Het boeck van al 't gene datter geschiedt is binnen Brugghe

(1859)–Anoniem Het boeck van al 't gene datter geschiedt is binnen Brugghe– rechtenstatus


[1490] [1490-1-3] Item up den 3^den dach in Laumaent, anno 90, voor der noene, ten 10 hueren, zo doe reed mynheere vanden Gruuthuuse ende mynheer joncheer van Breedenrode huuter stede van Brugghe ter Speyepoorten huut, ende zaten daer in eenen bood ende voeren tooter goeder stede van den Sluus.
[1490-1-16] Item up den 16^den dach in Laumaent, anno 90, doe zo quamen in de stede van Brugghe, mynheere den grave van Nassauwe ter Smedepoorten in, ende mynheere van Vletere ende den bastaerden, broeder van mynheere Phylips mons^r, zy quamen van der stede van Ypre, Gode lof ende danc, met goeder manierlichede.
[1490-1-18] Item up den 18^den dach in Laumaent, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, de wet van der stede voorseyd ghemaect, huuter name van den conync van den
[pagina 324]
Romeynen, als vader, voocht ende momboor van den eertschhertoghe Phylips, grave van Vlaendren zinen zone, ende dhoude wet, die doe of ghync ten dage voorseyd, diene diende maer 19 weken ende eenen dach, ende deze naervolgende worden doe burchmeesters ende schepenen.
Burchmeester van Schepenen. Jan de Boot, Lievin van Viven, Pieter de Witte, Maertin Reyngoot, Jacop Geerolf, Jan van Gulcken, Matheuus de Brouckere, Cornelius Hellin, Antheunis Voet, Gregoris Heyns, Cornelius Mielins, Joos Damhoudre.
Burchmeester van den Course. Meester Antheunis de Witte. Ghestelt, ende het waren de commissaressen van den conync wege van den Romeynen, mynheere den grave van Nassauwe, mynheere den president van Vlaendren Tybaud Barodo ende Guy de Baenst den maerscalc van den grave van Zassen. Item mynheere Joos de Baenst Gys de Baenst de laetste zuene, ontfync de roede als schoutheeten van der stede van Brugghe. Item mynheere van Huutkerke, ghezeyt mynheere van Halewyn, ontfync de roede als bailju van der stede van Brugghe, ende van den Brugschen vryen.
[1490-1-20] Item up den 20^sten dach in Laumaent, anno 90, doe verdranc een goed man, wonende bin der stede van Brugghe ende hiet Pieter Warnaerd, hy verdranc buuten der stede van Brugghe, by quader fortunen ende aventuere, int water geheeten ter Steenbrugge. God hebbe zyne ziele. Amen.
[1490-1-21] Item up den 21^sten dach in Laumaent, anno 90, doe quamen in de stede van Brugghe, 2 heeren met zeere
[pagina 325]
schoonen, princhelicken state, mynheere Daneel van Moerkerke, ghezeyt mynheere van Merwe, als souvereyn van den lande van Vlaendren als doe ten tyden, ende mis^r Chaerle de Saveuze, zy quamen in ter Smedepoorte, met 300 peerden ende 200 voedgangers.
[1490-1-22] Item up den 22^sten dach in Laumaent, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, an de Stocvischbrugge, ghevischt eenen verdroncken man in de reye, ende was ghevonden ten 2 hueren naer der noene, ten daghe voorseyd, ende het was een schotte.
[1490-1-23] Item up den 23^sten dach in Laumaent, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe, ghedaen justicye by der wet van der stede, ende deze justicie was ghedaen ter Cruuspoorten huut, bachten der kerke van Sinte Cruus, ter plaetse ghecostumeerd, daer men pleeicht al zulke justicie te doene, ende het was ghedaen metten brande ende metten viere, van zaken die beter ghezweghen zyn dan vele daer of vermaent, ende hy die daer ghebarrend was, het was een wale, ende hy hiet Pieter. Item voord, noch up den 23^sten dach in Laumaent, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe tsnavens ten 6 hueren, grooten noot, vreeze van grooten brande, in Sinte Obrechtstrate, an thende an de veste, ende daer barrende of 3 huuzen.
[1490-1-25] Item up den 25^sten dach in Laumaent, anno 90, doe zo waren te Brugghe ghehouden ende ghedregen processyen generael ten broeders van den Predicaren, ende daer was mede ghedregen den weerdeghen fyerter van Sinte Bazelis, die rustend es in de kerke van sinte Donaes, bin der stede van Brugghe, ende de stede van Brugghe hadde daer mede gaende 4 garsoenen, elc met eene barnende toordse, ende der stede van Brugghe wapenen daer an hanghende.

[pagina 326]
[1490-1-29] Item up den 29^sten dach in Laumaendt, anno 90, doe zo quam in der stede van Brugghe, den hertoghe van Zasse, ende hy quam van de stede van Ypre, hy quam in de stede van Brugghe naer der noene, ten 4 hueren ter Smedepoorten in, met zeere schoonen, costelicken, rykelic ende princhelicken state, honder volc te peerde ende te voed, ende alle ghewapenderhand pyken, kalveniren, stalen boghen ghespannen ende ingheleyt deen metten andren, zeere lettel min of meer van 4,000, aldaer ter Smedepoorten incommende, treckende dweers duer de stede ter Cruuspoorten huut, zonder of te beetene, ende ooc te peysterene, omme naer de stede van den Dam, ende daer waren ooc 6 waghenen, de 5 waren hoverdect met rooden lakene, ende den 6^den was bloodt, ende in die voorzeyde waghenen waren al dat een prinche ende eenen heere toebehoordt, voord den voorseyden hertoghe van Zasse, was buuten der poorten voorseyd, tusschen den clooster van den Magdeleene ende de kerke van Sinte Bave, ende daer ontfync hy, ende nam de stede van Brugghe, in zyn goede gracie, ende in zyn goede goedwilliche van zynend weghe, den mynheer den conync van den Romeynen, vader, voocht, momboor van den eerdscher hertoghe van Bourgognen, ende grave van Vlaendren, zinen zone, om eeneghe causen, redenen ende presompsye, die de 3 leden dslands van Vlaendren ende de stede van Brugghe hadden ghedaen tieghen de goedwillicheit van den voorzeyden mynheere den coninc van den Romeynen, huuten welken daer quamen ter plaetse voorseyt de wetten van den 2 jaren daer te vooren voorleden hadden ghezyn in de wed, van der stede van Brugghe, ende alle de dekenen voorseyd, ende elc met zinen heede, ghezyn hadden de 2 jaren voorzeyd, ende quamen daer alle int gemeene ende generalic met zwarten cleederen, metten blooten oofde,
[pagina 327]
bidden om zyn goede gracie ende om zyn goede goedwillicheyt van alle tguend dat daer te vooren, bin den 2 jaeren gheschied ende ghedaen was, twelc den voorseyden hertoghe toochde daer zyn hedelhede ende vergaft al, ende namze in zyn goede gracie, achtervolghende den pays die huutgeroupen ende ghelezen was binder stede van Brugghe, den 6^den dach in December, anno 89, ter plaetse ghecostumeert, met groter voorsinnichede ende goeder manieren, den welken pays voorseyd, ghesloten gheoordeneert was, in de stede van Francfoordt; voord int incommen van den voorseyden hertoghe, zo was daer in de stede voorseyd, ghebrocht, gheleed een ghevanghen van zinen live, ende die ghevanghen was gheleed tooter stede van den Dam voorseyd; voord den voorseyden hertoghe inghecommen zynde, in de stede van Brugghe, zo was een trompet gheslegen, binder stede van Brugghe in den Burch, dat alle de ghuene die voeren wilden vytaelge, dat syze zouden voeren te Damme, om tvolk te sustineerne ende te secoursene; voord, up den 29^sten in de maend voorseyd, als den 30^sten dach bedaechde, zo was in de stede van Brugghe, eenen man verdroncken ende ghevischt in de reye, ghezeyt ant peerde bruchskin, ende hy was begraven int Sint Jans huus, ende was daer ghevoerd, up eenen corde waghen. Voord up den 30^sten dach, noch in de maend voorseyd, voor der noene, doe zo vertrac de wed van der stede van Brugghe, te schepe, tooter stede van den Dam, toot den voorseyden hertoghe van Zassen, om de heere, duecht ende welvaerd der 3 leden dslands van Vlaendren ende der stede van Brugghe; voord, zo was up den 30^sten dach in de maend voorseyd, in de stede van Brugghe, een ghebod ghedaen ter halle, ter plaetse ghecostumeerd, metter clocke, te kennen ghegeven dat alle diet gheliefden, zouden brood moghen backen tsynder gheliefte,
[pagina 328]
ende bin der stede van Brugghe, inbrynghen ende vercopen te zinen schoonste; voord, dat alle man zoude voeren vytaelge ter stede van den Dam.
[1490-2-2] Item up den 2^den dach in Spurkele, anno 90, doe zo quam den hertoghe van Zassen van der stede van den Dam, te watre, toot bin der stede van Brugghe, ter Speyepoorte in, daer ghync hy te peerde ende quam van der voorseyde poorte tooter kerke van Sinte Donaes, voor de noene, ten 10 hueren, daer hoorde hy den dienst ende tofficye van der misse, ende hy quam van de poorte voorseyd, up een wit peerd, becleed met rood goudin laken ende met goudin ghetughe, ende hy hadde ooc an een rood goudin laken, ende hy hadde ooc an tgoudin hoordene van den Conync van den Romeynen, ende hy hadde up zyn ooft, eene roode fine schaerlaken bonnette, ende daer an staende een schoone costelic, rykelic vedere, ende den grave van Nassauwe, die reed neffens hem, an zyn rechter zyde, ende die reed up een muulken zwart, ende dat was behangen met peersch fluweel, besleghen goudin ghetughe, ende hy hadde an eenen peerschen fluweelen keerle; beede de voorseyde heeren met den schoutheeten van Brugghe, mynheere Joos de Baenst ende mynheere van Huutkerke, ghezeyt mynheere van Halewyn, als doe bailju van Brugghe ende van den Bruchschen vryen, ende met meneghen andren fresschen edelman aldaer voorseyd, commende in de stede van Brugghe met goeder manierlicken ende princheliken state, commende toot in de kerke van Sinte Donaes, ter huere voorseyd, doe commende van daer toot in der stede huus, ghezeyd der schepenen huus, daer zo was ter veinster huut ghehangen een schoon cleed van tappytserye, de fyguere van de gheboorte van ons behouder Christi Jhesus, ende daer boven up zo was ghehangen een schoon goudin laken, ende daer waren up
[pagina 329]
gheleyt 2 schoone goudin cussenen, ende den voorseyden hertoghe van Zassen ende mynheere den grave van Nassauwe, waren daer ter veinster, ende den voorseyden hertoghe van Zassen, omme den pays voorzeyt te houdene ende te doen honderhoudene van den ghemeenen buuc van der steden van Brugghe ghemaect te Tours ende te Francfoort; dit al aldus ghedaen zynde den voorseyden hertoghe van Zassen vertreckende van der schepenen huuze voorseyd, met alle den state voorseyd toot in der princhen hof, daer stonden zy speeillieden, trompetten ende claroenen, voor de poorte van den hoove voorseyd, ende sloughen daer trompetten ende claroenen naer de hoordenancye van hem zinen hove. Item up den 2^den dach in Spurkele, anno 90, doe vertrac den hertoghe van Zassen, huuter stede van Brugghe, ter Speyepoorten huut omme ter stede van den Dam, ende den grave van Nassauwe, den eerweerdegen Busscop van Camerycke, mynheere van den Gruuthuuse ende met vele andre heeren, met zeere schonen rykelicken state.
[1490-2-6] Item up den 6^den dach in Spurkele, anno 90, doe zo waren binder stede van Brugghe, verwezen groote menichte van casen, die quaet ende valsch waren gheworden van liggenen, ende waren verwezen, by den heere ende de wed van der stede van Brugghe, te voerne ter Cruuspoorten huut, daer men justicye pleeicht te doene.
[1490-2-7] Item up den 7^sten dach in Spurkele anno 90, als by nachte, als den 8^sten dach bedaechde tsnachs ter middernacht, het stond een schoelappers huuseken binder stede van Brugghe, op dhoude Muelenbrugghe, dat voorseyde huusekin was binder nacht voorseyt, omme gheworpen ende gheleyt in den middel van de brugghe voorseyd ende niet ghebroken.
[1490-2-9] Item up den 9^sten dach in Spurkele, anno 90, doe zo was
[pagina 330]
binder stede van Brugghe, up de grote Merct ende achter de strate, een trompet ghesleghen, van den hertoghe van Zassen weghe, dat alle de Duudschen te peerde ende te voed, zouden alle ryden ende gaen tooter stede van den Dam, ende dat up de galge.
[1490-2-6] Item up den 6^den dach in Spurkele, anno 90, doe zo geschiede bin der stede van Brugghe, een ghevecht van 2 brauwers cnapen, den eenen brocht den andren van levenden live ter dood, ende diet dede, dat was den cnape int Roosterkin, de brauwerye staende by der houde Muelenbrugghe ende tclooster van den Predicaren, ende die daer dood bleef, dat was den cnape in de brauwerye in den Ezel, staende an de Ezelbrugghe
[1490-2-10] Item up den 10^sten dach in Spurkele, anno 90, ten 10 hueren voor den noene, doe vertrac, mynheere van den Gruuthuuse, Jan de Bood, als burchmeester ende de ghedeputeerde, al van der stede van Brugghe, die trocken alle te zamen tooter stede van den Dam om te sprekene tiegen den hertoghe van Zassen.
[1490-2-11] Item up den 11^sten dach in Spurkele, anno 90, doe zo ghync den clerc ende ontfanger van den hertoghe van Zassen, ende den clerc van der stede van Brugghe, zy gyngen bin der stede van Brugghe, van deen herberghe in dander, daert voorseyde volc thuus ghelegen hadde, vragende of hem ymend beclagende was van zinen volcke, als van betalynghe, my zoude elken vuldoen.
[1490-2-12] Item up den 12^sten dach in Spurkele, anno 90, doe zo was bin der stede van Brugghe een trompet ghesleghen dat alle de Duudschen zouden hem opstellen te peerde ende te voed, omme te gane ter stede van den Dam, by den hertoghe van Zassen, wand hy zoude vertrecken alzo hy dede.
[1490-2-13] Item up den 13^den dach in Spurkele, anno 90, doe ver-
[pagina 331]
trocken de ghedeputeerde van der stede van Brugghe, huuter stede voorzeyd, tes te wetene, mynheere van den Gruuthuuze, mynheere van Huutkerke ende den pensioenaris meester Jan Roegyer, ende de 9 zwaer dekenen, ende meer andre nottable mannen van der stede van Brugghe, zy trocken tooter stede van den Dam, by den hertoghe van Zassen, ende daer zo was hem gheschoncken, ghepresenteert ende ghegeven 2 zilveren stoopkannen vergoud, de welke kannen hadden elc, boven op decsel van elke kanne, ghemaect een goudin croone, ende in de middel van die crone, stond ghemaect een ronde goudin appel, ende boven op dien voorseyden appel zo stond ghemaect eenen leeu vergoud alzo eenen leeu toebehoord, ende dyen voorseyden leeu hadden elc vooren op de borst een schild, ende daer in stond ghemaect de wapene van der stede van Brugghe, deze voorzeyde juweelen waren hem ghegeven van der stede van Brugghe weghe; dit aldus ghedaen zynde, de voorseyde nottable ende ghedeputeerde van der stede van Brugghe voorzeyd, trocken ten voorzeyden dagen huuter stede van den Dam, tooter goeder stede van der Sluus, by mynheer Phylips van Ravesteyn, ghezeyt Phylips Mons^r, omme met hem te sprekene, ende alle zaken ten besten ende ten goede acoorde te brynghene, ende de zelve voorseyde ghedeputeerde van Brugghe, die schieden van der stede van der Sluus, op den 14^den dach in Spurkele voorseyd, ende quamen weder alle te zamen, binder stede van Brugghe. God lof ende danc.
[1490-2-18] Item up den 18^den dach in Spurkele, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, ghemaect een schavoot in den Burch, ende daer was eenen man up ghestelt ende ghebonden an een stake, ter cause, om dat hy ghezwooren hadde horryble heeden, ende boven dien haddi gheloochend de ghebenedyde moeder ende maecht Maria, ende hy was
[pagina 332]
ghebannen 6 jaer, huuten lande van Vlaendren up zyn ooft, ende hy hiet Michiel Minne F^s Jans, ende hy was duer zyn tonghe ghesteken met een gloyende yzere, ende doe ghebannen.
[1490-2-23] Item up den 23^sten in Spurkele, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe, by den gheboden van der stede, ter plaetse ghecostumeert, hoe dat alle menschen zouden moghen zuvel heten, buetre, melc ende caes, te verstane, zonder te passye weke, de 3 quadertemper daghen ende den avend van Onze Lieve Vrauwe Maria. ten trooste ende ter lavenesse van den armen menschen, ter cause om de grote dierte van der vytaelje.
[1490-2-27] Item up den 27^sten dach in Spurkele, anno 90, doe zo was te Brugghe justicye ghedaen metten baste, buuten der stede van Brugghe, ooc ter plaetse ghecostumeert, buuten ende boven den clooster van Sint Andries, ten gherechte van der stede van Brugghe, ende deze justicie was ghedaen by den heere ende de wed van den Vryen, ende hover dyen dat de execucie was ghedaen van den live, dat was een vry zager van der stede van Brugghe, ende hy hiet Jan Willems. God hebbe zyn ziele ende alle zielen, Amen, daer God bede vooren begeerdt. Amen.
[1490-3-1] Item up den 1^sten dach in Meerte, anno 90, doe verdranc eenen man, binder stede van Brugghe, ende het was een schipman, ende het gheviel by der Cranebrugge, ende ooc het gheschiede by nachte, als den 2^den dach bedaechde.
[1490-3-6] Item up den 6^den dach in Meerte, anno 90, doe zo was te Brugghe in den Burch een schavoot ghemaect, ende daer was ghedaen execucye metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levende live ter dood, eenen gheheeten Jacop Vlyctync, ende was van Dudzeele. God hebbe zyn ziele. Amen.
[1490-3-8] Item up den 8^sten dach in Meerte, anno 90, doe zo was
[pagina 333]
binder stede van Brugghe, dood ghesteken een jonc knecht, ende het was een scupers kint, ende het leerde tambocht van den cupers, ende het geschiede in de Vlamyncstrate, ende het dede eenen scudde, van der vischmaerct.
[1490-3-11] Item up den 11^sten in Meerte, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, ghemaect een schavoot, in den Burch, ende daer up was execucie ghedaen metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levenden live ter dood, een die hiet Cornelius, ende was een schip ghezelle, ende was van der stede van Brugghe ghebooren.
[1490-3-12] Item up den 12^sten dach in Meerte, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe, mynheere den Souvereyn van Vlaendren, ghezeyt mynheere Daneel van Moerkerke, ghezeyt mynheere van Merwe, hy leedede huuter stede van Brugghe, een moordenare ter Cruuspoorten huut, toot bachten der kerke van Sinte Cruus, ende daer dedy execucie metten zweerde, ende brochten alzo van levenden live ter dood, ende den dooden hiet Loy, ende was een smit, ende was van Wyngene, hy hadde 3 lieden vermoord, honder hem viven. God wil hem zyn zonden vergheven. Amen.
[1490-3-13] Item up den 13^den dach in Meerte, anno 90, doe was binder stede van Brugghe, up de grote merct, verbarrent droghen harync, geheeten conporsoen, zeere vele ende groote menichte, ende het was ghedaen ten behoude ende ter welvaerd van allen menschen, want het was quaet goed.
[1490-3-15] Item up den 15^den dach in Meerte, anno 90, doe zo was tsnavends, naer der noene, by tsKuenyncxbrugge, eenen man ghegrieft van zinen live, zo dat hy terstond starf, ende hy hiet Cornelius, ende was een cleedlapper, ende hy plochte te zittene upt Skermersbrugge, ende het dede een hofman.
[1490-4-6] Item up den 6^den dach in April, anno 90, doe zo wast binder stede van Brugghe bandach, ende daer wasser ghebannen
[pagina 334]
honder mannen ende vrauwen 27, 21 mannen ende 6 vrauwen; honder al, daer was ghebannen eenen man ende die hiet Eduwaerd Nyclaus, ende hy plochte te zyne capiteyn van der stede van Brugghe, waer of dat volc van der stede quam in grooter beroerten ende moyten, ende hy quam toot in den Burch, met zinen volcke, ende hy maecte daer al zulc ghescil, twydrachten ende moyten, zo datter dry goede mannen dood bleven, waer of dat den eenen was laken vulder, vry vulder van der stede van Brugghe, ende de heeren ende de wed, die bleven in den Burch den havend voorseyd, ende den nacht, ende zy deden te 3 straten van den Burch, tes te wetene: in den Burchpoorte, voor de schole van Sinte Donaes, in de strate bachten den schepenen huuse, ende ten hende van der Breydelstrate an den houc van der vanghenesse, ten dry straten voorseyd, was t'elker strate voorseyd, ghestelt eene engyene, dat men heet een rebaud, ende den voorseyden Eduwaerd was ghevloden met sinen volcke, up de Speyepoorte, ende de Coolkercsche poorten, ende hy ghecreegh de slotelen van beede de poorten voorseyd, ende binder nacht voorseyd, zo quam in den Burch de tydynge, als den Eduwaerd voorseyd vertrac huuter stede, ende hy, dat hy de slotelen van den voorzeyden poorten met hem drouch, ende de heeren ende de wed waren in den Burch, met meneghen fresschen man van der stede van Brugghe, poorters, ambochten ende neerynghen, ende alle voorzyen ter wapene ende ten harnassche ende d'ingyenen voorseyd, ooc voorzyen van steenen, van poeder, alzo dat behoord, ende alle de goede lieden hadden ooc, God lof ende danc, goede wyzen ende rypen raed zo datse alle bleven in payze, in vreden ende in goede eendrachticheden.
[1490-4-7] Item up den 7^sten dach in April, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, in den Burch, ende daer zo was
[pagina 335]
ghesturt eene carre zands up de calsye, en daer up zo was execucye ghedaen metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levenden live ter dood, eenen gheheeten Phylips Stael, ende hy was te Brugghe, eenen vry wapenmaker. God hebbe zyn ziele; Amen. Ende dezen voorseyden Phylips Stael, die was up den 6^den dach in April voorzeyd, anno voorzeyd, ghebannen 50 jaer up zyn ooft, huuten lande van Vlaendren.
[1490-4-9] Item up den 9^sten dach in April, anno 89, doe zo waren 2 ghebroeders in de stede van Brugghe, in de Bouverye strate, ten huuze daer wylend te woonen plochte Jan Henin, gheheeten in de wandelynghe, de lange Jan, het waren twee van zinen kinderen, natuerlic ghebroeders zynde, den eenen hiet Pieter, ende die vermoorde zinen natuerlicken broeder, ten daghe voorzeyd, geheeten Matheeus, die daer dood bleef.
[1490-4-13] Item up den 13^den dach in April, anno 90, doe zo waren ghehouden ende ghedreghen, processyen generael, binder stede van Brugghe tooter kerke van Sinte Donaes, ende deze voorseyde processyen waren ghedregen huuter burch, duer de Oochstrate, hover dhoude Muelenbrugge, voorby tclooster van den Predicaren, voorby den Braemberch, streckende toot hover de grote Eechoudbrugge, duer de Wullestrate, rondomme de grote merct, hover de Wisselbrugge, hover de plaetse Maubeerd, ende alzo tSinte Donaes weder in, ende met deze voorseyde processye, zo was mede omme ghedregen den weerdigen fyerter, ende glorieux lichame van Sinte Donaes, het welke dat rustende es in de kerke van Sinte Donaes, binnen Brugghe, ende betrend den fyerter voorseyd, zo waren ghedregen 4 barnende toordsen, ende an elke toordse voorseyd, zo was ghemaect hanghende een schild, metter stede van Brugghe wapene, ende vooren zo waren ghedregen 2 barnende toordsen van der voorzeyde kerke weghe.

