Veilingen
Veilingen in februari en maart
Een veiling met de naam van de verzamelaar wiens boeken onder de hamer komen is doorgaans van succes verzekerd. Zo werden op de veiling bij Van Gendt alle boeken uit de verzameling van prof. dr. G.J.D. Aalders volgens taxatie verkocht. In de rubriek Kunst vonden vooral de samgenstelde kavels hun weg naar de handel, dat bleek geen kunst. Moderne topografie, met name de Zaanstreek, bracht in het algemeen meer op dan de richtprijzen. Vooral onder het Oude en Zeldzame boek waren er meer dan een verassing: een matig exemplaar van Bidloo, Komste van Willem III bracht het tot f 1.450,- (taxatie f 800,-/1.000,-), Bor, Nederl. Oorlogen met de illustraties van Luyken f 2.800,- (taxatie f 1.500/1.800,-), Strada, De bello gallico werd na veel strijd afgehamerd op f 3.200,- (taxatie f 300/400,-) maar het bevatte dan ook twee kaarten van de Leo Belgicus. Bij de handgekleurde boeken werden ook hoge prijzen gehaald: zo bijvoorbeeld Barman, Thesaurus Zeylanicus f 1.300,- (f 600,-/700,-, Crameir & Stoll, Uitlandsche kapellen in vijf fraaie rood marokijnen banden ingezet op 10 mille (taxatie 6/7 mille) en tenslotte toegeslagen aan de handel voor... 23 mille. Een topprijs (of vroeger ondergewaardeerd?). Niet alle vogelboeken vlogen weg want het is niet alles ‘gould’ wat er blonk: Espen, Schmetterlinge met 448 handgekleurde platen ging naar de handel voor 8 mille (taxatie f 5/6.000,-), maar voor Nozeman & Sepp, Nederl. Vogels liep de telling van 55 mille door tot 75 mille, echter zonder een koper te ontmoeten. Bij de oude topografie
werd zeer veel voor goede prijzen verkocht.
Wie er in slaagt om mooie collecties te veilen heeft er blijkbaar ook minder moeite mee om incomplete werken tegen hoge prijzen weg te hameren: zo bij Beyers in Utrecht en een week later bij Kuyper in Haarlem.
Beyers offreerde een ‘uncommon collection of rare and splendid books’. De eigenaar zou alle drie kwalifikaties terug kunnen vinden in de gemaakte prijzen: voor zestien delen Zilverdistel (taxatie f 8/10.000,-) werd de zilvervloot betaald: 16 mille! Werkmans Turkenkalender bracht f 4.500,- op (f 5/6 mille), Stols ‘to the happy few’ (wat een vondst!) in vijftien delen ging voor f 1.900,- (f 6/800,-), Poe, The masque of the red death, ed. Halcyon 1932 voor f 1.500,- (f 250,-/300,-), Marsman, Voorpost in 1ste druk (1 van 50 overigens) voor f 900,- (f 200,-/250,-), Slauerhoff, Het verboden rijk (1 van 10 op Simili Japan) voor f 1.400,- (f 300,-/400,-). Duitse bibliofiele uitgaven waren nauwelijks of niet in trek. Couperus lag als steeds goed in de markt: De ode. 1ste druk in half pekament f 650,- (f 250,-/280,-), Het snoer der ontferming in groen marokko (1 van 25 genummerde exemplaren op Japans paper) f 800,- (f 800,-/900,-). Ook voor het oude boek weer hoge prijzen zelfs voor incompletia: Van Linschotens Itinerarium ofte schip-vaert ed. 1644 voeg wel bij 8 mille (f 1.000,-/1.200,-) nog wel met 1 kaart en 3 platen te kort, en Moubach, Godsdienstplichten (mist 2 platen) f 3.200,- (f 2.000/2.200,-). Een onbekende druk van Marnix, Bykorf ging niet naar de VU, wel naar de handel voor f
4.600,- (f 300,-/350,-) en m.i. terecht, voor de 1577-editie. Ledermüller, Mikroskopische vermaaklijkheden bracht f 3.800,- op (taxatie f 1.500,-/1.800,-) en zelfs Goeree, Mozaische historie bracht het weer eens tot f 1.000,- na lange tijd veronachtzaamd geweest te zijn. In de afdeling embleemboeken ging het al even pittig toe: Visscher, Sinne poppen f 11.500, (5/6 mille), Heyns, Zinnebeelden f 2.800,- (f 1.500,-/1.800,-). Verrassend was het uiterst zeldzame Villa Angiana of de reeks prenten van Romeyn de Hooghe van het Park van de Duc d'Engien dat voor 15 mille (5/6 mille) toegewezen werd aan een buitenlands instituut, nota bene zonder de twee panorama gezichten. Voor de rubriek Elseviriana, doorgaans in modernere bandjes gestoken, ging het heel niet wild toe behalve dan de uiterst zeldzame eerste fonscatalogus van 1649 die na felle strijd aan de handel toegeslagen werd voor 10 mille (taxatie f 400,-/450,-). Kortom een veiling met en op niveau.
Ruim duizend kavels door Bubb Kuyper in Haarleen in een catalogus van 135 pagina's beschreven, een collecte bijeengebracht door een Belgische heer van stand. Veel publiek maar ook veel kopers naar bleek, die voor een opbrengst van ruim duizend kavels zorgden voor een gemiddelde van f 700,- per nummer. Slechts 2 tot 3% bleef onverkocht bijvoorbeeld de Dodonaeus die te optimistisch getaxeerd was. Tijdens de eerste zitting kwam het oude boek aan bod waarbij een zeer geanimeerde stemming voor alle rubrieken en met name van de kant van de handel. Het bleek geen bezwaar, dat de reiscompilaties van Olfert Dapper hier en daar incompleet waren: opbrengst van de vijf nummers gemiddeld van f 2.700 tot f 3.400,- (taxatie f 1.500,-/2.000,-); Montanus, Japan bracht f 3.600,- (taxatie f 2.000,-) en Nieuhof, China f 5.200,- (taxatie f 2.000,-/2.500,-). Palfyns anatomisch boekje werd ingezet op f 500,- en toegeslagen aan de handel voor f 1.300,-, eigenlijk goedkoop wanneer men weet, dat het boek al direct na verschijnen in Japan vertaald werd. Op een minder begrijpelijk niveau belandde Sweerts, Florilegium, eigentijds ingekleurd, maar incompleet: f 8.600,- (taxatie f 3.500,-/4.500,-). Bij de rubriek Theologie of Godgeleerdheid (wat een overmoedige uitdrukking) ging het rustiger toe, want men hechtte hier wel geloof aan de richtprijzen, behalve dan die kitscherige missalen uit de achttiende en negentiende eeuw welke twee tot vier maal de taxatieprijzen opbrachten. Niet alleen de protserige banden maar ook de chromolithografie zal een rol ge-