| |
| |
| |
Bruylofts-dicht
ALs Iuppiter dit Rond ghestelt had op zijn gronden,
En dat de saken al, op s'Aerdes rugh bestonden,
Den mensche tot een nut, tot vreughd, en tot ghemack,
Sagh hy vast om end' om of daer noch yet ontbrack,
Een saeck ontbrack daer noch: Hy deed' een dier voortcomen
Dat over al nu heeft de werelt inghenomen,
Een dier een aerdigh dier, daer yeder nu nae raemt,
Dat van ons hier te Land een meysken wert ghenaemt,
Een dier dat om de mond, besonderlick in d'ooghen
Draeght een verholen gift, van wonderbaer vermoghen,
Dat met een soete pijn, en aenghename smert,
Komt soetkens onbewaent gheslopen in het hert;
Dat met een heeten brand de reden doet verliesen;
Dat met een kilde weer de leden doet bevriesen,
En schudden met gheklop, en beven met ghetril,
En blijven sonder spraeck wel dickwils tegen wil;
Iae, dat oock teghen hoop, wel menichmael doet hoopen,
Dat weder in de hoop, met vreese doet mis-hoopen;
Dat droeve blijschap voed, en blijde droeffenis;
Dat een ghevanghen houd, hoe wel m'onsloten is.
T'betoovert ons verstand', t'betoovert onse sinnen,
En even wel nochtans so moeten wy het minnen,
En eeren zijn ghewelt, en houden voor gheluck,
De oorsaeck van ons quaed, de oorsaeck van ons druck.
Heer Bruydegom dit is (ghy kunt daer van ghetuyghen)
Die oock hebt u ghemoed so nederigh gaen buyghen,
Bleec, vlammigh, droevigh, bly, benauwt, beangst, ontstelt,
Dat bitter-soete gift, dat u heeft neerghevelt,
Eylaes, wat soud ghy doen? Susanna liet die stralen,
Die sonnen van haer oogh, die loncxkens neder dalen,
Ghy voelden u ghetreft, ghy voelden u gheraeckt,
Van binnen was het vyer, dat u soo dapper blaeckt.
Daer is niet op de Aerd, van alle schoone dinghen,
Dat meerder can den mensch, en eerder can gheringhen
Als schoonheyt van een maechd, noch jong, en minlic fier
Als t'glinsterigh ghesicht, en overzijts gheswier.
Den brand quam tot het hert, ghy voelde soete pijnen,
Hy vonckten meer en meer, ghy quaemt somwijl te dwijnen.
De min had u vermant, de clachten namen lucht,
De snicken volghden nae, en t'krocchende ghesucht.
Wie, wie soud hy oock zijn die haer aenschouwt te deghen,
Die met geen wonder voelt, sick innerlick beweghen.
Al had hy om zijn borst een vasten staelen band,
En midden in zijn hert, een rouwe key gheplant?
Ghelijck men in het goud den diamant siet glicken,
Soo sietmen oock in haer, de deuchd ghestadich blicken,
De seden onghepronckt, de reynigheyt, de eer,
En wat men in een maechd sou kunnen wenschen meer.
De beste ghy ginckt oock u selven overgeven,
en stellen in haer hand de sleutel van u leven;
Gheen ander opset was in u verwerden sin,
Dan t'houden onghedooft, de fackels van u min.
Ghy sweerde by den band, ghy sweerde by de schichten
Van onsen cleenen God, voor wien het al moet swichten,
Dat ghy altijt om haer soud lijden dese pijn,
VVaer sonder ghy niet cost in vreuchden immer zijn.
Veel eerder sou de Maen des Sonnes wagen mennen:
Veel eerder sou de Son met swarte paerden rennen,
Dan g'aen een andre soud met liefde zijn gheklijft,
Haer soud ghy levend zijn, haer soud ghy zijn ontlijft.
V laten en u doen, is om haer te behaghen,
Ghy claegt met stom vertoogh d'onlijdelicke plagen
Van u verwonnen hert, u ooch dat bid ghenaed
| |
| |
Ghesonden als Ghesant, om troost, om hulp, en baet.
