Biografie Bulletin. Jaargang 17

[p. 38]

Waakhond en vraagbaak
Een nieuw centrum voor de biografie
Mireille Berman

Biografieën verschijnen er genoeg in de Verenigde Staten. Maar de wetenschappelijke aandacht voor het genre is gering. Daarin moet verandering komen, vond Ed Cray, biograaf en hoogleraar aan de University of South California. Hij besloot dan ook een centrum voor de biografie op te richten.

Met aparte kasten en uitstaltafels op prominente plekken is de biografie opvallend goed vertegenwoordigd in de Noord-Amerikaanse boekhandel. Volgens Books in Print verschenen er in de Verenigde Staten in 2004 bijna achtduizend nieuwe biografieën. Recentere cijfers zijn er niet, maar er is geen reden aan te nemen dat de aanwas sindsdien minder is geworden. Ook bestaat er een stevige infrastructuur voor het genre. Naast een reeks gespecialiseerde tijdschriften is er een Pulitzer Prize voor biografieën en autobiografieën. Een tv zender, Biography Channel, besteedt exclusief aandacht aan de biografie, al moet je je daar niet te veel bij voorstellen: de aandacht gaat vooral uit naar autobiografieën die eigenlijk zelfhulpboeken zijn, of waarin bekende film- en tv-sterren over hun leven uitweiden.

Binnen de Noord-Amerikaanse academische wereld is de aandacht voor de biografie geringer en gaat die met meer reserve gepaard. Dat moet veranderen, vindt Ed Cray. Cray is biograaf van de folk-zanger Woody Guthrie en van het vooraanstaande lid van het Amerikaanse Hooggerechtshof Earl Warren. Hij is ook als hoogleraar verbonden aan de school voor journalistiek van de University of Southern California (usc). In die hoedanigheden is hij bezig een Center for the Study of Biography op te richten. Dat doet hij niet alleen. Hij heeft een kleine groep biografen om zich heen verzameld, waarvan de leden zich ook als academici, zelfstandige onderzoekers of journalisten verdienstelijk maken.

Maar waarom moet zo'n centrum juist vanuit de usc worden opgericht? Cray: ‘De usc is een geschikte plek, omdat er veel biografen rondlopen, zoals Richard Reeves, de biograaf van John Kennedy en Ronald Reagan, en Lois Banner, die een biografie

[p. 39]

van Margaret Mead schreef. Deze mensen willen graag het onderwijs over biografieën uitbreiden en zien de noodzaak in van een onderzoekscentrum voor de biografie.’

Het nieuwe centrum voor de biografie zal, zegt Cray, verschillende taken op zich nemen. Biografen moeten de gelegenheid krijgen informatie uit te wisselen, te profiteren van elkaars kennis en een netwerk te vormen. Cray wil verder een databank oprichten van biografieën in wording, zodat er niet langer tegelijkertijd meerdere biografieën van dezelfde persoon worden geschreven omdat de auteurs niet van elkaars plannen op de hoogte waren. Cray: ‘Onderschat dat probleem niet. Er werden bijvoorbeeld in 1990 twee biografieën van George C. Marshall gepubliceerd, terwijl er voor die tijd geen enkele bestond. Vlak daarop verschenen twee biografieën van Teddy Roosevelt van de hand van bekende historici. Vorig jaar zagen twee biografieën van Benjamin Disraeli het licht. Hetzelfde geldt voor Lorenzo Da Ponte, Sir Oswald Mosely en Upton Sinclair, en in maart 2007 verschenen twee biografieën van Leni Riefenstahl.’

Cray wil een prijs voor de beste biografie instellen, ook om het centrum daarmee grotere bekendheid te geven, en vakinhoudelijke bijeenkomsten organiseren. Daarbij merkt hij op dat het schrijven van een biografie een eenzame bezigheid is, en dat veel biografen blij zouden zijn met wat meer contact met collega's.

