| |
[1488]
[1488-1-3]
Item up den 3den dach van Laumaend, anno 88, doe zo was nood, zorge ende vreese van brande, in de West meerchs, bachte de kerke van Sente Salvator; maer het verghync metter minste schade. God lof.
| |
[1488-1-5]
Item up den 5den dach in Lauwe, anno 88, doe zo was ooc groten nood, zorghe ende vreese van brande an de plaetse van den Oosterlynghen, maer het verghync, God hebbe lof ende danc, metter minste schade.
| |
[1488-1-6]
Item up den 6den dach in Laumaend, anno 88, doe was onzen harde geduchten heere ende prinche Maximilyaen ten clooster van den Freminueren, ende hy was daer met zeere schonen, chierlicken ende princhelicken state, ende hy hoorde daer den dienst van der Oochmesse van der kerke, ende hy slouch daer eenen Florentin rudder voor den oogen houtaer
| |
| |
in den ooghen koor. Ende hy den prinche voorseyt, die schoot up den zelven dach voorseyd, den papegay, met zynen ghezelschepe van den handboghe der stede van Brugghe, ende dit dede den prinche voorseyd al ten dage voorseyd, met schonen eerlicken ende princhelicken state; ende dit rechten van dezen papegay geschiede up den tor van de cappelle van Sinte Eewoud, staende tieghen hover de kerke van Sinte Bave, by den clooster van der Magdeleene, buuten der Smedepoorte, ende het schood den voorseyden papegay of een hardchyer van bin den hoove van den prinche, ende alzo varync als den voorseyden hardchyer den voorseyden papegay hof gheschoten hadde, doe dede onzen voorseyden heere ende prinche huut ende of zinen keerel, die hy an hadde, ende deden an den voorzeyden hardchyer, ende ooc hy gaffen hem die den voorseyden papegay daer of schoot, ende alzo quamenze alle tzamen ghereden eerlic ende princhelic toot int hof van den prinche, met groter blyschepen ende princhelicken state. God lof ende danc, ende ghebenedyt.
| |
[1488-1-8]
Item up den 8sten dach in Laumaend, anno 88, doe ghync ons harde gheduchten heere ende prinche ter Gendpoorten huut te voed, ende ghync vliegen, jagen ende spelen zeere chierlic ende princhelic, ende daer waren 2 peerden by hem ghezadelt toot zinen ghebode, zeere costelic ende princhelic verchierdt, alzo dat betaemt, ende hy quam binder havende weder binder stede.
| |
[1488-1-10]
Item up den 10den dach in Laumaend, anno 88, doe ghyngen te Brugghe huut der Bouverye poorte, pykeniers 300, in voorme van wapenynge ende oorloge, ende ghyngen buuten upt veld te Sartruezinnen gheheeten ten nyeuwen clooster, ende daer volchden achter 6 waghens. De 3 met gemalen meeil, ende dander 3 met wapenen, pyken ende
| |
| |
stocken van wapene als daertoe behoord, ende doe volchden daer naer Phylips, monseigneur, ende mynheer van Ystelsteyn met 80 mannen te peerde, ende noch 50 mannen te voed, pykeniers, zinde te peerde ende te voed, ooc elc wel voorzien zynde, ghelic als daer toe behoord. God brynct al ten besten ende God wilse alle wel bewaren. Amen.
| |
[1488-1-14]
Item up den 14sten dach in Laumaend, anno 88, doe waren vergadert hooftmannen ende dekenen van der stede van Brugghe, ende elc deken met zinen heede boven up der schepenen huus, naer dhoude costume, ende ten dage voorzeyd, naer der noene, ten 3 hueren, doe zo quam daer ooc ten huuse voorseyd, ons harde gheduchten heere ende prinche, met schonen, eerlicken, costelicken ende rykelicke princhelicken state, met 50 peerden ende met menegen fresschen edelen heere, ende hy zad up eenen graeuwen hyncxt waer of tghetuge van zinen peerde, dat was zward fluweel met goude beslegen, alzo daer toe behoord; ende tvoorzeyde, zo was tvoorseyde peerd, behangen met gouden laken rood fluweel, ende hy in zinen persoon hadde an, eenen keerle van gouden lakene, toot zinen voeten huut, van finen gouden lakene, ende daer up hanghende tgoudin vlies, ende men voerde voor hem een bloot zweerd.
| |
[1488-1-24]
Item up den 24sten dach in Laumaend, anno 88, doe was ons harde gheduchten heere ende prinche Maximilyaen, ten huuse van der weduwe van Meertin Lem, an de voed van tskuenyncxbrugge, geheeten in Rykenburch, daer quam hy ten huuse voorseyd, snavends ten 7 hueren heten, met schonen eerlicken ende princhelicken state, ende ooc ten zelven havende gheheten hebbende, hy up zittende te peerde met zinen schonen, eerlicken ende princhelicken state, quam al rydende zoetelicken ende met goeder manieren, ter Cruuspoorte van der stede van Brugghe, ter Gendpoorten ende
| |
| |
ter Sinte Katelinepoorte, ende alzo al rydende van deen poorte ter andre, zo waren de engienen van der stede voorzeyd geschoten toot 8 of toot 10 toe, ende hy gaf den wakers van der stede voorseyd al zulc een dryncpennync als zy leden daer of beloofde, ende van daer reed hy weder toot in zyn hof.
| |
[1488-1-27]
Item up den 27sten dach in Laumaend, anno 88, doe reed ons harde gheduchten heere ende prinche Maximilyaen, hy reed huut zinen hove, met schonen, eerlicken ende princhelicken state, ende reed alzo spelen, vliegen ende jagen ter Hezelpoorten huut, ende hy quam weder in, bin den zelven daghe voorseyd, ter poorte van Sinte Ledenaerd.
| |
[1488-1-29]
Item up den 29sten dach in Laumaend, anno 88, doe was groot messchief, scade, ende verdriet van brande in de stede van Brugghe thende de Sheerzegerstrate, an de veste van der stede, bachten den huuse van eenen gheheeten Pieter Taelman, thuus van der Pieter de Backer, dat verbarrende ende meest al de gheheel ofstede, ende noch meer andere huusen der by staende, toot 12 huusen, ende daer verbarrende in den brand voorseyd, 14 melc coyen, ende een peerd. God wild hem betren ende verstellen, in andre zaken ende God wilder ons voord of beschermen. Amen.
| |
[1488-1-30]
Item up den 30sten dach in Laumaend, anno 88, doe zo was groten nood van brande, in de Belzebuucstrate, ten huuse van Jan Speeilman, maer het vergync zoetelic. God lof ende metten minsten quets.
| |
[1488-1-28]
Item up den 28sten dach in Laumaend, anno 88, doe reed ons harde gheduchten heere ende prinche Maximilyaen huuter stede van Brugghe, ter Ezelpoorten huut ende dede daer buuten monster, met zinen edelen, ende hy quam weder in de stede van Brugghe, bin den zelven havende voorzeyd.
| |
| |
| |
[1488-1-29]
Item voord zo quam den zelven hertoghe voorseyd, up den 29sten dach in Laumaend, naer der noene, ten 4 hueren, ghereden ter Cruuspoorte, ende grote menichte van zinen volcke met hem, ende daer en mochte hy niet huuter stede; voord van daer reed hy alzo ter Gendpoorte, daer en mocht hy ooc niet huut; voord van daer, zo reed hy alzo toot Sinte Katelinepoorte, daer quam hy huut, ende hy was doe daer huuter stede betrend eene half huere, ende hy quam weder in, betrend 10 of 12 mannen, ende hy bleef staende alzo staende, binder voorseyde poorte, om dat mense niet sluuten en zoude, voord de schamel mannen. Die daer wachten ten poorte voorzeyd, die wordens gheware, als dat hy daer bleef alzo staende, om tvreemde volc in te laten commene, twelke dat hy daer buuten hadde ligghende. Voord de schamel mannen voorseyd, die ter voorseyde poorte wachten die ghyngen upwaerd in de zelve poorte, ende sneeden de corden ende de cabelen ontween, ende liete tschofhec van de voorseyde poorte, neder vallen. Voord als den voorseyden hertoghe dat zach, doe reed hy ter stede waerd in, ende hy quam eerst, zo reed hy van daer de poorte voorseyd ter Bouveryepoorte in den Burch, up der schepenen huus van der stede van Brugghe, ende van daer reed hy in zyn hof.
| |
[1488-1-31]
Item up den laetsten dach van Laumaend, anno 88, als den eersten dach van Spurkel bedaechde, doe quam de wake van der Gendpoorte, de temmerlieden zynde, ende meer andre quamen ter Cruuspoorte, daer de maetsenaers, als doe ten tyden wakeden, ende meer ander, ende zochten an hemleden bystandichede om te gane, om haerleder deken die thuus was, twelke het was Matheeus, als doe ten tyden, twelc zy deden al ghemeene, ende zy quamen metten deken voorseyd, ter Cruuspoorten, daer hy niet langhe en lettede ende hy ghync, metten goeden mannen ter Gendpoorte daer de tem- | |
| |
merlieden wake was, ende van daer vergaerderden de 17 neerynghen ten clooster van den Freren, binnen Brugghe, ende van daer zy quamen al ghemeene, voor de Halle up de grote Merct, ter plaetse ghecostumeerd, in voorme van wapenynghe, ende voord alle dandre achtervolgende naer dhoude costume, elc up zyn plaetse naer dhoude costume voorseyd.
| |
[1488-2-1]
Item voord tsanderdaechs achtervolgende, up den eersten dach in Spurkele, int zelve voorzeyde jaer, doe quam den voorseyden hertoghe in den Burch, al wit in de wapene, ende een menichte met hem van zinen volcke ende al met pyken.
Item voord, zyleden maecten met haren pyken al zulc een maniere, als van de pyken te vellene, als waer by dat tgemeene volc liep al cryschende ende roepende huut vreezen achter de strate, huuten welken dat de ambachten alle ghyngen, elc let toot zynder poorte, ende van daer elc up haerleder huus, ende voord van daer elc ter merct met hopenen standaerden ende bannieren.
Item voord up den nacht, dat den 2den dach bedaechde, doe zo was of ghebroken een schavood, dat stond in den Burch voor den schepenen huus van de stede van Brugghe, ende was of ghebroken van eenege manieren van lieden die up de merct waecten, ende dat voorseyde schavood hadde daer ghestaen 46 weken, vier dagen min, ende daer waren up ontooft 12 personen.
Item voord up den zelven nacht voorseyd, zo was ghevonden ende gheachterhaeld eene brugge ghemaect van vier masten, ende daer up huerden ghenageld, om die te voerne ende te beweghene ter plecken, up de veste van der stede van Brugghe, om die te legghene int water, om hover te gane, in ende ooc huut, daer de zulke ghelieven zoude.
| |
| |
| |
[1488-2-2]
Item voord up den 2den dach in Spurkele, achtervolgende int jaer voorzeyd, zo quamen eenege dyversche nacyen van cooplieden bin den beloken van der voorzeyde merct, ende prezenteerden de ghemeenen buuc van der stede 10 hondert cronen, of tvolc daer vooren te haerleder costenwaerd, hemleden vriendelicken biddende, dat se niet scheeden en zouden van tghuend dat se vooren hadden, zy en hadden eerst, al huerleder zaken claer. Dat oorde den scriver zegghen, maer hy en zach dat niet.
| |
[1488-2-3]
Item voord, up den 3den dach in Spurkele, int zelve jaer voorzeyd, zo was de clocke up de Halle gheslegen, snuchtens ten acht hueren, te stoorme, om an een boord, om tvolc van der stede te vergaderne, ende te merct te commen, ende dat ter cause, om dat mynheere den bailju van Brugghe, ghezeyt mynheere van Huutkerke, om dat hy zwoer ter Hallen huut, als capiteyn van der stede van Brugghe.
Item voord, hy zwoer daer ooc ter plaetse voorzeyd, als schoudheeten van der stede van Brugghe, ende dat in de stede van meester Pieter Lanchals.
Item voord, hy zwoer burchmeester van den course, ter plaetse voorzeyd, up den 3den dach in Spurkele, Joos de Deckere, ende dat in de stede van Jan van Nyeuwenoove, filius Michiel, ghezyt de water grave.
Item voord up den 3den dach in Spurkele, anno 88, doe verdranc eene schone jonc ghezelle, in de Veste, ende hy zoude gaen hover thys, tusschen der Speyepoorte ende der Cruuspoorte, by den Waterhuuze, ende het was eenen slotemakere, ende hy was van Eekeloo.
| |
[1488-2-4]
Item achtervolgende, up den 4den dach in Spurkele, doe ghync mer Pieter Metteneye als nyeu schoudheeten van Brugghe, ende ghync up de vanghenesse van der stede van Brugghe, ende dede zyn gracie, ende ontslouchse van tsheeren boeten,
| |
| |
alle de guene die daer voren ghevangen laghen, anno 88.
Item up den 4den dach in Spurkele, anno 88, doe quam den hertoghe Maximiliaen up de grote Merct van der stede van Brugghe, daer den ghemeenen buuc van der stede stonden in de wapene, ende hadden gheslegen op de voorzeyde merct, thenten ende pauwiljoenen. Daer quam hy den hertoghe voorzeyd, ghereden up een graeu peerd overdect met goudin lakene, rood fluweel, ende hy hadde an, eenen langhen goudin keerle, tooten voeten, zward fluweel, ende up zyn ooft eenen peerschen hoed, ende daer an staende eene witte Struusvedere, wel eene helle breed int ronde, ende voord alle dandre zin hedel heeren, gyngen te voed, ende hy quam alzo ghereden huut zinen hoove, voorby Sinte Kartoffels kerke, toot up de voorzeyde merct, ende quam alzo, met eenen princhelicken state toot voor de Halle, voor de 17 neerynghen, ende van daer quam hy toot voor de 4 neeryngen, ende van daer reed hy alzo rondomme de voorscyde merct, tot hy weder quam toot voor de voorseyde 17 neerynghen. Daer stond hy eene goede wile, doe beetede hy van zinen peerde, ende gync boven up de Halle, daer men pleeicht de gheboden te doene van de stede, hy daer vriendelicken biddende den ghemeenen buuc van der stede, als dat se zouden willen vertrecken van der merct, huuter wapene ende elc thuus gaen in zyn vrede; hy zoude hemleden doen, al dat hem mueghelic ware van doene; zy leden als doe ten tyden van dien avyse niet wezende.
| |
[1488-2-5]
Item voord, achtervolgende up den 5den dach, doe quam den voorseyden hertoghe, snavends ten 7 hueren, ter voorseyde merct te voed, an hebbende zyn voorseyd habyt van des dachs te vooren, alzo gaende met zinen edelen rondomme de merct voorseyd, vriendelic ende minlic tooten ghemeene volcke sprekende; hy commende voor de Halle, ten 17
| |
| |
neerynghen ende toot voor de 4 neerynghen daer zo vriendelic sprekende, ende zo minlic deen metten andren als dat hy ommer ghewillich was by zynder goedwillichede ende ghelieften, ende om elken te bet te blivene in payse ende in vreden zo ghync hy up den houc van Sint Amandstrate, in een huus gheheeten in Craneburch, ende zyn edele met hem.
| |
[1488-2-6]
Item up den den 6den dach in Spurkele, achtervolgende snavends ten 9 hueren, doe quam den voorzeyden hertoghe, huuten voorzeyden huuse, ghezeyt in Craneburch, ende quam up de merct voorseyd, ende ghync rondomme de voorseyde merct, in zynen voorzeyden gouden keerele, ende schoot van leede te leede, alle de engienen van der merct elc eene schote, met groter blyschepen.
| |
[1488-2-7]
Item achtervolgende up den 7den dach in Spurkele, anno 88, doe zo was up de voorseyde grote merct, een schavood ghemaect ende een perc, wyd int viercante 100 voeten.
| |
[1488-2-9]
Item voord, achtervolgende up den 9sten dach in Spurkele, anno 88, doe zo quamen de notable, eerweerdeghe persoonen van der stede van Gend, ende quamen de ghedeputeerde voor de Gendpoorte van der stede van Brugghe ende quamen in de stede van Brugghe om te apoyntierne, te traytierne ende te payzierne eeneghe dyversche questyen, geschillen, moyten ende onghenouchten, twydrachten die waren tusschen den hertoghe Maximilyaen der goeder stede van Gend, ende der goeder stede van Brugghe. Nu zyleden notable wyse mannen voorseyd, wezende voor de voorseyde Gendpoorte, de voorseyde stede van Brugghe, hemleden ende haerleder honderzaten hemlyeden vyzenteerende, zendende leeiftochten ende vytaelje.
Item voord, de stede van Brugghe zond hemlieden de nottablen voorseyd ende haren honderzaten, 2 eerweerdege manne personen, om hemlieden te bet te ghelivene, ende
| |
| |
ooc om al te bet voorspoed te ghecrigen van tghuend dat up handen was an beede zyde, dat die 2 notable personen houden zouden in ostagen, om dat se geen quade suspicye hebben en zouden up de stede van Brugghe, den eenen was meester Jooris Baerd, ende dander den prezudend van Vlaendere, ende deze voorseyde prezentacye was al ghedaen buuten der Gendpoorte.
Item voord zy worden zo eens comunikeerende deen metten andren als dat se incommen zouden ter Cruuspoorte. Item voord, de stede van Brugghe die oordeneerde de dry boghen van der schotterye, elke in zyn paruer van der stede eerlic ende schotterlic, alzo elc betaemt ende toebehoord, ende die staende ter voorseyde Cruuspoorte staende schotterlic in oordenancyen, ende ooc daer commende mer Pieter Metteneye, als schoudheete van der stede van Brugghe, ende ooc burchmeesters ende schepenen, ende menich nottabel man van der voorseyde stede van Brugghe.
Item voord die wordeden zo te rade, als dat men toereede de voorseyde nottabele ghedeputeerde van der goeder stede van Gend, ter Cruuspoorten in, duer de Langhestrate, hover dhoude Muelenbrugghe, duer de Oochstrate, duer den Burch, duer de Breyelstrate, ende alzo in de Merct gaende van lede te lede, ende den ghemeenen buuc van der stede van Brugghe bedanckende van der heere, ende vyzentacye hem leden ghedaen zynde, ende van der goeder vytaelje, die men hemlieden ghezonden hadde.
Item voord, dus de 9 leden zo te rade worden hemleden voord te convoyerne ende heerlicken gheleede te doene metten voorseyde schotters van de stede van Brugghe, toot in haerleder herberghe gheheeten de Gendsche herberghe.
Item voord, zo worden de 9 leden te rade, als dat men de nottable voorseyd van der goeder stede van Gend in haer- | |
| |
leder voorseyde herberghe zynde, als dat men hemleden voorseyd zenden zoude, ende het was ooc ghedaen, huut elc led van den 9 leden 4 kannen wyns.
| |
[1488-2-10]
Voord, achtervolgende up den 10den dach in Spurkele, zo waren omme ghedregen in processyen, elc in zyn kerke, de 3, tes te wetene: Sinte Donaes, Sinte Bonifacius ende Sinte Loy, om Gode te biddene, om zyn zoete ghebenedyde gracye.
| |
[1488-2-12]
Item up den 12den dach in Spurkele, anno 88, doe was te Brugghe den wet vermaect, ende ghedaen heeden, huuter name van onzen herfachtegen prince den hertoghe Phylips, ende waren huutgeroupen ende ghelezen ten daghe voorseyd, up de grote merct, ter Hallen, huut by haerleder name ende toenamen, ende waren ghedaen heeden in de schepenen huus ter vyerschare van der stede, ter plecke ghecostumeerd, ende dit zynze.
| |
Burchmeester,
Jacop de Deckere.
| |
Schepenen,
Lodewyc Greffinc; Lievin Van Assenede; Jan Dhondt, drapier; Jacop Andries; Lenart Casenbroot; Lodewyc Cottolf; Boudin Heindricx; Joos Caboot; Jooris Centurion; Adriaen Questecourne; Jan Van de Lende; Marc Van de Velde.
| |
Burchmeester van den coerse,
Jan Dhaveere.
| |
Raden,
Boudin van Doorne, Stevin van Gheyste, Jan van Galdre, Rucquaert Machares, Hoste van Rade, Jan van der Heere,
| |
| |
Jacob van Riebeke, Jan Erche, Jan Ryckaerts, Noweil van Assene, Jan Heindricx, Jan van de Velde.
| |
Hooffmannen,
Cornelis Helle, Jan de Clerc, Roelant de Vos, Jan de Deche, Clays van der Steene, Anthunis Losschaert.
| |
Tresoriers.