Ghy smeect haer so ghy meught, mer woordekens genomen
VVt Venus gulden boeck, ghy soect haer oock te tomen
Noch vry van alle quael, nochtans niet sonder min:
Een Meysken heeft altijt wat liefdes in de sin.
Ghy aenstaet dach op dach, en laet t'u niet verdrieten
Dat sy soo weynich acht, u dick gheronnen vlieten,
En suchten opghehaelt: Het comt al op zijn tijt.
Een die gheduldich is, wert spoedighlick bevrijt.
Ghy seght haer trouvvheyt toe, en gaet van alle zijden
Met nedrigheyt verselt, haer heftelick bestrijden.
Een bressche gaet ghy doen, ghy biddet haer om loon
Voor al u lijden swaer, en diensten even schoon.
Sy vvert beweeght, sy beeft, sy weet haer niet te houwen,
Een heete koude koorts, comt soetkens haer benouwen,
Sy wilt hem vvederstaen: dan t'oogh betuyght de pijn:
De ooghen in de Min, die stille klappers zijn.
Sy vveygert wat vooreerst, maer t'hert nochtans van binnen
Is dapperlick gheraeckt, Cupidoes heete pinnen
Die stoocken aen het vyer, tot dat ghelijcke gloed
Den langh versweghen min haer oock belijden doet.
VVelaen! ghy zijt dan med' in t'selfde net ghevanghen,
Ghy leeft alleen om hem, u wenschen en verlanghen
Streckt tot u beyder vreuchd: ghy zijt dan oock ghestelt
Susanna onder t'jock van liefdes soet ghewelt.
Eylaes! wat soud ghy doen, hy bad (in stercke banden
Gheknevelt, en gheboeyt) met opgheheven handen,
En riep u tot sijn hulp, u, die de oorsaeck waert
Van al het lijden groot, daer met hy was beswaert.
Ghy hadt hem heel deurstraelt met uwe blinckend' ooghen,
Sijn onversaecht ghemoed, dat had ghy neergheboghen,
Eylaes, vvat soud ghy doen? hy was in uwe macht,
Dan lichten zijn verdriet, door jammer van zijn clacht,
Ten is geen kunst voorwaer, te quetsen, en te wonden,
En drucken een die is by nae in t'vyer verslonden,
T'is billick dat met die beleefdelic men leeft,
Die sick verwonnen kent, en gansch'lic overgeeft,
Hoe wel ô soet gheslacht! het dooden, en doen leven,
In t'wenden van u oogh Natura heeft ghehgheven
Nochtans begeert zy niet, dat tot de doot ghevelt
Een minnaer dienstich trouw sy door een fier ghewelt.
Ick weet dat in zijn vyer, hy eerst moet vlammigh suchten,
En onder u ghebiedt in pijnen queeligh duchten:
De schoonheyt is veel waert. Oock ist recht datmen sint,
Dat hy u gunst verdient, die trouwlic altijd mint.
Doch die hier mede meent, u lach, en spot te houwen,
De Goden sullen u met een scheel oogh aenschouwen,
De minnaers hebben haer tot wreecken haest ghereet,
Als ghy die niet en helpt, wiens qualen ghy wel weet.
Hebt ghy wel met ghedruys, den donder hooren tieren?
En uyt de lucht ghesien den blixem vlammigh swieren?
Orion doet het niet, noch Auster dick besmuyckt,
VVanneer hy s'hemels deur met regenen ontluyckt,
Dan valt niet te vergeefs des blixems vlam hier neder,
Maer Iuppiter dan straft met dit onstuymigh weder,
De Meyskens die te fier, zijn spytigh in haer sin,
VVant hy oock heeft ghevoelt de banden van de Min.
En die soo spytigh zijn, die sal Cupido daghen
Voor zijnen Rechter-stoel, en doen de straffe draghen
Van t'vonnis dat hy strijct: Daer wert haer toegeseyt
Een minnaer oud en koud, die nergens in en greyd,
Vrou Bruyd ghy hebt t'bedocht. Hoe soud ooc kunnen beuren
Dat vvaer de schoonheyt is de wreetheyt sick liet speuren?
