Catalogi
Door de overgang van De Boekenwereld naar een andere uitgever en door het verschijnen van het speciale nummer over Internet en cd-rom's is er, jammer genoeg, enige discontinuïteit in onze serie over catalogi. Vandaar een extra lange lijst; u mist niets.
Kiest lijst negen; mooie uitgaven! Dat is welhaast de marktslogan van de Minotaurus Boekwinkel [minot] te Amsterdam. Ofschoon de koopman Nol Sanders eigenlijk niet in antiquarische boeken handelt, heeft hij voor ons soort liefhebbers prachtige waar in zijn charmante winkeltje. Typografisch zeer verzorgde boeken en boeken over boeken: bibliofilie en bibliologie. U moet er eens een keer langs. Trouwens, zijn lijst tien mag er ook zijn; achter een verleidelijk omslag nog verleidelijker boeken. Voor het verkrijgen van de lijsten: f 3,50 op giro 43.06.243 t.n.v. Minotaurus, Amsterdam o.v.v. ‘Lijst 9’ of ‘Lijst 10’.
Antiquariaat Meemelink biedt in zijn zeer verzorgde catalogus aan: P.A. Cap, Le Muséum d'Histoire naturelle, Paris 1854 [meemel 25/4/f 800,-]. Het geeft een geschiedenis van de oprichting en vroegste ontwikkeling van dit instituut. Toen we een tweetal jaren geleden in Parijs waren, hebben we het bezocht; er werd hard gewerkt aan de restauratie van de oude kassen en er was al een prachtig nieuw tentoonstellingsgebouw ontstaan. Lezing van deze catalogustitel deed me een en ander in de herinnering terugkomen; ik ben benieuwd hoe het er daar nu uitziet. Een nuttig aspect van het lezen van catalogi.
De prachtig uitgevoerde en rijk geïllustreerde zomercatalogus 1999 (nr. 29) van Asher brengt ons naar exotische gebieden. Daar kan een Spaanstalige ms handleiding (xviii b) voor missionarissen van pas komen om doofstomme leerlingen te leren lezen en schrijven: Instrucción para enseñar a leer a Mudos y Sordos [asher 29/129/f 17.500,-].
Op de laatste zondag van augustus stonden boeken centraal in Tilburg. Onder auspiciën van de Stichting P.J. Cools, die de bibliofilie wil stimuleren, was daar een boekenmarkt rond de kerk en bij het Paleis in het centrum van deze gemeenschap. Volgens mij is het daar geen stad, maar zeker ook geen dorp! De kramen stonden zeer ruim zodat het geen gedrang en geloop over de hoofden werd. Een genoeglijke dag met veel bezoekers, van wie velen bezig waren series te completeren; de standhouders hadden daar ook duidelijk rekening mee gehouden. Het verzamelen (collectioneren) lijkt dan soms wel eens te ontaarden in sparen.
Voor collectioneurs van en belangstellenden voor het oude boek heeft De Graaf te Nieuwkoop een nuttig boek uitgegeven: P. van Huisstede en J.P.J. Brandhorst, Dutch printer's Devices 15th-17th century (3 delen). De basis van deze publicatie is de stcn voorzover die thans gereed is: 80.000 edities van het geschatte totaal van 300.000 uit de Noordelijke Nederlanden; er zijn 16.000 titelbladen in verwerkt. Het bevat ca. 2000 afbeeldingen van drukkersmerken van ca. 1400 drukkers en uitgevers. Een mooie bijdrage tot de studie van de visuele cultuur. De toegankelijkheid van het boek wordt vergroot door de aanwezigheid van een cd-rom [graaf/f 1450,-]. Het is zo mogelijk het vroegste en laatst bekende voorkomen van een devies na te gaan.
Ten slotte een catalogus met sterke biblio-/biografische waarde. Het Hamburger Antiquariat heeft een catalogus geredigeerd: Weltliteratur in deutschen Übersetzungen aus dem Jahrhundert Goethes; ca. 1750 bis 1850. Het boek bevat een inleiding van prof. Reinhard Wittman over de neiging van Duitsland of de Duitssprekenden om door vertaling kennis te maken met de buitenlandse gedachtewereld. Het schijnt dat deze vertaallust in de eeuw van Goethe een hoogtepunt bereikte. Wittmann heeft in 1982 een studie uit laten geven over de toen 300-jarige Stuttgarter uitgeverij Metzler. De catalogus heeft een register van vertalers (met geboorte- en sterfjaar), een register van 33 brontalen (veel Engels en Frans, maar ook Chinees, Deens, Grieks en Russisch) en een bibliografie met betrekking tot het onderwerp. Het enige Nederlandstalige boek dat de catalogus bereikte is de Robinsonade: Andreas Speelmann, Nil-Hammelmanns, als tapferen Nachvolgers etc. etc., Erfurt 1747 [hambur 278/979/dm 1500,-].
Daarnaast is er in Hamburg een Messe