Casin Piernis, Lyon Sprughele, Alexandre Mascron, Robert Legayement, Colaert le Bigiesuet, Boudin Petyt.
| |
[1488-2-13]
Item achtervolgende den 13den dach in Spurkele, anno 88, doe was up de grote Merct ter Hallen huut gheroupen hoe dat de stede van Brugghe zoude ghecommen hebben in groter noot, up den 2den dach in Spurkele, ende dat van brandstichten, ende dat in 3 of 4 plaetsen, al up eene huere, ende dan de goede stede te roovene ende te pylgierne, ende vrauwen ende kindren dood te slane, twelc grote schade, clagelic, jammer ende zwaer verdriet hadde ghezyn, had daer toe ghecommen, twelc grood verdriet zouden wel gheweten hebben, ende zy wistend wel eeneghe dyveersche personen, poorters van der stede, alst bleec by den huutroupene, wand zy daer huut gheroupen, ende huut ghelezen waren by namen ende by toenamen.
Item voord, achtervolgende, ten daghe vorseyd, zo was daer huut ghelezen pointen ende artikelen, inhoudende ende achtervolgende, om thonderhoedene den pays van Vrankeryken, waer of noch up de grote merct, ten zelven dage voorseyd, snuchtens te zes hueren, int perc, up de merct, 8 pointen ghelezen waren, ooc van de voorzeyde pays, om die thonderhoudene.
| |
| |
Voord, zo was daer huut gheroupen ende ghelezen, hoe dat den tool of ghebrocht was te Grevelynghe, ende al ooc ten dage voorseyd achtervolgende.
Item voord, achtervolgende ten dage voorseyd, zo ghynghen eenighe dyversche personen van die up de merct stonden honder haren standaert, ende ooc andre, ende gyngen int sprincenhof zouken ende onderzoucken engienen ende ander zaken, ende zy brochten up de voorzeyde merct, 4 latoenen bussen eene grote mande vul, leederen, spaden, hauweelen, ende waren al ghevult, ende brochtenze alzo ter merct, ende een groote menichte van pyken, ende eene houtenen lade, betrent twee hellen lanc viercante, ende een voed wyd ende diep, ende die was vul looden, ende ronde steenen bollen, om d'engienen mede te schietene, ende ooc een menichte van leederen, ende die waren ghemaect van groten dicken coorden, ende de trappen die waren van houte, ende boven an tupperste hende ware yzeren haken, ende deze lederen waren lanc twee, ende zom dry hellen lanc.
Item achtervolgende ten dage voorseyd, zo was in ghehaelt ter Gendpoorte, den honder bailju van Gend, die up de voorzeyde merct stonden ja eeneghe die haeldenen in.
Item voord, achtervolgende ten dage voorseyd, zo waren ter Hallen huut, in gheroupen de ballyngen van der stede van Brugghe, ja, die ghebannen waren dyveerschelicken, om den voorseyden hertoghe wille.
En dit warenze:
Jan van Ryebeke, |
Jan de Keyd, |
Jan van Oostcamp, |
Jan van Hee, |
Jan van Nyeuwenhove, |
F. Clays, |
Willem Moreel, |
Joos Panne. |
Item voord, achtervolgende ten daghe voorseyd zo was
| |
| |
tvrye ooc ter Hallen huut, en of gheroupen als geen led meer te zine van den lande van Vlaendren, maer was daer huut gheroupen ende ghestelt als habitand ende honderzaten van der stede van Brugghe.
| |
[1488-2-14]
Voord achtervolgende den 14den dach in Spurkele, zo was ghevangen mynheere van Dudzeele, geheeten myn heere Jacop van Gistele.
Item voord, achtervolgende ten dage voorseyd, zo waren ghehaeld by mynheer Pieter Metteneye, als schoudheetene van der stede van Brugghe, ende by mynheere van Huutkerke, bailju van den Brugschen vryen, kapiteyn zynde van der stede van Brugghe, zo waren by hemleden gehaeld huuten huuse geheeten in Cranenburch, staende up den houc van der stede van Sint Amand, daer den voorseyden hertoghe Maximilyaen in was ghedaen in behoudender hand, daer waren 4 van zinen huut zynder camer ghehaeld ende ghedaen in de vanghenesse van der stede van Brugghe.
Dit waren de 10 heeren:
Heere Martin van Pole; hy drouch de oordene van den prinche den hertoghe voorseyd, ende Wulfaerd zinen broeder.
Mynheer Iehan Taronde, let canselier.
Meer Jooris, heere van Valkensteyn.
Den grave van Soorne.
Meer Reynaerd Naye, rudder.
Den heere van Mynguwael, huut Eynegauwe.
Mynheer Iehan Fatoust, heere de Willeremont.
Iehan de Lannoy, abt van Sinte Bertyn, van Sint tHomaes ende de vierde, eenen heere huut Bourgogne, Philippe de Nassauwe, broeder van den honwette grave van Nassauwe.
Item achtervolgende ten dage voorseyd, snavends ten 8 hueren, doe ghyngen de nottabele, ende de ghedeputeerde van der goede stede van Gend, ende de nottabele van der
| |
| |
goede stede van Brugghe quamen met barnende toordsen ende met lichte, up de grote Merct, ten huuse ghezeyd in Cranenburch, ende quamen daer vriendelic minzamelic vertroosten ende vyzenteeren den voorzeyden hertoghe.
| |
[1488-2-16]
Item up den 16den dach in Spurkele, anno 88, doe was eenen brief ghelesen, up de grote Merct, boven ter Hallen huut, daer men gheboden pleeicht te doene ende huut te roupene, hoe dat mynheere Phylips, monsr den zuene van mynheer van Cleven, ghezeyt mynheere van Ravesteyn, hoe dat hy zonde vriendelyke groetenesse, saluut an de goede stede van Brugghe, ende an den ghemeenen buuc van de stede, dat men hem zoude willen zenden zinen huusraed, ende voord alle dat hem toebehoord, huuten welken dat eeneghe van bin der stede hem goedwillich in de wille waren te zenden, ende waren gheladen 3 waghenen vul, huuten welken dat eeneghe dyversche personen van den 17 neeryngen, ende andre der contrarye vielen van dyen, ende haristeerden die voorseyde waghenen, ende brochtenze up de grote Merct, daer zy stonden in vorme van wapenynghe, elc honder zinen standaert, ende brochten die voorseyde waghenen in de plaetse van der Halle, gheheeten de Cruudhalle.
Item voord achtervolgende up den 16den dach in Spurkele, anno 88, doe warender eeneghe dyveersche persoonen van den 17 neerynghen ende andre, die waren up de grote merct, elc honder zinen staendaerd, zy vervoorden hem up te nemene tpyngioen van der stede, ende quamender mede ghelopen duer de Bryelstrate in den Burch, toot voor de Loove, daer men de lieden pleeicht te pinene, ende smeten up de poorte zeere rudelic om in te zyne. Terstond de poorte was van binnen hoopen ghedaen; zy vynghen terstond de 2 ghevangenen daer zy omme quamen, ende namen ooc den pynbanc
| |
| |
der mede, ende zy brochten alle ter voorseyde merct int voorseyde perc; terstond zy leden voorseyd, quamen weder omme toot voor de vanghenesse van der stede van Brugghe, ende haelden daer huut Pieter Daris. Voord, dander twee ghevangen, waren by namen geheeten Jan van Nyeuwenhoove f. Michiel, ende dander hiet Jooris Ghyzelin, die hem schryft heere van der Bolle. Terstond deze 3 ghevangenen daer zynde ten voorseyden percke, zo was Jan van Nyeuwenhoove voorseyd, naect ontcleed toot in zyn hemde, om up den voorseyden pynbanc te leggene; hy viel hover zyn kuyen, metten blooten oofde, ende leyde beede zyn handen te gader, ende hy bad om gracie als van daer ghepynd te zine, als up dien tyd. Voord terstond zo was daer naect ontcleed van den live opwaerd, Pieter Daris, die was up den pynbanc daer gheleyt, ende aldaer openbaer ghepynd ten voorseyden perke, ende voord alle ambochten ende neeryngen stonden ter oordenanchie, elc honder zynen staendaert, ende den schoudheeten, kapiteyn ende schepenen stonden int voorzeyde perc, by den pynbanc, alzo dat toe behoord ende schuldich es van zine: ende meer Jooris Gyzelin en was niet ghepynd; dit aldaer ghedaen zynde zy waren weder boven gheleed, up de voorseyde ghevangenesse van der stede van Brugghe.
| |
[1488-2-17]
Item voord, achtervolgende up de 17den dach in Spurkele snachs naer der middernacht, ten tween hueren als den 18sten dach bedaechde, doe zo verbarrenden up de voorseyde merct, voor de Waterhalle, 5 logisten van ambochten, by quader verwaernesse van invier, tes te wetene, de keersgieters, frutenyers, paternostermakers, cookermakers, scheemakers, riemmakers ende nastelynemakers, ende van den paternostermakers, zo quamt eerst.
| |
[1488-2-18]
Item voord achtervolgende up de 18den dach in Spurkele,
| |
| |
zo waren in gheroupen, alle de smalle steden ende dorpen, die honder de voorseyde stede van Brugghe behooren, als datse bin den 3 daghe in zouden commen, ten voorseyde merct, ende zouden daer commen ende staen daer zy behooren te stane, up alzulke corecxye, als daertoe behoord, van houden tyden.
Item voord, achtervolgende up den 18sten dach in Spurkele, doe zo was Jan van Nyeuwenhoove f. Michiel, gheseyt den water grave, hy was doe ten daghe voorseyd, ghepynd in de plaetse van der Halle gheheeten Cruud halle, openbaer van hemlieden diet hoorden ende zaghen.
| |
[1488-2-19]
Item up den 19den dach in Spurkele, anno 88, doe was een jonc knecht van 20 jaren, ghevangen in vrauwe habyte, ende hy was ghebrocht up de voorseyde merct int perc, ende van daer gheleed up den steen, in de vanghenesse, ende van daer terstond weder ghebrocht up de voorzeyde merct, ende was ghesteld upt schavood een lettel tyds.
| |
[1488-2-20]
Item up den 20sten dach in Spurkele, anno 88, doe waren daer eeneghe dyversche, up de grote Merct voor de Halle, van den 17 neerynghen ende andere die hem vervoordende up te heffene tpyngioen van der stede ven Brugghe, ende gyngen daer mede in den Burch, voor den Steenstegere, ende haelden huut der voorzeyde vanghenesse, 5 ghevangenen, tes te wetene, Gillis Simond, Victoor Ageyns, Jan Boontand; hy plochte te draghene de Colve, als dienaers plegen van der stede van Brugghe ende hy was ooc een dienare, ende dander twee waren Morianen, ende brochtenze gheleed toot in de plaetse van der Halle, ende waren daer, deen vooren ende dander naer, ghestelt ten pynbancke ende ter examinacye ende waren doe boven gheleed, up de voorzeyde vanghenesse.
Item up den 20sten dach in Spurkele, anno 88, doe zo waren de zelve mooren, die ghebrocht waren in de plaetse
| |
| |
van der Halle, die waren van de plaetse voorseyd, ghebrocht up tvoorseyde schavood van de Merct, ende waren daer up ghecondampneerd te stane eene huere, ende waren daer ghebannen elc tien jaer, huuten lande van Vlaendren, up zyn ooft.
Item up den zelven dach, naer der noene ten 4 hueren, quamen an ter poorte van Sinte Ledenaerd, huuten noord houcke, 200 hagepoorters, die quamen ter merct, voor de poorterye hem vertoghende.
Item voord up den zelven dach ende up de zelve huere, doe quamen dry eerauden van den hertoghe Maximilyaens weghe, huuten huuse van Cranenburch, ende gyngen van lede te lede, naer de costume van der merct, omme zeker pointen ende artikelen zo zy last hadden.
| |
[1488-2-18]
Item up den 18den dach in Spurkele, anno 88, doe verdranc een schoon jonc meyskin thenden den Maechdendalle, alder naest een huus, dat plochte te heetene Sinte Berbele stove, ende het was van der houde van tusschen 4 ende 5 jaren, ende het versmoorde bin den huuse, in een waschpe met watre.
| |
[1488-2-21]
Item up den 21sten dach in Spurkele, anno 88, doe was te Brugghe up de grote merct, eenen man dood ghesteken ende het was eenen frutenyer, ende hy was de weerd in de witte Valke, in Sinte Amandstrate, staende aldernaest de goudin Valke, staende tusschen de kerke van Sint Amand ende der voorseyde merct, ende hy hiet Jan Rycx.
| |
[1488-2-22]
Item up den 22sten dach achtervolgende, in Spurkele, doe zo was ghevonden een brugge van een houtin plancke, ghemaect up twee stocken, ende die stocken waren vast ghemaect an 4 cleene harynctunnekins, ende dese voorzeyde brugge, was ghevonden by de Cruuspoorte, tusschen de voorseyde poorte, ende de eerste muelne daer men den
| |
| |
papegay pleeicht te schietene, ende deze brugge beteekende of daer yemend hover ghegaen hadde by nachte ende thontyde.
Item voord, achtervolgende up den 22sten dach in Spurkele, doe quamen eeneghe dyversche van die up de voorseyde merct stonden van den 17 neerynghen ende andre, zy namen tpyngioen van voor de Halle, daert stond, ende quamer mede toot eens backers huus by de Cruuspoorte, alder naest de Zwanc, ende vyngen den man van der huus, ende brochten in de vanghenesse van de stede. Item voord achtervolgende, terstond zo zyn de zelve personen ghecommen al metten zelven pyngioene, zy zyn ghecommen ter Vridachmerct, ter cause van een menichte van Duudschen, ende Walen, ende andre, die waren daer ghedachvaerd naer der noene, ter zelven dage voorzeyd, metten trompette van der stede, tvoorseyde pyngioen daer zynde, den schoudheeten van der stede van Brugghe quam daer ooc, ende zy stonden daer alte zamen metten pyngoene, up den houc van der Beeste merct, ende van daer quamen ze in de middel van de Vridachmerct, ende de voorzeyde Duudschen quamen ooc honder den voorseyden standaert, ende die voorseyde Duuschen waren up ghenomen ende gheleed in 2 of in 3 torren, te Minne watre, ende waren daer verwaerd ende ghevitueljierd, ende van daer quamen de voorzeyde van der Merct weder ter Merct, metten voorzeyden pyngioenen, ende quamen weder alzo int voorzeyde perc, daer stondenze eene goede alf huere, ende van daer quamenze in den Burch, ende daer maectenze eene communicacie om te gane te Middelburch, by Hardenburch.
Item achtervolgende, tselve instrument dat ghevonden was, by de Cruuspoorte in de Veste van der stede, om lieden hover te gane, up den 22sten dach van Spurkele, dat was
| |
| |
verbarrend voor de Halle, voor de poorterye, ende voor de 17 neerynghen.
| |
[1488-2-23]
Item voord, achtervolgend up den 23 voor de noene, ten 9 hueren, doe was tvoorzeyde pyngioen up ghenomen van voor de Halle, van den 4 neeryngen, de 17 neerynghen ende ander, ende quamen mede toot int voorseyde perc, ende terstond zy quamen daer mede toot in den Burch, ende terstond quam de schoudheeten mer Pieter Metteneye tiegen hemleden spreken, terstond quamen zy weder up de Merct int tvoorzeyde perc, ende terstond weder voor de Halle, up haerleder plaetse.
Item voord, achtervolgende up den 23sten dach in Spurkele voorseyd, doe was den backer by de Cruuspoorte, gheheeten Jan Delannoot ende zyn wijf, beede ghevangen, ende zyn wyf was gheleed in de vanghenesse van der stede van Brugghe, ende hy was gheleed honder zyn ambocht, up de voorseyde merct, in haerleder thente, ende van daer in de plaetse van der Halle, toot voor den pynbanc, ende ommer by groter bede van den ghemeenen volke ende ooc by compassyen up hem hebbende, om dat hy zo zeere bad ende weende, zo was hem den pine verlaten, ende hy was gheleed in de vanghenesse van der stede.
Item voord, ten zelven daghe voorseyd in Spurkele, naer der noene, ten 4 hueren, zo waren ghedaen commen in den Burch, voor de vanghenesse van der stede van Brugghe, gezeyd, voor den Steenstegre, 5 waghenen, ende daer up zo waren ghebrocht 9 ghevangenen, ende waren de heeren van den hertoghe Maximilyaen die ghevangen waren up den 14den dach in Spurkele voorseyd, ende waren daer gheleyt als ghevangen mannen, up de voorseyde vanghenesse, die waren vervoerd up den 23sten dach in Spurkele tooter goeder stede van Gend, midsgaders by eendrachtichede van den
| |
| |
3 leden van den lande van Vlaenderen, ende ons volc van de stede van Brugghe, ghenomen ende ghecooren huuten ghemeenen buuke van de voorzeyde merct, metten pyngioene van der merct ende ooc in goede hoordenancye ghebatelgyerd, gheschod, ghestoct ende ooc ghewapend ghelyc als daertoe behoord ende diend ende ooc ghehangyend volc zynde van onze stede van Brugghe, 300 ende meester Clays der mede als busmeester, ende zouden alzo mede gaen om de goede nottable personen van der goeder stede van Gend, ende ooc de voorseyde ghevangenen te convoyerne ende te gheleedene met minnen ende met vriendschepen toot Ursele.
| |
[1488-2-24]
Item up den 24sten dach achtervolgende in Spurkele voorseyd, doe zo tracken huuter goeder stede van Brugghe, van de merct voorseyd alle ghewapend, ghebatelgyerd ende ghehenzyend alzo daer toe behoord, 90 mannen, tes te wetene, huuten 9 leden, huut elc led, 10 mannen, ende die zouden huut ghetroken hebben den 22sten dach in Spurkele, alzoot tvooren verclaerst, maer ten viel alzo niet, zy trocken huut ten daghe voorseyd, den 24sten dach in Spurkele met 8 engyenen, met spaden, hauweelen.
Item voord, achtervolgende den dage voorseyd, zo was alle man ghebooden, vry varen ende vry keeren ende vry van alle schulden om vytaelje te voerne te Middelburch, staende by Hardenburch.
| |
[1488-2-25]
Item voord, achtervolgende den 25sten dach in Spurkele, zo waren noch meer engyenen gevoerd te Middelburch voorseyd, ende specialic een groot engyen, poeder ende steenen ende zulc als daer toe behoord, ende 50 mannen der mede.
Item voord, achtervolgende in de zelve maend, ende ten dage voorseyd, zoo waren bancken ghemaect heerdvast ende nagelvast, rondomme bin den perke voorseyd, twelke
| |
| |
perc stond up de merct, tusschen den voorseyden schavoote ende de Halle van der stede, voor twelke schavoot stond ooc ghestelt eenen banc met eender lene, ja ende int voorseyde perc, stond ooc ghestelt eenen banc up hem zelven, alzo lanc alst voorzeyde perc wyd was, maer niet heerdvast.
| |
[1488-2-26]
Item voord, achtervolgende up den 26sten dach in Spurkele, doe zo was huut gheroepen, ghepuplyerd ende te kennen ghegeven, den pays van Vrankerike, vry varen ende vry keeren, te water ende te lande, ende was den zelven pays, alle de pointen ende artikelen, die hier huut gheroupen, ghelezen ende te kennen ghegeven waren, anno 82, die te houdene ende thonderhoudene, ende was huut gelezen ter Hallen huut, ten dage voorseyd daer men ghewones ende ghecostumeerd te Brugghe de gheboden huut te roupene ende te kennen te ghevene.
Item voord, terstond up de zelve huere, ende wile tvoorseyde ghebod ghedaen zynde, zo was daer zelverin geld huut ghezayd, ter Hallen huut, honder tvolc, ende dat waren alle dobbel stuvers van 4 grooten tstic, nyeu munte van Gend, te Gend gheslegen, ende dit voorseyde was al ghedaen den 26sten dach in Spurkele, anno 88.
Item achtervolgende, int selve huut roupen van den pays voorseyd, zo was daer deffencye, ende gherenonchyerd in geene officyen bin den lande van Vlaendren te zine, nyemende huut den lande van Bourgognen, noch huut den Duudschen landen.
