Veilingen
Van Gendt 6 en 7 maart
De boekveiling van Van Gendt in maart omvatte bijna 800 kavels, waaronder de secties schaakboeken en oude drukken. De afdeling Nederlandse en buitenlandse literatuur bevatte een interessante collectie brieven en kaarten die Carmiggelt in de jaren 1970-72 aan G.K. van het Reve schreef. Na de met veel publiciteit omgeven verkoop van de bijzondere eerste druk van De Avonden in november 1989 door hetzelfde veilinghuis was menigeen benieuwd wat deze correspondentie aan het adres van de ‘volksschrijver’ zou ‘doen’. Welnu, het biederscarrousel bleef ditmaal steken bij f 6.500, hetgeen de koper op gemiddeld ruim 200 gulden per brief c.q. kaart komt te staan.
De schaaksport maakt in deze tijd weer opgangdank zij onze nationale coryfee en diens (vergeefse) greep naar de wereldmacht in Maleisië. De grote belangstelling in de media herinnerde aan de gloriedagen van Euwe en zijn wereldmatches tegen Aljechin in 1935 en 1937, tegen Keres (1940) en Botwinnik (1946). De kavel met het relaas van deze heldendaden van weleer bracht een teleurstellende vijftig gulden op. Tweeëntwintig delen van het befaamde Franse schaakblad La Stratégie (1873-1931) werden daarentegen met f 900 voor driemaal de taxatie verkocht.
Het was natuurlijk de vraag in hoeverre de zojuist geëindigde elfde Europese beurs van het antiquarische boek invloed zou hebben op de prijsvorming in de sector ‘old and rare’, waaraan de tweede morgen van deze veiling was gewijd. Aan het einde van deze door directeur Kok in een gedragen tempo geregisseerde sessie moest geconstateerd worden dat hier noch van een hausse noch van een baisse sprake was, maar dat men voor een goed exemplaar of een zeldzame druk in een niet al te beroerde staat een behoorlijk bedrag moet neertellen, zoals dit al jaren het geval is. Een curieuze collectie bestaande uit negen dissertaties over medische onderwerpen die omstreeks 1590 aan Zuidwest-duitse universiteiten werden verdedigd, ging voor f 1.400 van de hand (taxatie 5/600). Zeven van de 51 delen in folioformaat van de Flora van Denemarken en aanpalende gebieden (Kopenhagen 1766-70) met 420 fraai gekleurde gravures vormden ondanks de incomplete staat een aantrekkelijk bezit voor botanisch geïnteresseerden. De drie folianten met deze zeven delen gingen dan ook voor f 13.500 over in andere handen. Een smakelijk gekleurd appelen- en perenboek van J.H. Knoop bracht een pittige prijs op (f 1.900); voor een tweede exemplaar in een defecte halfleren band betaalde een commissiegever 200 gulden meer. De beschrijvers van Van Gendt gebruiken sinds enïge tijd de formaataanduiding 6to, zoals reeds eerder in dit tijdschrift werd gesignaleerd. Ook het boek over de Moes- en Keukentuin (Leeuwarden 1769) van dezelfde Knoop, dat men normaliter in de catalogi als foliant ziet aangekondigd, zou volgens deze catalogus dit merkwaardige formaat hebben. Voor een botanisch gespecialiseerd antiquariaat in Amsterdam geen punt blijkens de f 1.300 die er voor werd betaald (750-1.000). Er waren meer interessante aanbiedingen in de sector ‘betere botanica’
bijvoorbeeld de English Botany van J. Sowerby in 35 halfmarokijnen banden. De mooie set met 2592 fraai gekleurde prenten haalde met de verkoopprijs van f 9.500 net niet de taxatie. Voor de rubriek ‘genealogie en heraldiek’ bleek slechts een matige belangstelling te bestaan. Een Haarlems antiquariaat met dit specialisme profiteerde er dankbaar van en kocht o.a. het Armorial général van Rietstap voor f 200 en van dezelfde auteur het Wapenboek van den Nederlandschen adel voor f 800 (900-1.000). Er kwam hier ook weer eens een Le Roy, Groot Wereldlyk Tooneel des Hertogdoms Braband ter tafel. Aan dit fraai geïllustreerde werk ontbrak een plaat met de zegels - niet bepaald de meest begeerde. De foliant in een matige halfleren band ging voor f 9.000 naar een commissie. Voor een vlekkerig exemplaar van een defecte Tegenwoordige Staat van Gelderland (vier prenten ontbraken) betaalde een kunsthandelaar wiens naam op ‘grappige’ wijze werd verbasterd toch f 750. Een Keurige Verzameling van 900 fraaije gezigten van steden en dorpen... tot opheldering van den Tegenwoordigen Staat der Vereenigde Nederlanden, waarbij Het verheerlykt Kleefschland, vulde vier halfleren octaaf banden met 724 prenten. Deze aardige set in een redelijke staat verhuisde voor f 15.000 naar het Rijnland. Wagenaars Vaderlandsche historie kende in het exemplaar dat hier werd aangeboden een tiental banden met aanvullingen, aanmerkingen e.d. Deze brachten de totale omvang op 32 (half)leren banden Voor deze reeks in matige staat betaalde een blijkbaar royaal behuisde liefhebber f 1.200. Een wat vaal gekleurde Tirion-atlas (Amsterdam 1744) met 111 kaarten in een minder goede staat kwam voor
f 10.000 in handen van een handelaar in landkaarten en prenten. Het topstuk van deze veiling was een Latijns zakbijbeltje op perkament uit de tweede helft van de 13de eeuw. Er ontbraken vier blaadjes aan dit overigens fraai geïllumineerde handschriftje. De verwachtingen van de inzender waren blijkbaar te hoog gespannen, want op de inzet van f 85.000 werd niet gereageerd (80/100.000). Misschien dat men een volgende keer zijn pretenties wat bijstelt. Dat gebeurde nu immers ook met de Images de Saints et Saintes, een serie van 119 afdrukken van de laat-middeleeuwse kunstenaar Leonhard Beek. Zij werden voor hetzelfde bedrag (f 5.000) aan een commissie verkocht, het bedrag waarvoor ze in september j.l. werden teruggenomen.
G.J. Jaspers
Auteursrechtelijk beschermd