De Boekenwereld. Jaargang 16

[p. 198]

Agenda

Veilingen

J.L. Beijers, Achter Sint Pieter 140, 3512 ht Utrecht, tel. [phone]: 30 en 31 mei; kijkdagen 26 t/m 29 mei

Burgersdijk & Niermans, Nieuwsteeg 1, 2311 rw Leiden, tel. [phone]: 16 en 17 mei; kijkdagen 12 t/m 15 mei

Bubb Kuyper, Jansweg 39, 2011 km Haarlem, tel. [phone]: 23 t/m 25 mei; kijkdagen 19 t/m 22 mei

Postma, Noorderhaven 25, 9712 vg Groningen, tel. [phone]: 9 en 10 oktober; kijkdagen 6 t/m 8 oktober

Van Stockum's veilingen, Prinsengracht 15, 2512 en, Den Haag, tel. [phone]: 14 t/m 16 juni; kijkdagen 8 t/m 10 juni

Beurzen

Grotere beurzen en markten voor het tweedehandse en antiquarische boek. (Aanvullingen s.v.p. aan A.G. van der Steur, Kruisstraat 3, 2011 pv Haarlem)

Mei 12, 13, 14 Düsseldorf, Antiquariatsmesse 14 Utrecht, 4de Stationsboekenmarkt, Nederlands Spoorwegmuseum 19, 20, 21 Brussel, Internationale Beurs van het Oude Boek, Magdalenazaal 20 Bredevoort, Internationale Boekenmarkt 20, 21 Groningen, Antiquarenbeurs, A-Kerk 21 Amsterdam, Boeken op de Dam (Kan) 25, 26, 27, 28 Parijs, xii Foire Internationale du livre ancien, Maison de la Mutualité

Juni 8, 9, 10, 11 Londen, Antiquarian Book Fair, Olympia 18 Amsterdam, Boeken aan de Amstel (Kan)

Juli 8 Bredevoort, Boekenmarkt particulieren 9 Dordrecht, Markt in het stadscentrum 16 Amsterdam, Boeken op de Dam (Kan)

Augustus 6 Deventer, Markt in het stadscentrum 13 Amsterdam, Boeken aan de Amstel (Kan) 26 Bredevoort, Internationale Boekenmarkt 27? Tilburg, Markt in het stadscentrum

September 21, 22, 23 Edinburgh, 18th International Book Fair

Oktober 7, 8 Leiden, Pieterskerk (B.O.B.) 20, 21, 22 Keulen, Kölner Antiquariatsmesse 28, 29 München, Antiquarenbeurs

November 3, 4, 5 Berlijn, First Int. Berlin Bookfair. Ludwig-Erhard Haus, Fasenerstrasse 10, 11, 12 Hamburg, Quod Libet 11, 12 Utrecht, Verzamelaarsbeurs Jaarbeurs 17, 18, 19 Haarlem, Beijneshal, Nederlandse Antiquarenbeurs

December 1, 2, 3 Mechelen, Minderbroeder skerk, Internationale Antiquarenbeurs

Gehele jaar Amsterdam: op vrijdag boekenmarkt op het Spui; maandag t/m zaterdag boeken in de Oudemanhuis Poort. 's-Gravenhage: op donderdag boekenmarkt op het Plein (oktober t/m april) of op het Lange Voorhout (mei t/m september). Bredevoort: derde zaterdag van de maand: kleine boekenmarkt.

Tentoonstellingen

1600 - Slag bij Nieuwpoort. Door de eeuwen heen bekeken

Slag bij Nieuwpoort. Penseeltekening door D. Langendijk (1784). (foto Stichting Atlas Van Stolk)

De Slag bij Nieuwpoort, een historische gebeurtenis die gemakkelijk te onthouden was tijdens de geschiedenisles. Dit jaar vond die slag precies vier eeuwen geleden plaats. Aanleiding voor de Atlas Van Stolk om met prenten en tekeningen uit eigen collectie de Slag bij Nieuwpoort opnieuw in beeld te brengen. De gelijk-

[p. 199]

namige tentoonstelling is te zien in het Schielandshuis te Rotterdam tot en met 25 juni.