Item voord, dat ghedaen zynde, terstond zo quamen de ghedeputeerde nottable van der goeder stede van Gend ende ooc de nottable van der stede van Brugghe, zy ghyngen alle te zamen by den hertoghe, int huus van Cranenburch, ende quamen hem vyzenteren ende de zaken te kennen gheven.
| |
| |
Item up den zelven dach voorseyd, naer den noene, ten 4 hueren, doe zo was den pynbanc ghedregen van huuter plaetse van der Halle, daer hy ghestaen hadde 11 dagen, ende was weder ghedregen in de love, om eeneghe vrauwen ende andere mede te pinene ende te exameneerne.
| |
[1488-2-27]
Item voord, achtervolgende up den 27sten dach in Spurkele, anno 88, doe quamen de ghedeputeerde nottable van der goeder stede van Gend, ende ooc bailju ende schoudheete, ende de wet van der stede van Brugghe, quamen int huus geheeten in Cranenburch, staende up de grote merct, up den houc van de strate van Sinte Amand, daer den voorseyden hertoghe Maximilyaen in ghelegen hadde 22 daghen. Hy in zinen persoon met zynen state, quam huuten huuse voorseyd, ende hy ghync metten voorseyden ghedeputeerden van lede te lede, naer dhoude costume ende de ordenancie van der voorseyde merct, den ghemeenen buuc van der stede bedanckende van der goeder bewaernesse, heere, duechd, reverencie ende weerdichede die men hem ghedaen hadde, ende hy bad voord om noch voord bewaerd te zine, ende hy ghync alzo te voed de voorseyde merct hover ende weder hover. Item voord, hy hadde an, eenen zwarten keerel van laken damast ghevoedert met sabels, ende daer was een peerd bruun bay, al becleed met gouden lakene, daer zad hy up voor de thente van den makelaers, ende hy reed alzo met zoete ende manierlicker manieren, ende princhelic ghelaet, voorby Sinte Kartoffels kerke, duer de Cuper strate, ende alzo ten huuse in van meester Jan de Groos, wylend was het, behoord nu toe zyn kinderen te parlemente te Parys, om daer te liggene in behouder hand ende in goeder bewaernesse.
Item voord, achtervolgende ten zelven dage voorseyd, zo quamen die van den Vryen, als habytanten ende honderzaten
| |
| |
van der stede van Brugghe, ende quamen staen tharer houder plaetse ghecostumeerd, dat es voor tvischscopers huus.
| |
[1488-2-28]
Item up den 28sten dach in Spurkele, anno 88, doe quam tselve volc van Middelburch, staende by Hardenburch, twelk dat huuter stede van Brugghe trac, den 24sten dach in de maend voorzeyd, zy quamen voor de Cruuspoorte metten engyenen die hemleden ghezonden waren, ende hadden ghewonnen tcasteel van Middelburch, vechtender hand, ende brochten ooc mede den kapiteyn ghevangen van den voorzeyden casteele in eenen wagen, ende noch eenen man daer mede, die gheschoten was met een quareel in zyn knye, ende den voorseyden kapitein heet Ghyzelbrecht Tomme, ende hy hadde ghezyn burchmeester van den lande van den Vryen, ende zy brochten met hemliede 13 engyenen, honder groot ende cleene, ende quamen alzo in ter Cruuspoorte, ten dage voorseyd, met 400 mannen, met schone oordenancye ende ooc meester Clays der mede als busmeester, ende quamen alzo toot up de groote Merct, daer den ghemeenen buuc van der stede van Brugghe stond, met hopenen standaerden ende banyeren, ende met thenten ende pauwiljoenen, ende als de voorseyde engyenen up de voorseyde Merct waren, terstond die waren ghevoerd in der steden huus, staende by de Minnebrugge, ende terstond daer naer zo waren daer voor de Halle, eeneghe dyversche van den 17 neeryngen ende ooc andere, die namen up tpyngioen van voor de Halle, up de voorseyde Merct, ende quamen der mede voor de vanghenesse van der stede van Brugghe, ende zy haelden daer huut 4 ghevangen; tes te wetene: Victoor Ageyns, Jooris Ghyzelin, Pieter Daris ende Bontand ende brochtenze in de voorseyde Halle, ende doe haeldense den voorseyden kapiteyn die zy brochten van Middelburch, ende zy leedene in de
| |
| |
plaetse van der voorseyde Halle, ende doe haeldense beede depynbancken, den houden ende den nyeuwen, ende brochtense in de voorseyde plaetse, ende den voorseyden kapiteyn was ooc naect ontcleed ende hy was daer up gheleyt, nu om de groote ruudhede van den ghemeenen volcke, ende de groote dromynge van den voorseyden ghemeenen volcke, zo quamen beede den schoudheeten ende den bailju up de voorzeyde Merct, int voorseyde perc, ende de wet van der stede der mede, ende brochten den voorseyden capiteyn int voorseyde perc, ende den pynbanc der mede, ende daer zo was hy weder ghesteld ter examinacien, ende dander 4 ghevangen voorseyd, bleven boven in de Halle, ende den voorseyden kapiteyn, Ghyzelbrecht Tomme, was huuten voorseyden perke gheleed in de voorseyde vanghenesse van der stede, ende terstond was hy weder of ghehaeld ende ooc gheleyd up de voorseyde Halle.
| |
[1488-2-29]
Item voord, achtervolgende up den 29sten dach in Spurkele, anno 88, doe was op de grote Merct, up een schavood, justicie ghedaen, ende execucie ghedaen van den live metten zweerde, 5 personen, tes te wetene, Jan Van Nyeuwenhove, f. Michiel die men hiet den water grave; Victoor Ageyns; Pieter Daris ende was een keersgieter; Ghyzelbrecht Tomme, ende mer Jooris Gyzelin ende den voorzeyden water grave, was ontooft zittende in eenen zetel, ende elc hadde zyn kerchoof. God hebbe der zielen van al. Amen.
Item voord, achtervolgende up den zelven dach, zo warender eeneghe dyveersche van den die van de 17 neerynghen ende ander, zy namen up tpyngioen van voor de Halle, ende ghyngen daer mede ten clooster van den Heechoute, om haerleder geld tondfanghene van der saudeye, van datse ghezyn hadden te Middelburch in Vlaen- | |
| |
dren, in vorme van wapenynghe ende wonnen daer tcasteel ende de stede voorseyd.
| |
[1488-3-1]
Item voord, achtervolgende de maend van Spurkele, up den eersten dach van Meerte, zo quamen de zelve voorseyd tsnavends ten 5 hueren, metten voorzeyden pyngioene, van voor de Halle, int voorseyde perc, om eeneghe dyveersche pointen ende artikelen, die zy begeerde, maer het was huut ghesteld toot tsanderdaechs, ende daer en quam niet meer of. God verleene ons pays. Amen.
| |
[1488-3-2]
Item achtervolgende up den 2den dach in Meerte, doe zo was up de groote mert, eenen man dood ghesteken, ende hy was eenen smit die daer dood bleef, ende hy hiet Phylips, ende diet hem dede die hiet Gillis, ende het waren twee natuerlicke broeders van vader ende van moeder, ende haerleder vader hiet Karstian Lippins, ende was eenen slyper van scharen, hauwmessen, haecxen, vylen, ende van dat men hem brochte.
| |
[1488-3-3]
Item voord achtervolgende, up den 3den dach in Meerte, anno 88, doe was eenen man verdronken by den Augustinen clooster, in de reye, up thende van tSheerzameraelstrate, ende het was eenen vulder, ende hy hiet Mattheeus, ende woende met Heindric van der Beerst.
| |
[1488-3-4]
Item up den 4den dach in Meerte, doe was ghevangen tooter roedrager, in zyn huus, ende het was Matthys Speyaerd van Gend, ende het vync hem meester Clays den busmeester, hy was geleed te Brugghe in de vangenesse, maer hy was bin den zelven dage vervoerd te Gend waerd.
Item up den zelven dach voorseyd, zo quamen eeneghe dyversche huuter merct van de 17 neeryngen ende ooc andere, in den Burch, metten pyngioene, tsnavends ten 6 hueren, ende quamen up den steger ende van daer in den middel van den Burch, ende waren daer toot tusschen
| |
| |
den 10 ende den 11, ende dat om eenige pointen ende zaken, die zy begeerende waren.
| |
[1488-3-5]
Item up den 5den dach in Meerte, doe zo was de wet vander stede van den Dam ingebrocht, in de stede van Brugghe, om eenege zekere pointen ende artikelen die an hemleden belanct waren.
| |
[1488-3-6]
Item up den 6den dach in Meerte, doe zo ghyngen 60 mannen van de merct, huuter stede van Brugghe, toot in de stede van den Dam, om daer te gaen liggen in garnizoene.
Item achtervolgende, up den 6den dach in Meerte, doe zo quam van de stede van Mechelen, eenen eeraud, ende hy quam binder stede van Brugghe, hy hadde an eenen taneyden keerle ende eenen wapenroc daer boven, ende hy quam alzo up de groote merct, ende ghync metten heere ende metter wet ter Halle staen, ter veinster daer men de gheboden pleeicht te doene, ende daer was huut ghelezen eenen brief die ghescreven was den 3den dach in Meerte, alzo den brief daer mensioen maecte, daer vele lieden vele of zeyden. God geift ons al te goede ende Maria. Amen.
Item noch up den zelfden dach in Meerte, anno 88, doe was tsnavends ten 6 hueren, eenen man dood ghesteken in eene wyntaveerne gheheeten in den Ronchevael, staende in een strate gheheeten in de Langhewynckel, ende het was eenen turfman, huuter Moere, ende diet dede was ooc van daer.
| |
[1488-3-7]
Item up den 7den dach in Meerte, doe quamen die van den Damme ter Merct met hueren standaerde, als deerste smalle stede.
| |
[1488-3-8]
Item up den 8sten in Maerte, anno 88, doe zo was int huus van den Vryen ghevonden een voer pyken ende loode hamers, ende het was gheladen up eenen wagen ende ghevoerd in de stede huus bachten wyngaerd, by de Collette.
| |
| |
Item up den 8sten dach in Meerte, anno 88, doe zo was de klocke up de Halle te Brugghe gheslegen te stoorme, ooghe, grootelicke ende vele, daer menich goed mensche zeere of verdarend was, ende dat was tsnuchtens ten seven hueren.
Item voord, ten zelve dage voorseyd, doe zo was tpyngioen van den honder capiteyn up ghenomen van voor de Halle, ende hy brocht int voorzeyde perc, staende up de merct voorseyd, ende daer quam ooc mede by Pieter Metteneye, als schoudheeten van der stede van Brugghe, ende mynheere van Huutkerke, als bailju van Brugghe, ende oppercapiteyn, schepenen ende burchmeesters van der stede van Brugghe ende noch vele andre goede mannen.
Item voord, daer was doe ghebrocht mynheere Jacop van Gistele, ghezeid mynheere van Dudzeele, ende die was daer ghebrocht int tvoorzeyde perc, om eenege dyveersche cauzen, pointen ende artikelen die men hem daer anleyde ende opzeggende was, daer alzo ghezyn hebbende 3 of 4 hueren, zo was den voorseyden heere Jacop van Gistele weder geleed up de voorseyde Halle, van daer hy te vooren ghehaeld was, toot naer der noene. Ten zelven dage voorseyd ten vier hueren, doe quamen weder alle de voorseyde ghedeputeerde int perc voorseyd, ende den capiteyn voorseyd, metten pyngioene voorseyd, ende hy meer Jacop van Gistel, was ooc daer ghebrocht int perc voorseyd, daer was ghesloten, gheacordeerd, gheconcludeerd ende ghecomunikeerd ende communicacye ghehouden int generale, ende dat by den 3 leden van den lande van Vlaendren, als dat den voorzeyden heer Jacop van Gistele, sterven zoude metten zweerde, ende execucye doen van zinen live, ende hem alzo bryngen van levende live ter dood, om zeker pointen ende artikelen die an hem bevonden waren, die hy ghedaen hadde, contrarye zinen heede, ende de rechten ende prevylezen
| |
| |
den voorseyden lande van Vlaendren ende der stede van Brugghe, zoo was hy ghebrocht ter schavoote voorzeyd ende de justicye voorseyd vulcommen. Voord up tvoorseyde schavood was ghespreed een rood laken, daer hy up knielde, dood zynde, hy tlichame daer in ghewonden, ende tsinen huuse ghedregen by de graeuwe broederkins, ghezeyt de Cellebroederkins, bereed zynde bin den zelven havende ghedregen zynde ten Carmers ghezeyt tOnzen Vrauwen broeders, ende up den 9den dach in Meerte, zo was int zelve clooster voorseyd, naer der noene, vygelye ghezongen van de 4 hoordenen, binnen Brugghe.
| |
[1488-3-10]
Item voord, up den 10sten dach in de maend voorseyd, doe zo was hy den zelven heere Jacob van Gistele, ghevoerd buuten der stede van Brugghe, in de kerke van Dudzeele, ende daer begraven, ende hy was huut ghevoerd ter poorte van Sinte Ledenaerd, in een hanghende waghen, overcleed met zwarten lakene, ende met 12 barnende toordsen, ende daer an hanghende 4 scilden van zynder wapene, tes te wetene, an elc hende een, ende an elke zyde een, ende eenen priester van den Carmers zittende vooren in de wagen; den wagen was bezocht, ende de kiste hopen ghedaen ende 12 mannen te peerde, ende elc metten bloten aenzichte, ende beede zyn zuenen quamen mede tooter poorte, maer zy moesten blyven bin der stede.
| |
[1488-3-9]
Item up den 9sten dach in Meerte, by nachte als den 10den dach bedaghen zoude, doe was ghebrocht van den parke van Male, toot up de Veste van der stede van Brugghe, een viercante dync, ghemaect van vuerne plancken ende van sparren, ende eene biertunne in den middel vast daer an ghemaect ende die plancken ghewoeld met coorden ende met stocken, ende het was ghemaect te Male voorseyd, ende het was lanc twee hellen ende vier plancken breed, ende het
| |
| |
was ghebrocht up de voorseyde veste, thenden de Vulderstrate, ende het was alzo van hover twater van buuten inghebrocht, ende de wakers van de voorseyde stede die haneveerdent, ende het was daer ghebrocht om der mede hover te vaerne Clays van Delft, ende de voorseyde wakers ende wachters van dien, brochten Clays voorzeyd ghevangen, ende tvoorseyde instrumend, ter kennesse van der Merct, ende het was ghedregen up groenevoorde, ende cords daer naer, bin der zelver voornoene, zo wast van eenege van der Merct ontween gheslegen, ende verbarrend tsnuchtens, betrend ten 8 hueren.
Item up den zelven dage voorzeyd, zo was ende quamen int voorseyde perc, beede de roeden van justicyen van der stede van Brugghe, ende burchmeesters ende schepenen tusschen den 9 ende den 10 hueren, ende Clays van Delft was ooc daer ghebrocht, ende was daer ghexamyneerd ende up den pynbanc gheleyt, ende ooc ghepind, ende waren daer alle alzo toot tusschen den 11 ende 12 hueren, ende daer naer was den voorseyden Clays van daer gheleed in de Halle, up de merct.
Item up den zelven dach voorseyd, zo was bezouc ghedaen ten clooster van den Augustine, om te zoukene eenege fugetiven van der stede van Brugghe, ende daer worde doe ghevangen broeder Jooris, den ketelare, ende die was ghebrocht in de schepenen camere, ende van daer gheleed up vanghenesse van der stede van Brugghe.
| |
[1488-3-11]
Item up den 11sten dach in Meerte, naer der noene, tusschen den 3 ende 4 hueren, doe zo namen up de 52 ambochten van der stede van Brugghe, die stonden ter merct in de voorme van wapenynge, met hoopenen staendaerden ende pyngoenen, ten daghe ende huere voorzeyd, zo nam elc up zyn pyngoen, al ghezamender hand ende eendrachtelic, ende
| |
| |
quamen alle te gader alzo toot in den Burch, voor den steger van de vanghenesse van der stede, ende haelden daer huut Jan de Taye, Clays van Delft, ende Willem Houdmarc, ende waren alle dry ghebrocht up de merct, int voorseyde perc by den pynbanc, ende waren daer ghebrocht ter examen om zeker pointen ende artykelen die men hem anleggende was. Dat al ghedaen zynde, Clays voorseyd was gheleed up de Halle, ende dandere 2 voorzeyd waren weder gheleed in de voorzeyde vanghenesse, ende de voorzeyde pyngoenen bleeven staende rondomme den voorzeyden parke, alzo langhe toot dat de voorzeyde examenacye ghedaen was, ende doe gync voord elc weder honder zynen staendaerd, daer hy behoord.
| |
[1488-3-00]
Item achtervolgende, up den 11den, den 12den ende den 13den dach in Meerte, anno voorzeyd, doe zo was te Brugghe wapeschouwynge ghedaen, of hauwet ghehouden, hoe ment verstae, ende namenlicken up den 13den dach voorseyd, doe zo wast versterct, vervroond, vercostelict, vereerlict ende verrykelict van menegen fresschen man, wit in de wapene, alzo men zeyde toot 20 hondert, ende elc ambocht ende neerynghe, metten pyngioene van de merct, van honder zynen staendaerd, met barnende turcken in de vierpannen, ende met barnende toordsen, ende metten pyngioene van der stede van Brugghe, up ghegeven van voor de Halle, twelcke pyngioen voerende was mynheere den bailju van der stede van Brugghe, ghezeyt mynheere van Huutkerke, ende ooc zyn opper capiteyn van der stede van Brugghe, hy rydende vooren, ende al voren te peerde verwarende d'heere van der stede van Brugghe, ende deze voorzeyde wapenynghe of hauwed, gync duer de Steenstrate tooter Dweerstrate, inslaende ter rechterhand, gaende toot voor by de Pypers capelle, toot in den Houden zac, inslaende ter rechterhand toot hover dHezelbrugge, inslaende ter rechter
| |
| |
hand, weder omme slaende ter luchter hand, voor by Sint Jacobs kerke, voor by thof van Gistele, omme slaende ter luchter hand in de Naelde strate, voor by den huuse wylend toebehoorende eenen meester Jan de Groos, ter cause dat zy aldaer quamen dat was den hertoghe van Oostenryke, geheeten zynde Maximilyaen, kuenync van den Romeynen, ende quamen alzo aldaer, in dien schonen state, ende oordenancye, om dat dat zien zoude, om zyn merancolye ende fantezye te bet te vergetene, ende zynen tyd te cortene, wand hy doe daer lach in bewaernesse, by den 3 leden van den lande van Vlaendren, ende van der 9 leden van der stede van Brugghe. Tvoorseyde hauwed hem daer vertoocht hebbende voor hem, in de maniere voorseyd, vertrac van daer toot voor een huus, gheheeten in de Speere, omme slaende ter rechter hand, toot hover de Beurze, duer de Zouter strate, voor by Sint Jansbrugge, lancs de Reye, hover de Kuenyncxbrugge, voor by Sinte Martins plaets, duer de Bogaerd strate, hover dhoude Muelenbrugge, omme slaende ter rechter hand, voorby tclooster van den Jacopinen, gezeyt de broeders van den Predicaren, alzo streckende voor by den Braemburch, voor by de groote Eechoudbrugge, lancx den Dyver tooten hove van den Gruuthuuse, hover de Nyeubrugge, omme slaende ter rechter hand, duer de Nyeustrate, voor by het west vleeschuus ende alzo van boven weder ter Steenstrate in. Dit voorseyde dat was den ganc van der voorseyde wapenschouwynghe, ten dage voorseyd, dat was den 13den dach in Meerte. God ende Maria willend ons ende elcken verleenen te goede.
| |
[1488-3-14]
Item achtervolgende up den 14den dach in Meerte, doe zo was te Brugghe ghevangen Jacop Dheere, fils Jacop, ende naer den noene, ten 4 hueren, doe zo was hy ghebrocht ter exame boven up de Halle, ende den pynbanc
| |
| |
was ghehaeld van up de merct huuten perke daer hy gestaen hadde 16 dagen. Dat ghedaen zynde, den voorseyden Jacop was weder up de vanghenesse geleed, ende den voorzeyden pynbanc was weder up de merct ghebrocht huuten Halle int voorzeyde perc, ende daer was ooc doe ghebrocht te exame eenen duudsche ende hy hiet Andries ende was woonachtich te Bruessele, maer het verghync daer zo met hem, als dat hy ontslegen was, ende was daer gedaen heeden den jongen hertoghe Phylips, goed ende getrauwe te zine.
| |
[1488-3-15]
Item achtervolgende up den 15den dach in Meerte, doe zo was execucye ghedaen van zinen live, gherecht metten zweerde, ende alzo ghebrocht, van levende lyve ter dood Jacop Dheere, fs Jacop, te Brugghe, up de Grote Merct, upt voorseyde schavood dat daer ghemaect stond.