[pagina 336]
[1490-4-16] Item up den 16^den dach in April, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe, monster ghedaen van 300 mannen voor mynheer van den Gruuthuuse, als capiteyn van der stede van Brugghe, ende voor Tayljefeer Vyleyn, als capiteyn van dien volcke, ende dezen monster was ghedaen int hof van den Gruuthuuse staende by onser Vrouwe kerke in Brugghe.
[1490-4-17] Item up den 17^den dach in April, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe, gemaect een schavoot ende daer waren up gheexecuteert 3 mannen metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levende live ter dood, den eerste hiet Jan van Houte Clays zuene, ende was te Brugghe een vry temmerman, ende dander hiet Matheeus, ende was eenen helsenare, ende den derden Pier Schotkin, hy was ooc te Brugghe geboren maer zyn vader ende moeder ware schotten, de 2 eerste waren van vrauwe cracht ende dander was van doodslaghe.
[1490-4-19] Item up den 19^den dach in April, anno 90, tsnuchtens ten 6 hueren, doe zo was ghevonden buuten de Cruuspoorte, upt velt, een man dood ligghende tusschen der poorte voorseyd ende den 3 Kuenyngen.
[1490-4-14] Item up den 14^den dach in April, anno 90, doe zo geschiede in de stede van Brugghe een doodslach, tusschen de Pieterscriverstrate ende de Hoemaker strate, diet dede hiet Coppin Mannins, ende es een backers cnape, ende den dooden hiette Leeke, in de wandelynghe, ende hy was van der stede van Gend.
[1490-5-1] Item up den eersten dach in Meye, anno 90, naer der noene, doe ghebuerde een messchief van ghevechte, in een huus gheheeten de 3 Croesen ter Vlamyncdamme, daer was eene schoone jonghe maecht huer hand of ghehauwen, ende het dede eenen Cornelius de Maerschalc, gheheeten in de wandelynghe, maer zinen rechten name es Cornelius Bortoen.
[pagina 337]
Item up den eersten nacht in Meye, anno 90, als den 2^den dach bedaechde, doe ghebuerde binder stede van Brugghe een groot messchief in de Cuperstrate, van een huus dat inviel by nachte, als de lieden laghen en sliepen, den vloer stond up de vaute van den ayzemente van den huuze, ende de voorseyde vaute viel in, ende den vloer daer mede, met al datter in stond, ende de lieden vielen mede metten coedse ende bedde, ende den man starf daer, ende versmoorde in dien groten stanc, ende het was een hondscheboeter, ghezeyt een hondschoelapper, ende hy hiet Jooris, ende hy zat in een wynckelkin, up de grote Merct honder tMooriaenshooft.
[1490-5-9] Item up den 9^sten nacht in Meye, anno 90, als den 10^den dach bedaechde, doe zo gheschiede een ghevecht in de stede van Brugghe, by nachte, ten een hueren, in de Karmesstrate, by den clooster van Betanyen, ende het waren 2 schoone jonghemannen; die dood bleef ende starf van der quetsuere up den 10^den dach voorseyd, die hiet Antheunis Compere, ende die de steke stac, die hiet Ancelinus de Caestickere. God hebbe alle zielen. Amen.
[1490-5-11] Item up den 11^sten dach in Meye, anno 90, naer der noene, doe zo stac dood een weerd van den Dryenbrouwers den cnape van Roegyer van der Eeke, ende het geschiede buuten der stede van Brugghe, tusschen de stede voorseyd ende der kerke van Coolkerke up den vaerd van den watre, ende die dede den doodslach die hiet Olyvier Doosche.
[1490-5-14] Item up den 14^den dach in Meye, anno 90, naer der noene ten 6 hueren, doe zo quam in de stede van Brugghe ter Smede poorten in, mynheere den graeve van Nassauwe ende hy quam van der stede van Ypre, met 200 peerden, met een goede ghestadege maniere, ende hy hadde ghezyn huutter stede van Brugghe, 17 weken, 2 daghen min.

[pagina 338]
[1490-5-17] Item up den 17^den dach in Meye, anno 90, doe zo ontfync Cornelius Metteneye rudder de roede van den Schoudheetenschip binder stede van Brugghe, als nyeuwen schoudheeten van Brugghe, ende hy ghync doe of van toffycye voorseyd, Joos de Baenst Gys de Baenst zuene, ende die hadde tvoorseyde offycye als schoudheeten bediend 17 weken ende 2 daghen.
[1490-5-23] Item up den 23^sten dach in Meye, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe geschoten den papegay van den houden voedboghe, thenden der Carmersveste, by de Cruuspoorte an de tweede muelne, twelke gilde voorseyd, quam zeere eerlic notabelic ende rykelic met ghestadeger voorzienichede ter plaetse voorseyd, met mynheere den grave van Nassauwe, met mynheere van Halewyn, gheseyt mynheere Van Huutkerke, als bailliu van Brugghe, ende van den bruchschen vryen, ende mynheere Cornelis Metteneye rudder ende schoudheetene van der stede van Brugghe, ende quamen ter plaetse voorseyd, met zelveren trompette ende zelveren claroenen, ende schoten daer den papegay met ghenouchten ende met groter tryomphen, ende eenen gheheeten Jan Piers, die schoot hem of thooft ende den eenen vlere, met eender schote, ende diet of schoot ende daer Kuenync worde van den houden voedboghe voorseyd, die hiet Jan van der Meerchs, ende es een yvoren cammaker van der stede van Brugghe, ende woend in de wapenmaker strate, ende tparuer van den houden voedboghe voorseyd, was dat jaer voorseyd rood ende zward. Item up den 25^sten dach in Meye, anno 90, doe zo was buuten der stede van Brugghe, tusschen Male ende de kerke van Sinte Cruus thenden den Malebuschs ende den Buggersberghen, daer zo was execucye ghedaen, metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levenden live ter dood, by den stede-
[pagina 339]
houder van mynheer Daneel Van Moerkerke, ghezeyt heere van Merwe, ten daghe voorzeyd, wezende Souvereyn van den lande van Vlaenderen, ende die daer starf die hiet Mathys Wouters, gheboren van Heyle by Hardenburch, ende men hiet hem in de wandelynghe, Mathys of Thyzekin van den Schilde.
[1490-5-27] Item up den 27^sten dach in Meye, anno 90, doe zo voerde mynheere den souvereyn van Vlaendren ghezeyt mynheere van Merwe, hy voerde 2 mannen huuter stede van Brugghe, te waghene ter Gendpoorten huut, om te executeerne metten zweerde, ende alzo te brynghen van levenden live ter dood, alzo hy dede, buuten de Gendpoorte teender plaetse gheheeten Tassebrouc.
[1490-5-31] Item up den laetsten dach van Meye, anno 90, doe zoo leede gaende te voed, mynheere den Souvereyn van Vlaendren voorseyd, 2 jonghemannen huuter stede van Brugghe, voor der noene ten 7 hueren, ter Cruuspoorten, toot buuten der Drye kuenynghen, maer daer zeere by, ende dede daer execucie metten zweerde, ende brochse alzo van levenden live ter dood, zy waren beede van der stede van Eeckeloo, ende waren bede ghebroeders natuerlic van vader ende van moeder, ende mynheere den Souvereyn voorseyd dede zyn gracye voorseyd, ende consenteerde hem beeden haerleder kerchof, ende up den eersten dach van Wedemaend, anno 90, naer der noene, zo quamen de vrienden van de dooden voorzeyd, ende dedenze van de wielen voorzeyt, ende leydenze up eenen waghen, ende voerdenze toot Eekeloo om te begravene.
[1490-6-1] Item up den eersten dach van Wedemaend, anno 90, doe zo dede mynheere den Souvereyn van den lande van Vlaendren ghezeyt mynheere van Merwe, mynheer Daneel van Moerkerke, hy dede execucye metten zweerde, ende brochte
[pagina 340]
alzo van levenden live ter dood 2 schoone jonghemannen, ende waren gherecht elc up een wiel buuten der Cruuspoorte, ende buuten den Drye kueninghen.
[1490-6-8] Item up den 8^sten dach in Wedemaend, anno 90, naer der noene ten 5 hueren, doe zo quam mynheere den grave van Nassauwe, ghereden van den stede van den Damme, toot voor der stede van Brugghe, met schoone ende princhelicken state, toot voorde Coolkercsche poorte, ende hy reed alzo van buuten der stede lancx der veste van der stede tooter Ezelpoorte, ende alzo tooter stede van Houdenburch, alzo men zeyde tooter stede van Sinte Hoomaer, ende hy hadde ghezyn in de stede van Brugghe 26 daghen.
[1490-6-9] Item up den 9^den dach in Wedemaend, anno 90, doe verdranc tusschen Brugghe ende Damme, een joncman van 30 jaren houd, ende was een musselman; hy verdranc in den rechten vaerd, daer de schepen varen, by den huuze gheheeten in den Gapaerd.
[1490-6-13] Item up den 13^den dach in Wedemaend, anno 90, doe zo spranc een man binder stede van Brugghe huut zynder zolder veinster, zo dat hy daer dood viel, ende het gheviel in de Zilveren strate, ende was binder stede van Brugghe een vry schepper nayere. Item voord, noch up den 13^den dach in Wedemaend, anno 89, doe zo reed huuter stede van Brugghe een vry cordewanyer van der stede voorseyd, hy reed up een wagen hem vyfster omme te rydene tooter stede van den Sluus, ten homme ganghe, ende zy reeden te Damme, te Sinte Kateline poorte huut, ende den wagen slouch homme in een quade wagheslaghe, ende den cordewanyer die hiet Jan Vekeman, ende woende binder stede van Brugghe, up de Reye, an den voed van tsKuenyncxbrugge, die viel homme honder den waghen, ende die versmoorde daer honder den waghen in
[pagina 341]
die vulle muedre, ende quam daer van levenden live ter dood, ende dit geviel buuten Damme, tusschen der stede van den Dam, ende teasteel dat heet Stampaerdshouc. God hebbe zyn ziele, amen, ende alle zielen. Amen.
[1490-6-20] Item up den 20^sten dach in Wedemaend, anno 90, snachts ten 11 hueren, doe zo was binder stede van Brugghe, in de Langhe strate, tieghen hover den broeders van den Predicaren, in de Wouckere, daer zo was grooten noot, vreeze, zorghe ende hancxt van brand, maer den almueghenden God hebbe lofende danc, het verghinc metter minster schade ende quets.
[1490-6-27] Item up den 27^sten dach in Wedemaend, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, ghehouden ende ghedregen een devote processye generael ten broeders van den Predicaren, ende deze voorseyde processye was ghedregen, van Sinte Donaes dweers huuter Burch, duer de strate voorby den blinden Ezele, hover den Braemberch, omme slaende ter rechter hand, toot hover de grote Eechoudbrugge, duer de Wullestrate, rondomme de grote Merct, hover de Wisselbrugge, toot hover de plaetse Maubeerd, alzo streckende duer de Oochstrate, tot hover d'houde Muelenbrugghe, ende alzo in ten broeders van den Predicaren, ende in deze voorzeyde weerdeghe processye, was omme ghedregen den weerdegen fyerter, ende glorieux lichame van Sinte Godelieve van Gistele, ende de stede van Brugghe hadder mede gaende 4 garsoenen, elc met eender barnende toordse in zyne handen, ende an elke toordse hanghende een schild metter wapene van der stede van Brugghe, ende den suffregaen van Doornicke die gync vooren voor de weerdeghe fyerter ende glorieux lichame van Sinte Godelieve ghegeerend ende ghemittereerd, ende eenen cnape voor hem gaende die drouch zyn croodse, ende den busschop voorzeyd, die drouch voor hem up zyne handen tghebenedyde ende glo-
[pagina 342]
rieux ooft van Sinte Godelieve, ende den voorseyden busschop hadde an een coorcappe peers fluweel, ende den busschop voorzeyd dede tofficye van der messe ten ooghen houtare in tvoorzeyde clooster van den Predicaren, ende dezen weerdegen fyerter ende glorieux lichame van Sinte Godelieve was ghedregen, in de voorzeyde processye, van 4 notable ende weerdege priesters van der oordene van den Predicaren ende alle 4 ghegeerend zynde, ende by der weerdeghen fyerter voorseyd, waren ooc ghedregen 4 barnende toordsen van Sinte Godelieve weghe, ende an elke toordse hangende een teecken van Sinte Godelieve, ende ooc noch vele meer andere toordsen al barnende van goede devote persoonen; ende up denzelven dach voorzeyd doe zo was gheschoten den papegaey binder stede van Brugghe, van den jonghen voedboghe, ende het worde doe den kuenync van den boghe voorseyd mynheer Cornelius Mettynneye schoutheetene van Brugghe, ten dyen tyden. Item achtervolghende de voorghenoomde processye, die binder stede van Brugghe ghehouden ende ghedreghen was den 27^sten dach, anno 90, daer mede ghedregen was den weerdegen fyerter ende glorieux lichame van Sinte Godelieve, de welke fyerter bleef rustende in tclooster van den Predicaren toot up den 2^den dach in Hoymaend, doe zo was den weerdegen fyerter ende glorieux lichame voorseyd, ghedregen huuter voorseyde clooster, metten processyen van den voorseyden clooster, van den Predicaren tooter Smede poorte, om te voerne tot Gistele, ende de voorzeyde die van Gistele quamen binder stede van Brugghe in schoonder oordenancyen, met meneghen fresschen man, toot binder clooster voorzeyd toot an den voed van dhoude Muelenbrugge, ende hadden toot 100 mannen, elc een dwale dweers hanghende hover de schoudre, ende eene maecht metten blooten oofde ende barvoed een dwale
[pagina 343]
ghecnocht an hueren hals, ende an elke zyde een man, al gaende treckende die dwale toe, makende de maniere omme haer te verworchgene, in teekene dat de heilige ende glorieuze maecht was verworchd met eender dwale, ende quamen alzo metten hopenen standaerd van Gistele, den welken standaerd es wit, an beeden zyden bezayd met zwarten cauwen, ende beneden anthende staende de wapene van Gistele, ende boven an tupperste hende staende eenen groenen leeu, in een gouden veld, ende aldus zo was den weerdegen fyerter ende glorieux lichame van Sinte Godelieve, ghedregen van huuten clooster van den Predicaren toot hover dhoude Muelenbrugge, duer de Oochstrate, hover de plaetse Maubeerd, hover de Wisselbrugghe, hover de grote Merct, voorby de kerke van Sinte Kartoffels, voorby Sprinchen hof, duer de Dweersstrate, voorby de Vridachmerct toot Sinte Loys huus by der Smede poorte, van der stede van Brugghe daer zo was den weerdegen fyerter ende glorieux lichame van Sinte Godelieve ghestelt in een hanghende wagen hoverdect met een gouden laken, ende binnen costelic verchierd alst redelic es, ende alzo ghevoerd ter Smede poorten huutte Gistele waerd, met meneghen fresschen man te wagene, te peerde ende te voed.
[1490-7-2] Item up den 2^den dach in Hoymaend, anno 90, doe gheschiede tsnavends ten 8 hueren, een ghevecht binder stede van Brugghe in de Lane, in een straetkin dat men heet tcleen Smeedstraetkin, zo dat daer een bleef dood terstond ende die hiet Clays Theryn, f^s Joos Theryn, ende die den doodslach dede die hiet Reynyer De Vos, ende hy plochte, in tyden daer te vooren, te dienen de maetsenaers, bin der stede van Brugghe.
[1490-7-4] Item up den 4^den dach in Hoymaend, anno 90, naer der noene, ten 4 hueren, doe zo gheschiede bin der stede van
[pagina 344]
Brugghe een ghevecht, in twelke ghevecht, quam een van levenden live ter dood ende het was een mande draghere, binder stede van Brugghe, ende het gheschiede binder stede van Brugghe, bachten thof van den schotterye van den houden voedboghe. God hebbe zyn ziele. Amen.
[1490-7-5] Item up den 5^den dach in Hoymaend, anno 90, doe zo gheschiede een groot ghevecht, naer der noene, ten 5 hueren, buuten der stede van Brugghe, bachten de kerke van Sinte Cruus, ten huuze gheheeten ten Vueghelen zange, den weerd van den huuze als doe wezende hiet Jannin Mettermuus, daer quamen ter huere voorseyd de garnyzoends van den Damme, als doe waren de Duudschen, zy quamen daer ghewapenderhand, ende vochten daer op de Sauwenyers van der stede van Brugghe, en brochten daer 3 mannen Sauwenyers zynde der stede van Brugghe, van levenden live ter dood, den heenen hiet Jan Rave, ende was een helsenare, dander diet Jan de Kuenync ende de derde hiet Fransoys de Muelenare, deze 3 waren dood inghebrocht bin den zelven havende, ter Cruuspoorten in, ende daer zo was noch een inghebrocht hover dood, ende die hiet Joos, ende hy was een wulle wevers cnape van der weedaghe.
[1490-7-10] Item up den 10^sten dach in Hoymaend, anno 90, doe zo reed mynheere van den Gruuthuuse huuter stede van Brugghe, ter Gendpoorten huut, ende de 9 leden van der stede van Brugghe met hem, tes te wetene huut elc led een man, zy reeden met zeere schoonen state, als ambassaden, van der stede van Brugghe weghe, tooter stede van Gend, ende voort van daer, daer dat te doene wezen zoude, ende dat by der gracien van Gode, omme duechd, heere ende welvaerd van der stede van Brugghe, ende om den welvaerd van den lande van Vlaendren.
[1490-7-11] Item up den 11^sten dach in Hoymaend, anno 90, doe zo
[pagina 345]
was binder stede van Brugghe, by der Cruuspoorte an dheerste muelne, geschoten den papegay van den handboghe, ende het was doe den kuenync van der boghe voorseyd, van houden tyden een gheheeten Jacop Heyndricx, een tegheldecker, ende den zelven Jacop voorseyd, die worde weder kuenync van den voorseyden boghe.
[1490-7-18] Item up den 18^den dach in Hoymaend, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe ghedreghen processyen generael tooter kerke van Sinte Salvator binnen Brugghe, ende in deze weerdege devote processye, zo was mede omme ghedregen den almueghenden God, tghebenedyde, helich, waerachtich sacrament, dat rustend es in de kerke van Sinte Donaes binnen Brugghe, ende het was ghedregen van den suffregaen van den busschop van Doornicke, ende hy dede ooc tofficye van der oochmesse, in de kerke voorseyd, ende daer waren mede ghedregen 6 barnende toordsen van der stede van Brugghe weghe, ende elke toordse was ghedregen van een garsoene van der stede, ende an elke toordse was hanghende een schild metter stede wapene, ende neffens thelich was men dragende an elke zyde een hopen baniere van rooden semyte, ende daer in staende ghemaect de wapene ende den slotel van onzen helegen vader den Paus van Rome, ende deze weerdegen processyen waren ghedregen, huuter Burch, duer de Breyelstrate, hover de groote Merct, duer de Steenstrate, ende alzo toot in de kerke van Sinte Salvator, ende al den zelven wech voorzeyd, weder omme commende toot in den Burch, daer stond een schoon trezoor ghedect met ghewyden dwalen, met een rood fluweelen houtaer cleed, met 2 zelveren vergouden candelaren, met 2 zelveren wieroocvaten, ende daer zo was tweerde, helich, ghebenedyde sacrament up ghestelt te rustene, ende alle de voorseyde processyen, daer rondomme omtrent, en daer zo was hem
[pagina 346]
ghezongen, met groter heeren, reverencien ende weerdichede, responsen, collecten, anthiffenen, alsulc als daer toe diend, ter heeren van Gode moet al zyn.
[1490-7-31] Item up den laetsten dach in Hoymaend, anno 90, doe zo ghync huuter stede van Brugghe, ter Ezelpoorten huut Cornelius Metteneye, hy hadde doe ghesyn schoutheeten van Brugghe, ende hy ghync doe ten dage voorseyd, of tofficye van den schoudheetenschip, wand hy gync huuter stede van Brugghe ghenouch met eenen grammen zinne, ende ooc contrarye zynde der stede van Brugghe, alzoot bleec int affaer, ende hy hadde bediend toffycye van der roede van den schoudheetenschip van der stede van Brugghe 11 weken, 2 dagen min. Item up den laetsten dach in Hoymaend, anno 90, naer der noene, doe zo was ghebroken de houten brugge, die ghemaect was te gane dweers hover de veste van der stede, buuten der Cruuspoorten.
[1490-8-3] Item up den 3^den dach in Oust, anno 90, doe zo waren ghebrocht in de stede van Brugghe 5 waghenen met engyenen, met standaerden ende banieren, coorden, strecken, bussen cleen ende groot, buspoeder, steenen, hamers, pyken, clavyen, ende ooc dat ter wapenen diend, die 5 waghenen waren ter Smede poorten in ghebrocht, wand zy waren up den zelven dach huut ghevoerd om te zine contrarye de stede van Brugghe, ende zy waren gebrocht bin der stede van Brugghe toot up de Vridachmerct, die dat dede maken, bereeden ende huut voeren om te zine contrarye der stede van Brugghe, dat wil hem God vergheven. Item noch up den zelven dach voorzeyd 3^den in Oust, zo ghyngen huuter stede van Brugghe, 50 ghezellen van haventueren, en brochten in een wagen met suuvel, zy haeldenem toot honder Vassenare, hy zoude ghecomen hebben van Dix-
[pagina 347]
mude, maer de quaedwillige van der stede van Brugghe, die belettedent aldaer, aldaer zo was hy inghehaelt. Item noch up den 3^den dach in Oust, anno 90, doe zo vergaerderden oofdmannen ende dekenen van der stede van Brugghe, ende ooc de nottable, maer omme dyveersche questyen, ghescillen die daer ghebuerden, zo vergaerderden eeneghe ambochten up haerleder huuzen, den timmerman, de smeden ende de wullewevers, ende alzo men zeyde eeneghe andre, om te hebbene eenen capiteyn. Item up den 3^den dach in Oust, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, met trompetten, gheboden achter de straten, dat men zoude cesseeren van werken ende doen werken, dit was ghedaen tsnuchtens tusschen den 5 ende den 6 hueren.
[1490-8-4] Item up den 4^den dach in Oust, anno 90, de 5 waghenen die up den 3^den dach waren ingebrocht ter Smedepoorten ende ghestelt an de Vridachmerct, die waren up den 4^den dach voorseyd, ghevoerd al gheladen int clooster van den Eechoute, up thof staende binnen Brugghe, ende den standaerd voorzeyt die metten voorseyde waghenen inghebrocht was, die was hopen ghedaen ende huut ghesteken int huus geheeten in de Valcke, ende tsnuchtens ten 7 hueren weder opgewonden, ende up een waghen gheleyt, ende mede ghevoerd ten voorseyden clooster van den Eechoute, ende van daer zo was hy ghedregen int huus gheheeten Blanckenberghe, staende by der kerke van Sinte Donaes, binnen Brugghe, by der Burchpoorte.
[1490-8-5] Item up den 5^den dach in Oust, anno 90, doe zo zwoer als capiteyn mynheer Jan van Rans, capitein te zine van der stede van Brugghe, ende het was capiteyn Phylips van Moerkerke, ende Jan van der Keere, ende den voorzeyden mynheer Jan van Rans quam binder stede van Brugghe, up den
[pagina 348]
2^den dach in Oust, anno voorzeyd, ende hy quam van der Sluus, wand mynheere Phylips mons^r die zond hem ter stede van Brugghe, ter bewaernesse van der stede van Brugghe, ende omme weldoen. Item up den 5^den dach in Oust, anno 90, doe was, voor de noene, verbarrend tcasteel van Male, ende dat deden eeneghe quaedwillende der stede van Brugghe die als doe ten tyden, woonende waren binder stede van den Damme.
[1490-8-4] Item up den 4^den dach in Oust, anno 90, doe was in de stede van Brugghe, met trompetten gheboden te cesseerne van werken ende doen werken van allen ambochten ende neerynghen, ende up den 6^den dach in de maend voorzeyd doe gync men weder werken: aldaer stonden alle werken ghesloten 2 dagen, dats den 4^den ende den 5^sten.
[1490-8-6] Item up den 6^den dach in Oust, anno 90, doe zo quam van der stede van den Sluus, mis^r Jooris Pychavet, ende Phylips mons^r die zond hem der stede van Brugghe met 100 peerden ende 200 voedgangers, ende up den 7^sten dach in Oust, anno 90, naer der noene, doe bezwoer hy, als capitein der stede van Brugghe. Item up den 6^den dach in Oust, anno 90, als den 7^sten dach bedaechde, doe zo was binder stede van Brugghe, eenen man dood ghesteken by Sint Gillis op den houc van een strate gheheeten tGistelhof, ende hy hiet Stevin van den Habeele, ende hy was een droogscheerers cnape.
[1490-8-7] Item up den 7^den dach in Oust, anno 90, doe zo quamen van der stede van den Sluus binder stede van Brugghe, 40 ghezellen van oorlogen ter helpe van der stede van Brugghe. Item up den 7^den dach in Oust, anno 90, doe zo ghync een man huuter stede van Brugghe, ende hy was een schepene van Brugghe, ende hy hiet Jacop van Ghuleken, ende hy woende binder stede van Brugghe, in de Steen-
[pagina 349]
strate, tusschen den west vleeschuuze ende der kerke van Sinte Salvator, hy aldaer huuter poorten gaende, huuter poorten van Sinte Cateline, wezende ghegaen tooter kerke van Sinte Cateline, daer was hy weder ghedaen keeren ende alzo ter poorte in, ende hy hadde an een vrauwencuers zward ende een vrouwen keerle zward, ende hy hadde voor hem gheschort een wit vrauwe schort cleed, ende een linen ooftcleed up zyn ooft, ende dat honder den kin toegehect, ende een zwarten schenen hoed, up zyn ooft, ende eenen viercanten paender an zyn harem, als quansuus ic gae te Thieldwaerd om buetre, aldus ghync hy ter stede van Brugghe huut, om te zine contrarye der stede van Brugghe, ende hy was een ghezworen schepene van der stede van Brugghe, hy was alzo inghebrocht ende gheleed in de vanghenesse, van der stede van Brugghe, terstond hy was weder huut ghedaen, ende hy was alzo gheleed zo alst vooren ghezeyt es, zo was hy gheleed huuter Burch, duer de Breyelstraete, voorby de halle, ter Steenstrate in, tot in de herberghe gheheeten in de Crone, staende in de Steenstrate, daer was hy ingheleed tot voor mis^r Jooris Pychavet, ende van daer was hy weder gheleed in de voorzeyde vanghenesse van der stede van Brugghe.
[1490-8-8] Item up den 8^sten nacht, als den 9^sten dach bedaechde, in Oust anno 90, doe zoo reeden huuter stede van Brugghe, weerdege notable ghedeputeerde mannen van der stede van Brugghe, zy reeden huut ter Sinte Kateline poorte, om naer de goede stede van Gend, in voorme van ambassade ter oorbore ende ter welvaerd van den lande van Vlaendren, by der gracie van Gode.
[1490-8-11] Item up den 11^sten dach in Oust, anno 90, doe zo quamen eeneghe quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen huuter stede van den Dam up den rechten noene, voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, omme te stelene
[pagina 350]
ende rovene, ende lieden te vanghene de lieden, peerden, coyen ende datse vonden hover al; daer worder 4 ghevangen ende inghebrocht ende gheleed in de vanghenesse van der stede van Brugghe. Item noch up den 11^sten dach in Oust, anno 90, doe zo quamen noch eeneghe quaedwillende van der stede van den Dam, en quamen voor de stede van Brugghe, toot voor de Cruuspoorte naer der noene, ten 5 hueren, om te stelene ende te roovene, ende honder al, zy vermoordeden een harem bloed, een schaepheerder, recht by den dry kuenynghen, ende hy was ghevonden up den 12^sten dach in de maend voorzeyd.
[1490-8-12] Item up den 12^sten dach in Oust, anno 90, naer der noene ten 4 hueren, doe zo quamen in de stede van Brugghe 100 ghezellen van oorloghen, ende die quamen van der stede van den Sluus, zy quamen in ter Ezelpoorte, met handboghen, calveneren ende pycken, ende den kapiteyn ghync ter herberghe in Sint Jacopstrate int Goudin Ooft.
[1490-8-13] Item up den 13^den dach in Oust, anno 90, ten 10 hueren, doe zo quamen eeneghe quaed willende der stede van Brugghe, zy quamen van tcasteel van der Heye, zy quamen voor de Smedepoorte van der stede van Brugghe, ende namen daer grote menichte van beesten, peerden, coyen ende schapen, ende eeneghe ghevangenen, ende zy quamen met 2 trompetten, ende zy sloughen de trompetten der stedewaerd in. Item noch up den 13^den dach in Oust, anno 90, ten 4 hueren naer der noene, doe zo quamen eeneghe quaedwillende voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ende zy quamen huuter stede van den Dam, zy en deden daer niet, zy vertrocken van daer toot voor de Speyepoorte, daer worden 2 ghevangen ende 1 peerd, ende al ghebrocht in de stede van Brugghe, ende het vyncse een ghezelle van haventueren ende die hiet Baltazar.

