|
| |
| |
| |
Verschenen boeken
Der Börsenverein des Deutschen Buchhandels 1825-2000. Ein geschichtlicher Aufriss, Frankfurt am Main, 2000, 416 p., ISBN 3765722979, €49,50.
In dit boek wordt in een 25-tal artikelen teruggeblikt op de geschiedenis van de Duitse pendant van de Koninklijke Vereniging voor het Boekenvak. Behalve de interessante beginperiode en het tijdperk van en meteen na de Tweede Wereldoorlog toen de vereniging in een oost- en westtak uiteenviel (die in 1992 overigens weer herenigd werden), passeren ook meer specifieke thema's de revue. Daaronder zijn artikelen over leesbevordering, boekkunst, sociaal engagement van de vereniging en online-activiteiten. Het boek oogt wat saai, maar is tot in de puntjes verzorgd en met de bekende Gründlichkeit samengesteld door een speciaal voor dit boek in het leven geroepen historische commissie. De Börsenverein mag dan wat minder lang bestaan dan de kvb, ze weten wel beter hoe ze een jubileumboek moeten maken. (JvW)
| |
Robin Myers, Michael Harris en Giles Mandelbrote (red.), Under the Hammer. Book Auctions since the Seventeenth Century. New Castle/Londen, Oak Knoll Press/The British Library, 2002, [Publishing Pathways 21], geïll., 248 p., ISBN 1584560665 (USA), $39,95.
Als 21ste deel van de serie ‘Publishing Pathways’ van Oak Knoll Press verscheen deze bundel van negen lezingen die eerder werden uitgesproken op een conferentie (Birkbeck 2000) over boekveilingen van de zeventiende eeuw tot heden. Diverse bijdragen zijn gewijd aan individuele boekverzamelaars en de veilingen van hun bibliotheken, andere richten zich op de organisatie van de veilingen en de promotie ervan middels advertenties in kranten. De geschiedenis van het Nederlandse veilingwezen is vertegenwoordigd door de Nijmeegse boekhistoricus Otto S. Lankhorst, met een overzichtsartikel over Nederlandse boekveilingen in de zeventiende en achttiende eeuw. Het boek is te bestellen via de website: http://www.oakknoll.com/pressrel/hammer.html. (GV)
| |
Omslag J. Tapperwijn. Boekomslagen van Ary Langbroek en J. Tapperwijn, gekozen door Ary Langbroek. Met een interview door Hub. Hubben, Amsterdam, Em. Querido's Uitgeverij, 2001, Reeks Salamander Klassiek, geb., niet gepagineerd [ca. 60 p.]. Niet in de handel.
Vanaf 1979 duikt de ietwat eigenaardige naam J. Tapperwijn op als vormgever van uitgaven van Em. Querido's Uitgeverij b.v. Achter dit aan een oude prentbriefkaart ontleende pseudoniem gaat Ary Langbroek schuil, uitgever van dit belangrijke literaire fonds. In de zomer van 2001 nam de rood-gebretelde Langbroek afscheid van Querido waar hij sinds 1965 in dienst was. Ter gelegenheid daarvan werd dit boekje samengesteld, dat als nieuwjaarsgeschenk met een fikse oplage van 2500 exemplaren is verspreid. Daar zullen in het antiquarische circuit dus van tijd tot tijd wel exemplaren van opduiken. Voor verzamelaars van Salamanders zit er dan niets anders op dan de portemonnee te trekken: het boekje verscheen als Salamander-deeltje. Voor wie geinteresseerd is in boekomslagen is de aanschaf ook aan te bevelen, al was het maar omdat het zichtbaar met liefde en aandacht gemaakt is. Een lezenswaardig interview met veel achtergrondinformatie door Hub. Hubben gaat aan een bonte stoet omslagen vooraf. Er staat misschien niets wereldschokkends in, maar wat dit boekje zo charmant maakt is de manier waarop Langbroeks boekomslagen (door hem zelf geselecteerd) zijn gegroepeerd en afgedrukt. De omslagen zijn chronologisch, en per schrijver gerangschikt. In een oogopslag ervaar je weer hoe trendgevoelig en tijdbepaald de smaak voor het omslag is. Je haalt er de jaren zestig, zeventig en tachtig als het ware ‘blind’ uit. Langbroek hield, zoals veel uitgevers doen, per auteur vast aan een bepaald vormgevingsstramien, zodat het oeuvre van een auteur eigenlijk een klein serietje op zichzelf werd. Heel herkenbaar te midden van het enorme aanbod. ‘Het grote verschil tussen Ary en zijn voorgangers, toch in de eerste plaats typografen, is zijn vermogen om een rijkdom aan kleur te creëren’, zei Reinold Kuipers over zijn voormalige productieassistent, en dat is aan de fleurigheid van dit boekje goed af te lezen. (LK)
| |
| |
| |
Hans van der Veen en Jos van Waterschoot, De Brinkman. Ondankbare arbeid voor nu en voor later, z.p., Kluwer, 48 p., ISBN 9014087675 [verspreid als nieuwjaarsgeschenk].