Item up den zelven dach voorseyd, doe was ooc Clays van Delft up tvoorseyde schavood, om ooc te executeerne, van zynen live metten zweerd, maer het verghync daer zo met hem, als dat hy ghecreech gracie.
Item voord, up den zelven dach voorseyd, doe zo was ghevangen meester Pieter Lanchals, rudder, alzo men zeyde doe toot eenen Jan vander Keere, wonende in de Carmerstrate, ende hy was gheleed, up de vanghenesse van der stede van Brugghe, tsnavens ten 7 hueren. Cords daer naer zo was hy van den steene ghebracht, by meer Pieter Metteneye als doe schoudheeten van der stede van Brugghe, ende den deken van den smeden, met 4 barnende toordsen, ende was gheleed up de voorseyde merct van der stede, ende was daer gheleed te tooghe, van lede te lede, den 9 leden, ende daer gheleed up de voorseyde Halle.
| |
[1488-3-16]
Item voord, achtervolgende up den 16den dach in Meerte, doe zo was tsnuchtens ten 8 hueren, ghemaect een schavood up de voorseyde groote Merct, bin den voorseyden perke,
| |
| |
7 voeten ooghe ende daer was up ghestelt den voorzeyden pynbanc, enden den voorseyden Pieter Lanchals was daer up ghebrocht, ten banke voorseyd, ter exame ter kennesse van beede de roeden van justicyen ende burchmeesters ende schepenen van der stede van Brugghe, ende meester Willem Beyts pensyonaris van der goeder stede van Gend, ende ter prezencye van den 9 leden van der stede van Brugghe; ende up den zelven dach voorseyd, naer der noene, ten 3 hueren, zo quamen de 52 pyngioenen van der Merct alle ghezamenderhand staen rond omme tvoorseyde perc, ende daer waren beede de roede van justicyen van der stede van Brugghe, ende burchmeesters ende schepenen, ende doe zo was daer ghebrocht Pieter Lanchals voorseyd, int voorseyde perc, ende up tvoorseyde schavood, zittende up den pynbanc, ende daer naer naect ontcleed, ende daer up gheleyt, ende daer openbaer ghepynd met woelynghen van coorden, met water, ende met banden van yzere.
| |
[1488-3-17]
Item up den 17den dach in Meerte voorzeyd, doe zo was meer Pieter Lanchals gebrocht ten 10 hueren voor der noene, weder ghebrocht gheleed up de Merct, ten voorseyden percke ende schavoote, ter exame, ende alle de 52 pyngioenen daer betrend, ende hy was daer toot den 12 hueren, ende altoos was daer ooc mede tpyngioen van de poorterye, van der stede van Brugghe, ende tpyngioen ooc van den landen van den Vryen, dat ghedaen zynde, alle de voorzeyde pyngioenen ghyngen van de Merct met payze ende met vriendschepe, elc up zyn stede, daer hy behoord. Gode lof ende danc.
Item up den zelven dach voorseyd, naer der noene, ten dry hueren, zo was den voorseyden Pieter Lanchals weder ghebrocht ten voorzeyden perke, ende ten schavoote, ende ter exame, ten voorseyden pynbanc, ende alle de voorseyde pyngioenen van der voorseyde Merct, daer omtrent. Daer
| |
| |
naer elc ghync met payze, daer hy behoort. God hebbe lof ende danc.
| |
[1488-3-18]
Item up den 18den dach in Meerte, anno 88, doe quamen in de groote Merct, de Haghepoorters, ende zy quamen in, van de Wullestrate, ende quamen aldaer in, van den clooster van den Eechoute ende zy waren 500 ende 64 mannen, ende zy quamen om eenege pointen ende artikelen, die zy begheerende waren.
Item voord, achtervolgende ten dage voorseyd, doe zo was Pieter Lanchals voorseyd, weder ghebrocht, gheleed up de voorzeyde Merct, int voorseyde perc, up tvoorseyde schavood, by den voorseyden pynbanc, ter exame, by beede roede van justicyen burchmeesters ende schepenen, ende de 9 dekenen van den 9 leden, ende voord, alle de 52 pyngioenen van de Merct stonden rondomme tvoorseyde perc, ende ooc tvoorzeyde pingioen van de poorterye, ende hy Pieter Lanchals voorseyd, die bad om gracie van te stervene om 3 dagen respyt, ende twas hem gheconsenteerd, om hem zelve te bepeinzene ende te ghedynckene, ende zyn zondich leven thoverpeinzene, ende elc ghync voord int sine.
Item up den 18den dach, als den 19den dach bedaechde, doe zo was dood ghesteken eenen gheheeten Antheunis De Cuup, ende het was ghedaen by der Wulfhaghebrugge tusschen de voorzeyde brugge ende de Dweerstraete ende het dede eenen die men hiet Ambrosyus ende hy pleeicht te makene suuker ladekins.
| |
[1488-3-19]
Item up den 19den dach in Meerte, anno 88, doe zo was huut gheroupen, ghepublyerd ende te kennen ghegeven, bin de stede van Brugghe, ter Hallen huut, daer men ghecostumeerd es publycacye te doene, daer was huut gheroupen den pays van Vrankeryke, den welken pays, vermaect ter plaetse voorseyd, den 26sten dach in Spurkele, maer nu ten
| |
| |
dage voorseyd in Meerte, zo stond ter veinstere, de heeraud van den conync van Vrankeryke, ende die hadde an eenen wapenroc van blaeuwen semyte ende daer in ghewrocht de gouden lelyen, ende de stede speillieden stonden boven, buuten an de ter Halle, daer plegen te stane ende zy speeilden 3 poozen, ende den pays voorseyd, was daer huut ghelezen in waelsche ende in vlaemsche; ende daer was ooc geld ghestroyd ter Hallen huut, by den heer den burchmeester van den course van de stede van Brugghe, Jan Dhamer, 3 handervul ende het waren al pennyngen van 3 grooten tstic.
Item voord, ten dage voorseyd, naer der noene, ten 4 hueren, zo was meer Pieter Lanchals weder ghebrocht gheleed ten voorseyden schavoote, ende ten pynbancke ter exame ende ter pine, ende ooc hy was naect ende moeder naect openbaer ghepynd, met banden van yzere, met woelynghe van coorden ende ooc metten watere.
Item voord ten zelven dage voorseyd, zo quam in ter Gendpoorte mynheere Van den Gruudhuuze, met 25 peerden. Voord te zynder wellecomme, zo schonken hem de 9 leden van der merct, deen min, d'ander meer, ende 6 cannen wyns.
| |
[1488-3-20]
Item voord, up den 20sten dach in Meerte, doe zo quam mynheere Lowys van den Gruuthuuse te Brugghe in de Merct, metten 4 landen, tes te wetene, Braband, Holland, Zeeland ende Heynegauwe ende ghyngen, ende mynheere van den Gruudhuuse voorseyd, quam alzo van lede te lede, elken bedankende van de heere ende vyzentacye die men hem ghedaen hadde, wand hem waren gheschoncken van den 9 leden, deen meer dander min, elc ses cannen wyns.
| |
[1488-3-22]
Item voord, up den 22sten dach in Meerte, voor den noene, doe zo waren alle de 52 pyngoenen van der merct ghebrocht
| |
| |
in den Burch, by beede den capiteynen van der stede van Brugghe, ende den honder capiteyn Jan Heyndricx, die nam zelve up tpyngoen van der stede, ende dat om zeker pointen, die zy begeerden, ende quamen weder up de voorzeyde merct, elc int zine, daer hy behoord, ende dat met payze. God lof ende danc.
Item up den zelven dach voorseyd, voor den noene, doe zo was execucye ghedaen metten zweerde, ende ghebrocht van levenden live ter dood, ende dat by den 3 leden van den lande van Vlaenderen, eenen geheeten meester Pieter Lanchals, schoutheeten van der stede van Brugghe plochte te zine, ende dat om zeker pointen, zaken ende artikelen, die hy ghedaen hadde, ende ooc voor ghestelt midsgaders zyn mede plegers, ende hy was ooc eenen rudder. Zyn ooft was ghestelt, boven up de Gendpoorte, up eenen glavye schacht, ende zyn lichame was begraven in de kerke van Onze Lieve Vrauwe binnen Brugghe. God hebbe zyn ziele, Amen, ende God wilt al vergeven de zonden. Amen.
Item voord up den selven dach voorseyd, dats up den 22sten dach in Meerte, ter zelve huere dat den voorseyden Pieter Lanchals gheexcuteerd was, doe zo was in de voorseyde merct, betrend den schavoote, al zulc eene lopynghe, zo dat in dien voorseyde lopynghe dood ghetoorden bleef honder de voeten, eenen man van buuten, ende hy woende te Jachbeke, in de valcke, ende hy hiet Luuc. God hebbe zyn ziele. Amen.
| |
[1488-3-25]
Item voord, up den 25sten dach in Meerte, naer der noene, ten 3 hueren, doe zo quamen die van der merct, metten 52 pyngoenen, ende ghyngen daer mede tooten clooster van den Eechoute, om eenege pointen, die eenege van der voorseyde merct begeerende waren, maer God lof ende danc, zy quamen alle weder, elc up haer stede, ende dat met
| |
| |
payze, ende bleven alzo, alle die nacht achtervolgende.
| |
[1488-3-27]
Item up den 27sten dach in Meerte, doe zo was te Brugghe, up de merct ghebrocht, gheleed int perc, ten voorseyden pynbancke, eenen geheeten Jan Polye ende pleeicht ooc te zine een souverayn dienare; den voorseyden Polye was daer up de voorseyde merct ghepint met woelynghe van coorden, met banden van yzere, ende met watere, ende dat om zeker artykelen die men hem vragende ende anlegghende was.
| |
[1488-4-2]
Item voord achtervolgende de maend van Meerte, up den tweeden dach in April, anno 88, doe zo waren te Brugghe ghecooren 100 ende 50 ghezellen van wapene, die waren huut ghezonden ter poorte van sinte Ledenaerd, ende waren ghezonden te Damme, om de stede voorzeyd, ende de stede van Brugghe, ende die daer buuten ghezeten om die te beschermene, ende te beschuddene van quets van grieve ende van schade van den quaeddoenders, ende ghyngen huut der poorte voorseyd, ter Pannen duere, om eenege quaeddoenders die daer waren ende daer omtrend, om die te ghecrigene of van daer te verjaghene, om den aermen buuten ghezeten te bevryene.
Item achtervolgende up den 2den dach in April, anno 88, doe zo was gebrocht bin der stede van Brugghe, eenen scrivere, met eenege dyveersche brieven van rechten ende privilegen, aengaende de stede van Brugghe, ende den lande van den Vryen, de welke kiste metten voorseyde brieven was ghevoerd in Zeeland, in eene plaetse geheeten Remmer-zwale, de welke voorseyde scrive was vervreemd by eeneghe dyveersche van der stede van Brugghe, ende worde ghehaeld van de plaetse voorseyd, ende ghebrocht binder stede van Brugghe ende was ghestelt up 't schavood gemaect staende binder percke voorseyd, up de voorseyde groote
| |
| |
merct, ende up den 3den dach in April voorseyd, zo waren die voorseyde hoverzien, ghevyzenteerd ende ghelezen, ende ten dage voorseyd, zo was ghevonden in de voorseyde scrive den princhepalen brief, daer men om ter merct, ter wapene, te langer bleef staende, dan dat ghedaen zoude hebben, ende hy was al ter plaetse voorseyd, ghecasseerd ende gheschuerd, ende meer ander brieven der mede, beede groote ende cleene.
| |
[1488-4-4]
Item up den 4den dach in April, anno 88, doe zo was te Brugghe, up de groote merct, ghebrocht eenen preeicstoel staende tusschen de halle, ende den voorseyden percke, ende daer was in ghepredict, de zoete ghebenedyde passye van onzen behouder Christi Jhesus; ende up den zelven dach voorseyd, naer der noene, de claghe van der glorieuzer ghebenedyde moeder ende maecht Maria, ende den ghemeenen buuc van der stede van Brugghe, stonden ter merct gheslegen met thenten ende met pauwiljoenen ende met hopenen standaerden ende bannieren ende pyngioenen.
| |
[1488-4-5]
Item voord achtervolgende, up den 5den dach in April, anno 88, doe zo vertrocken die van der stede van Brugghe van der Merct ende alle met payze, met minnen ende met vriendschepe ende den bailju van Brugghe, als capiteyn van der stede van Brugghe ende Jan d'Hamer, als burchmeester van den coerse, van der stede van Brugghe, quamen up de voorseyde Merct ende ghyngen homme van lede te lede tooten 9 leden, hemleden bedanckende van der minne ende vriendschepen die zyleden elc den andren ghehouden, ghetoocht ende beweezen hadden, ende ooc hemzelven prezenterende waerd by alzo dat men hemlieden te bezegen hadde, in al zulker nood of anderzyns, zy zouden zyn thaerleder besten, by daghe ende ooc by nachte, ende in al zulker voorme ende manieren zo ghync omme van lede te
| |
| |
lede, den deken van den temmerlieden als huuter name van den 17 neerynghen, ende voord elc led by zonderlynghe, elc van lede te lede, elc den andren biddende vergevenesse van alle tguend dat bin dien voornoemden tyden dat zy ter merct alzo ghestaen hadden, geschied was, ende ooc bedanckende van der minne ende vriendschepen ende bystandichede die zy elc aen den andren bevonden hadden. Dit al ghedaen zynde, zo worde 't voorseyde schavood, ende tvoorseyde perc ghebroken, ende in sticken ghesmeten, twelke schavood ende perc ghemaect waren up den 7den dach in Spurkelle, twelke voorseyde schavood ende perc stonden 8 weken ende eenen dach, ende den pynbanc, ende tcleene schavoodken, grood ende cleen, het worde doe ten dage voorseyd, omme gheworpen, ghebroken ende al in sticken ghesmeten, ende al hover eenen hoop gheworpen, ende tvier der honder in ghesteken, ende al verbarrend te pulver. Item voord de stede speeillieden ghezeyd de ministrelen, stonden ter plaetsen ghecostumeerd, buuten an de Halle, daer zy plegen te stane, als tryomphe of chierhede ghebuerd, ende speeilden daer van blyschepen Maria theeren, Ave regina celorum, ende ooc Salve regina, ende voord meer andre muzyken, ende alzo brakenze alle up, met payse, met minnen ende met vriendschepen, ende elc led ghync metten zinen, daer hy behoord, ende ghecostumeerdes te gaen, van houden tyden.
Item voord, de smalle steden, ende die van den Vryen, die ooc stonden, up haerlieder plaetse ghecostumeerd, daer stondender een vyftich, tes te wetene, 44 prochyen van buuten, ende 6 smalle steden, die braken ooc up ende gyngen ooc daer zy behooren.
Item dat gheschiede al ten dage voorseyd met heeren, met payze, met minnen, ende met vriendschepen, den almue- | |
| |
genden God zy ghelooft ende ghedanct ende ooc ghebenedyd van zynder zoeter ghebenedyde gracie, die hy ons allen daer of verleend heeift. Amen.
| |
[1488-4-8]
Item up den 8sten in April, anno 88, doe was ghehouden ende ghedregen eene devote processye generael, toot Sinte Donaes, ende daer was mede ghedregen den weerdegen glorieuzen fierter ende lichame van Sinte Donaes, die rustende es in de kerke van Sinte Donaes, binder stede van Brugghe, ende deze voorseyde processye was gedregen huuter Burch, duer de Oochstrate, hover dhoude Muelenbrugge, den houc van den Jacopinen inslaende, streckende voor by den Braemberch, hover de groote Eechoudbrugge, duer de Vullestrate, commende up de groote Merct, ende daer was eene stacye gehouden, voor d'Halle up de voorseyde Merct, daer den glorieuzen lichame voorseyd up rustende was, ende daer was ghezongen, dat daer toe diend, ende hem was daer heere, weerdichede ende reverencye gheboden vallende hover de knyen met bedynge, met waschlichte, met wyerooke, ende van daer weder up ghenomen, gaende rondomme de voorseyde Merct, hover de Wisselbrugge, hover de plaetse Mauberd, toot voor Blanckenberghe ende alzo weder te Sinte Donaes in. Ende betrend den weerdegen glorieuzen lichame ende firter waren gedregen 28 barnende toordsen; den schoutteten van der stede van Brugghe ghezeyt meer Pieter Metteneye, ende den bailju van der stede van Brugghe ende van den brugschen Vryen, ghezeyt myn heere van Huutkerke, die gyngen ooc mede in de voorseyde processye ende elc hadde in zyn hand een barnende wassen keerse, ende voord achtervolgende al den ghemeene college van schepenen, ende de 6 oofdmannen van der stede van Brugghe, ende ooc de ghedeputeerde, elc man met eene barnende wassen keerse, ende voord elc deken van den 52
| |
| |
ambochten van der stede van Brugghe, elc deken met zinen heede, elc man eene wassen keerse in zyn hand al barnende.
| |
[1488-4-17]
Item voord up den 17sten dach in April, anno 88, doe zo was ter Halle te Brugghe huut gheroupen ende te kennen ghegeven zo wye sauderye winnen wilde, dat hy hem zoude commen doen bescriven.
