Mededeelingen.
Ned. Vereen. v. bibliothecarissen enz. - Deze vereeniging deed een eigen orgaan verschijnen o.d.t. Maandberichten. Het 1e nummer kondigt eene vergadering aan tegen 19 Dec., ten half elf ure in het gebouw der Maatsch. tot Nut v. 't Alg., N.Z. Voorburgwal 212 te Amst. De heer Van Dokkum zal de bespreking inleiden over de vraag: Wat kan gedaan worden om het werk aan bibliotheken meer en beter bekend te maken? Na de pauze (omstr. 2 uur) zal Dr. Wieder een lezing houden over Het hanteeren van oude boeken.
Een Nederlandsche boekwinkel in Lissabon. - In het Boletim Bibliográfico de Academia das Sciencias de Lisboa (I, 1, 3, Dec. 1914) geeft Pedro de Azevedo eene korte mededeeling over Johannes Vosmaer (Joāo Busmar, Bosmar, Vosmer), die in 1656 een boekwinkel had te Lissabon, en beschuldigd werd, verboden boeken in huis te hebben. De stukken die Azevedo er bij afdrukt zijn een paar korte verhooren en een compleete lijst van den winkelvoorraad van Vosmaer.
Eerst wordt 7 Aug. 1656 door de inquisiteurs verhoord de boekverkooper Joāo Pereira. Deze verklaart dat ongeveer een maand geleden Joāo Busmar, Hollandsch boekverkooper wonende S. Paulo hem een boek gegeven heeft met voorin een prent waarop een persoon met een balans in de hand, en aan de voeten een opschrift Heningi Arnisey Doctrina politica, gedrukt te Amsterdam in 1651. Hij zeide hem, dat hij dit boek moest inbinden, en verleden Dinsdag of Woensdag gaf hij hem nog een boek in het Spaansch, getiteld Examen de ingenios para las Sciencias, gemaakt door doctor J. Nuarto uit San Joāo del Pie de Puerco, gedrukt te Leiden in 1652 zeggende dat hij het moest inbinden zonder het iemand te laten zien. Hij had toen bezwaar gehad en de boeken vertoond aan Diogo Jorge, die verstand had van verboden boeken, en deze had hem gezegd dat ze verboden waren door den Romeinschen catalogus. Hij had ze behouden, ze lagen nu op de tafel en werden door den getuige herkend. Vosmaer was teruggekomen, voornamelijk om het Examen de ingenios te halen, en was zeer verschrikt geweest te vernemen dat de boeken in handen van Diogo Jorge waren. Gevraagd of Vosmaer gewoon was verboden boeken te hebben of te drukken, zeide de getuige dat hij hiervan niets wist. Dit getuigenis was door Pereira onder eede voor juist verklaard.
Na hem kwam de boekhandelaar Diogo Jorge, 60 jaar oud, en in betrekking staande tot de Inquisitie, als getuige voor. Zijn verklaring bevestigt geheel die van Pereira. Ook hij wist niet of Vosmaer nog andere verboden boeken ten verkoop had.
In de volgende stukken wordt o.a. aan Vosmaer de verplichting opgelegd, in 14 dagen een lijst over te leggen van al de boeken die hij in zijn winkel heeft. Ook volgt een eisch tot vervolging en gevangenneming. Maar Azevedo heeft toch den eindindruk gekregen dat de zaak niet is doorgezet; als vreemdeling schijnt Vosmaer ten slotte vrij gelaten te zijn.
Het belangrijkste is de boekenlijsi, die ons een aardigen kijk geeft in dien Hollandschen boekwinkel te Lissabon. Zij bestaat uit 428 titels; alle zeer kort, maar met bijvoeging van de formaten. De indeeling berust deels op den inhoud; Libri Theologici, Libri Juridici, enz.; deels op het al of niet gebonden zijn: in Papel, Libri compacti, Libri compacti in Pasta, Libri compacti in Vitel. Afzonderlijk staan twee Libri italici, en achteraan komt een lijstje van Libri Rubronigri, rood en zwart gedrukte kerkboeken. Verboden boeken komen natuurlijk in de lijst niet voor. Verreweg de meeste zijn Latijnsche boeken.