[pagina 351]
[1490-8-14] Item up den 14^den dach in Oust, anno 90, doe zo quamen huuter stede van den Sluus, 300 mannen van oorlogen in de stede van Brugghe, met een staendaerd van blauwen semyte, ende zy quamen in ter Ezelpoorte, ende up den zelven dach voorseyd, zo quamen voor de Smede poorte van der stede van Brugghe, 2000 mannen van oorlogen, honder te peerde ende te voed, ende die up den zelven dach in quamen, van der stede van den Sluus, die trocken huuter stede van Brugghe, met meer ander, ende bevochtenze, die daer ghecommen waren voor de Smede poorte, en van dien van voor de Smede poorte, bleeffer 6 doot, ende dat ghevecht gheduerde 2 hueren, ende van dien van binnen der stede van Brugghe niet een mensche, niet meer dan een die was ghequetst up zyn neuze.
[1490-8-15] Item up den 15^den dach in Oust, anno 90, doe zo quamen eeneghe quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen huuter stede van Damme, 16 ruuters van haventueren, ende die quamen up den rechten noene, voor de stede van Brugghe, voor de Coolkercsche poorte, up min dan up 2 boochscoten der poorte, ende haelden daer 18 schoone melckoyen, ende zy steldenze te lossene omme 36 ponden groten, ende die de koyen toebehoorden hiet Adrian Bernaerd.
[1490-8-18] Item up den 18^den dach in Oust, anno 90, doe zo quamen voor de noene eeneghe quaedwillende huuter stede van den Dam, voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ende zy vynghen daer 1 man ende 2 peerden.
[1490-8-17] Item up den 17^den nacht in Oust, anno 90, als den 18^den dach bedaechde, doe trocken huuter stede van Brugghe tsnachs, ten 11 hueren, 200 mannen van oorloghe, Sauweniers zynde van der stede van Brugghe, zy ghyngen ter Cruuspoorten huut, ende up den 18^den dach in Oust, tsnuchtens ten 5 hueren, doe quamenze 1 alf 25, ende brochten voor hemlieden 100 ende 16 vette schapen.

[pagina 352]
[1490-8-18] Item up den 18^den dach in Oust, anno 90, naer der noene, ten 3 hueren, doe zo quamen eeneghe quaedwillende der stede van Brugghe, die quamen huuter stede van den Damme, ende quamen toot voor de Cruuspoorte, van der stede van Brugghe, ende namen daer 40 coyen, ende eeneghe van die van Brugghe, liepen achter tot by den Dam, ende staken een van die van den Dam de kele of, ende namer 2 ghevangen, doe quamen die van den Dam ende verbarrenden zomeghe huuzen, die stonden tusschen der stede van Brugghe ende der stede van Damme, maer den scriver en wiste niet hoe vele.
[1490-8-19] Item up den 19^sten dach in Oust, anno 90, voor der noene, doe zo quamen eeneghe quaedwillende, zy quamen van westwaerd, ende quamen voor de Smedepoorte, ende zy namen daer vele peerden, ende zy staken 3 lieden de kele of.
[1490-8-20] Item up den 20^sten dach in Oust, anno 90, naer der noene, ten 3 hueren, doe zo quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen huuter stede van den Damme, voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ende namen daer coyen ende schapen, de schapen behoorden den clooster van den Sartruezen, ende den coyen eenen Jan Mattyneye. Item up den 20^sten dach in Oust, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe, ghecoren ende ghemaect een rechter ghezeyt een roode roede, omme justicye te doene, ende hy dede gheeselen een knecht met roeden, an den pylaer honder thuus van den Vryen, daer men pleeicht te gheeselene, ende het dede, den hangheman van der stede van Brugghe, ende voord zo was den zelven knecht ghelaten honder de handen van 2 pagyen, ende die ghyngen hem al gheeselende van huuter Burch, toot buuten der Smedepoorte. Item voord noch up den 20^tsen dach voorzeyd, anno 90, zo was binder stede van Brugghe, in den Burch voor der
[pagina 353]
stede huus, gheslegen een trompet, ende daer was ingheroupen vleeschs, vischs ende alle maniere van vytaelgye, ende dat alle man mochte binder stede van Brugghe, slaen ende vlaen coyen, schapen, ende dat vercopen te zynen schoonsten, ende ooc alle ander vytaelgyen. Item up den 20^sten dach in Oust, anno 90, voor de noene, doe quamen eeneghe quaedwillende der stede van Brugghe toot voor de Smede poorte, ende namen daer grote menichte van coyen, ende men zoude van binder stede van Brugghe schieten een groot engyen, ende tengyen dat barstede, ende daer wordeden 4 mannen ghequetst toot up de doot, ende eenen in zyn been. Item up den 20^sten dach in Oust, anno 90, tsnavens ten 6 hueren, doe zo waren eeneghe quaedwillende voor de Smede poorte van der stede van Brugghe, toot an de veste van der stede, ende namen daer eenen trop coyen ende schapen.
[1490-8-21] Item up den 21^sten dach in Oust, anno 90, tsnuchtens ten 6 hueren, doe quamen in de ghezellen ter Cruuspoorten in, met hueren capiteyn, daer mede dat se huut ghyngen huuter stede van Brugghe, up den 17^den nacht in Oust voorzeyd. Item up den 21^sten dach in Oust, anno 90, naer der noene, ten 3 hueren, doe zo was binder stede van Brugghe een ghebod ghedaen metten trompette, dat zo wye hem wilden commen doen bescriven ten clooster van den Eechoute, binnen Brugghe, zy zouden hebben 10 grooten daechs, als zy huut ghyngen, bescriven zynde, ende thuus blivende zo zouden zy hebben 2 groten, ende dit ghebod dat was ghedaen ter cause, om vytaelge te halene binder stede van Brugghe.
[1490-8-22] Item up den 22^sten dach in Oust, anno 90, doe zo ghyngen huuter stede van Brugghe, ten 1 hueren naer der noene,
[pagina 354]
4 capiteynen met 400 volcx of meer, ter Coolkercsche poorte huut, om te gane speeilene ende jockieren voor de stede van den Damme, een cleen menichte van den volcke van Brugghe ghyngen toot in de poorte van Damme, ende die stond hopen, daer vondense een waker, zonder meer, ende die stakenze ende sloughene dood, ende tvolk van Brugghe liep ooc te Damme waerd ter Speyepoorten huut, toot voor den Damme, ende van den sauweniers van Brugghe wasser 2 dood inghebrocht, elc liggende up een peerd, ende 10 ghequetst, ende daer bleeffer dood 22 van die van den Damme, ende de capiteynen voorseyd, die quamen weder te Brugghe in de stede, ende bin dezer tyt dat dit al aldaer gheschiede voor den Damme, zo quamen eeneghe ander quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen van der stede van Houdenburch toot voor de Smedepoorte van der stede van Brugghe, om der stede van Brugghe quetst, grief ende hinder te doene, hadden zy ghecunnen ende ghemueghen, ende om datse dat niet ghedoen en conste, zo verbarrendenze een muellene, ende daer wasser 3 mannen te peerde, peerden ende mannen dood gheschoten.
[1490-8-23] Item up den 23^sten in Oust, anno 90, voor den noene, doe zo quamen eeneghe quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen voor de poorte van Sinte Kateline, ende zy haelden daer honder peerden ende coyen, 500 beesten ende de ghezellen van den casteele van Rybaudenburch, die ontjaechden die quaedwillende dien buutync aldaer, zo hadde elc die de beesten toebehoorden de zine weder. Item up den 23^sten dach in Oust, anno 90, doe zo waren de quaedwillende der stede van Brugghe, voor de poorte van Sinte Kateline van der stede van Brugghe, ende staken daer dood een man der stede van Brugghe, ende was een vry schepper nayer van der stede van Brugghe, ende woende
[pagina 355]
binder stede van Brugghe bachten den Westvleeschshuuze, in Sinte Marye strate, tiegen hover een herberghe geheeten in de Zuege, ende dezen moord gheschiede buuten Sinte Kateline poorte, teender plaetse gheheeten dat men heet te Screyboome. Item noch voord up den 23^sten dach, anno voorseyd, doe zo gheschiede een ghevecht binder stede van Brugghe, in een wyntaveerne, geheeten in de Zunne, staende bachten de kerke van Sinte Donaes, daer zo was een man van tusschen den helleboghe ende der hand dweers ontween ghehauwen ende hof, ende het was een droochscheerder, wonende in de Cuperstrate, Anthonius Pylyaert, ende diet dede dat was een man van binnen der stede, ende hiet Jan Wante.
[1490-8-24] Item up den 24^sten dach in Oust, anno 90, doe zo was voor den noene, binder stede van Brugghe, gesleghen een trompet in den Burch ende ooc achter de straeten, dat alle die waren van den prochye van Lissewege, datse zouden gaen thuus elc op tsine, elc op de verbuerte van zyn goedynghe. Item up den 24^sten dach in Oust, anno 90, doe ghyngen huuter stede van Brugghe ten een huere, naer der noene, 4 capiteynen, zy ghyngen ter Cruuspoorten huut, lettel min of meer, met 600 mannen, ende daer ghyngen mede 30 spadenyers, ende zy ghyngen alle 600 ghestoct, ghewapent, haghebussen, calveneren, handboghen, pycken ende stalen boghen, toot up den vyver van Male, om aldaer up te delvene tconduut van den watre varsch dat loopt tooter stede van den Damme, omme de stede van den Damme dat te nemene, ende te beletten, alzo zy dede, eeneghe van den volcke van wapene voorzeyd ghyngen zo varre, als datse die van den Damme, ontjaechden 42 coyen, een merrye ende een ruun dien die van den Damme gehaeld hadden te Beerneem; die waren te Brugghe inghebrocht ende tlood van den conduute
[pagina 356]
der mede tsnavens ten 5 hueren, ende tgrote heer van den volcke van wapene voorzeyd, dat vertrac van den vyver van Male ende ghyngen toot voor de stede van den Damme, ende daer vynghenze 3 mannen quaedwillende der stede van Brugghe, daer of dat den eenen was een ballync van der stede van Brugghe, nu duer zyn groote lamentacie bidden ende weenen, alzo deen beter es dan dander, zy lieten hem gaen ende dander 2 brochtenze in.
[1490-8-25] Item up den 25^sten dach in Oust, anno 90, doe zo quamen tsnuchtens ten 7 hueren, in de stede van Brugghe ter Cruuspoorten in, huuter stede van den Sluus, 50 mannen van oorlogen. Item up den 25^sten dach in Oust, anno 90, up den rechten noene, doe quamen de quaedwillende van der stede van Brugghe, voor de Gendpoorte ende voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ende haelden daer eenen grooten roof van beesten, ende deze quaedwillende quamen van een casteelkin, ende dat heet ten Hynchoute, ende het licht buuten Sinte Kateline poorte, by den clooster van Sint Truwen. Item noch up den 25^sten dach in Oust, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, een trompet gheslegen, dat zo wye beminde de stede van Brugghe, ende de capiteyn, datze zouden commen by hem, in den Burch, ten een hueren, al zo vele volcx dede, wand het volc vergaerde grote menichte toot 2,000 of meer, met handboghen, stalenboghen, calveneren ende pycken, ende daer waren 5 metalen serpentinnen haghebussen, ende de steenen daer toe, een wagen met sparren, 3 waghenen met hurden, een wagen met targen, een wagen met buspoeder, ende een wagen met biere, ende al dit volc dat ghync huuter poorte van Sinte Kateline, met 4 capiteynen te peerde, ende ooc 16 mannen te peerde, ende 2 mannen van wapene te peerde, ende 3 standaerden, den
[pagina 357]
eenen rood, wit ende graeu, den andre al peersch ende den derden groen ende graeu, ende zy wonnen tvoorzeyde casteelkin, gheheeten te Hynchoute, bin de zelve achternoene, bin 2 hueren, ende brochten in 7 ghevangenen, ende zy die van Brugghe verbarrenden tvoorzeyde casteel, ende daer wasser 5 van hemleden van den casteele de kele of ghesteken, honder de kele of ghesteken ende dood gheschoten metten engyenen.
[1490-8-26] Item up den 26^sten dach in Oust, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, up de grote merct, voor de halle, ghemaekt een schavood ende daer waren up ghexecuteerd ende ghebrocht van levenden live ter dood, metten zweerde, 2 mannen, ende waren beede verwezen by den capiteyn ende byder roode roede tooft van elken te stellene up een stake, ende tlyf te quartierne, den eenen hiet Petyt Jennyn die men hiet Karkele vend, en dander hiet Jacob, zyn toename en verstond den scriver niet. Item noch up den 26^sten dach in Oust, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe een trompet gheslegen achter de straten, dat alle de ghuene die hem absent hielden der stede van Brugghe, dat zy incommen zouden, tes te verstane alle die waren buuten lande van Vlaendren, dat die in zouden commen, ende hem vertoghen binnen 8 dagen, up de verbuerte van 100 ponden groten of de verbuerte van haerleden goede, ende die waren bin den lande datse in zouden commen bin den derden daghe, ende die binder stede van Brugghe waren absend, datse souden commen ende hem vertoghen tusschcn dien dach voorzeyt ende tsanderdaechs noene ten 12 hueren van der noene, ende altoos achtervolgende de voorseyde ghelyke boete, ende ooc, dat alle die van der prochye van Lisseweghe waren, datse zouden gaen thuus up haerleder meshync, elc up de verbuerte van zinen goede, voord zo wast ooc gheboden metten zelven trompetten, quamer een alarme
[pagina 358]
voor de stede van Brugghe, dat geen mannen en zouden commen ter poorte, noch ter veste, onghewapend of zonder stoc, noch geen vrauwen, up de verbuerte van haer upperste cleed, ende dat alzo wel de man als de vrauwe.
[1490-8-16] Item noch up den 16^den, zo was gheboden metten zelven trompette, in Oust voorzeyd, ende anno voorzeyd, zo wast gheboden dat alle die saut wilden winnen, dat hem zouden commen doen bescriven ten clooster van den Echoute, staende binder stede, van Brugghe; daer wasser ontfanghen in de Saudeye 200.
[1490-8-26] Item de 2 mannen die onthooft waren up den 26^sten in Oust voorzeyd, die waren ghedregen bin den zelven havende in Sint Jans huus.
[1490-8-27] Item up den 27^sten dach in Oust, anno 90, ten 8 hueren, doe zo was binder stede van Brugghe een trompet gheslegen, dat alle die saut willen winnen dat se hem zouden commen doen hem bescriven ten clooster van den Eechoute, staende binnen Brugghe. Item up den 27^sten dach in Oust, anno 90, doe zo quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, voor de Gendpoorte, ende voor de Cruuspoorte, ende namen daer 100 beesten, peerden ende coyen ende schapen, ende tvolc van der stede van Brugghe, die honder slaen ende steken, daer bleeffer 3 dood van de vianden. Item up den 27^sten dach in Oust, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe, ghequaertiert een gheheeten Petyt Jennyn, karkele vend, ende de quartieren gehangen buuten elc an een cricke voor de 4 poorten van der stede van Brugghe, te wetene voor de Cruuspoorte, de Gendpoorte, de Sinte Kateline poorte ende voor de Bouverye poorte, ende dezen Petyt Jennyn voorzeyd, was onthooft te Brugghe, up de grote Merct, up den 26^sten dach in Oust, anno voorseyd.