Item voord, dat achtervolgende, zo wast noch te kennen ghegeven, up den 18den dach, in de maend voorseyd, metten trompette achter de strate, bin der stede van Brugghe, zo wie dat sauderye winnen wilde, dat hy hem zoude commen doen bescriven, te peerde of te voed; voord up den 17den dach van der maend voorseyd, doe ghyngen ende up den 19sten dach zo ghyngen huuter stede van Brugghe, volc van wapenen 300 tooter stede van Hardenburch.
| |
[1488-4-20]
Item up den 20sten dach in April, anno 88, doe zo was gheschoten den papegay metten bolle boge, ten huuse van meester Jan de Groos wylend was staende, by de kerke van Sint Jacop, ende dat ter cause van Maximilyaen, ghezeyt kuenync van den Romeinen, natuerlic vader van onzen gheduchtegen, erfachtegen heere ende prinche, grave van Vlaendren, om dat hy int voorseyde huus, als doe ten tyden was ghedaen in behoudender hand, zo was dat ghedaen huut ghenouchten, om hem te verblydene ende te bet den tyd te vergetene, ende hy schood ooc zelve mede huut ghenouchten.
| |
[1488-4-22]
Item up den 22sten dach, in de maend voorseyd, zo ghyngen huuter stede van Brugghe, 100 mannen van wapenen tooter stede van Hardenburch, om die stede te bevryene van haren vianden.
| |
[1488-4-23]
Item up den 23sten dach in April, anno 88, doe zo waren gehouden ende ghedregen processyen generael toot Onzer Liever Vrauwe kerke in Brugghe, ende daer zo was mede
| |
| |
ghedregen tghebenedyde, warachtich, Helich Sacrament, dat rustend es ter kerke van Sinte Donaes in Brugghe, ende deze voorseyde processye was ghedregen huuter Burch, duer dBreyelstratkin, duer de Vullestrate, hover de groote Eechoudbrugge, lancx den Dyver ende alzo in Onzer Liever Vrauwe kerke in; den dienst daer gedaen zynde, alzo commende duer de Sinte Maryestrate, voor by twest Vleeschuus, duer de Steenstrate, hover de Merct, duer de Breyelstrate, ende alzo in den Burch, daer was ghestelt een trezoor, voor tschoutteete love, zeer chierlic ende rykelic, ende daer zo was up ghestelt te rustene, tvoorseyde heleghe, ghebenedyde, sacrament van Sinte Donaes, ende daer was eene stacye ghehouden, met lievelicken zange, met hertclicke bedynge, den almuegenden God biddende, om gracie, om zegen ende om welvaerd; dit aldus ghedaen zynde, elc thuus gaende, daer hy behoord.
| |
[1488-4-27]
Item up den 27sten dach in April, anno 88, van der stede van den Sluus, te Schepe, mynheere Van Ravensteyn, ghezeyt mynheere van Cleven, ende mynheere Van Bevere, den zuene van mynheere Antheunis de Bastaerd, die quamen ten dage voorseyd, in de goede stede van Brugghe, ende quamen in eene roybarge, geheeten de Fuuste, van de stede van der Sluus, ende tvoorseyde schip was lancx duere an beede zyden besteld met targen, ende daer binnen beleyd, met cleenen engienen, gelykende calveneren; an elke zyde van den voorzeyden fuuste 4, dats 8, ende vooren up 't hooft van den voorseyde schepe een, ende an elke zyde van den voorseyden schepe, zo stonde ghestelt 8 hoopenen standaerden, ende die waren ghelu ende peerchs, ende in elken standaerd stond ghemaect eenen zee rudder, alzo die behoord ghemaect te zine, ende de wapene van Cleven derby, ende an thupperste hende van den voorseyden schepe, alst
| |
| |
recht es ende wel betaemd, zo zaten de zelve heeren voorseyd ende meer Jacop de Voocht by hemliede, capiteyn doe wezende van der stede van den Dam, ende ten hende van den voorseyden schepe, daer de voorseyde heeren zittende waren, daer zo was een laken gehangen, dweers hover tvoorseyde schip hangende, ende dat laken was ghelu ende peerchs, ende het was 10 lakenen breed, ende int voorhende van den voorseyden schepe, stond een trompet, ende stac trompet by tyden, alst hem gheliefde, ende by hem stond ooc eenen tamboeryn en speelde, ende quamen alzo met goeder zebareger manieren bin der goeder stede van Brugghe, toot an de Cranebrugge, ende daer ghyngenze huuten voorseyden schepe, met goeder zebareger manieren, ende den heere ende de wet, van der goeder stede van Brugghe quamen tiegen hemlieden up de merct, ten houcke van der Vlamyncstrate, ooc mett goeder manierlicker manieren ende ontfyngenze daer vriendelicken ende hietenze daer vriendelicke wellecomme, ende ghyngen alzo, met manierlicken state, ten huuse van Jan Canneel, ende terstond, cords daer naer, zo zat mynheere van Cleven up te peerde, ende hy reed ten hove ende ten huuse daer den kuenync van den Romeynen was ghedaen, in behoudenderhand, mynheere joncheere Jan van Vlaendren, ende mynheere van Bevere die ghyngen beede mede te voed, ende ghyngen spreken, vyzenteren ende bezien Maximilyaen, vader van onzen erfachtigen prinche, grave van Vlaendren, ende waren daer by hem betrend eene huere, ende quamen doe weder in haerleder herberge ten huuse van Jan Canneel voorseyd.
| |
[1488-4-28]
Item up den 28sten dach in April, anno 88, doe zo waren vergadert oofdmannen ende dekenen, boven up der steden huus, te plaetse ghecostumeerd, ende daer waren ooc, de heeren van den bloede, mynheere van Ravesteyn, ende
| |
| |
mynheere van Bevere ende dat om zeker pointen ende artykele, die zy te handelen hadden.
| |
[1488-4-30]
Item up den laetsten dach in April, anno 88, doe ghyngen huuter stede van Brugghe, 100 volcx van wapene, tooter stede van Hardenburch, om die te bewaerne ende te beschermene van ons vianden.
| |
[1488-5-1]
Item up den 1sten dach van de maend van Meye, anno 88, doe waren bin der stede van Brugghe, gehouden ende ghedregen processyen generael, ten clooster van den predicaren, ende die waren ghedregen, van huuter Burch, duer de Breyelstrate, rondomme de merct, hover de Wisselbrugge, voor by sinte Pieterskerke, hover de plaetse Mauberd, den houc van der zunne, homme slaende duer de Oochstrate, hover dhoude Muelenbrugge, ende alzo in, ten voorseyden clooster van den predicaren, ende in die voorseyde processye, zo was ghedregen het zoete, weerdich, helich ghebenedyde Cruce, het welke dat rustend es in Onze Lieve Vrauwe kerke binnen Brugghe, het welke cruce, warachtich ghemaect es van den helegen houte des ghebenedyden cruce, onzen behouder Christi Jhesus, ende daer was ooc mede ghedregen den glorieuzen fyerter van den helegen, glorieuzen vriend Gods sinte Bazelis, die rustend es in de kerke van sinte Donaes, binnen Brugghe.
Item up den laetsten dach van April, anno 88, doe was eenen houden man dood ghesteken in de Ezelstrate, ende het dede eenen geheeten Antheunis de Briene, een vischscopers cnape, die men heet Antheunis de Moor.
Item up den 1sten dach in Meye, anno 88, doe zo was de grote merct binder stede van Brugghe, ghedaen rumen, ende gheruumt om ter voorseyde merct te commene, alzo alst dede up den 2den dach van de maend voorseyd, met hopenen standaerden ende bannieren.
| |
| |
| |
[1488-5-2]
Item up den 2den dach in Meye, anno 88, doe verdranc een schoon jonc meyskin, in eene gracht, buuten de poorte van sinte Ledenaerd, ten huuse geheeten ter panne.
Item up den zelven dach, anno 88, doe was eene loopynge, buuten de Cruuspoorte, van eenege dyversche persoonen van buuten viand zynde van der goeder stede van Brugghe, ende ter cause van dyen, zo ghingen eenege persoonen huuter voorseyde stede zonder bestier of capiteyn, huuten welken dat eenege worden ghevangen ende daer was eenen dood ghesteken, tusschen den huuse gheheeten ten 3 keunynghe ende de vosse steerte, ende hy was een cleederscriver ende die hiet Antheunis Kaerle, ende ooc up den zelven dach voorseyd voor den noene, zo was de clocke up de Halle, te storme gheslegen an een boord, om tvolc van der stede te vergaderne.
| |
[1488-5-3]
Item up den 3den dach in Meye, anno 88, naer der noene, zo was de clocke up de Halle te storme gheslegen an een boord, ende eenege dyversche van up de voorseyde merct, quamen in den Burch metten pyngioene van der merct, ende van daer, metten voorseyden pyngioene toot in de Ezelstrate, ten hove van mynheer van Huutkerke, ende dat om zeker pointen, die zy begeerende waren.
| |
[1488-5-4]
Item up den 4den dach in Meye, anno 88, doe zo was noch de voorseyde clocke up dHalle te storme gheslegen tsnuchtens ten 3 hueren, ende up den zelven, voor den noene, ooc ten 9 hueren, om zeker zaken die hemlieden daertoe porreden.
| |
[1488-5-5]
Item up den 5den dach in Meye, anno 88, doe zo waecte eenen gheheeten, ter Gendpoorte, Pieter Reffyn, ende hy was eenen plaesterare, bin der stede van Brugghe: hy viel van der voorseyde van boven neder tusschen de uphalende brugge ende de bariere. God hebbe zyn ziele.
| |
| |
Item up den 5den dach in Meye, anno 88, doe zo was te Brugghe up de merct een schavood gemaect.
Item up den 5den dach in Meye, anno 88, doe quamen te Brugghe, ter Cruuspoorte in, midsgaders de lieden van Gend ende de Fransoysen, 200 mannen te peerde.
| |
[1488-5-6]
Item up den 6den dach in Meye, anno 88, doe zo waren 2 persoonen ghestelt up tschavood voorseyd, staende te Brugghe up de groote merct, den eenen was een manooft ende die hiet Pieter van Gend, ende dandre was eene vrauwe, ende zy waren daer beede ghesteld ter cause van te sprekene injurege woorden up eenege dyveersche inwoonende van der stede van Brugghe: zy zouden beede ghezyn duersteken met eender helsene, maer mynheere van Lichtervelde, doen ten tyden zynde capiteyn van der stede van Brugghe, die dede daer of gracie; maer de vrauwe was daer ghewesen te stane ghebonden eene huere, ende daer naer ghebannen te zine een jaer huuten lande van Vlaendren, up den pit, ende dmanne persoon hadde medallen gracie, zonder an hem hiet te doene.
Item up den 6den dach in Meye, anno 88, doe quamen binder stede van Brugghe 400 ghezellen van Gend, ende quamen in ter Gendpoorte, voorzien ter wapene angaende den oorloge, als daer toe diend.
| |
[1488-5-7]
Item up den 7sten dach in Meye, anno 88, doe zo was te Brugghe up de groote Merct een galghe gherecht, staende by den zelven voorseyde schavoote.
| |
[1488-5-8]
Item up den 8sten dach in Meye, anno 88, doe zo was gheporrede ende of ghedaen, den weerdegen glorieuzen firter ende lichame den Gods vriend, Sinte Donaes, ende hy was homme ghedregen metter colegye, ende processye van der kerke van Sinte Donaes, ende hy was alzo ghedregen, met grooter heeren ende weerdicheden, huuter Burch, duer
| |
| |
de Breyelstrate, hover de Merct, lancx der Waterhalle, hover de Wisselbrugge, voorby der kerke van Sinte Pieter, hover de plaetse Maubeerd, ende alzo weder in den Burch, ende in de kerke van Sinte Donaes.
Item up den 8sten dach in Meye, anno 88, doe waren te Brugghe up de groote Merct twee manne persoonen ghebrocht van levenden live ter dood, an de voorseyde galge, doe ten tyden staende up de voorseyde groote Merct, den eenen die hiet Adriaen van der Beke ende was ghebooren van Beveren, by Roeselare, ende den andren die hiet Cornelis Maes, ende hy was gheboren van Haernegeem.
| |
[1488-5-9]
Item up den 9den dach in Meye, anno 88, doe ghyngen de lieden ambochten ende neeryngen van der stede van Brugghe van der Merct, met haren hopenen standaerden ende bannyeren, ende hadden doe daer ghestaen 8 dagen.
| |
[1488-5-11]
Item up den 11sten dach in Meye, anno 88, doe zo was een groot alarme, binder stede van Brugghe, ter Cruuspoorte, van eenege dyversche die viand waren van der voorseyde stede, ende daer waren 6 mannen dood gheslegen, buuter stede, van die binder stede wonachtich waren, maer daer bleefer 3 werven meer van den vianden van buuten. Ende tusschen der voorseyde Cruuspoorte ende der kerke van Sinte Cruus, was of ghebarrend een huus ende eene Olyemuelne ende dat deden de vyanden van buuten, die voor de voorseyde stede quamen, ende int ancommen van den vianden van der goeder stede van Brugghe, zo was de clocke up de Halle ghesleegen te stoorme, an een boord.
| |
[1488-5-14]
Item up den 14den dach in Meye, anno 88, doe zo was ghevonden dood verdroncken eenen geheeten Clays Gobeerd, ende hy plochte te zine den schadebeletter van Jan de Baenst, woonende in dhoude Burch, ende hy plochte ooc te zine een berbiers cnape, ende hy was ghevonden in de
| |
| |
Reye, tusschen een huus gheheeten Candy, staende tiegen hover Blanckenberge. God hebbe zyn ziele. Amen.
Item up den 14den dach in Meye, anno 88, doe zo was eenen man gehangen by justicye an de galge, te Brugghe, up de groote Merct, ende hy was van Breene by Ostende.
Item up den 14den dach in Meye, anno 88, doe zo was of ghebroken tschavood dat stond up de groote Merct ende het was ghemaect den 5den dach in Meye, de maent voorseyt, dus het stond 10 dagen.
Item up den zelven dach voorseyd, in de maend voorseyd, zo was ooc de galge of ghedaen, die ghemaect was ende gherecht den 7den dach in de maend voorseyd aldaer, die stond 7 dagen ende daer waren an gherecht ende ghebrocht van levenden live ter doot 3 manne personen.
| |
[1488-5-15]
Item up den 15den dach in Meye, anno 88, doe quamen de 4 landen tooter kerke van Sint Donaes, ende daer quam ooc mynheere van Ravesteyn ende mynheere van Bevere. Mynheere van Ravesteyn voorseyd, die dede daer zynen eed, den jonghen hertoghe Phylips, onzen herfachtigen prinche goed ende ghetrauwe te zine den lande van Vlaendren, der stede van Brugghe, ende den 4 landen, ende up den zelven dach ooc voorseyd, naer der noene, ten een huere, zo trac den voorseyden heere van Ravensteyn te Brugghe, houder de Waterhalle, te schepe om te treckene ter Sluus, ende hy hadde als doe ten tyden ghezyn bin der goeder stede van Brugghe, 19 dagen.
| |
[1488-5-25]
Item up den 25sten dach in Meye, anno 88, doe zo was te Brugghe up de groote merct, eene stage ghemaect lanc zynde 86 voeten, ende 56 voeten breed, ende 7 voeten ooghe, ghemaect met eenen steger opgaende an beede de zyden, der stage voorseyd, binnen ghemaect met bancken ende met voed bancken. Voord zo was up de stage voorseyd ghetem- | |
| |
merd eenen houtaer, zeere breed ende lanc. Item voord, zo was ghemaect up die voorseyde stage, eenen zetel.
| |
[1488-5-16]
Item voord up den 16den dach achtervolgende in Meye, doe zo waren ghehouden ende ghedregen processyen generael, ende daer was mede ghedregen, den weerdegen, glorieuzen, ghebenedyden fyerter ende lichame van sinte Donaes, de welke rustende es, binnen Brugghe, in de kerke van sinte Donaes. Voord zo was daer mede ghedregen tghebenedyde, weerde, helege cruce, twelke dat rustend es, in Onzer Liever Vrauwe kerke, bin der stede van Brugghe. Voord zo was ooc daer mede ghedregen tglorieuze, weerde, helich, ghebenedyde sacramend, dat rustend es in de kerke van sinte Donaes, ende de voorseyde processye, was alzo met groter heeren ende weerdicheden ghedregen ten huuse van meester Jan de Groos, wylend was staende by sint Jacopskerke, daer den roomschen kuenync in ghezyn hadde in goeder bewaernesse ende in behoudenderhand, 11 weken ende eenen dach, ende met dezer voorseyde processye, zo ghyngen oofdmannen van der stede van Brugghe, ende alle de dekenen van allen ambochten, ende elc deken, met zynen heed, ende de 4 landen, Vlaender, Braband, Holland ende Zeeland, ende brochten den Roomschen kuenync huuten huuse voorseyd; toot up den grote merct, ende hy quam al te voed, ende hy hadde an eenen zwarten fluweelen keerel, ende up zyn ooft, eene fyne roode schaerlaken bonette, ende ghync alzo ten huuse gheheeten in Cranen-burch. Voord zo was ghemaect een parc, tusschen de voorseyde stalage ende den huuse van Cranenburch, ende daer bleven in staende de voorzeyde oofdmannen ende dekenen van der stede van Brugghe, ende de ghedeputeerde van den 4 landen voorseyd, den voorseyden kuenync ghync liggen ter veinster, ende vele edele heeren by hem, ende voord
| |
| |
alle dander ghedeputeerde voorseyd, staende int voorseyde perc, zy vielen alle hover haerleder knyen, ende metten blooten oofde. Ende hy den kuenync voorseyd dede zo vele, als dat zy up stonden, ende vergaft daer al int openbaer alle tguend dat gheschied, ghebuerd ende ghedaen was, ghelyc of noyt van enegen zaken niet gheschied en hadde ghezyn, ende den sarter van den pays warachtich was hem daer ghetoocht, ghelezen ende in zyn handen ghegeven ende de eendrachticheden van den 3 leden tslands van Vlaendren ende van den 4 landen voorseyd, hy den kuenync voorseyd, daer dat confirmeerende, ende met zynder hand, dat zegelende, ende daer met zynder hand scrivende, dat den pays warachtelic te houdene, goed, ghestade, vast ende van goeder weerde. Dit alzo ghedaen zynde, hy commende huut den huuze voorseyd, toot up de voorseyde stage, voor den voorseyden houtaer, daer up dat rustende was tglorieux lichame van Sinte Donaes, theleghe, ghebenedyde cruce van Onzer Liever Vrauwe ende tghebenedyde, helich sacramend van Sinte Donaes, hy den kuenync voorseyd, leyde up elc zyn hand, ende hy zwoer daer, up zynen heed, up zyn borst, ende up zyn edelhede, den pays ende deendrachtichede te houdene, te doen houdene, ende thonderhoudene, goed, zeker, vast ende van weerden, ende hy ghync doe daer zitten in zynen kuenynclicken stoel die daer ghemaect ende gheoordeneerd was, becleed met gouden laken, ende rood fluweel, ende de bancken voorseyd van der voorseyde stage, waren bedect met tapytserye, ende de 4 landen daer up zittende, oofdmannen ende dekenen van der stede van Brugghe alzo dat betaemd, ende de voorseyde colegen van der kerke, staende rondomme de voorseyde stage. Dit aldaer al vulcommen ende al ghedaen zynde, den voorzeyden kuenync ende de voorseyde processye hem verporrende,
| |
| |
ende heer dat zy van daer scheeden, zo was daer ghezongen, Te Deum laudamus ende dat zeer eerlic, nottabelic ende vul excellencyen, dit aldaer al ghedaen zynde, de stede speeillieden staende ter plaetse ghecostumeerd, ende zy elc daer spelende Ave Regina Celorum, ende meer ander liedekins van muzyke. Dit aldaer al ghedaen zynde, de voorseyde processyen, ende alle de relyquen ende den kuenync voorseyd, commende ter kerke van Sinte Donaes, ende den kuenync voorseyd, die ghync heeten zyn noen maeltyd ten huuse van Jan Kaneel, tiegen hover de Coushalle, ende thelege cruce van Onzer Liever Vrauwe, bleef rustende toot Sinte Donaes.
Item voord, mynheere Phylips van Ravestein ghezeyd Phylips Monseigneur, die quam ten zelven dage voorseyd, van der stede van der Sluus, met 80 peerden, bin der goeder stede van Brugghe, naer der noene, ten 3 hueren, ende hy quam in ter Coolkerksche poorte, ende hy ging terstond toot Sinte Donaes, ende den kuenync voorseyd, quam doe noch ooc weder te Sinte Donaes, ende daer dede hy Phylips voorseyd, ooc al den zelven heed, die mynheere zyn vader ende den kuenync voorseyd ghedaen hadde, ende hy leyde ooc zyn hand up thelich lichame van Sinte Donaes, ende up thelege Cruce, ende up thelege Sacramend, onzen jongen hertoghe Phylips grave van Vlaendren duechdelic, goed ende ghetrauwe te zine. Dit aldus al ghedaen zynde, Sinte Donaes worde weder besteeit, ende thelege ghebenedyde cruce worde weder ghedregen tOnzer Vrauwe kerke.
| |
[1488-5-17]
Item voord, up den 17den dach in Meye, anno 88, doe was den pays voorseyd, te Brugghe, huut gheroupen ter Halle, ende ooc den pays die ooc huut gheroupen was ter plaetse ghecostumeerd, den 9den dach in Meerte. Der stede speeillieden stonden ter Halle ghecostumeerd, ende speeilden
| |
| |
zoete schoone muzyke, ende daer was ooc geld gestroyd, dry handen vul of meer.
Item up den 17den dach in Meye, anno 88, doe vertrach den roomschen kuenync, huuter goeder stede van Brugghe, ter Cruuspoorten huut, tooten volke van wapene, dat buuten lach voor de stede.
| |
[1488-5-18]
Item voord, up den 18den dach in Meye, anno 88, doe zo was te Brugghe ghehouden ende ghedregen processyen generael, ende daer was mede ghedregen tghebenedyde, helege bloede, dat rustend es tSinte Bazelis, ende die voorseyde processye waren ghedreghen duer de Oochstrate, hover d'houde Muelenbrugge, voor by tclooster van den Predicaren, voor by den Braemberch, hover de groote Eechoudbrugge, duer de Vulle strate, rondomme de merct, ende tweerdich, helich, ghebenedyde bloed, was ghestelt up de voorzeyde stalage te rustene, ende de voorzeyde colegen van de processyen stonden processiewys an beede den zyden, ende daer zo was hem heere, weerdichede ende reverencye, alzo dat betaemt ende toebehoord; ende de vyanden, voor de stede van Brugghe zynde, tusschen der stede ende der Sartruezen clooster, schooten voor den noene 4 serpentinen in de stede.