Een soo bevallick dier ghevoelt een ander pijn:
Daer t'aengesicht is schoon, moet t'hert beweeglick zijn.
Ghy saeght hem van wat naer, zijn hebben, en zijn wesen
| |
| |
Die stonden u wel aen, ghy socht hem te ghenesen,
Eilaes! het was u leet, dat ghy in uwen sin
Niet eerder hadt ghevoelt de grootheyt van sijn min.
De deuchden die in hem gelijc haer setel stellen,
Die gingen u gemoed doen heel te neder vellen,
Sijn onbevleckte faem, zijn naect' oprechtigheyt,
Maer niet met al soo seer als zijn godtvruchtigheyt.
Ghy wilde doen niet meer, bedectelick u veinsen,
Ghy wilde doen niet meer, so minnelick fier deinsen,
Ghy wilde doen niet meer hem toogen dat gelaet,
Daer Venus borghery ons herte mede schaedt.
Neen, maer ghy swoert hem doen, dat ghy nu waert van sinnen,
Soo lang ghy adem had getrouwichlick te minnen,
En dat hy alleen was degene die voordaen,
Int midden van u hert gedreven soude staen.
Dat hy alleen oock was met wien gh' u wilde setten
In desen echten band, en leven nae de wetten
De welcke hebben u (verlost van alle quaed)
Ghebracht na lust en wensch in desen blijden staet.
Ghy zijt dan bey gequest, met twee gelijcke wonden,
Doch die met desen knoop te degen zijn verbonden,
Het is nu eens gedaen, te saemen, ghy nu wert
Twee sielen in een siel, twee herten in een hert.
Geluckigh Bruydegom, al hebt ghy wat geleden,
En dickmael zijt geweest, met quael' en angst bestreden:
Haer kaecxkens bloosigh root, haer minnelijcken aerd,
Haer lipkens van korael, die waren dat wel waerd.
Gheluckigh zijt ghy oock, geluckich zijn de dagen.
Vrouw Bruyd nae dat ghy hebt hem liefde toegedragen.
Geluckigh noch een werf, dat gh'u gehijlickt siet,
Met hem, die alle ding by u acht min als niet.
Geluckigh alle bey, ghy hebt den tijd gecregen,
(Den lang verwachten tijd) om blijtschap te gaen plegen,
En drincken in de vreuchd de voorgheleden pijn,
Gaet aen Vrou Bruyd gaet aen alst immers so moet zijn,
Met wiecken bruyn en snel, komt ons de slaep al naecken,
Dan Hymen u gebiet dat ghy nu eens moet waecken,
Sijt nerghens voor beducht, Cupido heeft de wacht,
In Venus hooven oock met noch een dese nacht.
Stilt stilt' u suchtkens toch! Ey! laet u snicxkens vaeren,
T'quaed dat u beuren kan (wat wilt gh'u doch beswaren)
Is een soet bervoets kint, voor eenen ijlen waen;
En ghy sult moeder zijn: Raeckt vier en water aen.
En zijt so niet bedruckt! ke hoe! ghy wilt beswijcken,
Eylas! ghy flauwt, t'is best dat ghy nae t' bed gaet strijcken;
Gheselschap staet wat op, t' belieft den Medecijn:
Goê nacht Vrou Bruyd, ick hoop t' sal morghen beter zijn.
Heer Bruyd'gom die den tijd aensien, den tijd verliesen,
Spoeit u, rijck is van tijd, die tijd altijds kan kiesen,
Maer weet ghy wat? (houd stal) het endt moet zijn t' begin,
Laet so noch nacht noch dach voorby gaen sonder min.
Vaert wel; ick wensch u toe, dat ghy te saem meucht leven
In voorspoet, in gheluck, en dat u Godt wil geven,
Als duyfkens met eendracht so lang te zijn vereent,
Tot dat de bleecke doot het lichaem van u leent.
I.I. Taf.
|
|