Den Bibel, Inhoudende dat Oude ende Nieuwe Testament (Biestkensbijbel)

[p. 66v]

¶ Dat .xj. Capittel.

¶ De Apostel verdruct de verwijtinghe der Heydenen, de welcke sy hadden teghen de Ioden. Ende hy settet de tegenwoordighe verblintheyt der Ioden, ende int eynde wort besloten de diepheyt der wijsheyt.

1

⁺ SOo segghe ick nv:^* Heeft dan Godt zijn volck verstooten? Dat sy verre. Want ick ben oock een Israelijter, vanden Sade Abrahams, wt den gheslachte BenIamin.

+ A vers 1

* Iere. 31.f.36.

2

Godt en heeft zijn volck niet verstooten, dat hy te voren wt voorsien heeft. Oft en weet ghy niet wat de Schrift seyt van Elia? Hoe hy treedt voor Godt teghen Israel, ende spreeckt.

3

Heere,^† si hebben dijne Propheten ghedoot, ende hebben dijne Altaren wtghegrauen, ende ick ben alleen ouerghebleuen, ende si staen my nae mijn leuen.

† 3.Reg. 19.b.10

4

Maer wat seyt hem dat godlijcke antwoort?^‡ Ick hebbe my laten ouerblijuen, seuen duysent Mannen, die haer knyen niet gheboghen en hebben voor Baal.

‡ 3.Reg. 19.d.18

5

Also gaet het oock nv tot deser tijt toe, met desen ouerghebleuenen, nae de verkiesinghe der ghenaden.

6

Ist^* dan wt ghenade gheschiet, soo en ist niet wt verdienst der wercken. Anders en soude ghenade geen genade zijn. Maer ist wt verdienst der wercken, soo en is de ghenade niet, anders en waer verdienst gheen verdienst.

* Deut. 9.a.5.

7

⁺ Hoe nv dan? Dat Israel soeckt, dat en vercrijcht hy niet, maer de verkiesinghe vercrijcht het. De anderen zijn verstockt.

+ B vers 7

8

Alsser gheschreuen staet:^† Godt heeft haer ghegheuen eenen verbitterden gheest, oogen dat si niet en sien, ende ooren dat sy niet en hooren, tot heden inden dach.

† Esaie. 6.b.9. Ezech. 12.a.2. Mat. 13.b.14 Ioan. 12.f.40 Actor. 7.f.51. 28.d.26.

9

Ende Dauid spreeckt:^‡ Laet haer Tafel tot eenen strick worden, ende tot eender bestrickinghe, ende tot arghernisse, ende haer tot vergheldinghe.

‡ Psa. 69.d.23

10

Verblindet haer ooghen, dat si niet en sien, ende buycht haren rugghe altijt.

11

Soo segghe ick nv: Hebben si daerom aengheloopen, dat si vallen souden? Dat sy verre: Maer wt haren val, is den Heydenen de salicheyt gheschiet, op dat si haer nae ijueren souden.

12

Want ist dat haren val, der werelt rijckdom is, ende haer schade is der Heydenen rijckdom, hoe veel te meer, waert dat haer ghetal vol werde?

13

Met v Heydenen spreke ick.^* Want dewijle dat ick der Heydenen Apostel ben, soo wil ick mijn Ampt prijsen,

* Roma. 1.a.5. 1.Tim. 2.a.7. 2.Tim. 1.b.11.

14

Oft ick die ghene, die mijn vleesch zijn, conde tot ijuer verwecken, ende haerder sommighe salich maken.

15

Wandt ist dat haer verlies der werelt versoeninghe is, wat waer dat anders, dan dat leuen van den dooden nemen?

16

Is de aenbruecke heylich, soo is ooc het gantsche deech heylich: Ende ist dat de wortel heylich is, so zijn oock de tacken heylich.

