Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

¶ Dat .x. Capittel.

¶ De Apostel straft die gene, de welcke haer deelachtich maeckten den Afgoden, Ende hy leert in wat manieren datmen ghebruycken sal de dingen die den Afgoden gheoffert worden.

1

⁺ ICk en wil v lieue broeders, niet onthouden^* dat onse vaderen alle, zijn onder der wolcken gheweest,^† ende zijn alle door de See ghegaen,

+ A vers 1

* Exo. 13.d.21.

† Exo. 14.c.22 Psal. 78.b.13.

2

Ende zijn alle onder Mosen gedoopt, met der wolcken ende met der See,

3

^‡ Ende hebben alle eenderley gheestelijcke spijse ghegheten,

‡ Exod. 16.c.15.

4

^* Ende hebben alle eenderley geestelijcken dranck ghedroncken: Maer sy droncken vanden gheestelijcken^† Steen, die mede volchde, welcke Steen was Christus.

* Exod. 17.b.6. Num. 20.a.10 Psal. 78.b.15.

† Mat. 16.c.18

5

^‡ Maer aen haerder velen en hadde Godt geen welbehagen, want si zijn neder gheslaghen inder woestijne.

‡ Nu. 14.c.37.

6

Maer dat is ons tot een voorbeeldt, geschiet, op dat wy ons niet en laten lusten des boosen, gelijck als ghene lust hadden.

7

Wordet oock niet Afgodsch, ghelijc als ghener sommighe werden, alsser ghescreuen staet:^* Dat volck sat neder te eten ende te drincken, ende stonden op te spelen.

* Exod. 32.b.6.

8

^† Oock en laet ons gheen hoererije bedrijuen, als sommige van genen hoererije bedreuen, ende vielen op eenen dach, drie ende twintich duysent.

† Num. 25.a.2. Psal. 106.d.28

9

Ende en laet ons oock Christum niet tem-

[p. 71v]

teren,^* als hem sommige van genen temteerden, ende werden van den slanghen vernielt.

* Num. 21.a.6. Sap. 16.a.5.

10

En murmureert oock niet,^† ghelijck als gener sommige murmureerden, ende werden verdaen door den Verderuer.

† Num. 11.g.33. Psal. 106.d.25

11

⁺ Sulcx alle geschiedde haer tot een voorbeelt, Ende het is gescreuen ons ter waerschouwinge, op welcke dat eynde der Werelt ghecomen is.

+ B vers 11

12

Daerom wie hem laet duncken, hy stae, Die mach wel toe sien, dat hy niet en valle.

13

Daer is noch geene, dan menschelijcke becoringe ouer v ghecomen.^‡ Maer Godt is getrou, die v niet en laet becoren bouen uwe vermoghen^* maer maect dat de becoringe so een einde neme, dat ghijt muecht verdraghen.

‡ 1.Corin. 1.a.8 1.Thes. 5.c.24

* 2.Pet. 2.b.9

14

Daerom mijn liefsten, vliedt van der Afgoden dienst.

15

Als met den cloecken spreke ick, oordeelt ghy wat ick segghe:

16

⁺ De gheseghende kelck, welcken wy seghenen, is die niet de ghemeynschap des bloets Christi? Dat broot dat wy breken, is dat niet de ghemeynschap des Lichaems Christi?

+ C vers 16

17

^* Want een broot isset, so zijn wy vele een lijf, dewijle dat wy alle eens broots deelachtich zijn.

* 1.Cor. 12.b.12.

18

Siet aen Israel na den vleesche: Die ghene, die de offers eten, zijn die niet in der ghemeynschap des Altaers?

19

Wat sal ick dan nv segghen?^† Sal ic segghen, dat de Afgodt yet sy? Ofte dat dat Afgoden offer wat sy?

† 1.Cor. 8.a.4.

20

Maer ic segghe, Dat de Heydenen, wat sy offeren,^‡ dat offeren sy den duyuelen, ende niet Gode. Nv en wil ick niet, dat ghy inder duyuelen ghemeynschap zijn sult.

‡ Leuit. 17.b.7. Deut. 32.c.17. Baruc. 4.a.3. Psal. 106.e.37

21

Ghy en connet niet te ghelijck drincken, des Heeren kelck, ende der duyuelen kelck. Ghy en connet niet te ghelijc deelachtich zijn des Heeren Tafel, ende der duyuelen tafel.

22

Ofte willen wy den Heere tergen? Sijn wy stercker dan hy?

23

^* Ick heb alles dincks, tis waer, macht: Maer het en vordert altemael niet.

* Eccli. 38.a.2. 1.Cor. 6.c.12.

24

Ick heb alles dincks macht: Mer het en sticht altemael niet.^† Niemant en soecke wat zijn is, maer een yeghelijck wat eens anders is.

† 1.Cor. 13.a.5. Phil. 2.a.4.

25

Al wat daer veyl is op de vleesch merckt, dat eet, ende en vraghet niet, op dat ghy der conscientien verschoont.

26

^‡ Want de Aerde is des Heeren ende wat daer in is.

‡ Exod. 19.a.5. Psal. 24.a.1. 50.a.12.

27

Maer ist dat v yemant van den ongheloouighen noodet, ende ghy wilt henen gaen^* so eet al wat v voorgheset wordt, ende en vraecht niet, op dat ghy der conscientien verschoont.

* Luce. 10.a.7.

28

⁺ Maer ist dat yemandt tot v spreke: Dat is Afgoden offer, soo en etet niet, om diens wille, die het v seyt, op dat ghy der conscientien verschoont. (De Aerde is des Heeren, ende wat daer in is)

+ D vers 28

29

^† Maer ick segghe van der conscientien niet dijner eygen, maer, des anderen. Want waer om soude ick mijne vrijheyt laten ordeelen, van eens anders conscientie?

† 1.Cor. 8.b.7.

30

^‡ Want ist dat ick met dancksegghen geniete, waerom soude ick dan ghelastert worden ouer dat ghene, daer ick voor dancke?

‡ 1.Tim. 4.a.3.

31

^* Ghy eet nv of ghy drinct, of wat ghy doet, so doet het altemael tot Gods eere.

* Collo. 3.b.17.

32

^* En weest niet argherlijck, noch den Ioden, noch den Griecken, noch der Gemeynte Gods.

* Rom. 14.b.13

33

^† Ghelijck als ick my oock eenen yeghelijcken in alderley behaechlijc maecke, ende en soecke niet wat my, maer wat velen vordert, dat sy salich worden.

† 1.Cor. 9.c.22.

34

Sijt^‡ mijn nauolghers, ghelijck als ick Christi.

‡ 1.Cor. 4.c.16 Phil. 3.d.17. 1.Tess 1.b.6. 2.Tess. 3.b.9.