Maar het belangrijkste, vindt Cray, is dat er meer goed geschreven biografieën komen, die aan academische standaarden voldoen. ‘De onleesbare academische proefschriften en de populistische rommel zul je altijd houden. En tussen die twee uitersten kun je gelukkig altijd wel wat aardige biografieën vinden. Maar goede biografieën zijn er niet veel, helaas. Academici moeten toegankelijker gaan schrijven, en biografen die niet aan universiteiten verbonden zijn moeten de mogelijkheid krijgen de kwaliteit van hun biografie te vergroten. Dat wordt de voornaamste taak voor het centrum: waakhond én vraagbaak.’

Verschoppeling

Het voornaamste probleem is volgens Cray dat academici de biografie niet als een serieus genre beschouwen omdat het te onwetenschappelijk zou zijn. Het centrum moet dit wantrouwen wegnemen, vindt Cray: ‘Professionele historici vertonen vaak een duidelijke minachting tegenover de biografie. Vaak komt dat voort uit hun afkeer van de aandacht voor “grote mannen” in de geschiedschrijving, ten faveure van de sociale geschiedenis, die de “vergeten” groepen juist wil belichten. Dat wantrouwen zie je terug in het onderwijsprogramma. In heel Amerika worden maar zes cursussen “Life Writing” gegeven; bij geschiedenis of andere menswetenschappen, of binnen Engelse literatuur. Van de twintig belangrijkste Amerikaanse universiteiten zijn er slechts vier die aandacht besteden aan de biografie: Yale, Stanford, Chicago, en Washington University. De geschiedenisfaculteit van de universiteit van Wisconsin staat hoog aangeschreven; er worden honderden cursussen gegeven, maar geen enkele biografiecursus. Wel bieden verschillende vakgroepen cursussen in “Life Stories” aan, waarin de studenten levens beschrijven van tot dan toe gemarginaliseerde of vergeten groepen: immigrantenvrouwen, homoseksuelen, zwarte Amerikanen, of Hispanics. Maar dat beschouw ik meer als sociale geschiedenis.

[p. 40]

De meeste historici vinden dat wij biografen te veel tegen de literatuur aanleunen, sociologen vinden dat we te individualistisch zijn, en zo heeft iedere discipline zijn bezwaren tegen de werkwijze van de biograaf. Ik wil dat duidelijk wordt dat de biografie een genre is dat het waard is bestudeerd te worden. Het is waar, de biografie is een vreemd genre, interdisciplinair en grenzend aan kunst. Maar daarom is het juist zo interessant.’

In het nieuwe centrum voor biografie, dat voorlopig ‘The Center for the Study of Biography at the University of Southern California’ wordt genoemd, moet dit verschoppelingetje onder de historische genres eindelijk een intellectuele thuishaven vinden en de zichtbaarheid en erkenning krijgen die hem toekomen. Cray: ‘De biografie is tegenwoordig een van de weinige mogelijkheden om een groot publiek te bereiken als het om geschiedenis gaat. Een gezonde, kritische intellectuele uitwisseling tussen de mensen die dit genre beoefenen, zal de kwaliteit vergroten van de biografieën die uiteindelijk verschijnen. En we staan open voor alle disciplines: we willen historici, journalisten, filmmakers en theatermakers samenbrengen via conferenties, lezingen, een website, beurzen en mentorprogramma's.’

Het centrum zal bestaan uit een internationale groep biografen die elkaar van tijd tot tijd ontmoeten, het genre promoot en probeert meer onderwijsmogelijkheden te creëren op de universiteiten. Onder hen bevinden zich John Gaddis, die aan de universiteit van Yale een cursus over de biografie geeft; Steve Zafferstein, die hetzelfde doet aan Stanford; Elisabeth Young-Bruehl, de biografe van Hannah Arendt die al sinds jaar en dag een voorvechter is van de biografie als historisch genre; Sam Whimster, die aan de City University in Londen een cursus over de biografie geeft; Robert Rosenstone van Cal Tech, een internationale autoriteit op het gebied van de biografie, en Marc Pachter, directeur van de National Portrait Gallery in Washington D.C. Het idee is om op korte termijn met deze en andere mensen een conferentie te organiseren, waarvan de papers gepubliceerd kunnen worden. Dat is, hoopt Cray, het begin van een interessant, nieuw, internationaal centrum voor de biografie.