Item up den 18den dach in Meye, anno 88, doe verdranc een knapelic kind in de Reye, an de Vridach merct, by de Zuudzandbrugge.
| |
[1488-5-20]
Item up den 20sten dach in Meye, anno 88, doe zo was ghequetst een joncman, wuenende bin de stede van Brugghe, in eene strate gheheeten int Nyeulant, zyn moeder was een hoender vercopege, hy starf van de quetsuere, ende het gheschiede buuten de stede, toot Sinte Bave, ende den dooden hiet....
| |
[1488-5-28]
Item up den 28sten dach in Meye, anno 88, doe zo was
| |
| |
eenen man ontooft ende execucye ghedaen metten zweerde, buuten der Smedepoorte, bin den muer van den clooster van de Maghdeleene, ende was gherecht metten zweerde ende ghesteld up een wiel, als eenen straet roover ende het dede mynheer van Lichtervelde, als capiteyn van der stede van Brugghe, als doe ten tyden.
| |
[1488-6-2]
Item up den 2den dach in Wedemaend, anno 88, doe zo was een schavoodt ghemaect te Brugghe, up de groote merct, ende ooc tsand daer up ghedaen, om justicye daer up te doene.
| |
[1488-6-5]
Item up den 5den dach in Wedemaent, anno 88, doe was eenen alarme voor de Cruuspoorte van de vianden van der stede van Brugghe, om ons volc van bin der stede te vanghene, ende daer was eenen dood ghesteken van onzen vianden, ende dry ghevangen van binnen de stede van Brugghe voorseyd.
| |
[1488-6-7]
Item up den 7den dach in Wedemaent, anno 88, doe quam den capiteyn van der stede van Brugghe, ghezeyt mynheere van Vletere, hy voorseyd quam buuten der poorte van Sinte Katelyne, ter plaetse geheeten ten Schreyboome, ende hy stac daer tfier in 3 huuzen ende verbarrendeze, ende het was ghedaen om een beschud, behoudt ende welvaert van de stede van Brugghe, omdat de vyanden daer in geen beschud daer in hebben en zouden, want het was gheboden by den voorghebode van der stede van Brugghe, dat elc mensche zoude zyn huus, hooven, boomen, haghen of doen zouden.
| |
[1488-6-8]
Item up den 8sten dach in Wedemaend, anno 88, doe zo reed mynheere van Vleteren, als capiteyn van der stede van Brugghe, hy reed huuter Coolkerksche poorte ter Sluuze waerd, ende tooter stede van den Sluus, om eenege dyversche zaken, die hy daer te doenen hadde, hy reed al ghewapender hand, vul in de wapene, ende een 100 ende 25 mannen met
| |
| |
hem, alle vul ten harnassche, ende hy quam weder in alzo ter Cruuspoorte.
| |
[1488-6-7]
Item up den 7sten dach in Wedemaent, anno 88, doe dede den capiteyn voorseyd, naer der noene, monster ten clooster van den Eechoute bin Brugghe, van die mannen te peerde voorseyd, ende hy als capitein voorseyd, dede daer elc man zynen heed doen, onzen jongen hertoghe Phylips, grave van Vlaendren.
| |
[1488-6-9]
Item up den 9sten dach in Wedemaend, anno 88, doe zo was by justicye, eenen jonc knecht ghegeeselt met roeden, van in den Burch tooter Cruuspoorten huut, ende altoos al smitende.
| |
[1488-6-10]
Item voord up den 10den dach in Wedemaend, anno 88, doe trac huuter stede van Brugghe, 500 mannen, om naer Dicxmude, ende waren al in de wapene, om in te bryngene waghenen met vytaelje tes te wetene, 3 waghenen met tarwen, ende twee waghenen met zuvele, met bueter ende met cazen.
| |
[1488-6-11]
Item voord, up den 11sten dach in Wedemaend, anno 88, doe quamen ghezellen van haventueren, van der stede van Brugghe, voor een casteel gheheeten Broodshende, ende haelden daer den ghestolen roof die de ghezellen van den voorseyde casteele ghenomen, gherooft ende ooc ghestolen hadden, ende de ghezellen voorseyd van der stede, brochtend al weder in ende up den zelven dach, tsnuchtens ten zeven hueren, doe zo waren twee mannen ghevangen van der vianden van der stede van Brugghe, ende eenen dood ghesteken, ende hy woende in de Peperstrate, ende dit geschiede bider kerke van Sinte Cruus, ten dage voorseyd.
Item voord achtervolgende van den ghezellen den buutync in brynghende, ten dage voorseyd, terstond die trocken weder huuter stede van Brugghe, wel 200 up haerleder haventuere
| |
| |
ende trocken toot Broodhende ende roofden daer alle den roof, die daer was upt neder hof, ende eenen van de capiteynen der mede, ende verbarrenden tvoorzeyde neder hof van den voorseyden casteele, ende quamen weder omme ten dage voorseyd, bin der stede van Brugghe naer der noene, ten 3 hueren.
Item voord ten dage voorseyd ende up de zelve huere, zo trac den capiteyn van der stede van Brugghe ghezeyt van Vletere, huuter stede van Brugghe, ter Cruuspoorten huut, wel met 300 mannen, om peruaedse ende fayt van wapenynge te doene, ende met 6 serpentinen, om te treckene up Middelburch ende up Broodhende, maer zy en quamen als up dien tyd te Middelburch niet, zy ghyngen te Broodshende ende te huustunen ende beroofden ende verbarrenden beede die voorseyde casteelen ende quamen weder bin den zelven havende, in de stede van Brugghe, ende zy brochten mede met hemleden, de zelve voorseyde 6 serpentinen die zy wech voerden ende noch brochtense met hemlieden van beede de casteelen 6 haghebussen.
| |
[1488-6-12]
Item up den 12sten dach in Wedemaend, anno 88, doe waren te Brugghe, twee mannen ontooft, ende execucie ghedaen van den live, metten zweerde, up de groote merct, up een schavood, ende zy waren beede van Maldegeem, den eenen hiet Jan van Tield, ende dander hiet Stevin Beenaerd.
| |
[1488-6-13]
Item up den 13den dach in Wedemaend, anno 88, tsnuchtens ten 7 hueren, doe zo was te Brughhe, de clocke up dhalle gheslegen te stoorme, an een boord, huuten welken, dat alle den gemeenen buuc van der stede van Brugghe, quamen ter merct ghewapent ende ghestoct, elc up zyn plaetse ghecostumeerd, van houden tyden, ende ten zelven dage voorzeyd, naer der noene, ten 3 hueren, zo trac huu- | |
| |
ter stede van Brugghe, den capiteyn van der stede voorseyd, mynheere van Vletre, die trac ten voorseyden dage huuter stede van Brugghe met 500 mannen ende 100 mannen te peerde, alle ghewapent ende ghestoct, alzo daer toe diend, ende trocken huut ter Cruuspoorte, toot een casteelken geheeten te Leestkene, staende by Middelburch in Vlaendren, dat voorseyde casteel, was of geworpen, verbarrend ende gherazeerd, ende voorseyde volc van de stede voorseyd, quam weder bin der stede, bin den zelven havende.
| |
[1488-6-16]
Item up den 16den dach in Wedemaend, anno 88, doe was te Brugghe up de grote merct ghestelt eene vrauwe, up een schavood, ende dat ter cause van eenege dyveersche brieven, die zoe brochte huuter stede van Doornicke, bin der stede van Brugghe.
| |
[1488-6-21]
Item up den 21sten dach in Wedemaend, anno 88, doe zo was te Brugghe up de groote merct, up een schavood, ontooft ende execucie ghedaen van den live, metten zweerde, van 3 mannen, den eenen was van Lootenhille, ende dander was van Couckelare, ende de derde was van der stede van Brugghe; ende het dede als heere eenen Ingelram Hauweel, gheboren van der stede van Gend, ende hy was te Brugghe ghemaect ende ghecooren, om te een roode roede, dat es alzo vele, als een souvereyn van den lande van Vlaendren ende hy Ingelram voorzeyd quam an een moyte ende een onghenouchte up den 22sten dach van de maend voorseyd, in den Burch, zo dat hem zyn roode roede, in sticken gheslegen was.
| |
[1488-6-23]
Item up den 23sten dach in Wedemaend, anno 88, tsnavends ten 10 hueren, doe trac mynheere van Vletere, als capiteyn van der stede van Brugghe, hy trac huuter stede van Brugghe ten dage en ter huere voorzeyd, met 4000 mannen honder te peerde ende te voed, ende
| |
| |
tracken voor de stede ende casteel van Middelburch in Vlaendre, by der stede van Hardenburch, ende up den 24sten dach van de maend voorseyd, zo vertrac den capiteyn voorzeyd metten volke zom voor Cocxye, buuten der stede van der Sluus, ende daer wonnen zy Cocxye, ende tcasteel up den 26sten dach in de voorseyde maend, doe quam bin der stede van Brugghe, al zulke een tydynghe van Cocxye voorseyd, dien elcken meinsche niet ten besten wel en ghenouchde, van vele ghevangen te zine, ende ooc dood gheslegen, daer was elc treurende, om zinen vriend. God wil der zielen van al ontfermen. Amen.
| |
[1488-6-26]
Item up den 26sten dach in Wedemaend, anno 88, doe was tsavends ten 7 hueren, bin der stede van Brugghe, de clocke up de halle gheslegen te stoorme, an een boordt, ende up dien zelven tyd, zo worde ghevangen den burchmêester van den coerse van der stede van Brugghe, ghezeyd Joos de Deckere, eenege schepenen van den voorzeyden stede ende ooc dekenen.
| |
[1488-6-27]
Item up den 27sten dach in Wedemaend, anno 88, doe waren den meesten deel alle de huusen ende slooten ende casteelen verbarrend die stonden rondomme de stede van Brugghe ende ooc ander mueren ende kerken of ghebroken, om dat de vyanden daer in niet komen en zouden, wand de stede van Brugghe, die deeit zelve, om beters wille.
| |
[1488-6-28]
Item up den 28sten dach in Wedemaend, anno 88, doe quam mynheere van Peenen, van der stede van Ypre, in de stede van Brugghe, met 1000 Francoyzen ghewapend alzo der orloge toebehoord, ende met hopenen standaerden, ende zy quamen in ter Smede poorten ende met trompetten, ende de goede lieden van de wet vander stede van Brugghe, die reeden daer tiegen, eerlicken ende met gemanierlicken state, ende ooc metten trompetten ende claroenen van der stede van Brugghe voorseyd.
| |
| |
| |
[1488-6-29]
Item up den 29sten dach in Wedemaend, anno 88, tsnachts ten 12 hueren, als den 30sten dach bedaechde, doe zo was een groot alarme, bin der stede van Brugge, ter cause van eenege quaedwillende van der voorseyde stede, die quamen buuten voor de cruuspoorte, huuter welker groote beroerte, men slouch de clocke, up de halle te stoorme, an een boord, ende huuten welken, dat ooc myn heere Van Peenen quam ter merct, met zinen andren heeren ende volc met schoonder oordenancyen, met barnende toordsen ende vierpannen ende met hopenen standaerden ende bannieren.
| |
[1488-6-30]
Item up den 3sten dach in Wedemaend, anno 88, doe hadden de voorzeyde Francoyzen debaedt ende oploop tiegen den voorzeyden vianden, ende quaedwillende van der stede van Brugghe, up tveld buuten de voorzeyde cruuspoorte, waer of dat de voorseyde Francoyzen, bin der voorseyde stede brochten 5 ghevangenen, vander voorseyde vianden, ende behildenze in haerleder handen ende bewaernesse.
| |
[1488-7-2]
Item up den 2den dach in Hoymaend, anno 88, doe zo waren ghehouden ende ghedregen processyen generael toot Onser Liever Vrauwe Kerke binnen Brugge, ende daer was mede ghedregen den glorieuzen fyerter van Sinte Bazelis, die rustend es in de kerke van Sinte Donaes binnen Brugge, ende daer was ooc mede ghedregen den glorieuzen fyerter van Sinte Loy, die rustend es toot der kerke van Sinte Salvator binnen Brugghe, ende den weerdeghen, glorieuzen fyerter van Sinte Bonifacius, die rustend es tOnzer Vrauwe Kerke binnen Brugghe, die was verporret ende was ghestelt in den koor boven den hoogen houtaer, toot naer den vesper van den dage voorzeyd, ende doe was hy weder besteeit.
| |
[1488-7-4]
Item up den 4den dach in Hoymaend, anno 88, doe was een schavood ghemaect in den burch, ende daer up was by justicye ontooft ende execucie ghedaen, van den live ende
| |
| |
alzo metten zweerde ghebrocht van levenden live ter dood, eenen geheeten Jan de Witte, ende hy woende tussen der kerke van Sinte Salvator, ende de Vridagmerct by een huus dat heet den Teems, ende hy was van der Groe, buuten der stede vander Sluus.
| |
[1488-7-5]
Item up den 5den dach in Hoymaent, anno 88, doe was te Brugghe, up de grote Merct, vercocht eenen man, ende het was een Duudsche, ende hy was vercocht 8 schellyngen grooten, ende hy zad op eenen wagen met houte, was hy ghestelt, zittende op eenen bond met garze.
| |
[1488-7-6]
Item up den 6den dach in Hoymaend, anno 88, doe cleedede de stede van Brugghe, al nyeuwe gheluwe journeyen, de busschieters van der ste, twelk ghetal was 100 ende 50 ende up elke journeye stond gheborduerd een Sinte Andries cruce, wit ende peerchs ende daer by een fatsoen van eender busse.
| |
[1488-7-8]
Item up den 8sten dach in Hoymaend, anno 88, doe reed mynheer van Peenen, als capytein van der stede van Brugghe, hy reed huuter stede van Brugghe, ten 10 hueren voor der noene, met 200 peerden alle ghewapender hand, ende hy reed alzo ter Coolkercsche poorten huut, om naer de stede van den Damme, ende daer vync hy mynheer van Vletere, ende hy brochte hem in de stede van Brugghe, als ghevangen man.
| |
[1488-7-13]
Item up den 13den dach in Hoymaend, anno 88, doe reeden 300 Francoyzen huuter stede van Brugghe ter Sinte Katelinepoorte huut, ende quamen alzo lancx der Veste, tooter Gendpoorte, ende reeden alzo duer Zevecoote ende alzo naer Zyndzeele ende alzo voord toot voor de stede van Middelburch in Vlaendre, ghelegen by de stede van Hardenburch, ende al ghewapender hand als volc van oorloghen pleeicht te doene, ende men zeyde als datse voor de stede van Middelburch 5 of 6 mannen van den vianden van der
| |
| |
stede van Brugghe, de storte ofreden, ende de voorseyde volc van wapene, quamen bin den zelven havende voorseyd, weder omme binder stede van Brugghe ongheschaed yemende van hemlieden.
| |
[1488-7-8]
Item up den 8sten dach in Hoymaend, anno 88, doe viel dood den clocluuder van der kerke van Sinte Salvator, ende hy hiet Cornelis, hy zoude clemmen buuten up den tor, alzo hy dede hy viel van den cruce, van den tor, toot in de voye van den tor. God hebbe zyn ziele. Amen.
| |
[1488-7-10]
Item up den 10den dach in Hoymaend, anno 88, doe waren de vyanden van der stede van Brugghe, voor de stede van Brugghe, voor Sinte Catelinepoorte, om eene coerse te doene alzo zy deden, want zy vermoordeden daer eenen jonc knecht van 14 jaren houd, eenen haermen schaep heerder, ende zy vyngen 8 mannen ende 9 peerden, ende dese vianden quamen huut Middelburch in Vlaendren want zy laghen daer contrarye zynde der stede van Brugghe.
| |
[1488-7-15]
Item up den 15den dach in Hoymaend, anno 88, doe was voor de stede van Brugghe, eenen alarme buuten der Cruuspoorte, van den vianden van der stede van Brugghe, die quamen van der stede van Middelburch in Vlaendren ghelegen by Hardenburch, ende in de coerse die zy deden zy ontstaken ten brande ende verbarrenden een huus staende tusschen de stede van Brugghe ende Malen, ende dat hiet Bouchhoute ende an dander zyde van den wech, ooc een huus dat hiet den Vossesteert.
Item op den zelven dach, zo slouch men trompet bin der stede van Brugge, om monster te doene, ten clooster van den ecchoute, binnen Brugge, ende in de voorseyde alarme die buuten voor de Cruuspoorte was ten dage voorseyd, de Francoyzen die als doe ten tyden bin der stede van Brugghe, terstond zy waren bereed, ten vulen harnassche ende wa- | |
| |
pene, te peerde ende te voed, ende zy ooc terstond ter Cruuspoorte, maer zy en quamen buuten de veste van der stede niet, ende elc quam weder thuus, daer hy behoorde, ende de vianden die vermoordeden eenen schamel man, ende staken hem de kele af, buuten upt veld, daer hy stond en mayde tgras, ende achtervolgende den monster die ghedaen was up den zelven dach, ten clooster van den eechoute, daer of waren ghezonden 200 mannen, ten stede van den Sluus.
| |
[1488-7-16]
Item up den 16den dach in Hoymaend, anno 88, doe waren de vianden van der stede van Brugghe, buuten voor de Cruuspoorte, van der stede van Brugghe, tsnavends ten 6 hueren, ende zy namen daer buuten upt veld, 8 coyen, ende een schamel schaepheerder.
| |
[1488-7-17]
Item up den 17den dach in Hoymaend, anno 88, doe reed, mynheere van Peenen, als capitein van der stede van Brugghe, hy reed huuter stede van Brugghe, naer der noene, ten een huere, met 300 mannen te peerde, ende alle ghestelt ter wapene, ende ten vullen harnasse zonder alle de voedloopers ende zy reeden toot voor de stede van Middelburch in Vlaendren, ende zy versmoorden 10 van onzen vianden in de leye, ende zy brochtender 3 bouven in, ghevanghen, eenen te peerde ende eenen te voedt.
| |
[1488-7-18]
Item up den 18den dach in Hoymaend, anno 88, doe was bin der stede van Brugghe, eenen joncman ghegeeselt van dieften, ende ooc beede zyn hooren of ghesneden, ende het was eenen Fransoys, ende het dede doen, den provoost van den garnizoene, van den Francoyzen, ende hy was ghegeeselt met roeden, achter de straten, ter ghelieften van den voorseyden provoost.