[pagina 359]
[1490-8-28] Item up den 28^sten dach in Oust, anno 90, doe zo wast gheoordeneerd in de stede van Brugghe, dat toot allen poorten van der stede zoude waken telker poorte 2 vrauwen, ende dat om zeker cause die der stede van Brugghe ende den ghemeenen man van der stede oorboorlic was.
[1490-8-29] Item up den 29^sten dach in Oust, anno 90, doe zo quamen voor der stede van Brugghe, naer der noene, ten een huere, eeneghe quaedwillende der stede van Brugghe voor d'Ezelpoorte ende voor de Smede poorte, zo vele ende zo varre, als datter huuter stede van Brugghe gync met te peerde ende te voed 600 mannen voorzyen, als daer toe diend, zo varre als datter bleven van der vianden der stede 3 peerden dood gheschoten, ende elc peerd met zinen man, ende een voedganger dood ende 2 ghevangen, ende een man niet dood van der stede van Brugghe, noch ooc niet ghequetst.
[1490-8-30] Item up den 30^sten dach in Oust, anno 90, voor de noene, doe zo quamen de quaedwillende van der stede van Brugghe ter Gendpoorten, ende namen daer vele beesten, peerden ende coyen, zo vele, als datse zeyden, dies hem verstonden dat was weerdich 1000 ponden grooten.
[1490-9-1] Item up den 1^sten dach in September, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe een grote verghaderynghe van volcke, van waghenen ende van peerde, voor den noene, het reeden huuter stede van Brugghe, ter Cruuspoorten huut 200 wagenen, ende het ghyngen mannen te voed 3,000, ghestoct ghewapend ende verzyn, zo als daertoe dient, met 4 capiteynen, ende den upper capiteyn ooc mede, ghezeyt miss^r Jooris Pycavet, ende men zeyde als datter ooc alzo vele voed volc huuter stede van Brugghe ter Speyepoorten huut ghync, ende dit voorseyde volc dede monster voor den capiteynen, ende elc honder tsine den laetsten dach van Oust, naer der noene, tes te wetene ten clooster van den Freminueren,
[pagina 360]
in den nyeuwen pand, ende ten clooster van den Eechoute, ende het reden ter Cruuspoorten huut lettel min of meer dan 200 mannen te peerde, wel verzyen ter wapenen, zulc als daer toe dient, ende den upper capiteyn Pycavet ende noch een capitein met hem, die keerden terstond weder omme ter Cruuspoorten in, naer datse huut reeden. Item achtervolgende thuut gaen van den volcke voorseyd dat huuter stede van Brugghe gync, den 1^sten dach in September, van den 3000 mannen van oorloge die huut ghyngen voor de noene, van dyen 3000 voorseyd, zo quamer weder in, naer der noene, ten 3 hueren, 200 ende 80, ende zy en waren ter Cruuspoorte niet een huere inghecommen, de quaedwillende der stede van Brugghe die quamen huuter stede van den Damme, ende namen wel 50 coyen van voor de stede van Brugghe ende drevenze ten Damme waerd.
[1490-9-2] Item up den 2^den dach in September, anno 90, doe zo quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ende hilden daer een grote alarme voor de stede, zo varre als datse brochten van levende live te dood, 3 goede fyne mannen, den eenen hiet Willem van der Beke, dander hiet Jan van de Cappelle, ende was te Brugghe een vry schipman, ende hy was een saudoyer van der stede, ende den derden was een handschoewerker zuene, ende hiet Jacob Piers, zyn vader ende den zuene hiet ooc Jacob Piers, ende de quaedwillige voorzeyd namen ende dreven weg grote menichte van peerden ende van coyen.
[1490-9-3] Item up den 3^den dach in September, anno 90, naer der noene ten 1 hueren, doe zo was gheslegen een trompet bin der stede van Brugghe, dat men zoude ophouden ende sesseeren van allen werke ende dat alle weerachteghe mannen zouden commen ter merct, elc alzo hy zyn lyf wilde ver-
[pagina 361]
waren, zo varre, als dat den capitein van der stede huutrac tsnavens ten 5 hueren, ter Cruuspoorten huut van der stede van Brugghe, met 3000 mannen van oorlogen of meer, om naer der stede van den Sluus, volgende de voorzeyde wagenen, die huuter stede van Brugghe reeden, den eersten dach in September, zo alst voorzeid es, te peerde ende te voedt, wel 3000 of meer, ghewapent ghestoct ende gheabelgyerd, alzo daer toebehoordt ende dient. Item den hondercapitein ende de 9 leden van de stede van Brugghe, die vergaerdeden tsnavends ten 8 hueren ter merct elc up zyn houde ghecostumeerde plaetse, ghewapend ghestoct zo elc zyn lyf wilde verwaren, om al zulc een wake te houdene, zo zy deden, te bewaernesse der stede van Brugghe, ende waren daer vergadert eerbaerlic, minlic, paysivelic, deen metten andren, ende hilden een goede sterke wake ter merct, achter de straten ende in tronde van der stede van Brugghe, up de vesten van der stede, ende den hondercapiteyn voorzeyd reed rondomme der stede ter middernacht, ende deden trompet slaen tallen poorten van der stede, omme de wake te houdene vrowake, ende by een voord den almachtegen God hebbe lof ende danc 1000 en 1000 foud, tvolc voorseyd, ende dengyenen ende de waghenen quamen alle weder omme, binder stede van Brugghe, ongheschaet ende ongheschent up den derden nacht, als den vierden dach bedaechde; al de 4000 mannen ende de 100 ende 54 waghenen, de 100 wagenen brochten zoud ende dander kooren, wynen, olye, harync ende visch ende zy brochten 9 ghevangen mannen ende up den zelven dach, den 4^den dach in September, naer der noene doe zo quamen noch de quaedwillende voor de Gendpoorte der stede van Brugghe, ende namen daer 100 ende 50 vette schapen.
[1490-9-5] Item up den 5^den dach in September, anno 90, doe zo
[pagina 362]
reed huuter stede van Brugghe, ten 2 hueren naer der noene, een capiteyn gheheeten den bastaerd, commende met 100 ende 80 ghezellen ter Coolkercsche poorten huut toot in de prochye van Coolkerke, omme of te werpenen, also zy deden, de brugghe die daer lach ghemaect hover dhoude Zwin, zy waren daer met 2 standaerden ende quamen weder in de stede van Brugghe, al hongheschaet ende hongheschent. Item up den 5^den dach in September, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe een man dood ghesteken by Sinte Karstoffels kerke, in eenen Kellenare, die men heet in Schuutkin, ende was van Hardenburch, ende diet dede liep ter Smede poorten huut, en den dooden hiet Jan Ballync, ende zyn broeder hiet Adriaen Ballync.
[1490-9-4] Item up den 4^den dach in September, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe tsoud ghestelt te vercopene omme 22 schellyngen grooten, het galt daer te vooren, hinder stede van Brugghe, 2 ponden grooten.
[1490-9-6] Item up den 6^den dach in September, anno 90, ten 3 hueren, naer der noene, doe quamen eeneghe quaedwillende der stede van Brugghe voor de Smede poorte, van der stede van Brugghe, omme schade, schande ende schoffierichede te doene de stede, alzo zy deden, wand zy vermoordeden een man ende staken hem de kele of, maer zy lieten daer 4 peerden dood die van bin der stede dood gheschoten waren ende de mannen zeere ghequetst, maer zy behilden haerleder mannen, ende den dooden van binder stede was wonachtich in de Lane, byt Spypers cappelle.
[1490-9-7] Item up den 7^sten dach in September anno 90, doe zo dede men monster bin der stede van Brugghe, ten clooster van den Eechoute, ten 2 hueren, naer der noene, ende binder tyt, zo quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, voor de Cruuspoorte ende voor de Gendpoorte der stede van
[pagina 363]
Brugghe, huuter stede van den Damme, zo varre, als datse vyngen 3 saudoyers van der stede van Brugghe vreemde ghezeyd Denin, ende van der stede van Brugghe, was den viand een peerd crepel gheschoten ende bin der stede ghebrocht.
[1490-9-8] Item up den 8^sten dach in September, anno 90, doe zo quamen, tsnuchtens ten 6 hueren, een 50 mannen van oorlogen, in de stede van Brugghe ende 12 mannen te peerde.
[1490-9-7] Item up den 7^sten dach in September, anno 90, naer der noene, zo quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, huuter stede van den Damme, tooter prochye van Coolkerke, ende den bastaerd commende, die slouch huut ter Coolkerksche poorten huut, ende vyncker 2 van den quaedwilleghen der stede van Brugghe, ende brochse in de stede, in zyn herberghe.
[1490-9-8] Item up den 8^sten dach in September, anno 90, doe zo waren ghehouden ende ghedregen processyen generael tOnzer Liever Vrauwe kerke, binnen Brugghe, ende up den zelven dach, voor den noene, int vergaderen van der voorseyde processye, zo was in den Burch, ten schepenen huus, teender veinster huut ingheroupen alle de banlynghen, mannen ende vrauwen, poorters ende poortessen ende alle vreemde, datse alle vry hadden land ende stede, alle die binnen 3 jaeren, daer te vooren ghebannen waren, zonder die hem stelden ter wapenen contrarye den lande ende den steden. Item up den 8^sten dach in September, anno 90, doe zo quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, huuten Damme, ten 4 hueren, naer der noene, zy quamen voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, zo varre, als dat van Brugghe een dood bleef, ende hiet Adriaen Broc, ende van den Damme bleeffer 8 dooden upt velt, ende die van den
[pagina 364]
Damme, die vynger 8 van den volcke van der stede van Brugghe.
[1490-9-9] Item up den 9^sten dach in September, doe reeden huuter Sinte Kateline poorte, 25 mannen te peerde, ende wel ghewapent ten vullen harnasse, omme naer de Moerbrugghe ende vele voedgangers der mede, ende men slouch het trompet achter de straten van der stede van Brugghe, dat men zoude trecken met waghenen ende met schepen, elc man om zyn goed, om dat te behouden, ende dat men zoude varen om houd ende omme barnynge; men zoud den harmen vercopen ende ter handlaten om redelic geld, ende de voorzeyde mannen van wapene, die ten voorseyden dage ter Sinte Kateline poorte huut reeden, die vyngen 7 Eynewyers, de 6 te peerde met stalen boghen ende de 7^e hadden een pyke, zy zondenze ter stede waerd in, als ghevangen mannen, ende het reeden huuter stede van Brugghe 4 capiteynen met 3000 mannen ter Sinte Kateline poorte huut, met 4 tumelaers, 6 schragen met haghebussen, schermen, targen ende 4 zakken met buspoeder ende voord ander ghereeschepe, die ter oorlogen diend, ende 6 standaerden, ende ten een hueren naer der noene, zo was binder stede van Brugghe trompet gheslegen dat so wye saudeye ontvangen hadde van der stede van Brugghe, datse zouden volghen ende commen by den capiteyn ter Steenbrugghe. Voord den almachtegen God hebbe lof ende danc, de 4 capiteynen ende al datter voorseyd es, ende 200 waghenen ende 18 ende 100 schepen die voeren huuter stede van Brugghe, het quam al in de stede voorseyd, gheladen met houte, het quam al ongheschaed ende hongheschend.
[1490-9-11] Item up den 11^sten dach in September, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, voor de noene, een trompet gheslegen ende verboden dat niemand wye hy ware, en
[pagina 365]
zouden den quaedwillenden der stede van Brugghe gheven noch zenden eenig geld noch sommen van pennynghen een vorme van brandschatte, up ghehouden te zyne viand van der stede van Brugghe. Item voord noch up den 11^sten dach in September, anno 90, doe zo gald, voor der noene, binder stede van Brugghe up de merct, thondert van de musselen 4 grooten ende theltkin 2 grooten. Item voord noch up den 11^sten dach in September, anno 90, doe zo quamen naer der noene ten 4 hueren, de quaedwillende der stede van Brugghe voor de Cruuspoorte ende voor de Gendpoorte der stede van Brugghe, ende deden daer moyte van wapenynghe voor de stede, zo varre als datse een peerd dood lieten liggen bachten de kerke van Sinte Cruus kerke, ende den viand van der stede ontliep, ende tusschen de 3 kuenyngen ende Zevecote daer lieten de vianden een man, ende die man was gheschoten met een pyl van een handboghe van vooren in zyn een ooghe, dat bachten huut quam, ende hy was in de stede ghebrocht up een cordewagen ende alzo ghevoerd, in Sint Jans huus, ende van binder stede waren 2 mannen ghehangen van den vianden. Item voord noch up den 11^sten dach in September, anno 90, doe zo waren ghebrocht in de stede van Brugghe 9 gevanghenen van de quaedwillende der stede van Brugghe ter Smedepoorten in, 7 te voed ende 2 te peerde. Item voord noch up den 11^sten nacht als den 12^sten dach bedaechde in September, anno 90, doe zo trocken eeneghe ruuters huuter stede van Brugghe, ter Ezelpoorten huut, ende ghyngen naer Huutkerke ende naer tcasteel ten Rye, ende zy brochten in, up den 12^sten dach in September, anno 90, 100 ende 60 coyen honder melc coyen ende andre. Item voord noch up den 11^sten dach in September, anno 90,
[pagina 366]
doe zo was binder stede van Brugghe, een trompet gheslegen, dat zo wye beesten hadden, datse hem zouden voorzyen van foeragyen want men zoude binnen dyen 8 dagen, 4 dagen alle de poorten van der stede ghesloten houden. Item noch voord, up den 11^sten dach in September, anno 90, doe zo was beghunnen maken eenen kisdam, buuten der Speyepoorte ende de Coolkercsche poorte, dweers den vaerd, alzo men vaerd, tusschen Brugghe ende den Damme, ende hy es 8 dicke, ende hy hadde 40 stecken aen elke zyde, dat zyn 80 ende boven 20 banden daer mede dat boven sluut, ende an beeden zyden van binnen den stecken, ghesloten met plancken ende ghevuld met heerden, zoot behoort, ende in den middel met 2 dueren huut ende indoende.
[1490-9-13] Item up den 13^den dach in September, anno 90, doe zo quamen voor der noene, ten 9 hueren, in de stede van Brugghe, ter Cruuspoorten in, een 100 ende 50 ghezellen van oorlogen, ende den upper capiteyn van der stede van Brugghe, ghezeyd miss^r Jooris Pycavet, die ghync ter poorte voorzeyd, ende brochdse in, ende hy leedeze terstond ten Eechoute upt hof, om daer te doene dat van noden was.
[1490-9-12] Item up den 12^sten dach in September, anno 90, doe quamen eeneghe quaedwillende der stede van Brugghe, naer der noene, voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, zo varre als datse de quaedwillende daer lieten een peerd dood ende een man ende een ghevangen, ende die was inghebrocht ter Speye poorte ende de quaedwillende die stolen een peerd, ende dat behoorde toe eenen Pieter Schellebrood. Item up den 12^sten dach in September, anno 90, naer der noene ten 4 hueren, doe zo verdranc een vrauwe haer zelven in de Langhe strate, by der capelle van Sint Obrecht, ende zoe hiet Digue, ende was ten huuse van Karstiaen, wonende in de Langhe strate, tiegen hover de cappelle van Sint
[pagina 367]
Oobrecht, up den houc van den Stoelstraetkine. Item ende haer man hiet Pieter Vellekin.
[1490-9-14] Item up den 14^den nacht, als den 15^den dach bedaechde van September, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe in de witte Ledertauwer strate, een man dood ghesteken, ende het was een zeemeledertauwers cnape, ende het dede een vreemd man van buuten.
[1490-9-16] Item up den 16^den dach in September, anno 90, naer den noene, ten 3 hueren, doe zo quamen de quaedwillende huuter stede van Damme, voor de Cruuspoorte, de Gendpoorte ende voor Sinte Kateline poorte, ende tvolc van Brugghe dat quam huut, zo varre, als datter 10 peerden waren ghevangen daer of de 2 dood upt velt ende gheulegen, ende elc peerd met zinen man, ende die ooc inghebrocht, als ghevangen mannen, waer of dat den eenen was een capiteyn, ende hy hadde up zyn ooft een salade vergoud ende ghewapend zyn lyf van den oofde ten voeten huut, ende noch ooc zeere vele ghequetst, ende een van huuter stede van Brugghe dood, ende die was begraven int kerchof van Sinte Kateline buuten Brugghe.
[1490-9-17] Item up den 17^den dach in September, anno 90, voor de noene, doe zo waren gheslegen 2 trompetten binder stede van Brugghe, up de grote Merct, ende in den Burch, ende achter de straten van der stede, dat zo wye ghecooren waren, ghescreven waren ende saudye ontfanghen hadden dat alle terstond commen zouden ten Eechoute, staende binnen Brugghe, daer alle vergadert zynde, daer was een trompet gheslegen, dat zo wye dat niet an en ghynge, ende daer niet te doene en hadde, dat zy zouden gaen van daer, huuten hoove, elc up de verbuerte van zyn upperste cleed. Item achtervolgende tgebod van der vergaderynge van den 17^den dach in September, ten clooster van den Eechoute,
[pagina 368]
binnen Brugghe, dat alle de saudoyers daer vergadert waren by Pycavet als uppersten capitein der stede van Brugghe, dat was om hem allen ende elc den andren te bezweerne ende heed te doene ende elc den andren by te blivene, tot in de dood: achtervolgende dat, up den 17^den in September, daer of ghebuerde, zo was up den 17^den dach tsnavens ten 7 hueren, binder stede van Brugghe, ghesteken een trompet ende bevolen alle de landslieden ende mannen met spaden met hauweelen als datse terstond zouden commen up de grote merct, voor de halle van der stede voorzeyd om huut te treckene ende fayt van oorlogen ende wapenynghe te doene, maer ten gync niet toe, nochtans was den capiteyn voorseyd, up de voorseyde merct met 3000 mannen van oorlogen, ende al voorzyen, alzo daer toe dient, ende den capiteyn voorzeyd, quam met al dien volcke voorzeyd tot by de Speye poorte, om wapenynghe te doene, hy was daer met 3 waghenen gheladen met haghebussen ende de scragen die daer toe dienen, ende een wagen gheladen met buspoeder, ende nochtans dbleef achter ende keerde weder in de stede, alzo alst voorseyd es, wand het bleef achter by faute van den spadenyers omme datse niet ghecommen en waren, metten voorzeyden ghebode: nu achtervolgende tvoorzeyde ghebod van dyen up den 17^den dach voorzeyt, in September, zo was weder een ghebod ghedaen metten trompette achter de stede van Brugghe, ten 11 hueren, dat alle de landslieden die haerleder lyf sauveerden in de stede van Brugghe, ende alle de spadenyers ende alle haghepoorters, dat elc man zoude commen ten 4 hueren, naer der noene, in den Burch van der stede huus, elc man met een spade, ende wye geen spade en hadde, dat hy een man met een spade hueren zoude, ten zynen coste, dat achtervolgende ende alzo ghedaen zynde zo varre als dat men te Brugghe huuttrac, tsnavens ten 10 hueren, ter
[pagina 369]
Coolkercsche poorten huut en ter Speye poorten huut 3 capiteynen met 200 mannen ende met 100 en 50 spadenyers, omme dycken in te stekene, tusschen den Damme ende der stede van den Sluus, zo alst dede, omme de stede van den Damme int ronde int water te stellene, ende tsanderdaechs twelc was den 19^den dach in September, tsnuchtens ten 7 hueren, zy quamen weder in de stede van Brugghe.
[1490-9-19] Item up den 19^den dach in September, anno 90, voor der noene, zo waren ghebrocht in de stede van Brugghe, 12 wagen, peerden ende 10 mannen, de welke waghenen waren gheladen met vytaelje omme te varen ten Damme in. Item up den 19^den dach in September, anno 90, naer der noene, ten 3 hueren, doe zo quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen huuter stede van den Damme, voor de Cruuspoorte, de Gendpoorte ende voor de Sinte Kateline poorte, ende reeden om naer der stede van Houdenburch, ende verbarrenden 8 huusen ten 3 vrieren (sic).
[1490-9-20] Item up den 20^sten dach in September, anno 90, tsnavens ten 7 hueren, doe was een man dood ghevonden, dood ghepynt zynde, in den roozen hoed, an de voet van de Skeunyncxbrugge, binder stede van Brugghe, ende het deden de garnyzoenen, die ten daghe voorzeyd, laghen in de stede van Brugghe gezeyt de Denen, ende het was een landsman die zy ghevangen hadden ende zy deden die rudichede up hem, om te meer rantsoen van hem thebhene. Item up den 20^sten dach in September, anno 90, doe zo was gheabandoneert een huus gheheeten tVaghevyer, staende buuten der stede van Brugghe, by der cleen Steenbrugge, alzo men gaet ten clooster van Sinte Truwen, het was gecondampneerd te razeerne, ende te nieten te doene, zo alst gebuerd.
[pagina 370]
Item up den 20^sten nacht als den 21^sten dach bedaechde in September, anno 90, snachs ten een hueren, doe zo was binder stede van Brugghe, in de Peperstrate, groten nood, zworge, vreeze van brande, wand daer verbarrende een huus of tooten gronde, ende dat voorzeyde huus behoorde toe Jan Huutync, ende daer woende in een weduwe, gheheeten de weduwe Hazeman, haer man hiet Mathys Hazeman, ende was een temmerman binder stede van Brugghe. Item up den 20^sten nacht als den 21^sten dach bedaechde in September, anno 90, doe zo quamen binder stede van Brugghe een 50 Francoysen, mannen van oorlogen ende al te peerde.
[1490-9-21] Item up den 21^sten dach in September, anno 90, doe zo waren binder stede van Brugghe ghehouden ende ghedregen processyen generael, ende daer was mede ghedregen de weerdege fierter ende glorieux lichame van Sinte Donaes, die rustend es in de kerke van Sinte Donaes binnen Brugghe, ende deze voorzeyde weerdeghe processye was ghedregen huuter Burch, voor by den Blenden Ezele, duer den Braemberch, alzo streckende hover de grote Eechoudbrugghe, duer de Wulle strate, rondomme de grote Merct, hover de Wisselbrugghe, hover de plaetse Maubeerdt, ende alzo weder in den Burch, ende den dienst was gedaen ter kerke van Sinte Donaes, ende binnen den tyt dat men de voorzeyde processye drouch, zo quamen de vianden van der stede van Brugghe, huuter stede van den Damme, voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ende die van Brugghe quamen der tiegen ende schoten een peerd van den vianden een quareel in den hals, ende zy quetsten ooc 3 vianden zeere, toot up de dood, ende zy quamen alzo ghevolchd 8 ghezellen van aventueren die hadden ghehaeld 12 vette coyen van honder de stede van den Damme, maer de ghezellen behil-
[pagina 371]
den de coyen, ende quamer mede in de stede van Brugghe. Item up den 21^sten dach in September, anno 90, doe quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, voor de Cruuspoorte der stede van Brugghe, naer den noene, ten 3 hueren, zo varre als dat volc van Brugghe 8 ghezellen van haventueren haelden 7 vette coyen toot van honder der stede van den Damme, ende int bryngen van dyen coyen, die van den Damme slougen huut, om die coyen weder hem te nemene, ende tvolc van haventuereu van Brugghe, die verlooren daer 2 ghezellen, ende die van den Damme een, ende de ghezellen van Brugghe behilden de coyen, ende brochtenze te Brugghe inde stede.
[1490-9-18] Item up den 18^den dach in September, anno 90, doe so was buuten de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, daer licht een houten brugghe, gaende dweers hover dhuuterste veste, daer was up gemaect staende een poorte van houte, an elken zyde met een vlerc om hover de brugge niet te mueghen commen alst de voorseyde houte poorte ghesloten zal zyn.
[1490-9-22] Item up den 22^sten in September, anno 90, doe zo was, voor de noene, binder stede van Brugghe up de Vridachmerct, ghezeyt upt sand, daer men de coyen vercoopt, an thupperste hende, daer men in de bruggemerct pleeicht de kegelbane te houdene, daer ter plaetse voorzeyd was ghemaect ende gherecht een galghe. Item up den 22^sren dach tsnavens ten 7 ende ten 8 hueren, in September, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe een grote vergaderynghe van wapenynghe, om huut te treckene, zo alst dede, kapiteynen ende alle de gereeschepe ende wapenynghe was al, tooter Bouverye poorte, ende terstond het keerde al weder omme, ende doe men dede niet.
[1490-9-23] Item up den 23^sten dach in September, anno 90, doe zo was de schelle ghehangen, binder stede van Brugghe, in den
[pagina 372]
tor van de halle, ende dat beteekend een teckenschelle, omme als de vianden commen up de stede van Brugghe, omme dat te slane, ende van boven te kennen te ghevene, zo alst dede, up den 23^sten dach voorzeyt, doe quamen de vianden der stede van Brugghe, voor de Cruuspoorte, ende die van Brugghe, die quamer tiegen met grote menichte van volcke te peerde ende te voed; voord zo worde noch up den 23^sten dach in September, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe voor der noene, ten 8 hueren, verbooden alle ambochten ende neeryngen te werckene, ende te doen wercken. Item voord, de quaedwillende der stede van Brugghe quamen huuter stede van den Damme voor de stede van Brugghe, ten 10 hueren voor de noene, up den 23^sten dach in September, ende die van Brugghe quamer tiegen wel 600 mannen te voed, met 3 standaerden, ende daer waren wel 100 mannen te peerde, zo varre, als dat die van Brugghe vyngen 2 vianden peerden ende mannen, ende van die van Brugghe was een dood ende gheschoten in zyn been, voord, al dit voorseyd volc in de stede van Brugghe in ghecommen zynde, zo worde van den vreeimden volcke ghevochten up de grote Merct als datter een zo was ghequetst, als dat hy quam metter quetsuere toot in den Burch, ende starf daer, zittende voor de deure van een cousschepper.
[1490-9-24] Item up den 24^sten dach in September, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, de clocke gheslegen up dHalle naer dhoude costume ende huuzage, ende daer was ter Halle, ter plaetse ghecostumeerd, huut gheroupen ende verboden te werken ende te doen werken van alle ambochten ende neeryngen, ende voord dat alle poorters ende ambochtlieden, haghepoorters ende vrylaten, alle die hem sauveerende waren, binder stede van Brugghe, dat elc man zoude
[pagina 373]
commen up de grote Merct, ghewapend ende ghestoct, zo hy zyn lyf wilde bewaren, dat elc alzo zoude commen ten 3 hueren, naer der noene, ende dit voorzeyde ghebod was ghedaen by miss^r Jooris Pycavet, als upper capiteyn van der stede van Brugghe, ten daghe voorzeyd. Voord achtervolgende dat tvolc van der stede ter merct zynde, zo was up de grote Merct voorzeyt een trompet gheslegen ende gheboden, dat alle de lanslieden die hem waren sauveerende binder stede van Brugghe, datse hem zouden vinden met hueren peerden ende waghenen ter Vridachmerct elc up de verbuerte van zyn peerden ende waghen; cords daer naer zo quam den voorseyden capiteyn Pycavet ter voorseyde merct, met een hoopen standaerd van blaeuwen semyte, boven de wapenen van Bourgogne ende beneden Sint Andries cruce, ende daer up de wapene van der stede van Brugghe, den capiteyn voorseyd reed alzo 3 werven rondomme de merct ende bedancte al tvolc, den voorseyden capiteyn voorzeyd ende al tvolc, peerden ende waghen, engyenen waren al bereed, ende men was toot voor de Smede poorte, nochtans men trac niet huuter stede, als up dyen tyd, om zeker causen die daer als doe ten tyden ghebuerden.
[1490-9-25] Item up den 25^sten dach in September, anno 90, voor den noene, ten 8 hueren, doe was in de stede van Brugghe, up de grote Merct, een trompet gheslegen ende ooc achter de straten, dat zo wye zoude willen saud, dat dye zouden commen ten clooster ten Eechoute, binnen Brugghe, den capiteyn generael zoude daer zyn, men zouden daer geld gheven ende betalynghe doen. Item voord, zo was daer gheboden up de voed staende ten huuere ende ten daghe voorseyd, dat nyemand, wye hy ware, en zoude niet nemen ten dorpe ende prochye van Dudzeele, noch nyemende vangen menschen noch beesten, haerem noch
[pagina 374]
ryke, cleen noch groot, ende dat was verboden up de galghe; voord zo was noch gheboden metten voorseyden trompette, ten daghe voorseyd, voor den noene, dat alle de ghuene, woonende binder stede van Brugghe of hem daer binnen sauveerde, dat alle die hadden handbogen, stalen voedboghen, haghebussen, calveneren of pycken, datse die zouden bryngen in den Burch in de Loove, my zouden betalingen daer of doen, te zeggene van goede mannen dat weerdich waren. Item, up den 25^sten dach in September, anno 90, tsnavens ten 6 hueren, doe zo was gheboden in de stede van Brugghe, metten trompette, up de grote Merct ende achter de straten, dat alle de landslieden die binder stede van Brugghe hem sauveerende waren, dat die zouden hem zelven vynden up den 26^sten up de Vridagmerct, ende dat elc daer zouden bryngen haerleder waghenen ende peerden ten 8 hueren, elc up de verbuerte van zyn peerden ende waghenen. Voord, up den 25^sten nacht, als den 26^sten dach bedaechde, doe zo quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, huuter stede van den Damme, ende trocken met alle ghereeschepe van oorlogen te Lisseweghe, omme te myneerne de schone kerke van Lisseweghe, ende ooc omme te ghecrigene dat daer in was, ter cause van dyen, zo was binder stede van Brugghe, up den 26^sten dach in September, anno 90, een trompet gheslegen ende ooc de clocke, om een ghebod te doene alst dede, ghebiedende ende bevelende, dat hem alle saudoyers, ghecooren, ghelood ende ghehuerd, datse zouden commen ter Smede poorte, ende den capiteyn generael ende alle dander capiteynen der mede, trocken huut ter Smedepoorten huut, omme up de vianden ende de quaedwillende der stede van Brugghe, ende dat was te Vassenare, voor tcasteel dat de quaedwillende up waren, zo varre, als dat de reyze
