Pierre Paupie
Erik Geleijns
Titelpagina van de ‘Haagse’ druk van La poupée van De Bibiena. Waarschijnlijk is het boek gedrukt in Frankrijk. (Exemplaar: Koninklijke Bibliotheek, Den Haag, 2110 C 20)
Van 1735 tot ca. 1750 was in Den Haag de drukker Pierre Paupie werkzaam. Hij drukte vooral Franse letterkunde, en is - op dit moment - in de stcn vertegenwoordigd met 48 drukken. Vreemd genoeg bleven uitgaven met zijn naam in het impressum ook verschijnen nadat hij het boekenvak vaarwel had gezegd, en zelfs na zijn dood. Bovendien wordt zijn naam in impressa van na ca. 1755 op de meest wonderlijk manieren gespeld. Popy, Popie, Poppy: ze komen allemaal voor. In veruit de meeste gevallen gaat het om boeken die in Frankrijk gedrukt zijn. Den Haag had een goede reputatie vanwege de kwaliteit van zijn Franse drukwerk, en daarom loonde het om net te doen alsof drukwerk uit Den Haag kwam. Maar op basis van typografische kenmerken van de boeken (bijvoorbeeld de on-Nederlandse signering van het voorwerk met onderkastletters in plaats van asterisks) is vaak te achterhalen of het gaat om een echte of onechte Paupie.
Er zijn meer Haagse drukkers wier namen ‘geleend’ werden door (buitenlandse) collega's. De namen van Jean Neaulme en Pierre Gosse komen ook regelmatig voor op drukwerk dat er erg Frans uitziet. Overigens is er wel gesuggereerd dat drukkers zich inspanden om werk af te leveren dat er in alle opzichten vertrouwd uitzag, en dat ze de Franse gewoontes ten aanzien van bijvoorbeeld katernsignaturen hanteerden als ze boeken drukten voor de Franse markt. In dat geval zouden veel van de valse Haagse impressa wel eens niet vals kunnen blijken te zijn. Maar die boeken met Paupies naam van na 1755 zijn daarmee niet verklaard.
In de loop van 2007 zal de stcn een webtentoonstelling wijden aan zogenaamd Haagse - maar in werkelijkheid doorgaans Franse - drukken, waarvan er inmiddels zo'n 250 zijn gevonden. In die tentoonstelling zal geprobeerd worden een antwoord te vinden op de vraag waarom (en of) deze boeken verschenen met een vals impressum.
Auteursrechtelijk beschermd