De Boekenwereld. Jaargang 1

[p. 31]

Beurzen

Antiquarenbeurs in Hilversum

Een in aantal groeiend verschijnsel in de antiquarische boeken- en prentenwereld: de min of meer regionale antiquarenbeurs. Naast de grote, internationale beurs elk voorjaar in het Marriott hotel in Amsterdam (dit jaar 7-10 maart) en de nationale ieder najaar in Haarlem (altijd het eerste of tweede weekend van november), worden er in toenemende mate kleinere beurzen in Nederland georganiseerd. Initiatiefnemers zijn meestal jonge en, dat moet wel, enthousiaste antiquaren, die met de organisatie van zo'n festijn natuurlijk diverse doelen dienen. Dergelijke beurzen trekken een groot deel van hun bezoekers uit de min of meer wijde regio, vandaar dat het contingent antiquaren ‘uit de buurt’ altijd groot is: naambekendheid en vooral ook hoop op nieuwe inkoopadressen spelen naast hooggespannen verkoopverwachtingen een belangrijke rol. Maar ook voor veel antiquaren buiten zo'n regio, vooral de gesloten huizen en de wat in de provincies verstopte winkels, vormt zo'n beurs een aardige gelegenheid tot extra verkoop.

Naast Eindhoven (met de langste traditie) en Amersfoort en plannen voor onder andere Groningen en Rotterdam, kon men op zaterdag 15 en zondag 16 september jongstleden voor het eerst terecht in Hilversum. De beurs werd georganiseerd door antiquariaat Frans Melk uit Hilversum en antiquariaat Cees Hoog Antink te Loenen aan de Vecht (vroeger Conserve, Kerkstraat, Amsterdam). Er deden 32 antiquariaten en 7 small presses mee, zeker een mooi aantal. Het festijn werd gehouden in de Panoramazaal van het Drafcentrum en voorwaar: ik vond dat een feestelijke ambiance. Eén van de lange zijden van deze zaal is geheel beglaasd en kijkt uit op de renbaan, met daarbinnen enige sportvelden. Dit levert een veelkleurig, soms zelfs enigszins surrealistisch aandoend uitzicht op, vooral als er af en toe in één van je ooghoeken een sulky door het beeld draaft. Als de zon schijnt (dat deed hij niet) lijkt me deze zaal in verband met kromtrekken en verschieten van de kostbare waar wel een probleem. Voor de overige aankleding was deze beurs typisch die van de low budget: tegenover relatief lage deelnemerskosten staat een eenvoudige uitstaltafel en meer niet. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij voor de rest van de aankleding zorgen en dat is bij de meesten zeer verzorgd.

De organisatoren waren achteraf zeer tevreden over het bezoekersaantal: 1500 betalende bezoekers, de vele vrijkaarten niet meegerekend. De sfeer was goed en het initiatief zal dan ook zeker een vervolg krijgen. Men was wat ontevreden over het wegblijven van een aantal Hollandse handelaren, maar dat zal ongetwijfeld samengehangen hebben met het feit, dat in datzelfde weekend de Londense bookfair plaatsvond, een gebeurtenis van mondiaal belang, waar ook vele antiquariaten uit ons land als deelnemer of bezoeker acte de présence gaven. De deelnemers waren over het algemeen zeer tevreden over de verkoop. ‘De Gooise matras heeft gekocht’, zoals Cees Hoog Antink me na afloop meedeelde.

F.W. Kuyper

Nederlandse antiquarenbeurs 1984

Op vrijdag 2, zaterdag 3 en zondag 4 november 1984 werd in de Beyneshal te Haarlem voor de derde maal de Nederlandse antiquarenbeurs gehouden. Deze door de Stichting Haarlem boekenstad georganiseerde beurs heeft zich in korte tijd ontwikkeld tot een belangrijke manifestatie in de Nederlandse antiquarische wereld. De beurs mag zich verheugen in een grote belangstelling van de zijde van handelaren en publiek en is blijkens de mededelingen van diverse deelnemers ook in zakelijk opzicht uiterst nuttig.

