Dat hangt af van hoe uitgebreid het verhaal is en hoe het boek uitgevoerd moet worden. Heel breed genomen kost het tussen de €1000,- en de €10.000,-, maar meestal zo rond de €4000,-. En ja, met ongeveer tien van dit soort projecten per jaar en relatief lage kosten kan ik daarvan leven.
Hoe ben je op het idee gekomen dit te gaan doen?
Het idee is ontstaan toen ik zocht naar een manier om mijn verschillende belangstellingen (literatuur, geschiedenis, ouderenpsychologie) te combineren. Ook het verhaal van mijn opa, dat in de inleiding wordt aangehaald en waaruit elders in dit nummer een stukje wordt geciteerd, is een inspiratiebron geweest. Een andere belangrijke invloed was mijn eerdere werk als uitvaartleider. In die functie hoorde ik nabestaanden veel verhalen vertellen van en over de overledene. Vaak hadden nabestaanden er spijt van dat ze niet verder doorgevraagd hadden naar deze verhalen en er nooit iets van opgeschreven hadden. Ik kon me die spijt goed voorstellen. Het zien van het opgebaarde lichaam - naar mijn gevoel een lege huls - maakte mij veel nieuwsgieriger naar wie iemand geweest was, dan ik zou zijn als ik de persoon in kwestie bij leven had ontmoet.
Ik vergelijk mijn werk graag met dat van portretschilders. Enerzijds is het een product dat in opdracht geschreven wordt en dat dus geen volledig vrije, onafhankelijke art for art's sake is, maar anderzijds is het geschreven portret dat ik maak, wel míjn portret. Ik ben geen tekstschrijver, en heb in feite misschien méér de regie in handen dan opdrachtgevers zich realiseren. Het is bijvoorbeeld, ook vaak tot mijn eigen ergernis, zeer duidelijk te merken - maar moeilijk aan te tonen - dat mensen mij vooral vertellen over zaken die mij interesseren. Ook mijn keuze van een hoofdstukindeling (veel of weinig hoofdstukken, chronologisch, thematisch, of bijvoorbeeld aan de hand van een paar bijzondere foto's) is vaak heel bepalend voor het resultaat. Natuurlijk verander ik die als cliënten er niet tevreden over zijn, maar de uitdaging is om iets te vinden wat zo mooi en natuurlijk bij het verhaal past dat ze dat wel zijn.
DesTijds geeft ook cursussen in het zelf schrijven van levensverhalen. De grens tussen het schrijven van levensverhalen van anderen en het begeleiden van mensen die hun eigen levensverhaal schrijven is soms vaag. Sommige cliënten schrijven zelf en laten DesTijds redigeren, of andersom. Beide willen hetzelfde verhaal schrijven en hetzelfde publiek dienen, namelijk familie en vrienden van de hoofdpersoon.
Ben je niet een dief van je eigen portemonnee als je mensen leert om zelf te schrijven?
Als je, zoals ik, probeert mensen te stimuleren en te helpen hun familieleden te interviewen, ben je dat inderdaad misschien wel. Een schrijfcursus van tussen de €50,- en de €200,- trekt echter een heel ander publiek dan degenen die €4000,- besteden en het geheel uit handen geven. Bovendien denk ik - niet alleen uit zakelijke overwegingen - dat het heel goed is als zoveel mogelijk mensen nadenken over hun eigen levensverhaal en dit structureren door het op te schrijven. Hoe meer mensen dat doen, hoe groter de markt voor bedrijven als DesTijds.
Duik je voor een levensverhaal ook in archieven? Wat doe je als iemand duidelijk liegt of de zaken mooier voorstelt?
Auteursrechtelijk beschermd
