Tom J.A. Reijers, ‘Tweehonderd jaar geologie in Nederland’, Grondboor & Hamer 67 (2013) nr 2, 62-67. Over Bilderdijks Geologie of Verhandeling over de vorming en vervorming der aarde (1813).
Ruud Spruit, Kokarde, Patriotten en Oranjeklanten op weg naar 1813-1815 (Uitgeverij Unieboek/Winkler Prins 2012) 352 pp. isbn 978-90-00-31514-7. 29,99 euro. Over Bilderdijk pp. 121-128.
Peter van Zonneveld, ‘Schreeuwlelijk versus huichelaar. De controverse tussen Bilderdijk en Van der Palm’, Suzanne Fagel, Eep Francken & Rick Honings (red.), Strijd! Polemiek en conflict in de Nederlandse letteren (Leiden 2012) 77-83.
De najaarsvergadering van het Multatuli Genootschap, op 3 november 2012 gehouden in de Roode Bioscoop aan het Haarlemmerplein te Amsterdam, was gewijd aan een treffen tussen Bilderdijk en Multatuli. Rick Honings' voordracht ‘Van grootste dichter tot rijmelende kwakzalver. Multatuli's aanval op Willem Bilderdijk' en Gert-Jan Johannes’ ‘Commentaar op de lezing van Rick Honings’ zijn na te lezen in Over Multatuli 35 (2013) nr 70, resp. 4-21 en 22-25. Honings betwijfelt of Multatuli Bilderdijk wel goed gelezen heeft. Het bashen van voorgangers is een steeds terugkerend element in de literatuurgeschiedenis. Johannes noemt Multatuli geen origineel denker, maar een begaafd volger en propagandist van reeds bestaande ideeën. De slotconclusie luidt: ‘of een literator nu een profeet, dan wel een trendwatcher of een trendvolger is, wat maakt het eigenlijk uit? Als hij maar kan schrijven. Dat kon Multatuli. En Bilderdijk niet minder.’
In Bavo Kroniek 36-3 (december 2012) een verslag van de Haarlemse Bilderdijk-bijeenkomst op 21 december 2012. De lezing in de Grote Kerk werd verzorgd door Eric M. Moormann, klassiek-archeoloog te Nijmegen, en was getiteld ‘Donder en bliksem boven de Vesuvius, een lezing over vulkanen, eenzaamheid, genialiteit, het genoegen van zelf op ontdekkingsreis gaan en de vruchtbaarheid van het lezen’. Dichter-schrijver Adriaan van Dis droeg ‘een vrolijke pastiche’ op Bilderdijk voor. De teksten zijn in druk te verkrijgen bij uitgeverij De Zingende Zaag te Haarlem.
Eddy de Jongh & Jan Piet Filedt Kok (m.m.v. Saïda Vos), Peter Vos Metamorfosen (Bussum/Parijs/Amsterdam 2013) 157-158: twee fraaie ‘portretten’ van Bilderdijk-op-klompen, terwijl hij zich in een zwaan tracht te veranderen. Het is een illustratie bij een strofe uit ‘De treurzang’, Dichtwerken 8, 157.
Uit de Nieuwe Rotterdamsche Courant, Ochtendblad C, van 28 januari 1912 blijkt in welk een, voor hedendaagse begrippen merkwaardige, context het Bilderdijk-Museum in die tijd in het gebouw van het Stedelijk Museum was gehuisvest: ‘In verband met de aanstaande Internationale tentoonstelling van kunstwerken van levende meesters zal een deel van het Stedelijk Museum, van 31 dezer tot na afloop van die tentoonstelling, voor het gewone bezoek gesloten zijn. Toegankelijk zullen slechts zijn de Sophia-Augusta-stichting, het Geschiedkundig-Medisch-Pharmaceutisch Museum, het Bilderdijk-Museum, de Jan en Caspar-Luyken-verzameling en het Museum en Archief van Tijdmeetkunde.’ Voor het Bilderdijk-Museum klopte deze geruststelling niet, want van februari tot september 1912 waren de Bilderdijk-zalen wel degelijk voor die tentoonstelling ontruimd (zie ons jubileumboek Een eeuw rare kostgangers 76). Het jaarverslag-1912 spreekt wel van een teleurstelling, maar besluit ook laconiek: ‘van den anderen kant bood [deze sluiting] de gelegenheid alles op nieuw te rangschikken en schoon te maken’. (Met dank aan Annet Doves.)
Het programmaboekje bij Puccini's opera ‘Tosca’ (opvoeringen mei-juli 2013 door Opera Zuid) heeft op p. 23 Bilderdijks bekende gedicht ‘Gebed’ opgenomen, en wel onder de titel ‘Gebed in de lijn van Tosca's vissi d'arte’. Een mogelijke verklaring? Deze religieuze vrouw wordt op p. 15 ‘de hormonale Tosca’ genoemd. (Met dank aan Rick Honings.)
In de toelichtingen op J.J.L. ten Kate's De Nieuwe Kerk. Een gedicht (Amsterdam 1885) wordt op p. 164-165 Bilderdijks mening inzake de beeldenstorm vermeld en op p. 212-219 gewezen op Da Costa's begrafenis in die kerk, 3 mei 1860. Ten Kate had al in 1862 een studie aan Bilderdijk en Da Costa gewijd. (Met dank aan Dineke Klijnsmit.)
Rick Honings en Peter van Zonneveld (m.m.v. Marinus van Hattum),
De gefnuikte arend. Het leven van Willem Bilderdijk (1756-1831).
Prometheus/Bert Bakker 2013, 653 pp. isbn 978-90-351-3809-4. €49,95.
Auteursrechtelijk beschermd