[pagina 375]
niet zo en verghync, alzo men wel hadde willen hebben, wand daer barstede een der stede engyen, ende de stede voorzeyd verloosser veel volcx honder dood ende ghevangen; huuten welcken men ghebood metten trompette achter de straten om spadenyers ende om langhe pycken, ende men slouch up de Halle de clocke an een boord ende ooc te stoorme, ende dat was omme meer volcx om ghesecoerst te sine, maer ommer hoed ghync of niet, de voorseyde capiteynen ende al tvolc quamen bin den zelven havende van den dach voorseyd, der stede van Brugghe weder in.
[1490-9-27] Voord noch up den 27^sten in September, anno 90, voor der noene, doe zo was noch verboden, binder stede van Brugghe, metten trompette, dat men cesseeren zoude van alle ambochten ende neeryngen te werkene ende te doen werken.
[1490-9-26] Item up den 26^sten dach, naer der noene, in September, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe gheboden metten trompette, dat alle man, up de galge, dat elc zoude gaen in zyn quaertyer.
[1490-9-27] Item up den 27^sten dach in September, anno 90, doe zo deden monster 300 ghezellen binder stede van Brugghe, ten clooster ten Eechoute, ende alle ambochten ende neerynghen, die ghyngen wercken ende doen wercken up den 28^sten dach in September, ende twercken was verboden up den 24^sten in September, aldaer stonden alle wercken ghesloten ende verboden 4 dagen.
[1490-9-28] Item up den 28^sten dach in September, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe een ghebod ghedaen metter clocke, naer dhoude costume ende huzagen, ende was daer gheboden, dat zo wye hadden peerden ende waghenen, dat die zouden commen ende hem zelven vinden in den Braemberch ende toot elken waghen 2 Spadenyers, up ghehouden
[pagina 376]
te zine vianden van der stede van Brugghe, ende voord dat alle de guene die geld of penningen hadden belooft te ghevene, dat zyt souden brynghen of senden bin den zelven havende voorzeyd up de verbuerte van dobbel geld te verbuerne. tVoorzeyde ghebod ghedaen zynde, terstond zo reeden huuter stede van Brugghe 100 ende 60 mannen te peerde ter Cruuspoorten huut, ghestelt ter wapene, ende elc man ten vullen harnassche, alzo als daer toebehoord met 2 trompetten, waerof teen trompet hadde een baniere, hangende an zyn trompet van blaeuwen semyte, daerin staende zeere rykelic ghewrocht Sinte Andries cruce, ende tvolc te peerde voorzeyd hadden een standaerd zeere grood ende lanc, van semyte, blaeu, ghelu ende rood, in den middel. Item alle deze wapenynghe was vergaerd, omme te convoyerne 3 nottable mannen die zouden trecken ter stede van den Sluus in ambassaden by mynheere Phylips mons^r ghezeyt Phylips van Ravestein, omme duechd ende omme weldoen ende om alle zaken te brynghene, theenen goeden acoorde, by der gracie van den almueghenden God. Voort zo was binder stede van Brugghe, up den dach voorzeyt, inghebrocht ter Cruuspoorten huut, eenen roof of butync zo ment verstaet, 20 vette coyen, 20 vette zwijnen, 9 calveren, 1 zward peert ende dat crepel, ende de ruuters brochten ooc zeere vele duve jongen dood. Voord achtervolgende 't volc van wapene dat huuter stede van Brugghe reed up den 28^sten dach voorseyd in September, zy quamen weder in de stede van Brugghe bin den zelven havende ende brochten met hemlieden 14 ghevangen, in de stede van Brugghe, ende zy staken 9 de storte of die quamen alle huuten Damme, de ghevanghenen ende die dood bleven upt velt.
[1490-9-29] Item up den 29^sten dach in September, anno 90, doe zo
[pagina 377]
was binder stede van Brugghe ghehouden ende ghedregen processyen generael tooter kerke van Sinte Salvator binnen Brugghe, ende in deze voorseyde processye zo was ghedregen tghebenedyde, weerde, helich ende glorieux sacrament, twelke rustend es in de kerke van Sinte Donaes, binnen Brugghe, ende de stede van Brugghe hadde daer mede gaende 6 barnende toordsen, ende an elke toordse was hanghende een schild metter stede van Brugghe wapene, ende vele toordsen, meer huut devocye van deen ende dander. Voord den dienst ter kerke voorseyd ghedaen zynde, commende van daer met alle de ghemeene processyen, toot in den Burch, daer stond ghemaect eenen schonen houtaer, ende ghecleed met goudin lakene, ende een ghewyede dwale, 2 zelveren vergoude candelaren, 2 zelveren wyerooc vaten, ende daer up zo was tghebenedyde, weerdich, helich sacrament ghestelt te rustene, ende alle de processyen daer rondomme staende, ende alle tvolc geestelic ende weerdelic, vallende hover haerleder knyen, ende daer houdende een stacye ende zynghende responsen, anthiffonen, zulc als daer toe diend, ende alzo tSinte Donaes weder in. Item up den 29^sten in September, anno 90, naer der noene, ten 4 hueren, doe zo quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, zo varre, als datse quetsten een man, met een quareel in zinen buuc, toot up de dood, ende het stond een wagen gheladen met haver schoven, by der kerke van Sinte Cruus, ende zy verbarrenden de haver schoven ende den wagen der mede, ende dat behoorde een Gillis Brand, ende de quaedwillende verlooren 2 mannen dood upt velt. Item up den 29^sten nacht als den laetsten dach van September bedaechde, tsnachs naer der middernacht ten 2 hue-
[pagina 378]
ren, anno 90, doe quamen d'ambasaden in de stede van Brugghe; zy quamen van der stede van den Sluus, met ghenouchten ende blyschepen, ende zy hadden ghezyn ter Sluus by mynheere Phylips van Ravestein van den stede van Brugghe weghe, ommezeker (reden)die der stede van Brugghe daer toe porrede; zy reeden huuter stede van Brugghe up den 28^sten dach van September, anno voorseyd.
[1490-10-1] Item up den eersten dach in October, anno 90, voor der noene, doe zo was in de stede van Brugghe gheslegen een trompet achter de straten, dat alle de prochyen betrend de stede van Brugghe zouden bryngen alle de ghuene die werken cunnen metter spade, datse al zouden commen int hof van der Doest, ten 3 hueren naer der noene.
[1490-10-2] Item up den 2^den dach van October, anno 90, doe zo waren ghebrocht in de stede van Brugghe, voor de noene, 12 mannen ghevangen ter Bouverye poorte in, ende waren in ghebrocht van westwaerd, ende waren ghevanghen van den ruuters van oorlogen. Item voord noch up den 2^den dach van October, anno 90, naer der noene, doe zo was in de stede van Brugghe, ter Cruuspoorten in ghebrocht met 4 waghenen een houten brugge, die binder stede ghemaect was omme in fayten van oorloghen der mede te commen hover een veste, omme een stede mede te winnen, ende die brugge was ghevonden bachten der kerke van Sinte Cruus, buuten Brugghe, by den zwarten huuze, ten huuze gheheeten Jan van Nyeuwenhove de jonghe. Voord zo reed een hambassade huuter stede van Brugghe up den 2^den nacht in October, als den 3^den dach bedaechde, hy reed ter Sluus waerd, by Phylips mons^r, anno 90. Voord up den zelven nacht voorzeyd, tsnuchtens ten 3 hueren, doe zo waren ghevoerd huuter plaetse van der Halle, in de stede van Brugghe, 4 metalen serpentinen, ende
[pagina 379]
waren ghevoerd in den Burch, toot in de Loove, ende dambassaden voorzeyd, dat was Denys Mattynneye, hy reed ter Sluus met 50 peerden up den 2^den nacht, zo alst voorzeyt es.
[1490-10-3] Item up den 3^den dach van October, anno 90, tsnavens ten 8 hueren, doe zoude men huuter stede van Brugghe, ghetrocken hebben tHoudenburch waerd, omme up de vianden der stede van Brugghe wat te doene: de capiteynen van der stede van Brugghe waren vergadert met 500 mannen ghewapend ende al bereed ten harnassche, ende ooc der mede vele schoone engyenen, ende waren al bereed toot an de Bouverye poorte, ommer zo varre, dat al weder in keerde binder stede, ende men ghync nyeuwers. Item up den 3^den dach in October, anno 90, voor de noene, doe zo was binder stede van Brugghe een trompet gheslegen, dat niemant, up de galge, up den ban ende up ghehouden te zyne viand der stede van Brugghe, ende zoude gaen huuter stede van Brugghe, omme rooven of omme steelen up thuut goed van Jan Dhond de grosyer.
[1490-10-4] Item up den 4^den dach in October, anno 90, naer der noene ten 2 hueren, doe quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, huuter stede van den Damme, met groter menichte te peerde ende te voed ter wapenen, ende toochden daer betrend dkerke van Sinte Cruus grote cracht van wapenynghe, zo varre, als datse verbarrenden de vruchten upt velt, ende zy verbarrenden thuus van Denys van Heerdvelde, ende thuus van Jan van Nyeuwenhoove, ende noch meer ander huuzen daer omtrend toot 6 toe, ende daer waren 2 mannen van den Damme dood gheschoten voor de Speye poorte, ende zy hadden vele peerden ende mannen ghequetst, ende huuter stede van Brugghe quam 4000 man-
[pagina 380]
nen te peerde ende te voed, honder dhinwoonende ende vreemde ende de Sauwenyers waren huut met 5 standaerden ende met menich schoon engyen, ende Gode lof ende danc, van al den volcke van der stede van Brugghe, zo en was noyt een man dood noch ghequetst, ende quamen al in met grote blyschepen ende ghezondichhede. God lof ende danc, ende naer den incommen van al den volcke van der stede van Brugghe voorzeyt, zo was trompet gheslegen achter de straten, dat alle man die huut ghezyn hadde, dat hem alle man ghereed houden zoude dien nacht, ende dat men in alle de poortstraten hover de 3^de duere elc een lanteerne huut hanghen zoude, met een barnende keerse, up al aventuere wat binnen dien nacht zoude mueghen ghebueren.
[1490-10-5] Item up den 5^den dach in October, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe een ghebod ghedaen metter klocke, naer costumen ende huzagen, dat alle de capiteynen van der stede van Brugghe, dat elc zouden commen met zynen volcke, ten een hueren, ten cloooster van den Eechoute, binnen Brugghe, voord, dat so wanneer datter ghebuerde een alarme voor de stede van Brugghe, dat nyemand van mannen en zouden commen ter veste van der stede, hy en ware ghestoct ende ghewapend zo hy zyn lyf wilde aventueren, ende alle vrauwen ende kindren verboden niet ter veste te commene, elc up de verbuerte van zyn upperste cleed.
[1490-10-6] Voord up den 6^den dach van October, anno 90, doe zo waren de quaedwillende der stede van Brugghe voor de Smede poorte van der stede van Brugghe, ende die van Brugghe vyngen een viand van der stede voorzeyd, ende was een man van machte, ende de quaedwillende verbarrenden een schoon pachtgoed, dat behoorde toe een nottabel poorter van der stede van Brugghe, ende hiet Jan van
[pagina 381]
Ricbeke ende zy verbarrenden noch meer ander huuzen te 6 steden.
[1490-10-7] Item up den 7^sten dach in October, anno 90, voor de noene, doe waren de quaedwillende der stede van Brugghe ghecommen huuter stede van den Damme, buuten der stede van Brugghe, voor een casteel, ende dat behoorde toe een nottabel poorter van der stede van Brugghe, ende hiet Jacop Spaers, ende dit sloot lach buuten de Coolkersche poort, by der pale van der stede ende heet ter Panne, ende den capiteyn Pycavet ende 5 dander capiteynen met hem die trocken huuter stede van Brugghe, wel met 3000 mannen gestoct, ghewapend ende gheengyend omme tvoorseyde slot ontset te doene, maer ten ghebuerde also niet, wand de vianden wonnend tvoorzeyde casteel, ende de vyanden verloorender wel 200 mannen heer dat zyt ghecregen, ende die van Brugghe lieten de 2 dooden zy ghecregen van haren vianden 6 engyenen, ende die van Brugghe hadden 7 standaerden.
[1490-10-8] Item up den 8^sten dach in October, auno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, ghecooren ende ghemaect ende ghedaen heeden, een roode roede, ende dat was een gheheeten Adriaen Floreyns, ende die doe verlaten was die had ghezyn 7 weken 3 daghen min. Item up den 8^sten nacht, als den 9^sten dach bedaechde tsnachts ten 11 hueren, doe quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, van den welken men slouch de clocke, up dHalle te stoorme, an een boord, van den welken waren meneghen fresschen man in roere, maer de vianden en quamen niet an, ende ruumden van daer, van voor de stede van Brugghe, ende de Merct van der stede was ooc voorzyen van meneghen fresschen man, ende de houcken van der Merct waren
[pagina 382]
besloten van vele fressche engyenen, ende ooc de houcken van der Burch, maer den almachtigen God ghebenedyt zy ghelooft tverghync al payzelic ende elc in zyn ruste.
[1490-10-9] Item up den 9^sten dach in October, anno 90, doe quamen naer der noene, ten 3 hueren, de quaedwillende der stede van Brugghe, voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ende maecten daer al zulc een moyte, als dat zy de vianden daer lieten 2 mannen van wapenen, ende 6 ander dood, ende 4 die ooc dood geschoten waren op den dyc tusschen den 3 Brouwers en de steden van Brugghe: ende de vianden der stede van Brugghe namen vele beesten van voor de stede van Brugghe, ende de stede van Brugghe en verloos nyemend als op dien tyd, dit ghevecht ghedaen zynde zo van den ruuters van Brugghe, quamen int clooster van den Sartruesen 2 capiteynen, een kerst van ooft ende dander screef hem den ynghelschen capiteyn, geheeten Eduwaerd Nyclaeus; zy quamen int clooster voorzeyd, ende namen daer midschaders haerlider ghezellen ende de anvallende van binder stede van Brugghe 700 broden honder ruggen brood ende gheregyerd, ende myneerden den bachoven, ende smeten al in sticken den brauketel ende de backerye van den voorzeyden clooster ende al dat daer an cleeift, ende brochten dbrood in de stede van Brugghe, ende 300 van den ruuters voorzeyd, lieten hem zelven sluuten buuten der stede omme te gaen up huer haventuere, toot voor de stede van den Damme, ende vonden daer 20 ruuters van haventueren van huuten Dam, die van Brugghe bevochtenze zy slouger 6 dood, ende brochten 8 ghevangen, ende dat up den 10^den dach in October, anno 90.
[1490-10-11] Item up den 11^sten dach van October, anno 90, naer der noene, doe zo was binder stede van Brugghe, een ghebod ghedaen, metten trompette, dat alle de landslieden die haer-
[pagina 383]
leder lyf waren sauverende binder steden van Brugghe, dat elc man zoude commen ter veste van der stede, met een werkelicke spade in zyn hand, om te repareerne de vesten vander voorseyde stede of een man in zyn stede ter vesten te zine, up den 12^sten dach tsnuchtens ten 7 hueren.
[1490-10-12] Item up den 12^sten dach in October, anno 90, voor de noene, doe was ooc binder stede van Brugghe een ghebod ghedaen dat alle de saudoyers ende ruuters van oorlogen, datse zouden commen ten clooster van den Eechoute, binnen Brugghe, men zoude daer passeeren monster, ende men zoude elc betalen die men schuldich ware.
[1490-10-14] Item up den 14^den dach in October, anno 90, doe zo quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen voor de Smede poorte van der stede van Brugghe; zy waren zy 8, twee te peerde ende 6 te voed, ende de ghezellen van der stede van Brugghe slougen de 6 dood, ende vyngen den eenen metten peerde, ende brochten in de stede van Brugghe, ende dander te peerde ontreed.
[1490-10-15] Item up den 15^den dach in October, anno 90, doe zoude de roode roede, van der stede van Brugghe, voor de noene, justicye ghedaen hebben van 3 mannen, ende zoudze gehanghen hebben an de galge, als doe ten tyden, staende binder stede van Brugghe, ter Vridachmerct, ghezeyt upt Sand, maer met dat men de mesdadeghe leedende was duer de Steenstrate, ende zy quamen voor tkerchof van Sinte Salvator, zy ontsprongen daer up, ende liepen up tkerchof, huuten handen van den heere. Item up den 15^den dach in October, anno 90, naer der noene, doe stond een schavoot ghemaect te Brugghe, up de grote Merct, twelke schavood was daer ghemaect up den 25^sten dach in Oust, anno voorseyd, an tselve schavood
[pagina 384]
waren ghemaect 2 grote dicke staken, an elc hende, een ant voorseyde schavoot ten daghe voorseyd.
[1490-10-16] Item up den 16^den in October, doe zo was in de stede van Brugghe ghedaen justicye metten baste an een galghe, staende ter Vridachmerct, die daer ghemaect ende gherecht was up den 22^sten dach in September, anno voorzeyd, daer was een an ghebrocht van levenden live ter dood, ende hy was een van den 3 die den heere ontliepen upt kerchof van Sinte Salvator, up den 15^den dach in October, anno voorzeyd. Item up den 16^den dach in October, anno 90, doe quamen de quaedwillende der stede van Brugghe voor de Smede poorte van der stede van Brugghe; die van Brugghe quamen huuter stede ende hilden hem zeere vromelic, zy schoter 6 dood, mannen ende peerden, ende daer wordender zeere veele ghequetst ende die van Brugghe verlooren eenen man. Item up den 16^den nacht in October, als den 17^den dach bedaechde, anno 90, tsnachs ten 2 hueren, doe zo was in de stede van Brugghe groten noot, zorghe ende vreeze van brande, daer verbarrende 2 huuzen ende terde was homme ghetrocken ende ooc al bedorven, ende te nyeten ghedaen, ende deze voorzeyde huuzen stonden in de corte Holye strate, bachten een cappelle gheheeten Hemelrycke, ende deze huuzen voorzeyd, behoorden toe een cuuper, die men hiet Jan de Hulster.
[1490-10-17] Item up den 17^sten dach in October, anno 90, doe quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen toot voor de Cruuspoorte van de stede van Brugghe, ende namen daer 10 coyen ende 7 zwynen, ende het behoorde al toe eenen gheheeten Jan Maets. Item up den 17^den dach in October, anno 90, naer der noene, ten 3 hueren, doe quamen de quaedwillende der
[pagina 385]
stede van Brugghe toot voor de Smede poorte van der stede van Brugghe, ende de ruuters vander stede voorzeyd quamen huut, zo varre, als dat 2 mannen van der stede waren ghenomen, ende die van binnen vielen zo vromelic an, als datseze hen weder namen, ende tvolc van binnen der stede dat slouch 4 peerden doot, ende zy vynghen een man van wapene, metten peerde ende al ghewapend ende brochten in de stede voorseyd.
[1490-10-18] Item up den 18^den dach in October, doe quamen de vianden van der stede van Brugghe, zy quamen voor de Cruuspoorte van der stede omme rooven ende omme stelen, ende de ruuters van der stede van Brugghe, die liepen huut ende vynger 8, ende brochtenze in de stede van Brugghe, ende dit was anno 90. Item up den 18^den dach in October, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe ghehouden ende ghedregen processyen generael toot Onze Lieve Vrauwe kerke in Brugghe, ende in deze voorzeyde processye zo was mede ghedregen tghebenedyde, weerde, glorieux, helich bloed Jhesu Christi, twelke rustend es in de kerke van Sinte Bazelis, binnen Brugghe, ende daer een man mede in zyn hemde, barvoed, bloods beens ende metten blooten oofde, ende een wasse keerse van een pond al barnende in zyn handen, ende het was een van den 3, die up den 15^den dach ontliep huut sheeren handen, doe hy mede gheleed was omme te gaen hanghene, ende in deze voorzeyde processyen waren ghedregen meer dan 100 barnende toordsen van deen ende van dander, elc zyn devocye. Voord daer wasser ooc 6 van der stede van Brugghe weghe ende an elke toordse hangende eenen schild metter stede van Brugghe wapene. Voord daer wasser ooc 8 van den ghezelschepe weghe van den helegen bloede, ende ooc elke toordse gheschildert metter cleeynghe
[pagina 386]
van den heleghen bloede: toofficye ende den dienst ghedaen zynde, alle de processyen voorseyd van den stede, quamen alle mede toot in den Burch, ende het was ter weder ghedregen tSinte Bazelis in de kerke zonder eeneghe stacye te houdene in den Burch, dat menich mensche groot wounder gaf. Item up den 18^sten dach in October, anno 90, doe quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ende die van Brugghe quamen huut, zo varre, als datse vyngen een gheheeten den Galyood; zyn peerd was ghebrocht ter Cruuspoorten in, ende hy ter Gendpoorte.
[1490-10-19] Item up den 19^den dach in October, anno 90, doe zo was naer der noene, ten 4 hueren, binder stede van Brugghe, up de grote Merct, up een schavood, execucye ghedaen metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levenden live ter doot, een die men hiet Cornelius ende was van Houdenaerde, ende was een scheppers cnape.
[1490-10-20] Item up den 20^sten dach in October, anno 90, naer der noene, ten 3 hueren, doe zo quamen de quaedwillende der stede van Brugghe, zy waren voor de Koolkercsche poorte vander stede van Brugghe, an de Koolkercsche zyde up de vaerd, ende verbarrenden daer de meedstove ende meer vele andere huuzen. Voord up den 20^sten nacht, als den 21^sten dach bedaechde, doe quamenze ooc tsnachs ten 2 hueren, voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ende ze deden daer zo vele, als dat tvolc van der stede van Brugghe zeere beroerd was, ende meneghen fresschen man te peerde ende te voed, in groter moyte. Item up den 20^sten dach in October, anno 90, doe zo ghyngen de saudoyers van der stede van Brugghe toot up de muelne van Tillegeem, ende haelden daer de spille van
[pagina 387]
den muelne ende tmuelen yzer huuten steenen, omme dat de muelne niet meer malen en zoude.
[1490-10-21] Item up den 21^sten nacht, als den 22^sten dach bedaechde, anno 90, in October, doe zo quamen 18 ghezellen van der stede van Brugghe ter sinte Kateline poorte, ende brochten in ghevangen 10 mannen te peerde ende 53 coyen, ende de mannen waren Eynewyers.
[1490-10-22] Item up den 22^sten dach in October, anno 90, voor der noene, doe quamen 28 ruuters van haventueren die brochten in de stede van Brugghe 8 manden met vissche, 6 waghen peerden ende een ydelen waghen, ende dat quam huut Oostende, ende wilde wezen te Damme.
[1490-10-23] Item up den 23^sten dach in October, anno 90, doe zo quamen 4 vrauwen van der stede van Brugghe, zy quamen van den stede van den Damme, ende inthuuzewaerd commende, zo sneden hem de vianden van der stede van Brugghe, die 4 vrauwen elke vrauwe haerleder keerel, kuerssen ende hemde, zy snedent hem of toot der navele, ende lietenze alzo commen te Brugghewaert alzo naect, zo honschamelic.
[1490-10-24] Item up den 24^sten dach in October, anno 90, doe zo ghync een capitein huuter stede van Brugghe, ende die hiet Kerst vander Oost; hy ghync met hauweelende ende met spadenyers buuten de Speye poorte, ende stac daer in den dyc, an de zuudzyde van den watre, omme de vianden haren loop mede te cortene. Voord up den 24^sten dach in October, anno 90, voor der noene, doe brochten 6 ruuters van Brugghe 11 coyen, die haeldenze van honder de stede van den Damme.
[1490-10-18] Den scriver en wiste van dit naeste artykel niet hier naer volgende, hoe dat up den 18^den nacht als den 19^den dach bedaechde in October, anno 90, was een groot ghevecht
[pagina 388]
binder stede van Brugghe, an de Leeubrugghe, van den vreeimden ruuters, ende daer bleef een dood op de stede.
[1490-10-24] Item up den 24^sten dach in October, doe zo quamen int, anno 90, de quaedwillende der stede van Brugghe, zy quamen voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, zy quamen huuter stede van den Damme, met 300 mannen, honder te peerde ende te voed, met 3 standaerden, ende tvolc van der stede van Brugghe dat quam der tieghen, zeere groot ende vele, ooc met 3 standaerden ende met 2 metalen serpentynen, maer daer en worde niemend dood noch ghequetst, maer die van Brugghe die vyngen een man te voed. Item up den 24^sten dach in October, anno 90, ten 7 hueren tsnavens, doe zo was bin der stede van Brugghe, achter de straten gheboden metten trompette, hoe dat alle mannen up zouden blyven dien nacht ghecleed, ghewapend ende ghestoct, up al haventuere wat zoude moghen gheschieden binnen die nacht, ende terstond als men zoude hooren trompet slaen of de clocke up dHalle, dat elc dan zoude gaen in zyn quartyer daer hy behoorde, ende dat up zyn lyf ende goed. Ende voord noch up den 24^sten dach in October, anno voorzeyd, doe zo waren binder stede van Brugghe, up de Vridachmerct, ghezeyt upt Sand, daer waren te cope 100 ende 80 beesten, honder koyen ende zwynen, ende al buutync. Voord noch up den 24^sten dach in October, anno voorzeyd, zo ghync een capitein van der stede van Brugghe, tsnavens ten 6 hueren, huuter stede van Brugghe, met hauweelen ende met spadenyers ter Koolkercsche poorte huut, alzo men gaet te Damme waerd lancx den watre, an de zuudzyde van der vaerd, omme daer den dyc in te stekene, omme de vianden van der stede van Brugghe haren ganc te cortene; voord zo quamen in de stede van Brugghe 8 ruuters
[pagina 389]
van haventueren huuter Damme, ende brochten in de stede van Brugghe 34 coyen ende twee meryen, in October, anno 90, naer der noene, ten 3 hueren up den 25^sten dach.
[1490-10-26] Item up den 26^sten dach in October, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe een ghebod ghedaen metter clocke naer dhoude costume, dat elc mensche zoude moghen backen diet gheliefde, ende brood vercopen binder stede van Brugghe, tooter weder roupene, ende ooc was gheboden ende ingheroupen den hondeslager tooten weder roupene.
[1490-10-28] Item up den 28^sten dach in October, anno 90, voor der noene ten 8 hueren, doe quamen in de stede van Brugghe ter Smede poorte, de ruuters ende de saudoyers van der stede van Brugghe, zy 200 te voed, ende brochten in zeere vele buutyncx, 200 coyen ende 60 zwynen, 12 mannen te peerde, mannen van oorloghen gheengyend ende ghewapend ende 12 ander mannen te voed, ende 8 waghenen gheladen met huusrade, bedden, cleederen, lakenlynen ende vullen, thyn ende metael, ende voord dat den huuze diend. Voord zo was up den dach voorzeyd in October, ghemaect ende vulmaect een houten brugge, buuten der Coolkercsche poorte van der stede van Brugghe, omme twater van der stede te doen loopene int houde zwyn, zo als dede, den dyc inghesteken alzo hy was, de welke brugge heeft 28 pylen, ende elke stake een voed van een, ende die voorzeyde pylen of staken bachten beschoyt met dicken eecken plancken, ende die ghevult met heerden. Voord, up den 28^sten dach in October, anno voorzeyd, doe zo quamen in de stede van Brugghe ter Cruuspoorten in, de ghedeputeerde van mynheer Phylips mons^r, zy quamen huuter stede van den Sluus, om heere ende omme welvaerd van der stede van Brugghe.
[1490-10-30] Item up den 30^sten dach in October, anno 90, doe zo quamen de quaedwillende van der stede van Brugghe, voor
[pagina 390]
der noene, ten 8 hueren, voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ende vyngen daer 14 mannen van der stede van Brugghe, ende leedenze te Damme binnen. Voord up den laetsten dach van October, anno 90, voor der noene, ten 8 hueren, doe zo quamen noch de quaedwillende der stede van Brugghe, voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, zy quamen met 4 bannieren, met 3 standaerden ende met trompetten, ende maecten groot deroy ende grote alarme, voor de stede van Brugghe, ende verbarrenden 7 pacht goeden, ende smeeten upt poortael van der kerke van Sinte Cruus, ende smeeten ontween de zuudduere van der voorzeyde kerke, ende beclommen de kerke van binnen met een leedere, hover den docsael, omme de kerke van binnen te bezoukene of men daer up hilt eenich achhoudt. Item voord, up den laetsten dach in October, anno 90, naer der noene, ten een hueren, doe waren noch de quaedwillende der stede van Brugghe voor de Smede poorte van der stede van Brugghe, ende die van Brugghe quamen huut te peerde ende te voed, ende die van Brugghe verbarrenden een huus buuten der Smede poorte, ende dat hiet ten witten huuze, ende zy vyngen een man van wapene te peerde van den vianden, ende brochten in de stede te peerde.
[1490-11-1] Item up den 1^sten dach in November, anno 90, doe zo quamen, naer der noene ten 2 hueren, de quaedwillende der stede van Brugghe; zy quamen voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe ende maecten daer al zulc een wapenynghe, als dat die van Brugghe huut quamen, ende die van Brugghe ghecreegender 3 ghequetste van binder stede toot up de dood, ende een ghevangen van der stede van Brugghe vyanden, ende by hooren seggene, zo quamer in de stede van den Damme 42 ghequetste ooc toot up de dood.