Item up den 18den in Hoymaend, als den 19den dach bedaechde tsnachs ter middernacht, doe zo was voor de stede
| |
| |
van den Dam, een groot deroy ende assaud van wapenynghe, om de stede van den Dam te winnene ende of te lopene; int dat zelve assaud van de stede van den Dam, wonnen haren vianden af, eenen standaerd, ende dien zelven voorseyden standaerd, die van den Dam, brochten in de stede van Brugghe, om te tooghene teenen teekene, dat zy de hand hilden boven de watere, ende de vianden verwonnen, dies God lof ende danc, den standaerd vertoocht zynde, hy was ghedregen in Onzer Vrauwe Kerke binder stede van Brugghe, daer was hy gheprezenteerd ende ghesteken voor dbeeilde van Ons Lieve Vrauwe van Melane, ant westhende van der voorzeyde kerke.
| |
[1488-7-19]
Item up den 19den dach in Hoymaend, anno 88, doe drougen twee vrauwen den steen zeere veeil straten up en neder alzo verre ende alzo veeil straten als de goede lieden van der wet gheliefde, ende zy moestenze dragen by justicyen, ende dat, de cause omme eeneghe dyveersche injurege woorden, die zy ander mannen ende vrauwen up ende an ghezeyd hadden.
| |
[1488-7-21]
Item up den 21sten dach in Hoymaend, anno 88, doe waren te Brugghe, up de groote Merct, gheprouft 12 haghebussen, ende die waren ghedaen te schepe, honder de Waterhalle, ende waren ghevoerd ten Damme, ende daer waren achter ghezonden, huuter stede van Brugghe van den 9 leden huut elc led, 12 mannen.
| |
[1488-7-22]
Item up den 22sten dach in Hoymaend, anno 88, doe waren te Brugghe ghehouden ende ghedregen processyen generael huuter Burch, duer de Breyelstrate, rondomme de Merct, hover de Wisselbrugge, hover de plaetse Maubeerd, ende alzo tSinte Donaes weder in, ende daer was mede ghedregen, den weerdegen fierter ende glorieux lichame van Sinte Donaes, de welke rustend es in de kerke van Sinte Donaes binnen Brugghe.
| |
| |
| |
[1488-7-23]
Item up den 23sten dach in Hoymaend, anno 88, doe quamen de vianden ten 2 hueren naer der noene, voor de stede van Brugghe, ende namen 9 coyen ende 2 peerden, ende vyngen eenen knecht, ende zy jaechden een schoon joncman in eenen gracht ende die verdranc, ende die hiet Loy Schaepshooft, ende hy woende in de Vulderstrate.
| |
[1488-7-26]
Item up den 26den dach in Hoymaend, anno 88, doe quam in de stede van Brugghe, ende was in ghebrocht den standaerd van Ypre, met 50 mannen van oorloge, die daer toe verzien, als daer toe behoord, ende de zelve 50 mannen metten voorzeyden standaerde, die trocken te peerde ende te voed, tooter stede van den Dam, ende dat up den 27sten dach in Hoymaend, int jaer voorseyd.
| |
[1488-7-28]
Item up den 28sten dach in Hoymaend, anno 88, doe zo wast groot messchief van brande, bin der stede van Brugghe, by der houde Muelenbrugge, ten huuse geheeten toot Daneel Daneels, den handschoewerker.
| |
[1488-7-30]
Item up den 30sten dach in Hoymaend, anno 88, doe was te Brugghe in den Burch ghemaect een schavood, om execucye te doene metten zweerden, van zinen live, eenen vry schipwerkere van Brugghe, ende die Ledenaerd van Triere, maer hy hadde daer of gracie; den capiteyn van der stede van Brugghe, ghezeyt mynheer van Peenen, ende meer andre goede mannen, die baden voor hem, ende tvoorseyde schavood, dat was bin den zelven dage voorseyd weder ghebroken ende of ghedaen.
| |
[1488-8-3]
Item up den 3den dach in Oust, anno 88, doe reed myn heere van Peenen, als capitein van der stede van Brugghe, hy reed huuter stede van Brugghe ter Cruuspoorte huut, met alle zyn ghezelschip, ghezeyt de Francoyzen, met de mannen van wapenen ende ander te peerde ende te voed, wel met 2,000 mannen tsnuchtens ten 5 hueren, ende
| |
| |
reeden alzo toot Middelburch in Vlaendren, by Hardenburch, ende ooc tooter stede van Hardenburch, om fayt van wapenynghe te doene up de vianden van der stede van Brugghe, maer zy en vonden daer nyement niet meer dan 3 bouven brandstichters zynde ende quaedoenders, die vynghen ze ende brochten ze in de stede van Brugghe als ghevangenen, ten elf hueren voor der noene, doe quamen ze alle weder in.
Item up den zelven dach voorseyd, naer der noene, ten vier hueren, doe quam in ter Smedepoorte, mynheer Phylips monseigneur, den zuene van mynheer van Ravestein, ende mynheere van Spiere, den zuene van mynheer Lodewyc van den Gruuthuuse, zy quamen in heerlicken, rykelicken ende met princhelicken state, met hopenen standaerden ende met trompetten, ende die ooc al slaende ende quamen in met 900 mannen te peerde ende te voed, ende alle ghewapenderhand ende ghestelt ter wapene, alzo dat daer toebehoord.
| |
[1488-8-5]
Item up den 5den dach in Oust, anno 88, doe zo was eenen man ontooft te Brugghe up de grote Merct, ende execucie ghedaen metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levenden live ter doot, ende het was ghedaen up een schavood, ende hy hiet Willem, ende hy was een hoedemakers cnape, ende het was hem ghedaen ter cause om dat hy, ten zelven dage voorseyd, eenen man dood stac by Sint Jansbrugge, voor tWezelkin, ende hy was dienare van mynheer van Peenen, capiteyn van der stede van Brugghe.
| |
[1488-8-7]
Item up den 7sten dach in Oust, anno 88, doe waren te Brugghe ghesteld te cope, 2 bouven up de grote Merct voor de duere van de vischscoopers huus, up de bancken van den huuse voorseyd, ende de Francoyzen brochten ze daer te cope, maer zy ne wordende niet vercocht.
| |
| |
| |
[1488-8-10]
Item up den 10den dach in Oust, anno 88, doe quamen in de stede van Brugghe, 600 Francoyzen te peerde, ende zy quamen van der goeder stede van Gend.
| |
[1488-8-12]
Item up den 12den dach in Oust, anno 88, doe trac huuter stede van Brugghe, mynheere van Peenen, als capiteyn van der stede van Brugghe, ende mynheere van Vletere, ende mynheere Van Spiere, zuene zynde van mynheere Lodewyc heere van den Gruuthuuse, deze voorseyde reeden huut, ter Smedepoorte, ghewapent ten harnassche up ghezeten te peerde, ende te voed, toot 4,000 mannen, ende trocken alzo met 5 hopenen standaerden, om naer de stede van Dicxmuude, ende dat, ter cause, om eenege dyveersche quaedwillende der stede van Brugghe, ende den lande van Vlaendren, zo stelde hem dit voorseyde volc up, om tiegen den vianden voorseyd, om prophyt, oorboor ende den ghemeenen welvaerd van den lande van Vlaendren.
| |
[1488-8-14]
Item up den 14sten dach in Oust, anno 88, doe reeden de Francoyzen huuter stede van Brugghe ter Cruuspoorten huut, tsnuchtens tusschen den 3 ende den 4 hueren een 25, ende alle wel verzien ter wapene ende reden tooter stede van Middelburch in Vlaendren by Hardenburch, ende zy quamen weder in, ten zelven dage voorseyd, naer der noene, tusschen den 1 ende den 2 hueren, ende zy brochten in 4 ghevangenen, ende zy stakender seven de storte of buuten int veld, ende alle vianden zynde van der stede van Brugghe.
Item voord, up den zelven dach voorseyd, anno 88, doe zo was te Brugghe, ter Smedepoorte in ghebrocht, in eene horsbare, ghequets ende gheschooten in zyn been, mynheer van Spiere, ghezeyt den zuene van mynheere van den Gruuthuuse.
| |
[1488-8-16]
Item up den 16den dach in Oust, anno 88, voor den noene ten 9 hueren, doe zo reeden de Francoyzen ter Cruus- | |
| |
poorten huut om naer de vianden die commende waren huut Middelburch in Vlaendren; de voorseyde Francoyzen die reeden daer 2 de storte of, ende brochten int weder incommen eenen ghevangenen.
| |
[1488-8-15]
Item up den 15den dach in Oust, anno 88, tsnachs ten 11 hueren als den 16den dach bedaechden, doe was te Brugghe dood ghesteken eenen priester ende die hiet heere Clays Wyntuegele; hy stond ter kerke van Sint Wouburghe, ende hy was ter kerke voorzeyd begraven, ende het dede eenen geheeten Jacop ende het gheschiede int noord Gistelof, by den Vyfhoucke, ende het gheschiede, anno 88.
| |
[1488-8-18]
Item up den 18den dach in Oust, anno 88, doe zo was verlaten meer Roeland van Halewyn van de roe van den Schoudheetenschip ende het ontfync de roede ten dage voorseyd, mesire Aernoud Pychavet ende dede zinen heed, als nyeu schoudheete van Brugghe.
| |
[1488-8-21]
Item up den 21sten dach in Oust, anno 88, doe reeden de Francoyzen, huuter stede van Brugghe, ter Cruuspoorten huut, ende alle ghewapent ende verzien van harnassche ende den schoudheete van Brugghe, ghezeyt Aernoud Pychavet, reed ooc mede al wit in de wapene, om te wederstane de vianden van der stede van Brugghe, die ghecommen waren huuter stede van Middelburch, om den goeden landsman, tsine te rovene ende te nemene ende ooc te vanghene, alzo zy deden, ende tvoorzeyde volc van Brugghe reedender 6 de storte of, ende brochten eenen in ghevangene.
| |
[1488-8-23]
Item up den 23sten dach in Oust, anno 88, doe zo quamen de vianden van der stede van Brugghe te peerde ende te voed huuter stede van Middelburch in Vlaendre, by der stede van Hardenburch, zy quamen voor de stede van Brugghe met ghewapender hand, ende zy haelden daer
| |
| |
vele beesten, ende zy vynghen 3 schamel mannen, die int veld stonden ende pecten ende mayden, ende zy staken eenen de kele of buuten der Gendpoorte, Tassebrouc, by der zieke lieden. God hebbe zyn ziele, ende alle zielen. Amen.
| |
[1488-8-24]
Item up den 24sten dach in Oust, anno 88, doe zo was gehouden ende ghedregen processye generael ten broeders van den Predicaren, ende die voorseyde processye was ghedregen duer de Breydelstrate, rondomme de groote merct, hover de Wisselbrugge, hover de plaetse Maubeerd, voor by thuus de Zunne, duer de Oochstrate ende alzo streckende ten voorseyden clooster van den Predicaren, ende in deze voorzeyde processye was ghedregen den weerdegen, glorieuzen lichame ende fierter van Sinte Bazelis, die rustend es in de kerke van Sinte Donaes binnen Brugghe, ende daer waren ghedregen 6 barnende toordsen, 2 van der kerke weghe, ende de 4 van der stede weghe, ende an elke toordse van den vieren der stede wapenen.
| |
[1488-9-1]
Item up den 1sten dach in September, anno 88, doe waren gehouden ende ghedregen processyen generael, ten clooster van den freminueren binnen Brugghe, ende de voorseyde processyen waren ghedregen duer de Breyelstraetkin, duer de Wullestraete, hover de grote Eechoudbrugge, lancx de reye ten houcke van den Braemberghe, ende alzo ten voorzeyden clooster van den freren, ende in deze voorseyde processye, zo was omme ghedregen, het weerdich, helich, ghebenedyde, glorieux sacramend, het welke dat rustend es in de kerke van Sinte Donaes, binnen Brugghe, ende daer waren van der stede van Brugghe weghe, 4 barnende toordsen, ende an elke toordse hanghende eenen schild metter stede van Brugghe wapene, ende daer ghync mede, in zyn lynwaed, barvoed, metten blooten oofde ende eene toordse van 2 ponden, al barnende
| |
| |
in zyn hand in voorme van hamende, eenen gheheeten Pieter Withevel, ende hy Pieter voorzeyd knielde daer hover zyn blote knyen tooten hende van den dienste, ende hy moeste de voorseyde toordse daer laten, ende den busschop van Charepten, ghezeyt den sufflegaen van Doornicke, die dede tofficye, ende daer waren ghedregen van den ghemeenen man honder geestelic ende weerdelic, honder barnende wasse toordsen ende barnende wassen keersen, 300 ende 74.
Item up den 1sten dach in September, anno 88, doe zo quamen de capiteynen van der stede van Brugghe Phylips monsr ghezeyt Phylips van Ravestein, myn heere van Peene, zy quamen huuten Westlande van voor de stede van der Nyeupoort, zy quamen in ter Smedepoorte ten dage voorzeyt met 700 mannen, 6 waghenen met engyenen, ende eenen wagene met buspoeder ende met steenen, ende zy trocken huuter stede van Brugghe, den 12sten dach in Oust, dus zo waren zy wech 20 dagen, ende zy waren daer ghetrocken ter beschuddenesse van den lande van Vlaendren van den vianden dlands, ende omme der welvaerd van der stede van Brugghe.
| |
[1488-9-4]
Item up den 4den dach in Septembre, anno 88, doe reden de Fransoysen huuter stede van Brugghe, ter Cruuspoorten huut, toot tusschen den 6 ende den 7 hondert, zeere eerlic ende wel verzien van wapene, ende reeden alzo met schoonder ordenancye tooter stede van Middelburch, in Vlaendren, staende by Hardenburch, ende in deze voorzeyde wapenynghe zo reede mede mynheere Phylips, monsr, ende mynheere Van Peenen, mynheere van Spiere, monsr Aernoud Spychavet, als schoudheeten van der stede van Brugghe, mynheere Van Lichtervelde, als bailju van der stede van Brugghe, ende van den Brusschen Vryen, ende den capiteyn van den schotten, die voerde den staendaerd hopen, ende die was
| |
| |
rood met eenen witten cruce; nu zyleden alle voorzeyd aldaer gheweest hebbende voor de voorzeyde stede van Middelburch, zy quamen alle weder in, bin den voorzeyden dage tsnavends alzo men zeyde, om weder alle te treckene int westland, alzo zy deden, toot 300, ende reden tooter stede van Houdenburch, ter bewaernesse ende ter beschuddenesse van den lande van Vlaendren, ende up den 6den zo was trompet gheslegen bin der stede van Brugghe, om te treckene voor de stede van Middelburch, alzo zy deden bin den zelven havende, maer zy en trocken maer tooter stede van den Dam, ende daer bleef de reyze; voord up den 6den dach in de maend voorzeyd, doe zo vertrac mynheere Van Ravenstein, ghezeyt Phylips monsr, huuter stede van Brugghe tooter goeder stede van Gend, ende mynheere Van Lykerke.
| |
[1488-9-6]
Item voord, zo quamen in de stede van Brugghe den 6den dach in September, anno voorseyd, 400 mannen ter wapene, van der goeder stede van Ypre.
| |
[1488-9-10]
Item voord, up den 10den dach in September, anno 88, doe zo was te Brugghe up de grote Merct, up een schavood, ontooft, ende execucye metten zweerde van den live, ende alzo ghebrocht van zyn levenden live ter dood, eenen gheheten Jan Pieters, den haerbeyder, gheheeten in de Wandelynghe, den quaden hannin. Den heere gaf hem, by gracien zyn kerchof ende hy was begraven. God hebbe zyn ziele, Amen, ende alle zielen, daer God beede vooren begeerd. Amen.
| |
[1488-9-11]
Item up den 11sten dach in September, anno 88, doe waren ghebrocht in de stede van Brugghe ter Smedepoorte in, twaelf ghevangenen, huuten Westlande, van Vuerne, 8 te voed ende 4 te wagene, ende die waren weec van quetsueren.
| |
[1488-9-13]
Item up den 13den dach in September, anno 88, doe zo
| |
| |
quamen de vianden van der stede van Brugghe, huuter stede van Middelburch in Vlaendren, ende quamen voor de stede van Brugghe, ende namen ende vynghen 4 mannen ende 6 peerden, ende brochtent al in de voorseyde stede van Middelburch.
| |
[1488-9-13]
Item noch up den 13den dach in September, anno 88, doe zo quamen in de stede van Brugghe, van Westwaerd, ter Bouvereyepoorten in, 200 mannen te voed met stalen boogen ende met handbogen, ende 80 mannen te peerde ooc verzien ter wapene, alzo daer toe behoord.
| |
[1488-9-15]
Item up den 15den dach in September, anno 88, doe trac Ingelram Ouweel huuter stede van Brugghe, tooter stede van den Dam, ende 80 mannen met hem, ende al te voed, kalveneren, stalen bogen ende handboghen.
Item up den 15den dach in September, anno 88, doe reeden de Fransoyzen huuter stede van Brugghe, toot 200, ende alle verzien ter wapene, ende dede eene coerse voor de stede van Middelburch in Vlaendren, maer zy en deden up haer vianden niet want zy en quamen niet huut.
| |
[1488-9-18]
Item up den 18den dach in September, anno 88, doe zo was te Brugghe de camere gheslooten, dat men geen partye meer en berechtede, ende up den 19sten dach, zo was trompet gheslegen achter de stede van Brugghe, dat alle sauweniers behoorende ter Sluus ende ten Dam, dat elc zoude gaen int sine, up de Galge; ende up den zelven dach voorseyd, zo waren ooc te Brugghe ghemaect ende my maectese doe ten tyden, booten, backen, om die te bezegene, alst nood wesen zoude, ende die gemaect lopende up 4 wielen.
| |
[1488-9-19]
Item up den 19den dach in September, anno 88, tsnavens ten 9 hueren, doe reeden huuter stede van Brugghe 3 capiteynen in de voorme van wapenynghe, met 2 waghenen met bussen, 1 waghen met buspoeder ende met den steenen,
| |
| |
ende een waghen met reepen, ende met leederen, ende die ghemaect van coorden, ende met yzeren haken, deen an dander hangende ende 6 schepen, ende die ghemaect loopende up wielen; ende trocken alzo ter Coolkercschepoorten huut, tooter stede van den Dam, om te treckene toot voor de stede van Middelburch in Vlaendren ghelegen by de stede van Hardenburch, om de voorzeyde stede van Middelburch ende tcasteel te winnene, ende up den 20sten dach, naer der middernacht ten 3 hueren, doe reed mynheere van Peenen ooc darwaerd ter Cruuspoorten huut, met 88 mannen te peerde, ende al verzyen wit int harnaschs ter wapene.
| |
[1488-9-20]
Item voord, up den 20sten dach in September, anno 88, doe zo was een ghebod ghegeven ter Halle huut metter klocke, dat men van alle ambochten zoude laten ende cesseeren van doene, ende elc zyn huus up te slutene ende verbooden tooch te makene, want men zand volc huuten ambochten ende neeryngen, elc ambocht zyn transpoort van houden tyden, ende voord elc naer tsine, ende men vergaderde upt veld buuten der Cruuspoorten by der kerke van Sinte Cruus, daer was als capiteyen, mynheer van Lichtervelde als capiteyn van dien volke, ende daer was gherecht den standaerd van onzen gerechtegen landsheere, den jongen hertoghe Phylips, onzen natuerlicken prinche, ende daer stond ooc mede in de wapene van der stede van Brugghe.
Item voord, ooc up den 20sten dach, in September, anno voorseyd, zo waren ghevoerd huuter stede van Brugghe, ter Cruuspoorten huut, 2 groote engyenen, het een dat was Snelle, ende tander dat heet Sint Jooris.
| |
[1488-9-22]
Item up den 22sten dach in September, anno 88, doe voeren huuter stede van Brugghe, ter Cruuspoorten huut,
| |
| |
3 waghenen, 1 wagen met 3 tunnen buspoeder ende dander 2 met busteenen.
| |
[1488-9-23]
Item up den 23sten dach in September, anno 88, doe reed eenen waghen huuter stede van Brugghe, ter Cruuspoorten huut, met 3 tunnen buspoeder, ende dat om te Middelburch in Vlaendren.
Item up den 23sten dach in September, anno 88, tsnavens ten 7 hueren, doe voer huuter stede van Brugghe, ter Cruuspoorten huut, eenen wagen vul taergen, alzo vul ende alzo vele, als 2 goede peerden trecken mochten, om te voerne voor de stede van Middelburch voorseyd, in Vlaendren, ter cause van de wapenynghe voorseyd.
| |
[1488-9-24]
Item up den 24sten dach in September, anno 88, tsnuchten ten 8 hueren, doe voeren huuter stede van Brugghe ter Cruuspoorten huut, 2 wagenen met brandhaken, 2 wagenen met busteenen, ende eenen wagen met dobbel leederen, met yzeren haken, ende veele coorden, ende ooc vele yzeren naghelen zeere groot ende middelbare, ende al ter cause van der wapenynghe, die de stede van Brugghe hadde, voor de stede van Middelburch voorseyd.
Item up den 24sten dach in September, anno 88, doe voeren huuter stede van Brugghe, ter Cruuspoorten huut, twee wagenen naer der noene, ten 5 hueren, den eenen wagen was gheladen met thenten ende met pauwiljoenen, ende met al zulke ghereeschepe, als daer toe diend, ende dander wagen was geladen met 6 ydele wynpypen, ende al te Middelburch waerd voorzeyd.
| |
[1488-9-25]
Item up den 25sten dach in September, anno 88, doe waren huuter stede van Brugghe, ter Gendpoorten huut, ten 9 hueren, 6 wagenen gheladen met 6 booten, elc wagen een, om te treckene te Middelburch voorzeyd: noch up den dach voorseyd, naer der noene, ten 4 hueren, doe reed huuter
| |
| |
stede van Brugghe, eenen wagen, ter Cruuspoorten huut, gheladen met handbogen ende schichten ende met nyeuwe reepen, ooc om te commene te Middelburch voorzeyd.
Item up den 25sten dach in September, anno 88, tsnavens ten 5 hueren, doe quam tvoorseyde casteel van Middelburch ter ghenaden ende het was ghenomen in gracien.
| |
[1488-9-26]
Item up den 26sten dach in September, anno 88, doe was in de stede van Brugghe, up de grote Merct, gherecht eene galge, ende daer waren an ghehangen twee mannen ende verworcht; den eenen hiet Heyndric ende dander hiet Hans, ende waren beede huuten landen van Zwaven, ende dien Heyndric hiet, dat was den butync meester, te voorzeyde Middelburch, die de schamel mannen randsoende ende schattede, alzo alst hem gheliefde.