Het beroemde jaartal 1600 en de bijbehorende gebeurtenis zijn eigenlijk alleen als feit gemeengoed. Wat er precies gebeurde, is minder bekend. In de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) was een groot deel van ons land verwikkeld in een hevige strijd met Spanje. Belangrijke twistpunten waren vrijheid van godsdienst en gewestelijk zelfbestuur. In 1600 bedacht de ‘Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden’ het gewaagde plan de Vlaamse steden Nieuwpoort en Duinkerken te veroveren vanuit zee. Door ongunstige wind werd de tocht uiteindelijk ondernomen over land. Aan de vijandelijke zijde kregen aartshertogen Albert van Oostenrijk en Isabella lucht van de onderneming en verrasten prins Maurits, bevelhebber van de Staatse troepen, bij Nieuwpoort. Het nabijgelegen strand werd onbedoeld het decor van het strijdgewoel. Voor het eerst zag Maurits zich gedwongen slag te leveren in open veld.

In de zeventiende eeuw lag de veldslag nog vers in het geheugen en was de strijd een populair onderwerp voor prent en tekening. De overheid bestelde afbeeldingen in groot formaat. Voor propaganda waren deze indrukwekkende prenten zeer geschikt. In later tijd krijgt het dramatische moment meer aandacht in de prenten.

Prins Maurits heeft als veldheer vaak model gestaan voor portretten. De expositie besluit met een overzicht in vogelvlucht, variërend van statige zeventiende-eeuwse portretten tot een spottende tekening van Siegfried Woldhek. Soms werden koperplaten meer malen gebruikt en werd het jonge hoofd van Maurits bij gelegenheid vervangen door een oudere kop.

Naar aanleiding van de herdenking is een publicatie verschenen van de historicus Leen Dorsman met de gelijknamige titel 1600: Slag bij Nieuwpoort. Het boek is opgenomen in de serie Verloren Verleden van uitgeverij Verloren te Hilversum.

Het Schielandshuis, Korte Hoogstraat 31, Rotterdam, tel. [phone]. Openingstijden dinsdag t/m vrijdag van 10.00-17.00 uur; zaterdag, zondag en feestdagen 11.00-17.00 uur. Het museum is gesloten op 29 april.

‘De band is fijn getekend’. De oorspronkelijke boekbanden van Louis Couperus' werk

Tot en met 11 juni is in het Louis Couperus Museum in Den Haag de tentoonstelling ‘De band is fijn getekend’. De oorspronkelijke boekbanden van Louis Couperus' werk te bezichtigen.

Het werk van Couperus is tijdens zijn leven verschenen in fraaie, door gerenommeerde kunstenaars ontworpen banden. Tot de ontwerpers behoorden kunstenaars als Jan Toorop, Chris Lebeau, R.N. Roland Holst en H.P. Berlage. Vooral Couperus' trouwe uitgever L.J. Veen heeft kosten noch moeite gespaard om het werk van zijn beroemde auteur in bijzondere banden uit te geven. De illustraties op de omslagen geven een goed beeld van de kunstopvattingen en de stijl uit de periode dat het boek als object van de Nieuwe Kunst werd gezien.

Op de tenstoonstelling zijn ontwerpen, prachtexemplaren van de eerste drukken en portretten van kunstenaars te zien. Fragmenten van de correspondentie tussen Veen en Couperus over dit onderwerp geven een interessante kijk op de totstandkoming van de banden en de visie van Couperus erop.

Bij uitgeverij Veen is over dit onderwerp het overzichtswerk Versierde verhalen. De oorspronkelijke boekbanden van Louis Couperus' werk (1884-1925) van H.T.M. van Vliet verschenen.

Louis Couperus Museum, Javastraat 17, 2585 ab Den Haag, tel. [phone]. Openingstijden donderdag t/m zondag van 12.00-17.00 uur.

Typografie van De Stijl

De publicatie van de briefwisseling tussen Theo van Doesburg en de Tilburgse dichter Anthony Kok vormt de aanleiding voor een reeks tentoonstellingen en activiteiten op verschillende plaatsen in ons land. Het Scryption besteedt aandacht aan de typografie uit de periode van De Stijl. Werk van Kurt Schwitters, Theo van Doesburg en Anthony Kok wordt tentoongesteld: onder andere exemplaren van het tijdschrift De Stijl en

[p. 200]

enkele bijzonder vormgegeven klankgedichten van Kok. Een videopresentatie van beeldend kunstenaar Theo Krijns zorgt ervoor dat de gedichten tot leven komen.

Scryption. Museum voor schriftelijke communicatie, Spoorlaan 434a, Tilburg, tel. [phone]. De tentoonstelling over de typografie van De Stijl is te bezichtigen t/m 21 mei. Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag van 10.00-17.00 uur; zaterdag en zondag van 13.00-17.00 uur.