[pagina 391]
[1490-11-3] Item up den 3^den dach in November, anno 90, doe zo waren binder stede van Brugghe ghehouden, ende ghedregen processyen generael, ende deze voorseyde processyen waren ghedregen huuter kerke van Sinte Donaes, voorby den blenden Ezele, duer den Bramberch, omme slaende tot up de grote Eechoudbrugge, duer de Wullestrate, rondomme de grote Merct, hover de Wisselbrugge, hover de plaetse Maubeert ende alzo weder in den burch tSinte Donaes weder in de kerke, ende daer was den dienst ghedaen, ende in deze weerdege processyen voorzeyd was mede ghedregen den weerdegen fyerter ende glorieux lichame van Sinte Donaes de welke rustend es in de kerke van Sinte Donaes, ende daer waren mede ghedregen 4 toordsen al barnende, van der stede weghe, ende an elke toordse hangende een schild metter wapene van der stede. Voord op den zelven dach voorzeyd, anno 90, voor den noene, ter huere ghecostumeerd, zo waren binder stede van Brugghe vergaderd dhambochten, neerynghen ende de poorterye, elc ter zynder plaetse van dhoude costume, ende daer quam den capiteyn generael van der stede van Brugghe, ghezeyt mis^r Jooris Pycavet, die ghync van lede te lede, daer elc vergaderd was honder tsine, ende hy quam met 2 schepenen van der stede van Brugghe, den eenen was mynheer Jacop Geerolf ende mynheer Jacop van Guulken, ende deden daer elken man eeden ende heedoen, elc lid int sine, twelc es den ghemeenen buuc van der stede, ende deden den eed doen, in kennesse van schepenen voorzeyt te houdene ende thonderhoudene, van goede ende van weerde den pays ghemaect ende ghesloten te Tours in Tourayne, anno 89, den welken was te Brugghe huut ghelesen, anno 89, den 6^den dach van December, met groter tryonphen heerlichede ende blyschepen, ende up den dach voorzeyd, den 3^den dach in November, zo
[pagina 392]
bezwoer den ghemeenen buuc van der stede Phylips van Cleven, ghezeyt Phylips mons^r by te blivene goed ende ghetrauwe te zine, ende den capiteyn generael voorzeyt ende Pycavet als capitein voorzeyd, dede ooc al den zelven heet der stede van Brugghe goed ende ghetrauwe te blyvene toot in zyn dood, ende dat ooc ter kennesse van den schepenen voorzeyd. Item up den 3^den dach in November, anno 90, doe zo quamen in de stede van Brugghe de ruuters te peerde van der stede, ter Smede poorten in, ende brochten in de stede van Brugghe eenen zeere groten buutync van peerden, coyen ende ooc mannen ghevangen; men zeyde doe ten tyden, lieden dies hem verstonden, als dat den voorzeyden buutync weerdich was 1600 ponden grooten. Item up den 3^den dach van November, anno 90, tsnavens ten 7 hueren, doe gheschiede een ghevecht binder stede van Brugghe, binder Cruuspoorte, tusschen der poorte ende der capelle gheheeten de Colomme, van eenen Jan Crabbe, eenen vry cordewanyer van der stede van Brugghe, die slouch dood met eenen stocke eenen gheheeten Absoloen van der Munte, ende was te Brugghe een vry makelare.
[1490-11-5] Item up den 5^den dach in November, anno 90, naer der noene, doe zo vyngen de ruuters van der stede van Brugghe 27 ruuters van haren vianden, commende huuten Damme, ende brochtenze in de stede van Brugghe; voord up den zelven dach vorzeyd, anno voorseyd, doe zo was een trompet gheslegen achter de stede van Brugghe, van strate te strate, naer tsluuten van der poorten, dat so wye die hadden peerden, of meryen of dossenaers, dat elc met zynen peerden zouden commen terstond int tSprinchenhof omme te treckene om vytaelje, zo alst dede, tooter stede van der Sluus, zo datter huuter stede van Brugghe ghyngen honder te
[pagina 393]
peerde ende te voed, ter Cruuspoorten huut, 500 mannen ende het was ghehordonneerd tcooren dat ment zoude bryngen in zacken, te peerde, zo alst dede, ende int weder keeren zo was alle dat schoon volc gheschoffyerd, verjaecht ende ghedestruweerd van den vianden der stede van Brugghe, commende huuten Damme, het welke schade deerlic ende claghelic was, maer ten viel niet alzo men zeyde, in den eersten roup, wand vele meer dan den derden deel sauveerden hem, ende ontreden ende ontliepen de vianden, ende quamen weder in de stede van Brugghe, God lof, ende dit messchief ende dezen oploop gebuerde by den clooster van Spiermaelgien, ende up den 6^den dach van November voorzeyd, anno voorzeyd, naer der noene, zo was binder stede van Brugghe, een man gehangen an de galge, staende up de Vridachmerct, die deze verraderye toe brochte ende tvolc van Brugghe wrouchde hoe sterc dat zy waren.
[1490-11-7] Item up den 7^den dach van November, anno 90, doe zo was ghebrocht een man te Brugghe, upt schavood staende up de grote Merct voor dHalle, omme execucye te doene van zinen live metten zweerde, maer hy hadde gracie, ende men zeyde als dat ooc was van verraderye. Item up den 7^sten dach in November, anno 90, doe zo waren binder stede van Brugghe, naer der noene, ghestelt 2 quaeddoeners an de pylaren van de Waterhalle, elc an eenen hyzeren halsband, ende waren daer ghecondaneert te stane toot den havende.
[1490-12-8] Item up den 8^sten dach van December, anno 90, voor de noene, doe zo was binder stede van Brugghe een trompet gheslegen van strate te strate, dat alle de capiteynen te peerde ende te voed, zouden commen doen monstre, ten clooster van den Eechoute, zo zy deden, binder stede van Brugghe.