Het nieuwjaarsgeschenk van Kluwer neemt afscheid van ‘een monument in uitgeversland’, de gedrukte Brinkmans Cumulatieve Catalogus. Na 155 jaar zullen de jaardelen niet meer in druk verschijnen, maar alleen nog op cd-rom en niet meer bij Kluwer.
Het fraai uitgegeven boekje vertelt de geschiedenis van de Brinkman vanaf de Alphabetische Naamlijst die de uitgever C.L. Brinkman in 1846 uitgaf tot aan heden. Ondanks alle kritiek die er met name in de eerste jaren was op de onvolledigheid van de Brinkman, groeide de Naamlijst uit tot een gerenommeerd instituut in het boekenvak. Het duurde echter tot 1954 voordat de Brinkman werd erkend als Nationale Bibliografie. Twintig jaar later vond de redactie van de Brinkman onderdak in de Koninklijke Bibliotheek, waar het Depot van Nederlandse Publicaties de basis kon vormen van de bibliografische beschrijvingen. Omdat de laatste decennia in het boek aanzienlijk minder aandacht krijgen (begrijpelijk, gezien het feit dat de auteurs zich alleen hebben gebaseerd op de uitgeversarchieven), ademt het boekje een sfeer van nostalgie. Recente ontwikkelingen als de wekelijkse publicatie van nieuwe titels die worden opgenomen in de bibliografie op het internet (www.netuit.nl) en het vinden van een nieuwe uitgever in Saur komen in het boekje dan ook niet aan de orde. (EK)
| |
De Zolders Kraken! De uitgeversfamilie Cohen te Nijmegen, Arnhem en Amsterdam, 1824-1951. Op basis van nagelaten materiaal van Esther Z.R. Cohen samengesteld door Marja Keyser met medewerking van F.J. Hoogewoud, G.G. Cohen, H.J. Cohen en H. Daudt en een bijdrage van Jos van Waterschoot, Amsterdam, Universiteitsbibliotheek, 2001, 159 p., ISBN 9061251141, €13,75.
Hoe ‘modern’ een uitgeverij is, valt soms al op te maken uit de fysionomie van de uitgever. Dat bedenk je althans, wanneer je De Zolders Kraken! openslaat op pagina 36. De vooruitstrevende negentiende-eeuwse ramsjboekhandelaren de gebroeders E. en M. Cohen zagen er ook bepaald progressief uit, in elk geval heel anders dan hun nurkse en oerdegelijke collega's. De gebroeders Cohen maakten naam met hun opkopingen van restanten bij uitgevers. Vaak ging het om werk van populaire schrijvers, dat zij tegen lage prijs en met veel reclame opnieuw op de markt brachten. Een zeldzaam mooi boekwerk is aan dit uitgevershuis Cohen gewijd, dat, begonnen in 1827 als leesbibliotheek, achter de schermen nog tot in 1976 heeft bestaan. Het omslag van De Zolders Kraken!, ook de binnenkant (!) van het omslag, de vele kleurrijke illustraties van boekomslagen, affiches, portretten-in-sepia, het mooie papier: alles wijst erop dat men hier niet over één nacht ijs is gegaan. Aan dit boek werd ooit begonnen door Esther Cohen, nazaat van de negentiende-eeuwse progressievelingen en actief binnen de perswetenschappen. Na haar dood in 1998 besloot Marja Keyser het af te maken, daarbij financieel gesteund door onder meer Stichting Het Parool. Bij de uitgave van het boek werd ook een tentoonstelling in de Amsterdamse Universiteitsbibliotheek ingericht. De inhoud van het boek is aardig, maar op boekhistorisch gebied staat er weinig nieuws in. Wel nieuw is de informatie die uit het familiearchief komt, bron ook van de vele bijzondere foto's. Maar daaruit had Esther Cohen ook al geput voor het door haar geschreven themanummer over de uitgevers Cohen van Uitgelezen Boeken. Katern voor boekverkopers en boekenkopers van uitgeverij De Buitenkant. De grote winst van De Zolders Kraken! is (behalve de illustraties) de mogelijkheid om gericht te zoeken via het uitgebreide register, en natuurlijk de informatie
die in de zwanenzang gegeven wordt over Esther Cohen (1925-1998) zelf. Zij werkte na de oorlog in het boekenvak en probeerde onder meer de firma Cohen nieuw leven in te blazen; het fonds kreeg nu de naam ‘uitgeverij Phoenix’. In 1951 ging de zaak noodgedwongen over op Van Reemst, een firma die op haar beurt in 1976 opging in Unieboek. (LK)
|
|
Auteursrechtelijk beschermd