17

⁺ Maer oft nv sommighe vanden tacken ghebroken zijn, ende ghy, doen ghy een wilde Olijfboom waert, zijt onder haer inghepoot, ende deelachtich gheworden der wortel, ende des saps inden^† Olijfboom:

+ C vers 17

† Iere. 11.c.16.

18

Soo en beroemt v niet teghen de tacken. Maer beroemt ghy v teghen haer, soo sult ghy weten, dat ghy de wortel niet en draecht, maer de wortel draecht v.

19

Soo spreect ghy: De tacken zijn ghebroken, op dat ick daer in ghepotet werde.

20

Het is wel ghesproken, si zijn ghebroken om haers ongeloofs wille, maer ghy staet door het ghelooue.^* En weest niet stout, mer vreest v.

* Eccle. 7.c.19.

21

En heeft God den natuerlijcken tacken niet verscoont, dat hy by auontueren v ooc niet en verschoone.

22

Daerom siet de goedertierenheyt, ende den ernst Gods aen: Den ernst aenden ghenen die geuallen zijn, ende de goedertierenheyt aen v, so verre ghy aen der goedertierenheydt blijft, anders sult ghy oock afghehouwen worden.

23

^† Ende ghene, ist dat si niet en blijuen inden onghelooue, so sullen si ingheplant worden, Godt can haer wel weder inpoten.

† 2.Cor. 3.c.16

24

Wandt ist dat ghy wt den Olijfboom, die van natuere wilt was, zijt wtghehouwen, ende tegen de natuere inden goeden Olijfboom ghepotet, hoe veel te meer worden de natuerlijcke inghepotet in haren eyghen Olijfboom?

25

⁺ Ick en wil v niet onthouden lieue Broeders dese verholentheyt, op dat ghi niet stout en zijt. Blintheydt is Israel eens deels toe ghecomen,^* soo langhe tot dat de volheyt der Heydenen inghegaen sy,

+ D vers 25

* Luce. 21.c.21.

26

Ende alsoo dat gansch Israel salich worde. Alsser gheschreuen staet:^† Wt Sion sal comen die verlosse ende af keere dat ongodlijck wesen van Iacob.

† Psal. 14.a.7 Esai. 59.a.20

27

^‡ Ende dit is mijn Testament tot haer, wanneer ick haer sonden sal wech nemen.

‡ Ierem. 31.f.31 Hebr. 8.b.8. 10.c.16.

28

Nae den Euangelio houde icse voor Vianden, om uwen wille: Mer nae der verkiesinghe heb icse lief om der Vaderen wille.

29

Godts gauen ende roepinghe en moghen hem niet berouwen.

30

^* Want ghelijckerwijs als ghy oock wel eer niet ghelooft en hebt aen Godt, maer nv hebt ghy bermherticheyt vercreghen ouer haer onghelooue:

* 1.Cor. 6.b.11 Ephesi. 2.a.2. Collos. 3.a.3. Titum. 3.a.2.

31

Alsoo en hebben oock ghene nv niet willen gheloouen aen de bermherticheyt die v gheschiet is, op dat si oock bermherticheyt verweruen.

32

Wandt Godt heeftet al besloten onder het onghelooue, op dat hy hem aller ontferme.

33

O welcke een diepte des rijckdoms, beyde der wijsheyt ende kennisse Gods,^* hoe heel onbegrijpelijck zijn sine ordeelen, ende ongrondelijck zijne weghen.

* Sap. 17.a.1.

34

^† Wandt wie heeft des Heeren sin bekent? Oft wie is zijn Raetgheuer gheweest?

† Esa. 40.b.13. Sap. 9.b.13. 1.Cor. 2.b.16.

35

^‡ Oft wie heeft hem te voren wat ghegeuen, dattet hem weder worde vergouden?

‡ Esai. 44.e.24.

36

Want van hem, ende door hem, ende in hem, zijn alle dingen,^* Hem sy eere in eewicheyt, Amen.

* Roma. 16.c.26.