Item up den 26sten dach in September, anno 88, doe quam mynheer van Peenen in de stede van Brugghe, ter Cruuspoorten in, met 200 peerden ende hy quam van der stede van Middelburch die hy ghewonnen hadde ende tvoorseyde casteel.
Item up den 26sten dach in September, anno 88, doe trac theer up, van voor de stede van Middelburch voorzeyd, ende het quam al ter stede van Brugghe in, ende daer quamen 400 ende een half mannen van Gend, ter Cruuspoorten in, pyken, handbogen, kalveneren ende stalen boghen.
Item up den 16den dach in September, anno 88, naer der noene, ten dry hueren, doe quamen in die van Brugghe, van voor der stede van Middelburch, ende zy quamen ter Cruuspoorten in, metten standaerden, ende mynheere den schoudheeten van der stede van Brugghe ende Jan de Keyzer als schepene der stede van Brugghe, ende daer wasser volc van wapene, 300 mannen.
| |
| |
| |
[1488-9-28]
Item up den 28sten dach in September, anno 88, doe waren te Brugghe ghehouden ende ghedregen processyen generael, ten broeders van den Augustinen, binder stede van Brugghe, ende in de processyen voorseyd, was ghedregen tghebenedyde, glorieus, warachtich, helich Sacrament, dat rustend es in de kerke van Sinte Donaes, binnen Brugghe, ende de stede van Brugghe dede 4 barnende toordsen, ende an elke toordse, een schild daer an hangende metter wapene van der stede.
| |
[1488-9-29]
Item up den 29sten dach in September, anno 88, doe vertrac mynheere van Peenen, huuter stede van Brugghe, ter Smedepoorten, met 400 peerden, ende hy hadde doe ghezyn binder stede van Brugghe, 13 weken ende eenen dach.
| |
[1488-10-7]
Item up den 7den dach in October, anno 88, doe ghyngen huuter stede van Brugghe, ter Smedepoorten huut, 72 mannen te voed, ghezellen van oorloghen, ende ghyngen om naer Oostende, al verzien met handboghen, calveneren ende stalen boghen.
Item noch up den 7sten dach in October, anno 88, naer der noene, doe quamen in der stede van Brugghe, ter Smedepoorte in, 50 mannen te peerde ende alle wit in de wapene, ende het waren alle Fransoyzen, ende brochten met hemleden in de stede voorseyd, 30 sacken yngelsche wulle.
| |
[1488-10-10]
Item up den 10den dach in October, anno 88, doe zo was ghedregen eenen doode, duer de Langhestrate, ende hy was begraven tSinte Cruus buuten de stede van Brugghe, ende het was een backers cnape ende hiet Adriaen, ende men hiet hem Mollekin, in de Wandelynghe, hy was ghedregen en neffens de heerde, als eenen verslegen man ende het was ghedaen tSinte Baefs, ende het dede hem eenen muelenare.
| |
| |
| |
[1488-10-11]
Item up den 11sten dach in October, anno 88, doe zo viel eene schoone jonge maecht te Brugghe in de Reye, ant Peerde bruchskin, ende dreef alzo int water toot an dhoude Muelenbrugge, ende daer zo wordeze weder ghevischt, zonder noot hebbende van den live; zoe starf up den 14den dach in October. God lof ende danc.
Item up den 11sten dach in October, anno 88, doe zo was een jonc ghezelle ghegeeselt te Brugghe up de grote Merct upt voorseyde schavood, ende dat om zyn meshuuze.
Item voord, up den zelven dach, anno voorseyd, zo was ooc te Brugghe een joncknecht ghevangen ende ghestelt in den bloc, met beede zyn voeten, an den houc van der Halle, up den houc van den Breyelstraetkin.
| |
[1488-10-18]
Item up den 21sten dach in Wedemaend, anno 88, doe ze was te Brugghe ter Hallen huut gheroupen, ende elc consend ghegeven te vercoopene ende van buuten der stede in te brynghene, vleesch, brood ende vischs, elcken te vercoopene in allen straten, daer dat hem gheliefde, ende dat gheduerde toot den 18den dach in October, anno voorseyd, twelk zyn 17 weken; doe zo waren alle de vreeimde vleeshauwers van buuten, ghesteld ende gheoordeneerd by den ghebode van der stede, tes te wetene int oosthende van der stede, tusschen der capelle van Sint Oobrecht ende de Cruuspoorte, ende int noordhende van der stede, tusschen de Snackers brugge, ende de Speypoorte, alzo men gaet ten Damme waerd lancx de reye, ende de vreeimde vischs vercopers, an de noord zyde van der zelve reye, staende voor een huus gheheeten thof van Sainpool, wylen plochte te heetene Boenvershuus; voord ant west hende van der stede, zo waren de vreemde vleeshauwers ghesteld ende gheoordeneerd buuten de houde veste, betrend de Vrydagmerct, in de Bouverye strate, ende ooc in de Smeid strate.
| |
| |
| |
[1488-10-19]
Item up den 19den dach in October, anno 88, doe zo verdranc te Brugghe een schoon joncman in de Reye, tiegen hover de kerke gheheeten de Potterye, by tScravenbrugghe, ende men seide als dat hy was van Leffynghe. God hebbe zyn ziele, amen, daer God bede hoover begeerd. Amen.
| |
[1488-10-23]
Item up den 23sten in October, anno 88, doe zo was een schoon joncman dood ghesteken in een huus, staende te Brugghe, an de voed van de Cranebrugghe, ende es een wyntaveerne, ende die heet in Ipre, ende hy was van de stede van Doornicke, ende hy ooc diet dede. God hebbe zyn ziele ende alle zielen. Amen.
| |
[1488-10-25]
Item up den 25sten dach in October, anno 88, doe zo was een schoon joncman te Brugghe ghehangen an eenen boom, buuten der Smedepoorte, by de kerke van Sinte Bave, ende het dede den schoudheete van Brugghe, die mede reed als heere. God hebbe zyn ziele ende alle zielen. Amen.
| |
[1488-10-28]
Item up den 28sten dach in October, anno 88, doe waren gehouden ende ghedregen processyen generael, ten broeders ende ten clooster van den Karmers, binnen Brugghe, ende in die voorzeyde processye was mede ghedregen den weerdegen fierter ende glorieux lichame van Sinte Bazelis, die rustend es in de kerke van Sinte Donaes, binnen Brugghe.
Item up den 28sten dach in October, anno 88, doe zo luude tsnavends ten 7 hueren, de groote clocke up de halle ende dat, ter cause, van der wapenynghe of hauwet, hoe dat mend verstaen wil, dat te Brugghe gehouden was, ende elc ambocht van de stede van Brugghe, vergaerderde ter huure voorzeyd, up haerleder huus, ende dander eeneghe, ten huuse van haerlieder deken, ende vergaerderde alle te samen, in den Burch, met minnen ende met vriendschepen,
| |
| |
ende elc ambocht hadden voor hemlieden gaende eenen eerhaud an hebbende eenen roc ghelyc eenen eerhaud, ende in dien wapen roc gheschilderd staende de wapene van dien ambochte dat hem volgende was; ende de goede lieden van der wet, die stonden in den Burch, met schonen state, ende in schoonder oordenancie, met barnende vierpannen, ende met barnende toordsen, de chergianten van der camer, de schadebeletters ende de stede garsoene, ende bedancten vriendelic ende hieten elc ambocht vriendelicken wellecomme, ende ghyngen alle alzo huuter Burch met schoonen vriendelicken state, ter Oostpoorten huut, van den Burch, ter plaetse Maubeerd hover, voorby Sint Pieterskerke, duer de Vlamyncstrate, hover de Buerse, duer de Zouterstrate, hover Sint Jansbrugge, ende lancx der Spegelmakers reye, duer de Ingelsche strate, omme slaende ter luchter hand, hover de Kuenyncxbrugge, alzo lancx de reye, hover de Carmersbrugge, voorby de Carmers kerke, omme slaende ter rechter hand, duer de Stuufstrate, voorby de Jerusalem kapelle, duer de Roodstrate, omme slaende ter rechterhand, in de Langestrate, voorby tclooster van den Predicaren, hover dhoude Muelenbrugghe, duer de Oochstrate, ende alzo in den Burch, ende in dezen ommeganc, zo ghync vooren, ende aldervoordst, den bailju van der stede van Brugghe, ende mynheere den schoudheeten, beede zyde an zyde, ende voor hemlieden gaende, de stede van Brugghe speeillieden al speeillende, ende elc speeilman hebben hangende an zyn ynstrumend eene viercante banniere, metter stede van Brugghe wapene, daer naer achtervolgende, zo volchde beede de burchmeesters ende de gheheele college van schepenen, ende de raden, ende voor hemlieden zo gync eenen man, ghelyc eenen eerhaud, an hebbende eenen wapen roc, beschildert zynde metter stede van
| |
| |
Brugghe, ende an elke zyde van de voorseyde processye van den schepenen ende den raden, zo waren ghedregen 6 barnende toordsen, ende an elke toordse hangende eenen schild, metter stede wapene, ende voor hemlieden voorseyd, zo waren ghedregen 4 vierpannen vast ghemaect an zeere hoghe, langhe sparren, ende int incommen de heeren ende de wet, elkin vriendelicken bedanckende, der stede speeillieden by hemlieden staende ende de sergianten van der camere, schadebeletters, garsoenen, metten 12 barnende toordsen voorseyd. Item ende de wapenynge of hauwet, hoe men wille, ghehouden zynde, den 29sten dach tsnavends ter huere voorseyd, het luuden van de clocke, up de halle, ende den staet, goede maniere ende de chierlicke eerlichede van den heere ende van de wet, dat was alleens, zonder den ommeganc van der hauwette.
| |
Ende dit es den ganc, van den 29sten dach.
Item huuter Burch duer dBreyelstaetkin, duer de Wullestraete, hover de groote Eechoudbrugge, streckende voor by den Braemberch, voor by tvleeschshuus, toot den houc van de witte Ledertauwer strate, recht huut gaende toot den Hoye, daer omme slaende, ter rechter, voor by den Frerenmuer, voor by tclooster ten Staelyzer, duer de Vlasmerct, voorby den Nazarette, voorby thuus ter Kerke, ten Hanckerkin up, omme slaende ter rechterhand, voor by Onze Vrauwekerke, ooc duer Sinte Maryestrate, voor by twest vleeschshuus, omme slaende ter luuchterhand, streckende voorby Sinte Salvator kerke, omme slaende ter rechter hand, tooter Dweerstrate, streckende toot hover de Wulfshage brugge, voorby de Pypers capelle, duer den Houden Zac, homme slaende ter rechter hand, recht huut gaende tooter Leebrugge, ende daer hover, recht huut gaende,
| |
| |
ommeslaende ter luchterhand, voor by de Bornecamere, tooten caze weeich huuse, voorby de kerke van Sinte Kartoffels, duer de Harynemerct, hover de Wisselbrugge, hover de plaetse Maubeerd, toot den huuse gheheeten in Blanckenberge, omme slaende ter rechterhand, ende alzo in den Burch, ende alzo al gedaen, ende alle schieden, alle met minnen, ende met payse ende met vriendschepen. Gode lof ende danc.
| |
[1488-10-30]
Item up den 30sten dach in October, anno 88, doe was te Brugghe in den Burch ghemaect een schavoot, ende daer waren up execucie gedaen metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levenden live ter dood, by justicien van den heere ende van der wed van der stede van Brugghe, den eenen was van Ronsen ende hy hiet Adriaen de Hertoge, ende dander was eene wale ende hy hiet Aernoud, ende hy plochte te zyne een haerbeyder honder de Poortegaloyzen. God hebbe haer beede zielen, Amen, ende alle zielen.
| |
Dit es den derden dach van de wapenynghe hommeganc of hauwet, hoe ment zeggen wil, twelk was den 30sten dach in October.
Item huuter Burch, duer de Breyelstraetkin, voor by de Halle, duer de kieken Merct, in Sint Jacopstrate, voor by Sint Jacops kerke, hover de Ezelbrugge, duer de Ezelstrate, homme slaende ter rechter hand, duer de Poytevinstrate, omme slaende ter rechter hand, commende tooter Vlamyncbrugghe, omme slaende ter luchterhand, lancx de Reye voor by de Kerke van den Augustinnen, ter rechter hand up slaende, hover de Wynckelbrugghe, streckende duer den Langhe Wynckel, toot Sint Jansbrugghe, omme slaende ter luchter hand, voor by de groote Toolene, voor by de Oosterlyngen plaetse streckende duer tGendhof toot an
| |
| |
tSkermers brugge, omme slaende ter luchter hand streckende lancx de Reye, voor by den Woucker geheeten de groote Cauwersine, toot hover de Snackersbrugge, in de Snackersstrate, voor by thof van Dune, omme slaende ter rechter hand, duer de Speeilmanstrate, omme slaende ter rechter hand, gaende duer de Carmerstrate toot an de Carmersbrugge, omme slaende ter luchter hand, hover de Strobrugge, gaende lancx de Reye, voor by tsKuenyncxbrugge, streckende lancx de Reye, toot hover Sint Jansbrugge, duer de Zouterstrate, hover de Buerze, omme slaende ter luchter hand, voor by de Cranebrugge, duer de Vlamyncstrate, homme slaende ten houcke ter luchter hand, gaende hover de Wisselbrugghe, voor by Sinte Pieters kerke, hover de plaetse Maubeerd, tooten houcke ten huuse gheheeten in Blanckenberge, daer omme slaende ter rechter hand, ende alzo toot in den Burch.
Item ende altoos de heere ende de wet, ende het luuden van der groter clocke up de Halle, altoos alle zaken honderhoudende also alst vooren ghezeyd es.
Item deze wapenynge of hauwet van dezen voorghenoemde 3 havenden voorzeyd, den almuegenden God hebbe lof ende danc duyzentvaut, es vergaderd, ghescheeden elken havend, alle met payze, met minnen ende met vriendschapen.
| |
[1488-10-31]
Item up den laetsten dach van October, anno 88, doe zo was te Brugghe, in den Burch, een schavood gemaect voort huus van den Vryen, ende daer was up ontooft een schoon joncman ende die hiet Adriaen.
| |
[1488-11-8]
Item up den 8sten dach in November, anno 88, doe zo was in de stede van Brugghe een schavood ghemaect in den Burch, voor thuus van den Vryen, ende daer was up ghesteld te tooghe een manhooft, ende hiet Andries Oogyer ende hy was van Gistele, van by Houdenburch, ende hy was daer
| |
| |
ghesteld ten voorseyden schavoote, ende daer naect ontcleed van den live upwaerd ende ghegeeselt met roeden, ende ten voorzeyden, zyn gherechter hand of ghehauwen ende 50 jaer ghebannen up zyn ooft, huuten lande van Vlaendren.
| |
[1488-11-11]
Item up den 11sten dach in November, anno 88, doe was te Brugghe, ghehouden ende ghedregen processyen generael, ende daer in de voorseyde processye was ghedregen den weerdegen fyerter, ende glorieux lichame van Sinte Donaes, die rustendes in de kerke van Sinte Donaes, binnen Brugghe, ende deze voorseyde processye was ghedregen huuter Burch, duer de Breyelstrate, rond omme de merct, hover de Wisselbrugge, voorby Sinte Pieterskerke, hover de plaetse Maubeerd, ende alzo tSinte Donaes weder in.
Item voord up den zelven dach, ten een huere naer der noene, zo ghyngen ter Speypoorten huut, 2,000 mannen van oorlogen met myn joncker van Breederode als upper capiteyn, ende meester Clays den busschieter, ende noch 3 ander capiteynen, ende zy hadden 5 standaerden, de 3 van blaeuwen semyte, ende in elc staende Sinte Kartoffels; dander 2 waren rood simyt, in den eenen stond Sint Jooris, ende in dander, niet altoos, ende men zeyde doe daer als datse trocken, naer de stede van Dordrecht, in Holland.
| |
[1488-11-15]
Item up den 15den dach in November, anno 88, doe zo was in de stede van Brugghe, in den Burch, ghemaect een schavood, ende daer was up ghexecuteerd metten zweerde, ende alzo ghebrocht van levenden live ter dood, eenen gheheeten Heyndric, ende hy was ghebooren van Kasand, ende het dede de wet van der stede van Brugghe, ende hy was begraven in Sint Janshuus. God hebbe zyn ziele, Amen, ende alle zielen, daer God bede vooren begeerd. Amen.
| |
[1488-11-19]
Item up den 19den dach in November, anno 88, doe quam mynheere Van den Gruuthuuse, van de goeder stede van Gent,
| |
| |
ende hy quam binder stede van Brugghe, met zeere schoonen princhelicken ende ghemanierlicken state, ende hy hadde doen ten tyde ghezyn huuter stede van Brugghe, 35 weken.
| |
[1488-12-1]
Item up den eersten dach van December, anno 88, doe waren binder stede van Brugghe, ghehouden ende ghedregen processyen generael, tooter kerke van Sinte Salvator, binnen Brugghe, ende in die processye, zo ghyngen 4 manoofden, in voorme van hamenden, tes te wetene, den eenen die ghync al ghecleed ende gheschoyd, maer metten bloten oofde, ende eene barnende toordse in zyn hand, hy commende in de voorseyde kerke van Sinte Salvator, in den koor, daer gaf hy hover de voorzeyde toordse der kerke, ende hy was by gracien, ghelaten gaen thuuse waerd, ende dander drie die ghyngen blood in haerlieder lynwaed, metten bloten oofde, metten blooten beenen, ende ooc al barvoed, waer of de twee hadden elc een barnende toordse, ende dander een barnende wasse keerse, ende deze 3 voorseyde mannen die bleeven daer knielende alzo blood, also lange, als den dienst gheduerde, ende dan elc zyn was hover gevende der kerke, ende voord elc gaende, daer hy behoord.
| |
[1488-12-5]
Item up den 5den dach in December, anno 88, doe zo was binder stede van Brugghe een schoon joncman ghequetst ende ghegrieft van zynen live, zo dat hy terstond daer of starf, ende quam van levenden live ter dood, ende het gheschiede in Sinte Clarestrate. God hebbe zyn ziele. Amen.
| |
[1488-12-13]
Item den 13den dach in December, anno 88, doe was te Brugghe in den Burch, een schavood ghemaect, voort huus van den Vryen, ende an dat voorzeyde schavood waren staken ghestelt, ende an elken stake eenen boeve daer an ghestelt, ende elc daer an ghenagelt met eender hoore ende elc daer boven ghebannen 3 jaren huuten lande van Vlaendren, up de galghe.
| |
| |
| |
[1488-12-14]
Item up den 14den dach in December, anno 88, doe zo was te Brugghe ghevonden tusschen der Cranebrugghe ende Sint Jansbrugge, eenen joncman in de Reye ende die was daer verdroncken.
| |
[1488-11-20]
Item up den 20sten dach in November, anno 88, doe zo quam mynheer van Vletre, in de stede van Brugghe ter Gendpoorte in, met zeere schonen state, wel met 40 peerden.
| |
[1488-11-23]
Item up den 23sten dach in November, anno 88, doe reed den zelven mynheere huuter stede van Brugghe ter Cruuspoorten huut, met 25 peerden, tooter stede van Hardenburch ende hy quam weder in de stede voorseyd, bin den zelven havende.
| |
[1488-12-28]
Item up den 28sten dach in December, anno 88, doe zo was binder stede van Brugghe up de groote Merct, voor een huus geheeten in de Catte, naer der noene, een schoon joncknecht die viel van eenen peerde dood up de strate, ende hy leerde tambocht van den Couscheppers.
| |
[1488-12-25]
Item up den 25sten dach in December, anno 88, doe verdranc eene Vrauwe binder stede van Brugghe, by de Gendpoorte, by de Veste, binder stede in eene plecke, staende by de poorte voorseyd geheeten dsduvels gat, zoe quam daer om water ende zoe verdranc daer by messchieve. God die hebbe haer ziele. Amen. Den scriver en wiste niet van den verdrynke van der vrauwe, ende daer omme statet gheteekend int jaer van 88.
Item tjaer van 88 dat es huut, den almuegenden God hebbe lof ende danc, ende by der gracien van den almuegenden God ghebenedyt zo begun ic tjaer van 89. Maria hebs deel.
|
|