Spreker wees erop, dat het boek een individu is, dat met respect behandeld moet worden. Met eenige voorbeelden toonde hij aan, hoe kostbare boeken soms door veronachtzaming belangrijk in waarde kunnen achteruit gaan. Hij vertelde eenige anecdoten van vandalisme aan mooie boeken gepleegd, en wees erop, hoe zelfs door kleinigheden als verkeerde plaatsing in kasten, het opplakken van etiquetjes, het bloot stellen aan te sterk licht enz., de welstand van fraaie boeken benadeeld kan worden. Zelfs de laagste ambtenaren aan bibliotheken kunnen er aan meewerken om dit te verhoeden door de Directie attent te maken op dingen, die ze bij het wegzetten der boeken opmerken.
Ten slotte wees spreker op de merkwaardige omstandigheid, dat deze vergadering plaats vond in de mooie, oude bibliotheekzaal van den Amsterdamschen bibliophiel Crevenna, die hier weleer een schitterend voorbeeld gaf van de ware liefde tot het boek, een voorbeeld, dat algemeene navolging verdient.
De interessante voordracht oogstte een wel verdienden bijval.
Copieeren van drukwerken zonder fotografie. - Aan dr. Walther Blumenthal te Charlottenburg is onder no. 287516 klasse 15k groep 7 duitsch rijkspatent verleend op een methode om diplomatisch nauwkeurige copieën van drukwerken te verkrijgen zonder fotografeeren. Zijn methode berust in theorie op het feit, dat drukwerk bestaat uit een poreuse substantie (papier), geïmpregneerd met olie (drukinkt), zoodat bij voorzichtige behandeling waterdeeltjes alleen opgenomen zullen worden door een bedrukt papier slechts ter plaatse, waar het papier nog blank is. Vervolgens op het feit, dat bij een vermenging van twee vloeistoffen met ongelijk kookpunt door de natuurlijke verdamping het mengsel als van zelf tot de stof met het hoogste kookpunt gereduceerd kan worden. Wordt dus een vel vloei (filtreerpapier) gedrenkt met een mengsel van 1 pct. anijsolie en 99 pct. benzine, dan zal de benzine verdampen en de anijsolie in het papier achterblijven. Het quantum daarvan is echter zoo gering, dat aan het papier zulks door het gevoel of bezien niet te bemerken is; alleen de reuk verraadt het, wat omgekeerd bewijst, dat nog anijsolie vervluchtigt. Als zulk een anijsolievel door persing gebracht wordt in nauw contact met een blad drukwerk, dan zal de anijsdamp alleen kunnen impregneeren de niet bedrukte stukjes blank van het papier. Is dat na 2 min. geschied, dan wordt het aldus behandelde blad op zijn beurt door persing in nauw contact gebracht met een geprepareerde film; de anijsoliedampen worden daardoor weer afgegeven en vereenigen zich met de chemische substantie in die film tot een zichtbaar beeld en dat juist op de plaatsen, waar in het origineel letters waren uitgespaard. Na fixeeren is dus mechanisch een copie van het origineel verkregen, die door beschouwing aan de achterzijde heel gemakkelijk leesbaar is.
De uitvinder beschrijft die methode in het Zentralblatt für Bibliothekswesen Okt. Nov. 1915 en acht het een voordeel van zijn methode, dat zij is goedkoop, snelwerkend, het origineel niet aantast in geen enkel opzicht en dat voor haar beoefening geen bepaalde vakkennis noodig is. Blijkt dit alles inderdaad zoo te zijn, dan is hier een methode gevonden, waarvan dadelijk gebruik zal maken ieder, die behoefte heeft aan afschriften uit boeken. Voor archivalia deugt de methode voorshands niet, omdat schrijfinkt geen olie bevat.
J.W.E.
Leuvensch Boekenfonds. - Een belangstellende landgenoote heeft aan het Leuvensch Boekenfonds, hetwelk ten doel heeft mee te helpen aan het herstellen van de universiteits-bibliotheek van het zoo wreed geteisterde Leuven, toezegging gedaan van een gift van ƒ 1000, zoodra Leuven weer, in een van vreemde overheersching bevrijd België, zijn oude plaats zal innemen.