Ex libris Boudewijn Büch
Jeffrey Bosch
De herkomst van een boek is voor de verzamelaar een factor van belang. Hoewel een eigendomsmerk, een handtekening, stempel of ex libris, in de meeste gevallen als een smet op het boek wordt gezien, kan het soms de begerenswaardigheid en daarmee de waarde ook positief beïnvloeden. Zo geeft de naamstempel van Johan B. Polak een bibliofiel boek extra cachet en zal de handtekening van W.F. Hermans in een boek van Ludwig Wittgenstein de prijs ervan doen verveelvoudigen.
Toen bekend werd dat de collectie van schrijver/verzamelaar Boudewijn Büch geveild zou gaan worden, was het duidelijk dat er veel belangstelling zou zijn voor zijn boeken en dat veel verzamelaars zouden willen proberen om iets uit de bibliotheek te verwerven. Het feit dat het hier het boekenbezit van Nederlands grootste propagandist van het verzamelen van boeken betrof, zou ongetwijfeld van invloed zijn op de hoogte van de veilingopbrengst. Het probleem was echter dat Büch slechts bij hoge uitzondering zijn naam in zijn boeken schreef en soms, bij aankopen van moderne boeken tijdens zijn reizen, de plaats en datum van aanschaf voorin zette. In verreweg de meeste gevallen zou de herkomst van de boeken zodra ze het veilinghuis verlaten hadden dus niet meer onomstotelijk vaststaan. Er is om die reden overwogen om alle boeken die geveild zouden worden op de een of andere wijze te voorzien van de aanduiding ‘ex bibliotheca Boudewijn Büch’, bijvoorbeeld in de vorm van een stempel of een klein label op het schutblad. De omvang van de bibliotheek en daarmee de immense hoeveelheid werk, afgezet tegen de verhoudingsgewijs geringe gemiddelde waarde per boek, veroorzaakte daarover echter grote twijfel. De constatering dat Boudewijn Büch zelf zijn boeken niet voorzag van een eigendomsmerk heeft ten slotte de doorslag gegeven om af te zien van het merken van de boeken. Men zal het daarom moeten doen met het speciaal voor de veiling gemaakte strookje met dodovignet waarop het kavelnummer vermeld staat en met de beschrijving in de veilingcatalogus.
Toch zijn er boeken in omloop met een blindstempel ‘Ex libris Boudewijn Büch’. Het zijn boeken die de schrijver nog tijdens zijn leven verkocht aan Antiquariaat De Slegte, die ze voorzag van het blindstempel om de herkomst te duiden en, dat moge duidelijk zijn, de waarde te verhogen. Hoewel dat gebeurde met toestemming van Boudewijn Büch, is het natuurlijk curieus dat boeken die feitelijk niet meer in zijn bezit waren, op die manier alsnog zijn eigendomsmerk kregen. Ook hier zou de kwalificatie ‘ex bibliotheca’ juister geweest zijn.
Auteursrechtelijk beschermd