Het Boek. Jaargang 1

[p. 32]

Varia.

Een onjuist gedateert berichtje.

In de Revue des Bibliothèques et archives de Belgique. Tome VII n^o. 6. Nov. - Dec. 1909 vond ik de volgende mededeeling op blz. 500.

74. Un fragment de missel de Jean de Westphalie (?) -
On a trouvé récemment, au musée archiépiscopal d'Utrecht, une feuille de parchemin qui avait servi de feuille de garde à un in-folio. Au verso de cette feuille, on a découvert une partie du canon de la messe imprimée avec des caractères qui paraissent avoir été employés seulement dans l'imprimerie de Jean de Westphalie, qui exerça sa profession de 1474 à 1496. Ce qu'il y a de plus remarquable dans cette découverte, c'est qu'on ne savait pas que Jean de Westphalie eût imprimé de missel. Le professeur Haebler, conservateur à la Bibliothèque royale de Berlin, à qui l'on doit déjà tant de remarquables travaux sur les incunables, a trouvé la feuille du musée d'Utrecht si curieuse et si précieuse, qu'il a demandé et obtenu l'autorisation d'en faire un fac-simile qui sera publié par la ‘Gesellschaft für Typenkunde’.

Nieuw was dit bericht niet voor mij; dezelfde mededeeling, maar uitvoeriger, en met meer kennis van zaken uiteengezet, had ik reeds vroeger gelezen, en ik vond die ook zonder moeite terug, nl. in jaargang VIII (1910) van het Tijdschrift voor boek en bibliotheekwezen, waar de heer Bonav. Kruitwagen ons naar aanleiding van het door hem gevonden missaalblad heel wat uit zijn schat van kennis omtrent oude typen en middeleeuwsche missalen vertelt. Maar hoe had ik het nu? Was nu die vondst reeds het jaar te voren door een ander gedaan, die niet genoemd wilde worden? ‘On a trouvé, on a découvert’! Of is het hier eenvoudig een verarmd en vermagerd uittrekseltje uit de tweede hand, uit de meedeeling van Kruitwagen zelven? Dit laatste moet wel het geval zijn, de slotaflevering van de Revue van 1909 is eerst in 1911 verschenen! Eene chronologische verwarring dus, veroorzaakt door het te laat verschijnen van een tijdschrift-aflevering, die door haastige opneming van tweede-hands-berichtjes nog wat is aangevuld.

B.