[pagina 394]
[1490-11-9] Item up den 9^sten dach in November, anno 90, doe zo quamen de 14 ruuters der stede van Brugghe, in de stede van Brugghe, ende brochten in de stede van Brugghe 16 schone, costelicke, vette coyen. Item up den 9^sten dach in November, anno 90, als den 10^den dach bedachde, doe zo quamen de vyanden der stede van Brugghe voor de Smede poorte van de stede van Brugghe, ende maecten daer al zulke eene wapenynge toot up de veste van der stede, dat by dyen waren in roere 20 duyzent mannen zonder vrauwen ende kinderen, dat men de schelle clopte van alle poorten van de stede ende dat men slouch te stoorme de clocke op dHalle van de stede.
[1490-11-10] Item up den 10^den dach in November, anno 90, doe zo quamen de vianden van der stede van Brugghe, zy quamen voor de Coolkercsche poorte van der stede van Brugghe, ende verbarrenden buuten de poorte voorseyd een schoon plaetse gheheeten ter Panne, ende verbarrenden daer 17 huusen. Voord up den zelven dach voorseyd, 10^den in November, anno 90, doe quam in de stede van Brugghe, ter Coolkercsche poorte in, een boode huuter stede van den Damme, ende quam van den grave van Nassauwe, ende quam als een heeraud, met eenen wapenroc an, ende brochte vry gheleede ende saveconduuyt an de stede van Brugghe, dat men zoude zenden wyze, nottable, ende mannen van discrecye an hem te Damme, alst dede up den 11^sten dach in November, anno voorzeyd. tSnuchtens ten 8 hueren, doe vergaerden de nottable van den 4 hoordenen van binder stede van Brugghe, als ghedeputeerde van der stede weghe, ende ghyngen te Damme waerd, omme by den grave van Nassauwe omme te makene een goed acoord tusschen hem ende der stede van Brugghe, ende up den 11^sten dach in de maend voorzeyd, zo reed den zelven heeraud weder ter stede
[pagina 395]
huut, ter poorte voorzeyd, met een messagyer van der stede van Brugghe.
[1490-11-11] Item up den 11^sten dach in November, anno 90, doe zo was ghevangen binder stede van Brugghe een Adriaen Floreyns, ende was verlaten van zynder officye, als roode roede van der stede van Brugghe, twelc officye bediend hadde 5 weken, eenen dach min, ende het worde doe een ander, de roode roede bedienende, een goed man van Gend, ende was bailju van Tyelt.
[1490-11-12] Item up den 12^sten dach in November, anno 90, voor der noene, doe quam gaende een goed houd man in de langhe strate, ende hiet Phylips, ende was den cnape van den discht van Sinte Cruus kerke, buuten Brugghe; hy quam gaende in de strate voorzeyd tooten hende van de Vulder strate, tieghen hover thuus van eenen backer, gheheeten Marc Croes, ende hy viel daer neder op de strate haestelic ende starf daer terstond up de strate, zonder spreken ende zonder biechte. Den almueghenden God die wilder ons of beschermen. Amen. Item up den 12^sten dach in November, anno 90, naer der noene, doe reeden de ruuters van Brugghe ter Cruuspoorten huut, te peerde, ende zy vonden haerleder vyanden buuten der stede upt veld, ende brochten eenen in de stede van Brugghe ghevangen, ende hy was zeere ghequetst honder zyne kele. Voord den capiteyn generael van der stede van Brugghe, ghezeyt Pycavet, die ghyne buuten der stede van Bruggge ter Coolkercsche poorten huut, up den 12^sten dach in November, anno 90, met 80 mannen te voed, ende elc wel voorzyen, en staken in een dyc by Coolkerke kerke, omme daer twater te bet de vianden der stede van Brugghe dwynghen zoude, ende hy brac hof een brugge, die de vianden der stede van Brugghe ghemaect hadden te Cool-
[pagina 396]
kerke int dorp, om aldaer van den Damme te bet te commene int Noordvrye, omme den landsman tsine te roovene ende tsine te nemene, ende hy Pycavet voorzeyd brac die voorzeyde brugge, ende brochtse in de stede van Brugghe te schepe duer dhoude vaerd, gheheeten thoude Zwyn, twelc was ghedaen vloyen.
[1490-11-14] Item up den 14^den dach in November, anno 90, doe zo ghyngen voor den noene ten 8 hueren, de nottable van den 4 hoordenen van der stede van Brugghe, van elker hoordene 3; zy ghyngen te Damme om te sprekene mynheere van Nassauwe, alzo zy deden, omme te makene pays ende een goed acoord tusschen hem ende der stede van Brugghe, ende de voorzeyde nottable persoonen quamen weder omme up den zelven dach in de stede van Brugghe, ten een hueren nanoene. Item up den 14^den dach in November anno 90, naer der noene ten 4 hueren, doe zo was binder stede van Brugghe een trompet gheslegen van strate te strate, dat alle de dyzenyers van der stede van Brugghe, ende elc in zyn dyzenyerschip zyn volc zoude vermanen alle nachte een lanteerne huut te hangene, met een barnende keerse, alst hem zyn dyzenyer vermanen zal, ende elc man van dier keerse dien nacht waken zoude. Item voord, zo wasser ooc gheboden metten zelven trompette, ten daghe voorseyd ende de huere, dat alle de guene die zouden kunnen darschen ende vannen, datse zouden commen in den Burch ende hem doen bescriven, elc zoude hebben 2 schellynghen grooten van den hoede van den koorne.
[1490-11-15] Item up den 15^den dach in November, anno 90, voor der noene, ten 8 hueren, doe zo was in de stede van Brugghe gheboden metten trompette, van strate te strate, dat zo wye
[pagina 397]
binder stede van Brugghe hadden peerden ende waghenen, datse zouden commen op de plaetse voor de wyngaerd van der stede van Brugghe, omme te helpen halen vytaelje daert den capiteyn ghelieven zoude, my zoude hem leden beschermen van live ende van goede ende hemleden haer dachheure wel betalen, ende ooc dat alle die binder stede van Brugghe hadden schepen, schuuten, pleyten of seyen, datse ooc alle terstond, elc met zynen schepe zoude commen ter plaetse voorzeyd, te watre, toot an de 7 Dueren gheheeten, an de voorzeyde wyngaerd, men zouden al doen zo alst voorzeyd es, ghelyc den andren, te bewaerne ende te beschermene van live ende van goede, ende ooc doen zo alst es voorzeyd. Item up den 15^den dach in November, anno 90, ten 8 hueren voor den noene, doe trac men huuter stede van Brugghe, omme kooren ende om foerage, ter Sinte Kateline poorten huut, omme naer Ooscamp te schepe, te waghene, te peerde, te voed, ende den almachtegen God zy ghebenedyt, tvoorseyde volc van Brugghe dede daer of behouden reyze, ende de vianden der stede van Brugghe, die dat geerne beled hadden, die wordeden zeere ghecranct, zy verlooren veeil peerden dood, ende vele volcx dood, maer geene ghevangen, ende de voorseyde schepen waren ghehengyend, ende als de vianden waren ter Steenbrugghe, ende de engyenen ghyngen huut 40 met eender schote, daer bleefer 60 dood peerden ende 40 mannen, ende daer was een engyen, dat schoter 6 dood met eender schote, ende daer versmoorder 3 int watre, ende het wasser vele dood gheslegen.
[1490-11-16] Item up den 16^den dach in November, anno 90, voor de noene, doe ghyngen de nottable van den 4 hoordenen huuter stede van Brugghe, ende 18 mannen, notable personen, huuten 9 leden van der stede van Brugghe, tes te wetene, huut elc led 2 notable, als ghedeputeerde van der stede van
[pagina 398]
Brugghe weghe, zy ghyngen tooter stede van den Damme, omme te sprekene mynheere den grave van Nassauwe, omme te maken een goed acoord van eeneghe dyveersche questyen ende gheschillen, die tusschen hem waren, ende de stede van Brugghe. Item up den 16^den dach in November, anno 90, doe quamen de vianden voor de Cruuspoorte van de stede van Brugghe, naer der noene, ende een joncman van der stede van Brugghe, ende was een backers zuene, zyn vader hiet Jan de Crane, dien jonc man voorseyd, wan den eenen viand zyn stale boghe hof. Voord up den 17^den dach in November, anno voorseyd, doe quamen noch de vianden voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ten een hueren, naer der noene, ende vynghen daer 20 coyen.
[1490-11-17] Item up den 17^den dach in November, anno 90, doe quamen de vianden voor de Ezelpoorte van der stede van Brugghe, ende staken 4 kaloverenyers de kele of, ende noch 2 ander mannen. Voord noch up den 17^den dach in November, anno 90, naer der noene, ten 3 hueren, doe quamen de vianden voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ende deden daer al zulc een moyte, zo varre als datse quetsten 2 mannen van der stede van Brugghe, toot up de dood, den eenen was ghebrocht up een berye, ende dander up een peert, ende de vianden vynghen negen vrauwen, die quamen ter stede waerd met vytaelje. Voord noch up den 17^den dach in November, anno 90, tsnavens ten 7 huuren, doe reed een trompet van Phylips mons^r ende een messagyer van der stede van Brugghe, zy reeden ter Cruuspoorten huut, ter huere voorseyd, met 100 ghezellen te voed, ter Sluuze waerd, met 50 pykenyers ende 50 calvenerenyers. Voord de ghedeputeerde notable mannen die huuter stede van Brugghe ghyngen up den 16^den dach in November,
[pagina 399]
anno 90, ten Damme, die quamen weder te Brugghe up den 18^den dach, voor de noene. Voord zo was up den 20^sten dach in November, voor de noene, anno 90, binder stede van Brugghe gheboden, metten trompette van strate te strate, dat so wye kooren coopen wilde in de schoven, dat hy zoude commen by Sinte Loys huus, my zoude daer elc vercopen zyn gherief. Voord noch up den 20^sten dach in November anno 90, doe quamen de vianden voor de Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ten 2 hueren naer der noene, ende namen daer veel coyen ende schapen, dat quam bedy zy deden of van varre haer hoeden van haren oofde, ende staken haerlieden handen up, ende quamen alzo als vrienden varre binder schote.
[1490-11-20] Item voord, noch up den 20^sten dach in November, anno 90, naer der noene, ten een hueren, doe was binder stede van Brugghe een quaeddoener ontcleed, naect van den rieme opwaerd, ende hy was ghegeeseld met roeden, van huuter Burch tooter Cruuspoorten huut, ende hy was ghedaen geeselen ende slaen met roeden van den pagyen van den capiteynen van der stede van Brugghe, als doe ten tyden waren. Voord noch up den 20^sten dach in November, anno 90, doe quamen de ruuters van der stede van Brugghe in de stede voorzeyd ter Smede poorten in, tsnavens ten 5 hueren, ende zy brochten in de stede van Brugghe, ter poorte voorseyd, 2 karren vul gheladen met mele in zacken.
[1490-11-21] Item up den 21^sten dach in November, anno 90, tsnuchtens ten 9, doe zo quamen de vianden voor de Ezelpoorte, omme de stede van Brugghe in te nemene, of eenen schimp te doene, wand het voorzeyde schofhec van der voorzeyde poorte, dat was honder schote dat niet neder en mochte vallen, ende de voorzeyde vianden van der stede van Brugghe, die quamen toot binder poorte voorseyd, met vrauwen clee-
[pagina 400]
dren ghecleed, ende quamen gheladen met vischs manden, alsme quansuus, wy brynghen vischs te coope, ende int incommen zy slouchen eenen waker hover dood, ende alzo worde ment gheware, den almachtegen God Christi Jhesus hebbe lof ende danc, het worde beledt, wand men slouch de clocke up de Halle, te stoorme an een boord tvolc van binnen der stede dat viel an, zo crachtich ende zo vele, dat elc goedhertich der stede verblyden mochte. Item up den 21^sten dach in November, anno 90, voor der noene, ten 9 hueren, doe waren 4 vianden der stede van Brugghe, buuten de Bouverye poorte, ter dood ghebrocht, de twee versmoord in een water, ende 2 dood gheslegen een te peerde ende een te voed. Item up den 21^sten dach in November, anno 90, naer der noene, ten 2 hueren, doe zo was binder stede van Brugghe een trompet ghesleghen van strate te strate, dat alle mannen zouden gaen, elc in zyn quartier, ende alle ruuters van oorlogen zouden gaen elc honder zynen capitein in den Burch, ende den capyteyn generael ghezeyt Pycavet quam up de groote merct voor dHalle, metten standaerd van der stede van Brugghe ende met zynen volcke, ende stelde daer zyn volc in hoordenancyen, ende hy reed met ghewapenderhand ende met veel volc van wapene, ter eeneghe poorten van der stede, ende vync daer eeneghe persoonen daer men quade suspycye op hadde. Voord ten daghe voorseyd, tsnavens ten 6 hueren, doe quamen de vianden noch voor de Cruuspoorte, zo dat men de clocke up dHalle slouch an een boord te storme, ende meneghen fresschen man quam ter poorten ende ter vesten van der stede, maer God lof ende danc, daer en gebuerde niet. Voord noch up den 22^sten dach, tsnuchtens ten 5 hueren, in November anno 90, doe zo quamen noch de vyanden voor de stede van Brugghe, voor
[pagina 401]
de poorten van der stede, zo dat men noch slouch de klocke up dHalle an een boord te stoorme, ende de vyanden schoten in de stede van Brugghe met serpentinen, haghebussen ende met calveneren, ende menich duuzend menschen van binder stede waren daer omme in roere, ende in groot storbancyen; maer den almachtegen God zy ghelooft ende ghedanct, daer en ghebuerde niet, ende het waren ghevonden up den zelven dach voorzeyd, tsnuchtens ten 8 hueren, buuten de Coolkercsche poorte, buuten voor de baryere, daer waren vonden twee zacken met buspoeder, 6 clooten, 3 steenen ende 3 loon, elc weghende 3 ponden ende twee velten hoeden al dit hadden de vianden daer ghelaten ligghen. Voord up den 22^sten dach in November, anno 90, tsnuchtens ten 7 hueren, doe zo was binder stede van Brugghe verboden metten trompette van strate te strate, dat men zoude cesseeren van alle ambachten ende neerynghen te werken ende niet te doen werkene. Voord up den 23^sten dach in November, anno 90, naer der noene ten 3 hueren, doe ghebuerde eenich gheschil binnen Brugghe, in den Burch int schepenen huus, ende de wed van der stede was vergadert inder schepenen camer ende der buuten worde al zulc een geschil, zo dat de belle van de camer voorseyd of ghesmeten was, maer God lof tverghync al zoetelic. Voord up den 24^sten dach in November, anno 90, voor der noene, doe zo was binder stede van Brugghe een ghebod ghedaen ende huut gegeven, dat alle de vrauwen ende haer kindren die haerleder mans ende vaders huuter stede van Brugghe ghegaen waren als contrarye der stede van Brugghe zynde, datse terstond elke vrauwe ende kindren zouden gaen daer elc haren man wiste te vindene. Voord up den 24^sten dach in November, anno 90, doe zo quamen de vianden der stede van Brugghe, toot op de palen van der stede van Brugghe, zy quamen huuter stede
[pagina 402]
van Damme, tooten palen voorseyd, ende verbarrenden alle de huuzen die op de palen, doe ten tyde, stonden buuten toot 4 poorten van der stede.
[1490-11-24] Item up den 24^sten nacht, als den 25^sten dach bedachde, tsnachs ten 1 hueren, naer der middernacht, doe quamen de vianden der stede van Brugghe, huuter stede van den Damme, ende zy quamen voor de Cruuspoorte ende voor de Speyepoorte, ende deden daer al zulc een wapenynghe, als datse schooten in de stede van Brugghe met yzeren clooten ende met steenen, daer was een yzeren cloot in de stede van Brugghe, ende was gheschoten van buuten de Speyepoorte toot an sKermersbrugge ende die wouch 38 ponden, ende het was ghevonden ooc een steen in de Speyepoorte, een bussteen, ende die was wyd int ronde 27 mans dumen, ende van den vianden daer bleef er vele dood ende ghequetst, maer van dat grote assaud dat den vianden deden, up de stede van Brugghe ende de stede van binnen, den almachtegen God zy ghebenedyt, van binnen en was noyt man, noch wyf, noch kind ghequetst. Voord men dede up den 25^sten dach in November, anno 90, men dede monster van alle den volcke van oorloghe dat in de stede was, te peerde ende te voed, ten clooster ten Eechoute binnen Brugghe.
[1490-11-25] Item up den 25^sten dach in November, anno 90, voor der noene, doe zo was binder stede van Brugghe een ghebod ghedaen metten trompette, dat alle de guene, die huuter stede van Brugghe wilden gaen ter stede huut ende in de stede niet en mochten bliven van ghebreken, datse zouden commen ten 3 hueren, naer der noene, ter Gendpoorte, men zoudse huut laten, zo alst dede, daer meneghen heeten traen ommeghelaten was, men zeyde, honder mannen ende vrauwen, datter huut ghyngen een 1000 zonder de kindren. Voord up den 26^sten dach in November, anno 90, tsnuchtens
[pagina 403]
ten 6 hueren, doe zo quam een boode van der stede van den Sluus, ende hy quam binder stede van Brugghe ghevaren duer dhoude vaerd, ter Coolkercscher poorten in, ende hy brochte gheladen kooren, brood, ghezouten vischs ende harync.
[1490-11-26] Item up den 26^sten dach in November, anno 90, doe zo quamen de vyanden der stede van Brugghe, zy quamen huuter stede van den Damme, ende quamen toot buuten der Gendpoorte van der stede van Brugghe, buuten de poorte voorzeyd, licht een plaetse, ende dat heet Zevecote, daer verbarrenden de vianden voorzeyt 3 muelnen, 2 cooren muelnen ende een oolymuelne ende 6 huuzen.
[1490-11-27] Item up den 27^sten dach in November, anno 90, doe zo was in de stede van Brugghe, voor de noene, ten 11 hueren, ghebrocht een mesdadich ten schavoote, staende up de grote Merct, omme hem te executeerne, van den live metten zweerde, om hem alzo te brynghene van levende live ter dood, maer ten gheschiede doe niet, ende was huut ghestelt toot ten 2 hueren naer der noene up den dach voorseyd, doe zo was hy daer weder ghebrocht ende hy was twerven gheknielt ende telken zyn ooghen verbonden, ende zyn haer bachten hof ghesneden, ende weder gheleed up de vanghenesse. Voord up den 27^sten dach in November, anno 90, ten een hueren, doe was binnen Brugghe een trompet ghesleghen, dat alle die hem verstonden an schepen te stierne ende te regierne van binder stede ende van buuten, datse zouden commen inde schiplieden capelle, by de Snackers brugge, men zoude varen duer thoude Zwin, ter Sluuze waerd, om vytaelje, zo alst dede, te zelven daghe voorzeyd, tsnavens ten 9 hueren; men voer met 9 seyen ende 4 roybaerdsen wel voorzyen met schip engienen ende haghebussen, ende int wederkeeren, de vyande der stede van Brugghe quamen
[pagina 404]
huuter stede van den Dam, ende slougen die van Brugghe, of al datter up weghe was, om te Brugghe te brynghene, ende schoffierden tvolc den meesten deel, men zeyde, daer was vole toot 700.
[1490-11-28] Item up den 28^sten dach in November, anno 90, voor de noene ten 8 hueren, doe zo was een trompet gheslegen in de stede van Brugghe, dat halle man zoude gaen in zyn quartier ende alle ruuters van oorlogen zoude commen in den Burch. Item up den 28^sten dach in November, anno 90, doe zo was mis^r Jooris Pycavet ghevanghen van de vianden der stede van Brugghe, ende hy mis^r Jooris voorzeyd, hadde ghezyn upper capiteyn van der stede van Brugghe, 16 weken ende 3 daghen. Item up den 28^sten dach in November, anno 90, naer der noene, ten 3 hueren, doe zo was binder stede van Brugghe in den Burch gheslegen hover dood een man geheeten Jacop ende was binder stede van Brugghe een vry buerzemakere, voords zo was daer ooc hover dood gheslegen een Adriaen Floreyns, ende hadde ghezyn binder stede van Brugghe de roode roede ten ocuzoene, van dyen ghevechte zo quam de mare, achter de stede voorzeyd, dat alle die beminden den jonghen hertoghe Phylips grave van Vlaendre, ende pays begheerden dat se alle zouden commen ter merct, ende elc honder de sine, daer hy behoorde, alzo zy deden, wand al den ghemeenen buuc van der stede en begheerden niet dan pays. Voord up den 29^sten dach in November, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, een trompet gheslegen ten 11 hueren voor de noene, hoe dat alle de Duudschen, die waren binder stede van Brugghe, elc van hemleden ruuter van oorlogen zynde, zouden neder legghen elc zynen stoc ende mes, ende den slach gheslegen zynde up den 18^den dach in November, zo alst voorzeyd es, binder stede
[pagina 405]
van Brugghe, was als ghevangen man mis^r Jarjs de Galyoot, ende hy was ghevangen voor de stede van Brugghe tusschen de Cruuspoorte ende de Gendpoorte, up den 18^den dach in October, anno 90, ende quam huuter vanghenesse up den 28^sten dach in November, als den voorseyden slach gheslegen was, ende was gebrocht up de grote merct, voor dHalle, up de groote merct, ende was daer ghecooren ende ghemaect upper capiteyn van der stede van Brugghe, ende den standaerd van Brugghe was hem daer in dhand ghegeven, ende dat was al ghedaen huuter name van den hertoghe Phylips, den grave van Vlaendren, ende den grave van Nassauwe als bewaerder van den voorseyden hertoghe.
[1490-11-30] Item up den laetsten dach in November, anno 90, ten 11 hueren, was binder stede van Brugghe, een trompet gheslegen, dat alle mannen zouden commen ter merct, omme daer te hoorne hoe dat voorseyden grave van Nassauwe ondbood ende te kennen gaf, ter hallen huut, hoe dat hy verboodt te doene alle fayten van oorlogen ende sessierynge van dyen, up de stede van Brugghe, ende dien zelven boode ghync tooter stede van Houdenburch, daer de vyanden waren, datse dat selve zouden honderhouden geen molestacye van oorloghen te doene, up de stede van Brugghe.
[1490-12-2] Item up den 2^den dach in December, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, gheboden metten trompette, dat alle die hem absend ghehouden hadden ende noch niet hem vertoochd en hadden, datse hem zouden commen vertooghen bin 12 hueren, up ballync te zyne van den lande van Vlaendre ende gehouden te zine viand van der stede van Brugghe. Voord zo was daer noch gheboden dat alle die inquamen in de stede van Brugghe als ballync up den 8^sten dach in September, anno 90, datse zouden rumen binden zunne schyne huuter stede van Brugghe. Voord zo
[pagina 406]
was daer noch gheboden, dat al de haghe poorters ende de vrylaten zouden ter merct commen, ende staen elc up zyn houde plaetse.
[1490-12-1] Item up den eersten nacht van December, anno 90, als den tweeden dach bedaechde, doe zo verdranc een man bachten Sinte Clare, ende het was een dyamand slyper, ende woende binder stede van Brugghe, by der Buerze thenden de Graeuwerkers strate, ende hy hadde 2 tunnekins omme hover de veste mede te zwemmene, ten vier zoo niet. Voord zo was noch up den 2^den dach in December, anno 90, tsnoens ten 11 hueren, een man dood ghesteken, buuten der Gendpoorte, geen halve boochschote van der poorte, ende hy was van der prochye van Houdeleem, ende hy hiet Jooris Lootin. Voord zo quam binder stede van Brugghe een waghen gheladen met rynschen wyne, ende daer waren in ghespannen 6 peerden, ende hy quam huuter stede van den Damme, den almachtegen God hebbe lof ende danc van zynder ghebenedyde gracye. Amen.
[1490-12-2] Item up den 2^den dach in December, anno 90, voor de noene, doe zo was een man van Brugghe dood gheslegen, buuten voor de Coolkercsche poorte. Item up den 2^den nacht van December, anno 90, als den 2^den dach bedaechde doe zo was ende stond een schavoot ghemaect te Brugghe, up de grote Merct, dat selve schavoot was ten nacht voorseyd ghebroken ende te nieten ghedaen ende verbarrend van den volcke, dat ter merct stond, ende dat selve schavood dat hadde daer ghestaen 14 weken ende 2 daghen. Voord zo was up den 4^den dach in December, voor der noene, anno 90, verboden metten trompette binder stede van Brugghe, werken ende doen werken.
[1490-12-4] Item up den 4^den dach in December, anno 90, naer der noene ten 4 hueren, doe zo quamen in de stede van Brugghe,
[pagina 407]
de ghedeputeerde van mynheere van Nassauwe, zy quamen in ter Coolkercsche poorte, met schoonen heerlicken state, ende met rypen rade, omme pays vriendschepe te makene, tusschen hem den grave van Nassauwe ende der stede van Brugghe, ende zy ghyngen in tiegen hover de Coushalle, ter herberge toot Jan Caneel. Voord zo quamen huuter stede van den Damme 3 waghenen ter Gendpoorten in, 3 waghenen met vytaeljen, de 2 met buetre, ende een met vissche, ende 2 met rynschen wyne.
[1490-12-5] Item up den 5^den dach in December, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, gheboden metten trompette, van strate te strate, dat nyemend den andren geen verwyt doen noch zegghen en zoude van dat gheschied ware, binder stede of der buuten up zyn ooft.
[1490-12-6] Item up den 6^den dach in December, anno 90, naer der noene, ten een hueren, doe so was trompet gheslegen, dat alle man zoude commen ter merct elc honder zyn led, ende daer zo worde huut ghelezen ter Halle ter plaetse ghecostumeerd den pays van Thours, den zelven pays die ter plaetse voorzeyd, huut ghelezen was, anno 89, ten daghe voorseyd, ende dit was ghedaen den zelven pays thoudene ende thonderhoudene, van mynheere den grave van Nassauwe weghe, tusschen hem ende der stede van Brugghe, omme zeker zaken, questyen ende gheschillen die gherezen waren tusschen den kuenync van den Romeynen ende de stede van Brugghe, waer mede hem den scriver niet moyen en wilde, de welke questyen ende gheschil was ghemaect, ghetrayteerd ende gheacordeerd in anno ende dach voorzeyd, den welken pays was huut ghelezen met groter blyschepen ende met groter heerlichede, ter Hallen huut voorseyd, daer was ghespannen een schoon costelic cleed van tapytserye, daer waren 4 barnende toordsen, daer stonden 2 eerhauden an
[pagina 408]
hebhende elc eenen wapenroc, den eenen den wapenroc van den roomschen conync, ende dander den wapenroc van den grave van Nassauwe, ende daer waren der stede speeillieden die speeilden, Ave regina celorum, voort huutroupen ende daer naer thuudroupen, ende men beyaerde in alle de kerken van Brugghe, tooten 10 hueren in den nacht, ter heeren van God almachtich ghebenedyt ende ter heeren van dezen voorzeyden payze, daer menich 100 duyzent menschen in de stede van Brugghe of verblydeden.
[1490-12-8] Item up den 8^sten dach in December, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe, ghehouden ende ghedregen processyen generael ende daer was mede ghedregen den weerdeghen fyerter ende glorieux lichame van Sinte Donaes, de welke rustend es in de kerke van Sinte Donaes, binnen Brugghe, ende deze weerdeghe processye voorzeyd, was ghedregen huuter kerke van Sinte Donaes, dweers duer den Burch, voorby den blenden Ezele, hover den Braemberch, toot hover de grote Eechoutbrugge, duer de Wullestrate, voorby de Halle, daer dat stond de poorterye van der stede van Brugghe, ende voord alle ambochten ende neerynghen vander stede, elc up zyn plaetse, daer hy behoord te stane, van houden tyden, maer nyemend en hadde standaerd noch banyere, anders dan de poorterye, die hadden daer staende den standaerd van onzen harden geduchten heere ende prinche, onzen natuerlicken heere ende prinche, den jonghen hertoghe Phylips, ende alle int generale hadden ter voorseyde merct ghestaen omme pays te vercryghene, ende ter heere van Gode almachtich ende van den payze voorseyd, zo was deze voorseyde processye ghedreghen, ende den weerdeghen fyerter commende voor dHalle, daer den standaerd stond, die was daer up ghenomen van daer hy stond, ende was mede ghedreghen metter voorseyde processye
[pagina 409]
rondomme de grote merct, toot hover de Wisselbrugge, hover de plaetse Maubeerd, ende alzo tSinte Donaes weder in, ende alle dambochten volchden achter, ende alzo trockenze van der merct, ende zy hadden, also alst voorseyd es, daer ghestaen 11 daghen omme pays te vercryghene, ende den almachtigen God die heeiften hemlieden verleend, den almachtegen God hebbe lof ende danc van al zynder ghebenedyde gracyen, amen. Item up den 8^sten dach in December, anno 90, naer der noene, ten 3 hueren doe zo was binder stede van Brugghe gheboden metten trompette, dat elc man zoude houden zyn wake in zyn quartier daer honder dat hy behoord; voord zo was ooc gheboden dat elc zoude huut hanghen een lanteerne met een barnende keerse,
[1490-12-9] Item up den 9^sten dach in December, anno 90, doe brac men den kisdam die te Brugghe ghemaect was, buuten der Speye poorte, dweers den vaerd van den Damme, ende hy hadde daer ghestaen, 12 weken ende 2 daghen.
[1490-12-10] Item up den 10^den dach in December, anno 90, doe zo was binder stede van Brugghe een ghebod ghedaen ter hallen huut, by schepenen, metter clocke, naer dhoude costume, dat allen inghezeten binder stede, ambocht mannen ende neerynghen, elc man huushoudende voor zyn ooft, zyn wyf, zyn kindren ende booden, dat elc huusman zoude gheven voor elc ooft 10 schellynghen grooten. Voord dat alle de guene die de huuzen wye datse toebehoorden zouden gheven van elken heerdstede die binnen elcken huuze ware, ooc 10 schellynghen grooten voor elcke heerdstede, opgherekend ende ghehouden te zine vyand van der stede van Brugghe, ende een hovertarder ende een verbreker van den payze; grooten schad ende goed moest men gheven. Item voord het ware eeneghe persoonen woonachtich bin-
[pagina 410]
der stede van Brugghe, die waren gherezerveerd buuten payze voorzeyd. Het was verboden int zelve gebod, ten daghe voorzeyd, dat hemleden nyemend en zoude huuzen noch hooven, noch geen vytaelje hemleden secoersen noch laten te goede worden, up ghehouden te zyne viand van der stede van Brugghe, ende dat geen kerken, cloosters noch godshuuzen hemleden niet herbergen, noch huuzen, noch hooven, noch niet secoerzen en zouden, op de verbuerte van haerleder assyzen die zy jaerlicx hadden van der stede.
[1490-12-11] Item up den 11^sten dach van December, anno 90, doe zo verdranc een schoon joncman, buuten der stedevan Brugghe, in de huuterste veste tusschen der Cruuspoorte ende der Speyepoorte, tiegen hover den clooster van den Sartruezen, hy quam ghereden te peerde, tpeerd schood in de veste, ende hy verdranc daer, ende up den 12^sten dach was hy in de stede ghebrocht up een cardeweghen ende alzo ghevoerd in Sint Jans huus.
[1490-12-14] Item up den 14^den dach in December, anno 90, voor de noene, doe zo was binder stede van Brugghe verboden, metten trompette, dat nyemend, up zyn ooft, en zoude gaen in yemends huus, omme te zeggene, ic wil dit hebben, of ghe moet my dit leenen of gheven. Voord zo wast ooc verboden, metten zelven gheboode, dat nyemend en zoude gaen buuter stede omme hyet eenich wat dat ware often behoorde properlicken hem zelven toe, of waer dat hyemend den andren tsine name, dat ware up zyn ooft.
[1490-12-15] Item up den 15^den dach in December, anno 90, naer der noene, ten 3 hueren, doe zo was binder stede van Brugghe up de grote merct ghemaect een schavoot, ende daer waren up den zelven dach ghexecuteerd metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levenden live ter dood, 2 mannen van binder stede, den eenen hiet Adriaen Floreyns ende dander hiet
[pagina 411]
Joos Kabood, ende was een makelare van Brugghe.
[1490-12-16] Item up den 16^sten dach van December, anno 90, voor den noene, doe zo was noch een man ghexecuteerd van zynen live metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levenden live ter dood, ende die hiet Jacop f^s Clays, ende was een vry buerzemakere, binder stede van Brugghe, ende Meer Daneel van Moerkerke, ghezeyt mynheer van Merwe, als souverein van Vlaendre, die was in de veinstre van der Halle daer men de ghebooden pleicht te doene, ende een schoone cleed van tappytserye ter voorseyde veinster huut hanghende voor hem, den voorseyden Jacop f^s Clays onthooft zynde, doe zo was ghebrocht een ydel waghen in de plaetse van der Halle, daer de voorseyde 3 dooden laghen, ende zy waren alle 3 gheleyd up den voorseyden waghen, ende waren ghevoerd ter Gendpoorte huut toot up de bergen bachten der kerke van Sinte Cruus, ende waren daer elc ghestelt up een wyel, ende de oofden van den 3 personen voorzeyt, waren ghestelt an de voorseyde Halle, elc up een glavye schacht.
[1490-12-17] Item up den 17^den dach in December, anno 90, ten een hueren, doe quamen mynheere den grave van Nassauwe huuter stede van den Damme, ende quam binder stede van Brugghe ter Coolkercsche poorte in, met 25 peerden ende met 20 voedknechten, ende quam om te doene justicye, alzo hy dede, van 3 persoonen, tes te wetene, van Jooris Pyckavet die in de stede van Brugghe, hadde gheweeist capiteyn van der stede generael 16 weken ende 3 daghen, dander man was den deken van den smeden van der stede van Brugghe, ende hiet Jooris van de Weghe, ende woende doe ten tyden, bachten Sinte Donaes, in een huus geheeten Avengyoen, ende den derden was een zadelmaker, ende hiet Jan van Galder, ende hy woende doe ten tyden up den houc van den Corten Wynckel, in een huus dat heet in de
[pagina 412]
Cappelle, ende dit aldus al ghedaen zynde, mynheere van Nassauwe voorzeyd, die reed weder binden zelven havende huuter stede van Brugghe, ter poorten huut voorzeyd, ten Damme in.
[1490-12-18] Item up den 18^den dach in December, anno 90, naer der noene ten 4 hueren, doe was noch binnen der stede van Brugghe ghedaen execucye metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levenden live ter dood, 3 persoonen den eenen hiet Joncker Hans van Rans, dander hyet Hans Liverteers, dat waren mannen van buuten, ende den derden hiet Jan Cools ende hy was te Brugghe een vry nagelmaker, ende woende te Brugghe, by de kerke van den Augustinnen, up de Reye.
[1490-12-19] Item up den 19^den dach in December, anno 90, voor de noene, doe zo was binder stede van Brugghe ghebooden metten trompette, dat zo wye hy ware die hilde of wisten, waer dat zy waren de voorzeyde persoonen of eenich van hemleden die gherezerveerd waren buuten voorzeyde payze ende niet ter kennesse en brochten, men zoude hem terstond hanghen al levende voor zyn duere. Item up den 19^den dach in December, anno 90, voor den noene, doe waren 4 van den ontoofden mannen voorseyt up een waghen gheleyt, in de plaetse van der Halle, ende ghevoerd ter Gendpoorten huut, ende elc ghestelt up een wyel, up de bergen bachten der kerke van Sinte Cruus, ende de oofden ghestelt ter Halle, elc up een peerdse.
[1490-12-23] Item up den 23^sten dach in December, anno 90, naer der noene, ten 3 hueren, doe waren binder stede van Brugghe, up de grote merct, upt voorzeyde schavoot ghexecuteerd, 3 manne persoonen, metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levenden live ter dood, den eenen hiet Pieter de Mest, ende men hyet hem ooc Pondfyghe in de wandelynghe, ende
[pagina 413]
was te Brugghe een vry schepper, ende dander, was te Brugghe een vry temmerman, ende hy hyet Symoen de Grave, ende men hiet hem ooc in de wandelynghe, den schoonen Moenen, ende den derden hiet Jacop Lievin, ende was een delver, ende hy was van Coolkerke, ende de 3 oofden van den voorzeyden 3 dooden waren ghestelt an de voorseyde Halle, elc up een peerdse, ende de lichamen voorzeyd waren ghestelt up een wyel, buuten der Gendpoorte, by een plaetse geheeten Hassebrouc.
[1490-12-27] Item up den 27^sten nacht van december, als den 18^sten dach bedaechde, anno 90, doe zo gheschiede binder stede van Brugghe een ghevecht in Sinte Maryestrate, tusschen den west vleeschshuuze, ende der kerke van Onzer Vrauwe, zo dat daer een man quam van levenden live ter dood, ende hy was een van den volcke van den grave van Nassauwe; voord zo geschiede noch een ghevecht, binder stede van Brugghe, waer of dat ooc een man quam van levenden live ter dood, ende dat gheschiede ooc up den 28^sten dach voorseyd, anno 90 voorzeyd, voor de noene, ten huuze van Jan Kaneel, vooren in de plaetse staende tighen hover de coushalle, ende het was ooc een van den volcke van den grave van Nassauwe, ende beede deze voorzeyde 2 doodslaghen ghebuerden beede ooc van den volcke van den grave voorzeyt van Nassauwe. God ontferme der zielen. Amen.
[1490-12-29] Item up den 29^sten dach in December, anno 90, voor den noene, ten 10 hueren, doe zo was binder stede van Brugghe ghexecuteerd ende ghebrocht van levenden live ter dood, metten zweerde, in den Burch voor der stede huus, een man, ende hy was van doodslaghe, hy wast die den doodslach dede, te Jan Kaneel, op den 28^sten December voorzeyd. Item voord, zoo was noch een man ghexecuteerd, metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levenden live ter dood, te Brugghe,
[pagina 414]
up de grote merct, ten voorseyden schavoote, ende dat omme zeker causen, ende hy hiet Jacop de Witte, ende men hiet hem ooc capiteyn Witkin, wand hy hadde ghezyn capiteyn ten casteele van Rybaudenburch, dat licht buuten der stede van Brugghe, buuten der poorte van Sinte Kateline. God ontferme der zielen, Amen, ende de voorseyde Jacop de Witte was te Brugghe een vry lakenvulder.
[1490-12-31] Item up den laetsten dach van December, anno 90, voor de noene, doe was binder stede van Brugghe, metter clocke, metten heere ende metter wed, ter Halle, ter plaetse ghecostumeerd, zo was daer of gheroupen de munte ende tgeld of ghesteld, ten derden, van 12 grooten up 4 grooten, van 6 grooten op 2 grooten, ende van 3 grooten op 1 groote ende voord alle gouden geld in avenand. Voord zo quam in de stede van Brugghe ter Cruuspoorten in, ten daghe voorseyd, anno voorseyd, naer der noene, ten 3 hueren, den Busschop van Luuke, met 60 peerden zeere heerlic ende zoetelic, als een prelaet toebehoord. tJaer van 90 dat es huut, den almueghenden God ghebenedyt hebbe lof ende danc duyzent ende duyzent foud ende by zynder gracie ghebenedyt, zo zal ic begunnen tjaer van 91 ende dat ooc vulhenden up dat hem gelieft.