Deze derde beurs werd bezocht door ongeveer 2500 mensen, evenveel als de beurs van 1983, die toen een lichte terugval vertoonde in vergelijking met de eerste Haarlemse antiquarenbeurs van 1982, waar het bezoekersaantal ongeveer 3000 bedroeg. De stabilisatie ten opzichte van 1983 betekent dat er geen sprake is van een voortdurende achteruitgang en dat het bezoek in het eerste jaar wat hoger is uitgevallen, doordat er wat meer mensen op de nieuwigheid afkwamen. Van groot belang voor de continuïteit van de beurs is echter niet in de eerste plaats het aantal bezoekers, maar vooral het aantal kopers en wat dat betreft waren, zoals hiervoor al werd opgemerkt, de geluiden in het algemeen bepaald niet negatief.

Het aantal deelnemende handelaren bedroeg wederom zestig en in tegenstelling tot de internationale beurzen in Amsterdam betreft het hier uitsluitend Nederlandse bedrijven; slechts één in Haarlem vertegenwoordigde firma is in Engeland gevestigd. Bij de deelnemers ontbraken elf namen, die wel in het vorig jaar vertegenwoordig waren, waaronder bekende bedrijven als Emmering, Forum, Schuhmacher, De Tille en Vloemans, maar hun plaats werd nu ingenomen door een even groot aantal nieuwe gezichten, waaronder de in de boekenwereld vanouds bekende Gijsbers & Van Loon uit Arnhem, het onlangs in andere handen overgegane Minerva uit Den Haag en diverse jongere firma's.

[p. 32]

Bij een rondblik over de Haarlemse beurs is het duidelijk dat het accent ligt op de antiquarische boeken en dat de handel in prenten een kleinere plaats inneemt, bij enkele bedrijven in combinatie met boeken en slechts bij uitzondering als hoofdelement. Als speciale grafiekhandelaar viel vooral Ariëns Kappers uit Amsterdam op, die bij deze beurs ook zijn eerste eigen catalogus presenteerde.

Wat betreft de boekantiquariaten wordt men telkens weer verrast door de toename van het aantal bedrijven, al moet daarbij direct worden aangetekend dat uiteraard bij deze jongere antiquariaten een aantal firma's van kleine omvang te vinden is, maar dat sommige van deze ‘nieuwe’ antiquariaten door het leggen van duidelijke accenten in hun werkterrein trachten een eigen plaats in de wereld van het boek te veroveren. Hierdoor juist heeft de Haarlemse beurs voor verzamelaars en bibliothecarissen een speciale charme, aangezien men steeds de kans heeft om behalve die antiquaren waarmee men reeds in regelmatig contact staat (en die overigens voor hun vaste klanten ook op de beurs nog wel eens een verrassing in petto hebben), ook andere firma's te leren kennen en daardoor de horizon te verwijden. Boeiend en leerzaam is uiteraard ook de geboden mogelijkheid tot prijsvergelijking, die veelal zover gaat dat men hetzelfde boek bij diverse antiquaren tegen sterk verschillende prijzen kan aantreffen, waarbij soms de staat waarin het verkeert een verklaring voor het prijsverschil geeft, maar in andere gevallen slechts de inkoopprijzen en/of de winstmarge als oorzaak kunnen worden gezien.

Het heeft geen zin hier in te gaan op het in onderwerp en kwaliteit zo verschillende aanbod van de individuele deelnemers, aangezien dat in dit beknopte bestek uitsluitend zou leiden tot het berijden van eigen stokpaardjes, waardoor aan goede presentaties op andere terreinen geen recht zou worden gedaan. Een uitzondering wil ik echter maken voor één deelnemer van een afwijkende signatuur, namelijk handboekbinder Geert van Daal, die met zijn demonstraties papiermarmeren grote belangstelling trok en daarmee wederom goede propaganda voor zijn vak maakte. Het is jammer dat de oorspronkelijk aangekondigde demonstraties boekbinden van Jutta Swakowski geen doorgang konden vinden.

Alles bijeen kan ik concluderen dat ik, en naar ik uit gesprekken begrepen heb velen met mij, reeds uitkijken naar de vierde Haarlemse antiquarenbeurs in de stellige verwachting dat de organisatoren erin zullen slagen die een even levendig en gezellig karakter te geven als ze bij de voorgaande drie manifestaties hebben gedaan. Het feit dat er voor 1985 al een wachtlijst van zeven nieuwe deelnemers is, garandeert dat ook dan de Beyneshal wel weer vol zal komen!

R.E.O. Ekkart