Bijdragen en Mededeelingen van het Historisch Genootschap. Deel 6

[p. 54]

Brief van den Hertog van Brunswijk aan den Baron van Lynden van Hemmen, naar aanleiding van het ontslag uit al zijne bedieningen door de Staten van Holland (1784).
(medegedeeld door Fr. Baron van Lynden van Hemmen).

Hoog WelGeboore Heer!

Nooit heb ik mij kunnen voorstellen, dat Hun Edele Groot Moogende, de Heere Staate van Holland en West-Vriesland, of de meerderheid derzelver, eene zodanige Resolutie ten mijnen lasten zouden neemen, als ik op den 21^en Augustus door een State bode heb moeten ontfangen, eene Resolutie van zo een zeldzame inhoud als ik niet geloov dat er een weedergaa, zo lang deeze Republick gestaan heeft, genomen is! Eene Resolutie, nog eens, waar bij ik als hoogst misdadig, met de allerhatelijkste en voor mijn persoon en caracter laesive beschuldigingen word belaeden, en op eene geheel ongehoorde wijze van mijne charges ontzet, voor zo veel Holland aangaat, met een bepaalt opzet en voorneemen om dit ter Generaliteit te doen gelden en de andere Provincien daar inne te laten concurreeren en coöpereren.

Ik protesteer dat ik mij geheel vrij ken van alle die accusatien en illatien, welke bij die Resolutie mij ter zake van het aangaan der Acte van den 3^en Mey 1766

[p. 55]

met zijne Hoogheid den heere Erfstadhouder te lasten gelegt worden.

Nooit heb ik getragt te misbruiken den invloed, welke ik op zijne Hoogheid den heere Erfstadhouder moge hebben gehad; nooit heb ik mij opgeworpen om als Raadsman van Hooggemelde heer Erfstadhouder te ageeren, maar ben daar toe door Hooggemelde heer Erfstadhouder en verscheide andere voornaeme Staatspersonen aangezogt geworden, na dat hun Hoog Mogende te voren gedeclareert hadden, dat Hoogst dezelve met aangenaamheid waren ontwaar geworden, dat zijne Hoogheid de heer Prince Erfstadhouder gaarne nog eenigen tijd van mijnen raad en adsistentie gedient zoude worden; zoo als ik dit naa waarheid breeder heb opgegeeven bij het kort voorstel weegens het geen aanleiding gegeeven heeft tot het passeeren dier Acte aan het publick meede gedeelt en van welke ik de vrijheid genoomen heb eenige exemplaaren aan U Hoog WelGeboore te presenteeren.

Nooit heb ik reede gegeeven om mijne conduiten zodanig te denigreeren en mijne oogmerken in zo hatelijk dagligt te stellen als bij die Resolutie gedaan word; met geen schijn van billijkheid kan uit eene instructie, die temporeel was en aanstonds bij de meerderjarigheid van den heer Erfstadhouder cesseerde, de intentie der Hooge Bondgenooten afgeleid worden van het geen mij daar na te doen stond, en ik kon mij niet anders van de intentie van de Hoge Bondgenoten voorstellen, als het hier vooren gemanifesteerde declaratoir van hun Hoog Moogende

Maar dat alle geloov te boven gaat is, dat hun Edele Groot Moogende bij de Resolutie mij te lasten leggen, dat ik mij op eene clandestine wijze in de directie van zaken heb ingedrongen, met uitsluiting van de Hoge Bondgenoten - en dat, na alle klagten over de onge-

[p. 56]

lukkige directie van zaken, niet langer kan worden getwijfelt aan den schadelijken invloed van zodanig een raadsman als ik daar bij worde beschreeven! Hoe is het te begrijpen, dat de Hoge Bondgenoten zich de directie van 's Lands zaken door den invloed van één persoon zouden hebben laten ontneemen? Hebben dan de Hoge Bondgenoten in alle die agtien jaren geene directie in 's Lands zaken gehad? en heeft men dan in al die tijd niet geweeten, dat ik den heere Prince Erfstadhouder van mijnen raad bediende, wanneer ik daarom gevraagd wierd?

Eyndelijk weet ik niet dat het met de gronden van billijkheid en regt overeen te brengen is, dat ik onverhoort van alle mijne charges zoude moeten worden ontzet, en dat ter zaake om dat ik mij aan mijne geweeze Hoge Pupil heb verbonden gehad om hoogst dezelve met mijnen raad na mijne beste conscientie bij te staan, - en om dat deeze niet geneegen is zijne affectie en hoge gunste te mij waarts te abandonneren, en wijgert, uit de aller eerlijkste en braafste principen, mij van een vriend en voorstander in een vijand te verkeeren en tot mijn verderf meede te werken!

Ik heb alle deeze gravamina thans maar aangestipt om U Hoog WelGeboore door langwijligheid niet te verveelen.

Maar als ik, Hoog WelGeboore Heer, dit alles eens voor een ogenblik ter zijde stelde en toegaeve, dat door het aangaan en passeeren van die Acte iets onvoorzigtigs en berispelijks gepleegt ware, dan noch vermeene ik waarlijk nimmer een zoo harde, beledigende en ongehoorde behandeling te hebben mogen verwagten, zo ter zake van mijne geboorte, van mijne lange en getrouwe diensten, en voorheen door de hooge Bondgenooten betuygde goedkeuring aller mijner handelingen, als ter zake van het deel dat Hoog-

[p. 57]

gemelde heer Erfstadhouder in het aangaan en passeeren van die onschuldige en nu zoo veel aanstoot geevende Acte gehad heeft.

Weshalven ik zeer instantelijk verzoeke, dat U Hoog WelGeboore door derzelver veel vermogende intercessie gelieve mede te werken en te effectueeren, dat de heeren Staaten van U Hoog WelGebooren Provincie niet coöpereeren in het neemen van zodanige allergrievenste en fletrissantste Resolutien tegens mij, maar integendeel, dat ik bij mijne eer, reputatie en charges bewaard en gemaintineert worde, en dat, kan het zijn, de Heeren Staten van Holland en Vriesland gepersuadeert worden hoogst derzelver Resolutien in te trekken, immers en ten minste dat ter Generaliteit geene nadeelige Resolutie ten mijnen reguarde genomen worde.

Ik hebbe voorts de eere met alle hoogagting te blijven,

Hoog WelGebooren Heer,

Uwer Hoog WelGeboore ootmoedige dienaar, L.H.v. Brunswijk.

's Hertogenbosch den 23 Augustus 1784.

Ik verzoeke U Hoog WelGeboore mij niet qualijk te willen neemen, dat ik deeze missive niet eygenhandig heb geschreeven, en dat U H.W. Geb. deselve wil gelieven aantemerken als een particuliere briev, gesprooten uit het vertrouwen in U H.W. Geb. mij zo dierbaare vriendschap en geneegenheid, waar van ik zeedert lange jaaren de aangenaamste ondervinding heb gehad, welkers continuatie op het instantelijkste imploreere.

L.H.v.B.

De woorden ootmoedige dienaar, de onderteekening en verder het geheele postscriptum zijn van de hand van den Hertog.