Vorige Volgende

[1490]

[1490-1-3]

[1490-1-16]

[1490-1-18]

Burchmeester van Schepenen.

Burchmeester van den Course.

[1490-1-20]

[1490-1-21]

[1490-1-22]

[1490-1-23]

[1490-1-25]

[1490-1-29]

[1490-2-2]

[1490-2-6]

[1490-2-7]

[1490-2-9]

[1490-2-6]

[1490-2-10]

[1490-2-11]

[1490-2-12]

[1490-2-13]

[1490-2-18]

[1490-2-23]

[1490-2-27]

[1490-3-1]

[1490-3-6]

[1490-3-8]

[1490-3-11]

[1490-3-12]

[1490-3-13]

[1490-3-15]

[1490-4-6]

[1490-4-7]

[1490-4-9]

[1490-4-13]

[1490-4-16]

[1490-4-17]

[1490-4-19]

[1490-4-14]

[1490-5-1]

[1490-5-9]

[1490-5-11]

[1490-5-14]

[1490-5-17]

[1490-5-23]

[1490-5-27]

[1490-5-31]

[1490-6-1]

[1490-6-8]

[1490-6-9]

[1490-6-13]

[1490-6-20]

[1490-6-27]

[1490-7-2]

[1490-7-4]

[1490-7-5]

[1490-7-10]

[1490-7-11]

[1490-7-18]

[1490-7-31]

[1490-8-3]

[1490-8-4]

[1490-8-5]

[1490-8-4]

[1490-8-6]

[1490-8-7]

[1490-8-8]

[1490-8-11]

[1490-8-12]

[1490-8-13]

[1490-8-14]

[1490-8-15]

[1490-8-18]

[1490-8-17]

[1490-8-18]

[1490-8-19]

[1490-8-20]

[1490-8-21]

[1490-8-22]

[1490-8-23]